Çarçuba 3.Sayı

ÇARÇUBA ‘‘SALDIRGANLIK’’
Marion yoksunluk krizleriyle baş edebilmek için çaresizce fuhuş partilerine katılır.
Bedenine yabancılaşır ve maddeyi kullanmak uğruna günden güne değer verdiği her
şeyini yitirir. Rollo May’in yaklaşımıyla değerlerini yitiren ve içi boşalan insan kendini
kaybetmekte ve kendine yabancılaşmaktadır.
Kapitalizm ve Haz Yönelimli Olmak
Filmin Amerika’da geçiyor olması, Amerikan yaşam tarzının insanın bedenine,
ruhuna ve topluma açtığı yaraları yansıtması bakımından kapitalizm olgusunu sinema
üzerinden anlamayı kolaylaştırmaktadır. Kapitalist sistemin ürettiği haz yönelimli
toplumlarda sürekli daha fazlasına sahip olmaya güdülü bir bakış açısı yerleşmektedir
(Gökalp, 2017). Hep daha tatlı olana, daha hoş olana yönelmekte, en ufak acıdan
kaçınan birey haline gelinmektedir. Günümüzde kaynakların sınırsız ve kuralsız bir
şekilde tüketilmesi arzusu, bunun teşvik edilmesi, çocukların her istediğinin kısa
sürede karşılanması, bireylerde baş etme becerilerinin sağlıklı gelişememesi ve öz
yeterlik duygusunun hissedilmemesine neden olmaktadır. Bu yüzden birey,
yetişkinliğe giden süreçte karşılaştığı sorunların çözümü için en kısa yoldan, çaba sarf
etmeden, sağlıksız baş etme yöntemlerine baş vurmaktadır. Bu kimi zaman Harry,
Tyron ve Marion’da olduğu gibi maddeye yönelerek, kimi zaman da Sara’da olduğu gibi
televizyon, yemek ve ilaç bağımlılığı şeklinde ortaya çıkabilmektedir. Bunun yanı sıra
kapitalist toplumlarda düşük ekonomik gelire sahip işçi sınıfı şehir hayatındaki kötü
yaşam koşullarına katlanabilmek için uyuşturucu maddelere yönelebilmektedir.
Filmdeki kurguda uyuşturucu pazarını yöneten mafyaların siyahi olması ile toplum
tarafından dışlanmış bireylerin suça yönelmesinin daha kolay olduğu ifade
edilmektedir. Yine Harry’nin siyahi arkadaşı Tyron’ın, dahil olduğu etnik grubun
Amerikan toplumunda barınma ve çalışma koşullarının kısıtlı olması göz önüne
alındığında hayata tutunma serüveni daha da zorlaşmaktadır. Bu yazılanlardan
hareketle kapitalist toplumlarda bir nesneye bağımlı olmanın sınıfsal bir ayrım
gözetmediği görülmektedir. Toplumsal bağlamda düşünüldüğünde insan neden
bağımlı olur sorusunun cevaplarına bahsedilen bu ilişkiler üzerinden ulaşmak mümkün
olmaktadır.
Birbirimize Sosyal Destek mi Köstek mi Oluyoruz
Sara Goldfarb, Harry Goldfarb’ın annesidir. Filmin ilk sahnesinde Harry annesinin
yaşadığı eve gelir ve zincirle bağlı olan televizyonu rehinciye götürerek alacağı para
karşılığında uyuşturucu alma eyleminin ilk aşamasını gerçekleştirmektedir. Sara’nın
yoksunluk yaşayan oğlundan korunmak için kendini bir odaya kilitleyerek anahtar
deliğinden dış dünyayı izlemesi televizyonla koltuğu arasındaki dünyaya bakışını
simgeleyen vayörist bir metafordur: “Bu gerçek değil. Gerçek olsa bile sorun olmaz.
Her şey düzelecek, göreceksin, sonu güzel bitecek…” Sara’nın televizyon sebebiyle
gerçek dünyadan nasıl uzaklaştığı, televizyon bağımlılığının onu sahte bir dünyayla
15