You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TÜRK TORAKS DERNE SOLUNUM CHAZLARI REHBER<br />
Tablo 3. Oksijen sistemlerinin avantaj ve dezavantajlarnn karlatrlmas<br />
Avantaj<br />
Dezavantaj<br />
Skstrlm gaz silindirleri • yaygn ve kolay temin edilebilme • hantal ve ar<br />
(Oksijen Tüpleri) • iyi kalitede O 2<br />
salar • tamas ve dolumu güç<br />
• uzun dönemde maliyeti yüksek<br />
Sv Oksijen Sistemleri • hafif • buharlama ile oksijen kayb<br />
(Likit Oksijen Sistemleri) • dolumu kolay • bakm ve yetkili servis ihtiyac<br />
• dolum tanklarnn depolama<br />
• maliyeti yüksek<br />
kapasitesi yüksek<br />
• günlük yaamda hareket özgürlüü<br />
Oksijen Konsantratörleri • kullanm kolay • ar<br />
• teknik servise sk bavuru ihtiyac yok • yüksek akml oksijen ihtiyacnda etkinlii düük<br />
(oksijen tüplerinin ve dolum tanklarnn • tamas zor<br />
sk doldurulmas gibi)<br />
• gürültülü<br />
• elektrik enerjisine ihtiyaç olmas<br />
hesaplanabilir: FiO 2<br />
=%20+ (4xO 2<br />
akm L/dk). Nazal kanüller<br />
düük akml oksijeni nazofarinkse 1-6 L/dk aras akmla<br />
verebilirler ve karlk olarak FiO 2<br />
0.24-0.44 arasnda dei-<br />
ir. Daha yüksek akmlar FiO 2<br />
‘yi %44’ten fazla artrmaz ve<br />
müköz membranlarda kuruma ile sonuçlanabilir.<br />
Uzun süreli tedavide oksijen tasarrufu salamas amacyla<br />
ekspirasyon srasnda oksijenin dar kaçmasn<br />
engelleyen çeitli sistemler gelitirilmitir. Rezervuarl<br />
nazal kanülde (ekil 7), ekspirasyon srasnda 20 ml ekstra<br />
oksijeni depolayan bir kese bulunur Oksijeni hasta<br />
soluk verirken depolar ve inspirasyon balangcnda hastaya<br />
bolus eklinde verir [11].<br />
3.A.b. Nazal yada orofarengeal kateter: Burun<br />
giriinden orofarenkse kadar itilen distal ksmnda birkaç<br />
çk delii olan plastik kataterlerdir (ekil 8).<br />
tilme mesafesi burun kanad ile kulak memesi arasndaki<br />
mesafe kadardr. Her 8 saatte bir yenisi ile deitirilmeli<br />
ve iki nazal pasaj dönüümlü olarak kullanlmaldr.<br />
Epiglot refleksi yeterli deilse bu yolla verilen oksijen<br />
akm, özefagusa yönelerek mide distansiyonuna neden<br />
olabilir.<br />
3.A.c. Basit oksijen maskesi: Burun ve az kapatan<br />
%50-60’a kadar oksijen konsantrasyonlar verebilen maskelerdir<br />
(ekil 9).<br />
Nazal kanül kullanmnda olduu gibi, solunan oksijenin<br />
bir ksm oda havasndan salandndan, FiO 2<br />
sabit<br />
deildir ve dakika ventilasyonundaki deiiklikler ile FiO 2<br />
deiir. Basit yüz maskeleri ile oksijen tedavisi srasnda,<br />
maske içerisinde CO 2<br />
birikimini önlemek için oksijen akm<br />
en az 4-6 L/dk olmaldr. Maskeler yeme, içme ve ekspektorasyona<br />
engel olabilirler, uyku srasnda yerinden çkabilirler,<br />
bu konularda dikkatli olunmaldr.<br />
3.A.d. Rezervuarl yüz maskeleri (Parsiyel rebreathing/ksmi<br />
geri solunumlu maske, nonrebreathing/geri<br />
solunumsuz maske): Trakeostomi, endotrakeal<br />
tüp gibi yapay solunum yolu olmayan hastalarda 0.6<br />
(%60) ’n üzerinde FiO 2<br />
gerektiinde yüz maskesine bir<br />
rezervuar (600-1000cc) eklenerek FiO 2<br />
düzeyleri artrlabilir<br />
(ekil 10). Rezervuarda yeterli distansiyonun salanmas<br />
ve CO 2<br />
‘nin maskeden eliminasyonu için 5-8 L/dk’lk<br />
akm hz ile oksijen uygulanmas gereklidir.<br />
Rezervuarda inspirasyon gazn, ekspirasyon gazndan<br />
ayran tek yönlü bir kapak yoksa cihaz parsiyel rebreat-<br />
ekil 7. Rezervuarl nazal kanül<br />
ekil 8. Nazal katater<br />
15