01.11.2017 Views

Inovatif Kimya Dergisi Sayi 52

İnovatif Kimya Dergisi Sayi 52

İnovatif Kimya Dergisi Sayi 52

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

43<br />

Bor ve bileşikleri, katkı maddesi olarak da birçok<br />

alanda kullanılmaktadır. Petrol teknolojisinde<br />

boratlar, sondaj çukurlarında çimentonun<br />

donmasında bir polimer çapraz bağlayıcı veya bir<br />

geciktirici olarak işlev görmektedir. Perboratlar ise<br />

Bor ve Enerji<br />

polimer kalıntılarının bozunmasına ve giderilmesine<br />

yardımcı olurlar. Bor bileşiklerinin endüstride<br />

bir diğer kullanışlı uygulaması alüminyum ve<br />

magnezyum metallerinin oksidasyonunu önlemektir.<br />

Borun enerji bağlamında kullanımı aşağıdaki başlıklar altında incelenebilir.<br />

Bunlar:<br />

• Hidrojen taşıyıcı,<br />

• Lityum iyon pillerinde iyileştirme,<br />

• Doğrudan yakıt (Elementer Bor),<br />

• Güneş panellerinde verim artışı,<br />

• Üretimde enerji tasarrufu ve karbon salımında azalma (çimento, seramik, cam, metalurji vb. sektörlerde),<br />

• MgB 2<br />

süper iletken (sıfır kayıpla enerji nakli) dir.<br />

Hidrojen Üretimi ve Adsorplayıcısı Olarak Sodyum Borhidrür<br />

Yenilenebilir enerjiye geçme adına birçok yöntem<br />

kullanılmaktadır. Bunlar arasında; güneş, rüzgar,<br />

jeotermal kaynaklar, hidroelektrik ve hidrojen<br />

enerjisini saymak mümkündür. Hidrojen, yakın<br />

gelecekte en değerli ve "yeşil" enerji kaynaklarından<br />

biri olarak düşünülmektedir. Bir enerji kaynağı<br />

olarak kullanılmasıyla ilgili en büyük sorun depolama<br />

ve nakliye ile ilgili tehlikelerdir. Uygulanabilir<br />

bir çözüm elde etmek için kapsamlı araştırmalar<br />

sürmektedir. Olası hidrojen kaynağı olarak pek<br />

çok hidrür ve diğer hidrojen içeren malzemeler<br />

arasında, metal borhidrürler hafifliği ve kararlılığı<br />

nedeniyle eşsiz bir seçim olmuştur. Hidrojen<br />

üretimi ve adsorplayıcısı olarak sodyum borhidrür,<br />

hidrojenin yakıt olarak kullanılmasının yaygınlaşması<br />

ile birlikte enerji alanında önemli bir role sahip<br />

olacaktır. Sodyum borhidrür, su ile oda sıcaklığında<br />

yüksek basınç olmaksızın reaksiyona girmekte<br />

ve hidrojen üretmektedir. Bu reaksiyon, kontrol<br />

edilebilir bir ısı salmakta ve zararlı yan ürün ortaya<br />

çıkarmamaktadır. Bu reaksiyon aşağıdaki gibidir:<br />

NaBH 4(çöz)<br />

+2H 2<br />

O-----katalizör----->4H 2<br />

+NaBO 2(çöz)<br />

+ısı<br />

Yakıt Pillerinde Sodyum Borhidrür<br />

Sodyum borhidrür, hidrojeni depolama özelliğinin<br />

yanı sıra, yakıt pillerinde doğrudan yakıt olarak da<br />

kullanılabilmektedir. Yakıt pilleri çok sayıda avantajlar<br />

sağlamasına karşın henüz membran geliştirme ve katalizör<br />

miktarını düşürme gibi performans artırıcı ve maliyeti<br />

düşürücü araştırmaların yapılması gerekmektedir.<br />

Yakıt olarak gaz hidrojen yerine bor hidrür kullanılan<br />

metodun birçok avantajları vardır. Her şeyden önce<br />

depolama problemi çözülmüş olup hareketli uygulamalar<br />

için, tehlikeli yüksek basınç silindirleri veya sıvı hidrojen<br />

durumu için soğutulan enerji tüketim aparatları gibi özel<br />

aletlere gerek kalmamıştır. Bu noktada sodyum borhidrür<br />

hacimsel ve ağırlıkça hidrojen depolama kapasitesinin<br />

yüksek olması nedeniyle iyi bir alternatif olarak ön plana<br />

çıkmaktadır. Yakıt pillerinde sodyum borhidrür doğrudan<br />

ya da yakıt pili dışında istendiğinde hidrojen üretimi olmak<br />

üzere başlıca iki şekilde kullanılabilmektedir.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!