Solunum Cihazları Rehberi (2011)

More documents

Recommendations

Info

TÜRK TORAKS DERNE SOLUNUM CHAZLARI REHBER Çocuklarda Evde Mekanik Ventilasyon Yasemin Gökdemir, Refika Ersu Marmara Üniversitesi Aratrma ve Uygulama Hastanesi, Çocuk Göüs Hastalklar Bilim Dal, stanbul, Türkiye 56 Evde ventilatör tedavisi erikinlerde 25 yldr uygulanrken, çocuk hastalarda da uygulamalar son 15 ylda büyük bir hzla artmtr. Teknolojideki yenilikler ve kullanm konusundaki deneyimlerin artmasyla, yaam beklentisi düük, kronik solunum yetmezliine neden olan çeitli hastalklarda da yaam süresi ve kalitesini arttrmak için uygulamalar balamtr. Evde ventilatör uygulamalarnn; hastaneden kaynaklanan enfeksiyonlarda azalma, hastann hareketinin art, beslenme durumunda iyileme, aile iletiiminin art, daha normal günlük yaant ve daha düük hasta bakm maliyeti gibi avantajlar vardr. Ancak evde mekanik ventilasyon destei alan çocuklarda, 24 saat profesyonel salk ekibi tarafndan izlenmeme, ventilatör ve ekipman yetersizlii gibi nedenlerle hipoksik beyin hasar ya da ölüm riski de vardr. Bu yüzden evde hastay izleyebilecek tüm aile bireylerine, hastann bakm, ventilatör, ekipman ve trakeostomi bakm, olas sorunlar ve çözümleri, doktora ve hastaneye güvenli ve ksa bir sürede ulamas için eitim verilmeli ve iyi bir organizasyon yaplmaldr. Evde solunum destei salanan çocuklarda amaç; yaam süresini uzatmak, baka hastalk oluumunu engellemek, fiziksel ve psikolojik durumunu iyiletirmek, çocuun ve ailenin yaam kalitesini en iyi düzeye getirmek ve maliyeti azaltmaktr [1]. Noninvaziv mekanik ventilasyon (NIMV) Noninvaziv mekanik ventilasyon (NIMV); alveolar ventilasyonun endotrakeal tüp ya da trakeostomi gibi invaziv yöntemler kullanmakszn gerçeklemesidir [2]. Kronik solunum yetmezliinde çocuklarda NIMV kullanm hzla artmaktadr. Trakeostomi ve invaziv ventilasyon ile karlatrldnda NIMV’nin birçok avantaj vardr. NIMV’ de hasta konforu daha yüksektir, kolay uygulanr, komplikasyon riski daha düüktür, sedasyon gerekmez ve hastane yat maliyetini düürür. NIMV evde kullanm için uygundur fakat çocuklarda NIMV kullanmnda baz zorluklar olabilir. Yüze uyan ve çocuun uyum salayaca maske seçimi ve ventilatör ile senkronizasyon balca problemlerdir. Tablo 1’de çocuklarda uzun dönem NIMV kullanm gerektiren hastalklar bildirilmitir. Noninvaziv pozitif basnçl ventilasyon (NIPBV) yönteminden biri olan BPAP (bilevel positive airway pressure) inspiryum ve ekspiryumda iki deiik düzeyde basnç salar ve en sk kullanlan yöntemdir. NIMV havayollarna siklik olarak pozitif basnç (veya hacim) uygulama esasna dayanr. Hacim ayarl ventilatörler kullancya belirli bir süre içinde akm verir, bu ilem ya hastann kendi solunum eforuyla ya da belli bir solunum frekansnn ayarlanmas ile yaplr. Hastaya planlanan hacim verildikten sonra sonlanr. Pozitif basnç uygulamasnda ise hastann eforu ve havayolu karakteristiine göre önceden ayarlanm basnç hastaya uygulanr. Pozitif hava yolu destei uygulamasnda esas olan solunumun tetiklenmesidir. Bu da ya basnç ya da akmdaki deiklikler ile olur. Küçük ya da zayf çocuklar bu tetiklemeyi yapabilecek nspiratuar akm oluturamayabilirler. Bu nedenle ventilatör ayarlarnda frekans hastann solunum hzndan daha yüksek hzda düzenleyerek kontrollü modda ventilasyon yaplmas önerilebilir [3]. Noninvaziv pozitif basnçl ventilasyonda (NIPBV) balca yan etkiler; gastrik distansiyon, yüz derisinde abrazyon, burunda kuruluk, sinüs konjesyonu, gözde irritasyon ve klostrofobidir [4]. NIPBV Uygulamas NIPBV amacyla kullanlan cihazn salad pozitif basnç nazal maske, oronazal maske (yüz maskesi), nazal Tablo 1. Çocuklarda uzun dönem NIMV kullanlan hastalklar Sk endikasyonlar Obstrüktif uyku apne veya hipopne Kraniyofasyal sendromlar Obezite ile ilikili hipoventilasyon bozukluklar Metabolik hastalklar Serebral felç Nöromusküler bozukluklar Kifoskolyoz Olas endikasyonlar Kistik fibrozis Akcier transplantasyonu öncesi Trakeobronkomalazi Santral hipoventilasyon Konjenital santral hipoventilasyon sendromu Down sendromu Myelomeningosel Sütçocuunun kronik akcier hastal
TÜRK TORAKS DERNE SOLUNUM CHAZLARI REHBER yastkçklar ya da az parças ile hastaya uygulanabilmektedir. Nazal maske en fazla kullanlan uygulama yöntemidir. Nazal maske azn kapal tutulmasn, dolaysyla iyi bir kooperasyonu ve nazal pasajn açk olmasn gerektirir. Bu nedenle daha çok kronik solunum yetmezliklerinin uzun dönem tedavisinde kullanlmaktadr. Oronazal maske nazal maskeye göre daha az hava kaça ve yüksek ventilasyon basnc salar, hastann azdan solumasna olanak verdiinden, daha az hasta kooperasyonu gerektirir. Bu nedenle akut solunum yetmezliinde daha çok tercih edilmektedir. Fakat oronazal maske de nazal maskeye göre daha rahatsz edicidir, konumay ve oral alm engeller. Oronazal ya da yüz maskesi burun ve az beraber örttüü için ventilatör bozulduu zaman, hasta maskeyi yüzünden çkarabilecek güce sahip deilse asfiksi geliebilir. Uzun dönem solunum destei salanan küçük çocuklarda nazal maske orta yüz hipoplazisine, bu durumda psödoprognatizme yol açmaktadr. Ayrca küçük çocuklar hareket ederek özellikle uyku srasnda maskelerden hava kaçana neden olabilirler. Bu yüzden özellikle küçük çocuklarda nazal maskenin kaçak yapmadndan emin olunmaldr. ekil 1’ de kistik fibrozis tanl hastada BPAP uygulamas görülmektedir. BPAP T; Timed mod; bu mod nadir olarak kullanlr. Inspiratuar ve ekspiratuar basnca ek olarak solunum says ve inspirasyon süresinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu durumda solunum ii tamamyla makine tarafndan kontrol edilmektedir. Ancak ileri derecede solunum desteine ihtiyaç duyan hastalarda kullanlmaktadr. NIPBV kullanmn snrlayan baz durumlar vardr. <strong>Solunum</strong>un durmas, koopere olmayan ya da ajite hasta, hemodinamik instabilite (kontrolsüz hipotansiyon, aritmiler), ciddi gastrointestinal kanama, yakn zamanda geçirilmi üst batn cerrahisi, ar hava yolu sekresyonu, öksürük ve yutma mekanizmasnda bozukluk, yüze ait travma, yank ve anatomik bozukluklarda kontrendikedir. Kronik solunum yetersizlii varlnda basnçlar oldukça düük balanr (IPAP/EPAP:5-6/3-4 cmH 2 O gibi), aamal olarak arttrlr (her seferinde 1-2cmH 2 O arttrlr). Genellikle ulalan basnçlar IPAP/EPAP:12-14/4-6cmH 2 0 civarlarndadr. Baz durumlarda daha yüksek basnçlara da çklabilir. Hastann solunum skntsnda azalma, solunum saysnda azalma, yardmc solunum kaslarnn kullanmnda azalma, kan gazlarnda iyileme, hastann BPAP ile uyumlu solumas etkili bir ventilasyon saladnn göstergesidir. Huzursuzluk, hemodinamik olarak stabilitenin bozulmas, oksijenizasyonun kötülemesi, sekresyonlarn BPAP Modlar BPAP’n BPAP S, BPAP S/T ve BPAP T yöntemi olmak üzere üç deiik çalma yöntemi vardr. BPAP S; Spontan mod; en yaygn kullanlan modlardan biridir. Hasta ile senkronize olarak çalr. nspiratuar ve ekspiratuar basnç makine üzerinde belirlenir ve hasta inspiryumu balattnda önceden belirlenmi PAP’ nspiratuar pozitif hava yolu basnc alr, ekspiryum süresince de önceden belirlenmi EPAP’ ekspiratuar pozitif hava yolu basnc alr. Özellikle nöromusküler hastal ya da restriktif akcier hastal olan ve solunumun kontrolünde problemi olmayan hastalarda kullanlr. BPAP S/T; spontan/timed mod; bu modun kullanm srasnda inspiratuar ve ekspiratuar basnç belirlenir, basnçlara ek olarak, makine üzerinde bir solunum hz belirlenir. Hastann solunum says önceden belirlenmi solunum hznn altna dütüünde, cihaz devreye girerek hastaya aktif solunum yaptracaktr. Bu mod zaman zaman apnesi olan hastalarda kullanlr. ekil 1. Kistik fibrozis tanl hastada BPAP uygulamas ekil 2. Bronkopulmoner displazi tanl hastada trakeostomi ile ev ventilatörü uygulanmas 57
Page 1 and 2:
ISSN 1302-7808 Türk Toraks Dernei
Page 3 and 4:
Türk Toraks Dernei Turkish Thoraci
Page 5 and 6:
Solunum Fonksiyon Testleri: Spirome
Page 7 and 8:
Pulmoner Egzersiz Testleri ve Ekipm
Page 9 and 10: TÜRK TORAKS DERNE SOLUNUM CHAZLARI
Page 59: TÜRK TORAKS DERNE SOLUNUM CHAZLARI
Page 65 and 66: SARI SAYFALAR Yaren Tbbi Malzeme Ti
Page 67 and 68: SARI SAYFALAR Analiz Medikal Atatü
Page 69: SARI SAYFALAR Gayem Elektronik 1. C
show all

Solunum Cihazları Rehberi (2011)

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?