AKHİSAR İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ E DERGİ SAYI 1

EÇMİŞTEN
Günümüze
Ülkemizde Manisa ilindekinden başka “Akhisar’’
adıyla Adıyaman merkez, Afyonkarahisar/İscehisar,
Bursa/İnegöl ve Karacabey, Gümüşhane/Kale,
Aksaray[1] merkez olmak üzere altı yerleşim yeri
daha bulunmaktadır. Bunlardan başka Bosna-
Hersek’te de (Akhisarlı Ayvaz Dede’ye ithafen) bu
isimle bir yerleşim yeri vardır.
AKHİSAR
Prof. Dr. Engin Akdeniz ve ekibinin
2007 yılında yapmış olduğu
prehistorik yüzey
araştırmaları ile
Akhisar Kulaksızlar köyü
civarında yapılan kazı
çalışmalarında Akhisar
tarihine ışık tutacak
pek çok bulguya
ulaşılmıştır.
En önemlisi de
Akhisar’ın MÖ 3000 değil
MÖ 7000 yıllarında yerleşik
hayata geçilen yerlerden
biri olduğunun kesinleşmiş
olmasıdır.[2]
Bu da demektir ki Akhisar 9000
yıllık kadim bir tarihe sahiptir.
Akhisar’ın tarihte bilinen ilk adı
“Pelopia”dır. Lydia döneminde
“Thyateira” adını alan kent
sırasıyla Luwiler, Etrüskler, Pelasglar,
Hititler, Lidyalılar, Frigler, Helenler,
Persler, Makedonlar (Büyük İskender),
Bergama Krallığı, Seleukoslar, Romalılar ve
Bizanslıların; 14. yüzyılın başında ise
Saruhanoğulları’nın yönetimine geçerek “Akhisar”
adını almıştır. Osmanlı Dönemi’nde de önemli bir
kaza merkezi hâline gelmiştir.
325 yılında, İznik Konsülü toplantısından sonra
Manisa ve civarında yedi kilise
inşa edilmiş olup (Ephesus/Efes,
Smyrna/İzmir, Pergamon/Bergama,
Thyateira/Akhisar, Sardies/Salihli,
Philadelphia/Alaşehir ve
Laodikya/Denizli)[3] bu
kiliselerden biri de Akhisar’da
bulunmaktadır.
Yedi kutsal kiliseden birinin
Akhisar’da olması münasebetiyle
Hristiyanlık inancını benimseyen
milletlerin teveccühünü çeken
Akhisar, Osmanlı Dönemi’nde de önemini
korumuştur. Akhisar farklı zaman dilimleri
içinde sırasıyla “Pelopeia”, “Thyateira”,
“Semiramis”, “Euppia” ve “ta Siyaterya” adıyla
anılmıştır. Osmanlı Dönemi’nde ise bu bölgeye
kısa süreli olarak “Köklice” denmiştir.
[1] Köylerimiz 1981, T.C. İçişleri Bakanlığı, Yenigün Matbaası, s.23,
Ankara 1982
[2] akhisarhaber.com, Erişim tarihi: 17.11.2022
[3] Kitab-ı Mukaddes, Vahiy, 2/18-29
17