You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
21. YÜZYILDA
DAVRANIŞSAL BAĞIMLILIKLARIMIZ
Bir nesne veya davranışa aşırı düşkünlük olarak tanımlanan bağımlılık kavramı genellikle sigara, alkol,
uyuşturucu gibi maddelerin kullanımı ile ilişkilendirilmektedir. Son yıllarda ise kumar, egzersiz, yeme, uyuma
gibi bazı davranışların da bağımlılık yaptığı düşünülmektedir. Benzer durum bilgisayar, internet, çevrim içi
oyun, tablet, mobil telefon gibi teknolojik cihazlar ve uygulamalar için de geçerlidir.
Bağımlılık türleri hakkında yazılan makaleler incelendiğinde yeme
bağımlılığı, alışveriş bağımlılığı, kumar bağımlılığı, egzersiz
bağımlılığı, internet bağımlılığı alt başlıkları göze çarpmaktadır.
Bunlardan ikisi hastalık tanımlaması içinde yer alır: “İnternette
Oyun Oynama Bozukluğu (İOOB) ve Kumar Bağımlılığı”
Yeme bağımlılığı; doymuş olmaya, suçlu hissetmeye ve fiziksel
sorunlara rağmen yeme davranışının devam etmesiyle kendini
göstermektedir.
Alışveriş bağımlılığı, kişinin ihtiyacı olmadığı ve bütçesini aştığı hâlde satın alma davranışını kontrol
edememesi şeklinde tanımlanabilir. Kişi sadece ihtiyaç duyduğu ürünleri satın almaz, satın alma davranışı için
sürekli, olmayan ihtiyaçlar üretir. Yeterli finansal kaynağı olmasa dahi ihtiyacı olmayan ürünleri sürekli
olarak satın almaya çalışır ve alışverişe gereğinden fazla zaman harcar.
Egzersiz bağımlılığı, fiziksel egzersiz aşırıya kaçılmadığında birey için yararlı bir aktivitedir. Ancak fiziksel
aktivitelerin kişinin sağlığını, sosyal çevresini, kariyerini ve ailevi ilişkilerini ihmal edecek şekilde yüksek
düzeye ulaşması hâli egzersiz bağımlılığı olarak kabul edilir.
29