Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
30<br />
EYÜPSULTAN TARİHİ VE KÜLTÜREL MİRAS GAZETESİ<br />
EYÜP SULTAN TARIHI<br />
MERKEZDE MEDENIYET<br />
BIRIKIMIMIZE UYGUN<br />
DÜZENLEMELER YAPILACAK.<br />
YENI GEZI ROTALARIYLA<br />
TICARET VE BEREKET ŞEHRE<br />
YAYILACAK.<br />
HER ZiYARET<br />
YENi BiR<br />
KEŞiF<br />
EYÜPSULTAN’I ANLAMAK, KAVRAMAK,<br />
HER KIYI VE KÖŞESI ILE TAM MANASI ILE<br />
ÖĞRENMEK GERÇEKTEN ZORDUR ÇÜNKÜ<br />
TOPRAK ÜSTÜNDE GÖRÜNEN KADAR BIRDE<br />
GÖRÜNMEYEN KIYMETLERI VARDIR.<br />
TALHA UĞURLUEL<br />
Yıllardır karış karış İstanbul’un sokaklarını<br />
gezerim. Tabi başka şehirler gibi yapmam<br />
bu keşif turlarını. Yani bir ucundan girip öbür<br />
ucundan çıkılacak şehirlerden değil İstanbul.<br />
Her biri birbirinden farklı renklere, detaylara,<br />
geçmişe sahip birçok semti vardır bu şehrin.<br />
Her bir semti bir şehir gibidir. Bu semtleri<br />
sindirmeden şehri anlamak pek mümkün değildir.<br />
Bu nedenle semtlerin kılcallarına inmeye<br />
çalışırım. En kadim semtlerden Sultanahmet<br />
mesela her taşına bakılmalıdır. Altından<br />
ne çıkacağı belli olmaz. Süleymaniye bir dağ<br />
gibidir çevresine yukarıdan bakan. Fatih ve<br />
Yavuz Selim’i anlamak için bir sokağını eksik<br />
bırakmadan dolaşmak zorundasınızdır. Üsküdar<br />
bir sahil semti gibi gözükür ama tepeleri<br />
ve kuytuları ne hazineler barındırır. Pera ve<br />
Galata ayrı bir dünyadır. Bu kez karşınıza başka<br />
dünyalar, insanlar, dinler ve kültürler çıkıverir.<br />
Hem çok keyiflidir İstanbul’u keşfetmek<br />
hem de bir o kadar zor. Hangi kapının arkasında<br />
sizi nelerin beklediğini, hangi mezarın<br />
altından size kimlerin göz kırptığını kestiremezsiniz<br />
kolay kolay. Bu semtlerin içinde bir<br />
tanesi vardır ki onu anlamak, kavramak, sırrını<br />
keşfetmek, detaylarına vakıf olmak diğerlerinden<br />
çok daha zordur. Burası Eyüp’tür.<br />
Aslında bir surdışı semtidir. Yani şehri çeviren<br />
kadim surların dışında bulunmaktadır. Ancak<br />
içinde öyle bir cevher barındırmaktadır ki sırf<br />
onun yüzsuyu hürmetine nice kıymetli zat<br />
asıl hayatı orada beklemek istemişlerdir. Hayatlarını<br />
anlamlandıracak en kıymetli eserleri<br />
onun civarında inşa ettirmeyi arzu etmişlerdir.<br />
İşte bu nedenle Eyüp, eser ve insan zengini<br />
bir semt olarak bir anda şehrin parlayan<br />
yıldızı oluvermiştir. Hem de altı asır boyunca<br />
ışığından hiçbir şey kaybetmeden.<br />
Eyüp’ü anlamak, kavramak, her kıyı ve köşesi<br />
ile tam manası ile öğrenmek gerçekten<br />
zordur çünkü toprak üstünde görünen kadar<br />
birde görünmeyen kıymetleri vardır. Hem de<br />
o kadar çoktur ki. Bir şehri öğrenmek için<br />
dolaşırsınız, gözlemlersiniz. Okur ve kayıt<br />
alırsınız. Eyüp için bu o kadar kolay değildir.<br />
Görünen binaları vardır bir de görünmeyenleri.<br />
Sırt sırta vermiş, iç içe geçmiş öyle medrese<br />
ve tekkeleri vardır ki ilk bakışta anlamak<br />
şöyle dursun, üzerinde uzun süre çalışmadan<br />
çözülemeyecek detaylar saklıdır bünyesinde.<br />
Ya kabirleri, uçsuz bucaksız mezarlıkları,<br />
orada bambaşka dünyalar saklıdır. Her şahidenin<br />
altında ayrı bir dünya saklıdır âdeta.<br />
İstanbul’un en eski defni Eyüp’te olmuş<br />
dersem, şehir Müslümanların eline geçtikten<br />
sonra nice kıymetli zat, illa ki burada olmalı,<br />
burada kalmalıyım vasiyetini yapmış dersem<br />
ne demek istediğimi anlayacaksınız.<br />
Tüm bu özellikler gösteriyor ki İstanbul’un bu<br />
semtini öğrenmek hem çok önemli hem de bir<br />
o kadar zor. Sokak sokak, yapı yapı, kabir kabir<br />
öğrenmek lazım bu semti ama nasıl ?<br />
EYÜPSULTAN’IN LAYIKIYLA TANITILMASI<br />
Eyüp Belediyesinin uzun süredir kafa yorduğu<br />
bir konu idi bu semtin layıkı ile tanıtılması.<br />
Osmanlı’nın beyin takımı burada yatıyor.<br />
Bu insanlar kim, tarihe nasıl bir iz bırakmışlar.<br />
Semtin sokak aralarına dağılmış yüzlerce<br />
esere kimler dokunmuş, kimler hangi niyetlerle<br />
bu eserleri finanse etmiş, içinde kimler<br />
yaşamış ve neler yapmış ? İçinde Peygamber<br />
Efendimiz (SAV)’in mihmandarını barındıran<br />
ve bu hususiyeti ile göz kamaştıran semte<br />
kimler yatırım yapmak için yarışmış?<br />
GÜZERGÂH-I EYÜPSULTAN<br />
<strong>Eyüpsultan</strong>’ı tanıtmak için semte gelen<br />
her misafirin ya da grubun başına bilen<br />
birisini mi vermeliydik? Kitaplar ve broşürlerle<br />
farkındalık mı meydana getirmeliydik?<br />
Bunlar hep denenmişti başka<br />
coğrafyalarda. Ama <strong>Eyüpsultan</strong> ve onun<br />
muhteşem çeşitliliği için yeterli olamazdı.<br />
Ayrıca <strong>Eyüpsultan</strong>’a sadece dua etmeye<br />
gelen de vardı, İdris Tepesi’nde bir çay içmeye<br />
gelen de bir tarih turu yapıp giden<br />
de. O zaman semti bölgelere ayırmalıydık.<br />
İnsanlar bu çeşitliliği daha kolay kavrayıp<br />
hazmetmeliydiler. Bu amaçla Eyüp<br />
Semti’ni tam 9 bölgeye ayırdık. Her bölge<br />
için akıllıca kavranılacak, yormayan güzergâhlar<br />
belirledik. Bölgeyi hiç bilmeyen<br />
bir kişi Eyüp’e geldiğinde elindeki görsel<br />
haritalar ve fotoğraflar ile güzergâh üzerindeki<br />
herhangi bir yapıyı ya da kabri eli<br />
ile koymuş gibi bulabilsin istedik. Yanına<br />
bilgilendirme notları ekledik. Cami ve etrafı<br />
en gözde güzergahımız oldu. Onu İdris<br />
Tepesi ve Pierre Loti Kahvesi güzergâhı<br />
izledi. Ayvansaray Kızılmescit arası müthiş<br />
bir Haliç Kıyı güzergâhı oldu. İçinde<br />
Antik Roma’dan Osmanlı’nın son dönemine<br />
kadar uzanan nice önemli detay vardı<br />
bu güzergâhlarda. Peki, sadece coğrafi<br />
güzergâh yeterli olacak mıydı? Elbette ki<br />
hayır. Öyle insanlarımız var ki Eyüp’e gelip<br />
sadece mezar taşı inceleyebiliyordu. Bazıları<br />
yapıların üzerindeki sanat detaylarına<br />
takılıyordu. Sadece <strong>Eyüpsultan</strong> Hazretleri<br />
için gelen de vardı, kabir ziyaretleri yapıp<br />
giden de. O zaman ihtisas güzergahları da<br />
hazırlamalıydık. Ve işe koyulduk. Eyüp’e
Change language