Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
n “Aslında korku imparatorluğuna dönüşen<br />
modern ABD’yi J. Edgar Hoover kurdu dersek,<br />
abartmış olmayız. Sekiz ABD başkanı eskiten,<br />
üç savaş gören, kendisine sürekli suni ve gerçek<br />
düşmanlar yaratan, telekulak olayını gücü<br />
ele geçirmek için kullanan, suç bilimini yaratan,<br />
herkesin parmak izini depolayan, erkin kontrolü<br />
için belaltı dosyalar hazırlatan, şantaj, tehdit<br />
ve hileye sık sık başvuran, gerekirse cinayete<br />
azmettirmekten çekinmeyen, belaya bayılan ve<br />
hep kaostan beslenen Edgar, perde arkasından<br />
dev bir ülkeyi yönetiyordu. O kah derin devlet<br />
idi kah devletin ta kendisiydi. Etkisi muazzamdı,<br />
insan haklarına, özgürlüklere ve demokrasiye<br />
ters düşen hemen her ülke, bugün dahi onun<br />
yol göstericiliğinden, iş bitiriciliğinden besleniyor.<br />
Hatta ABD’de 11 Eylül’ün hemen ardından yine<br />
onun anlayışına çark etti. Günümüzde dünyanın<br />
en büyük parmak izi arşivine sahip, 10 milyar<br />
doları aşkın bütçesi, 500’den fazla ofisi, binlerce<br />
özel eğitimli çalışanı olan Edgar’ın kurduğu Federal<br />
Soruşturma Bürosu (FBI), sınır ötesi operasyon<br />
yapmaya muktedir, bazen CIA’ya bile<br />
rahmet okutan büyük ve çetrefilli bir güç, özetle...<br />
Kovboyluktan yönetmenliğe geçen, Oscar ödüllü<br />
Clint Eastwood’un yönettiği “J. Edgar” filminde,<br />
devlet terörünü yaratan, saplantılı, acımasız ve<br />
psikolojisi bozuk bu tarihi tip, kısmen resmediliyor.<br />
Eşcinselliği, kadın kıyafetleri giymesi ve dominant<br />
bir annenin oyuncağı olması daha çok öne<br />
çıkartılarak... Çünkü Edgar’ı anlatmaya bir film<br />
yetmez, bir insanın ömrüne sığdırabileceğinden<br />
fazlasını yaşamış ve yaşatmış bir karakter, ya<br />
film serisi olur ya da TV dizisi... Bu film Edgar’ın<br />
özeti, yakın tarihe meraklı olan her sinemasever,<br />
mutlaka izlemeli... Ancak yine de Eastwood filmlerinin<br />
en zayıf halkalarından biri olduğunun altını<br />
çizelim. J. Edgar’ın oyunculuk yükünü Leonardo<br />
DiCaprio, Naomi Watts, Armie Hammer, Josh<br />
Lucas, Judi Dench ve Josh Hamilton sırtlıyor.<br />
Performanslar gayet başarılı, yaşlandırma ise resmen<br />
facia... Makyaj olduğu o kadar belli ki, yine tarihi bir<br />
karakter olan Margaret Thatcher’ın anlatıldığı “Demir<br />
Leydi” filminin en iyi kadın oyuncu ve makyaj dalında<br />
Oscar alması, özensizliği anlatmaya yeter umarım.<br />
Komünizm ve anarşizm karşıtı, ırkçı, sinsi ve kışkırtıcı<br />
bir adamın, öyküsünü izlemek isterdim, lakin J. Edgar<br />
filminin, güçsüzlüğünü ve korkularını gösterişle kapatan,<br />
aslında yalnız bir insandı ve sorunları vardı gibi onu<br />
savunmaya yönelik alt metini sevmedim. Suçluya suçlu<br />
gibi yanıt verirsen devlet terörünü inşa edersin, kanun<br />
tanımazsan, adaleti oyuncağın haline dönüştürürsen,<br />
yarattığın sistem, huzuru ve barışı getirmez, sadece<br />
yeni suçlar ve suçluları yaratırsın, çünkü şiddet şiddeti<br />
doğurur, dökülen kan ise intikamı... Hollywood işte bize<br />
bunu vermiyor, aslında adam haklıydı, ülkeyi komünistlerden<br />
temizledi, halk düşmanı gangsterleri öldürttü,<br />
kurunun yanında yaş da yandı, olacak o kadar, diyor.<br />
Benim itirazım, sinemayla pazarlanan, bu iktidar diline...<br />
Ötesinde “Dans edemediğim devrim, devrim değildir”<br />
diyen anarşizm efsanesi Emma Goldman’ı, en büyük<br />
suçlu olan ve yasal bir zeminde insanları sömüren bankalara<br />
savaş açan gangsterlere şöyle bir değinmek, hızlı<br />
hızlı geçmek ve karikatürize etmek, filmin görsel gücünü<br />
azaltıyor, keza akılda kalıcılığını da... Ezeli düşmanları<br />
JFK ve Martin Luther King bölümleri biraz daha yaratıcı<br />
ve anlaşılır olabilirmiş. Belgesel olarak çekilseymiş<br />
keşke, lakin tarafgirliği nedeniyle o formattan da hayli<br />
uzak düşermiş. Son olarak Edgar’ı daha insancıl gösterebilmek<br />
uğruna dönemin meşhur senatörü McCarty<br />
bir cümleyle geçiştirilebilir mi?
Change language