Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
TÜDÖKSAD 40. Yıl Balosu (2017)<br />
2010 yılından sonra da teknolojik olarak,<br />
Avrupa’daki döküm sektörünün kullandığı<br />
makinalar kullanılmaya başlandı. Tabi<br />
1990’lı yılların ivmesi de kazanç olarak<br />
başkaydı. O dönem döküm sektörünün<br />
kazancının en iyi olduğu yıllardı.<br />
Peki bu ivmeyi neye bağlıyorsunuz?<br />
Sektörde yatırımın artması veya sermaye<br />
birikiminin başlaması olarak değerlendirebilir<br />
miyiz?<br />
Aslında 90’lı yıllar hem Türkiye’nin hem<br />
de dünyanın gelişmekte olduğu yıllardı.<br />
Dünyadaki kapitalist sistemin de iyi işlediği<br />
bir süreçti. Türkiye'de de o dönem<br />
emek gücünün düşük olması yarı makineleşmiş<br />
alt yapı olmasından dolayı<br />
özellikle Avrupa'dan kısa ve orta serili<br />
döküm işlerini Türkiye’ye getirdi. Uzun<br />
süreli ve otomasyon gerektiren işler<br />
yine Avrupa'da kalmaya devam ediyordu.<br />
Doksanlı yıllarda durum böyleydi.<br />
2000’li yıllarla birlikte uzun dönemli ve<br />
seri işler de Türkiye'ye gelmeye başladı.<br />
Dökümcüler 90’lı yıllarda yatırım yaptı<br />
ve emarelerin topladılar. 2000’li yıllardan<br />
sonra dönem dönem, 2007-2008<br />
yıllarındaki gibi krizlere rağmen özellikle<br />
yaptığı ihracatla beraber döküm sektörü<br />
hep büyüdü.<br />
Yakın dönemdeki krizlerden bahsettiniz,<br />
aslında bu 50 yıllık süreçte sektör birçok<br />
zorluk ve krizlerle karşılaştı ancak ayakta<br />
kalmayı ve sürdürülebilir bir büyümeyi<br />
de hep başardı. Sektör 2022 yılı rakamlarına<br />
göre dünyada 9. Avrupa’da ise 2.<br />
en büyük döküm üreticisi konumunda.<br />
Sürdürülebilir başarının sırrı sizce nedir?<br />
O dönemler yıllık döküm üretimi çok<br />
azdı. 800 bin, 1 milyon tonlar gibi. Ayrıca<br />
döküm sanayi kendi öz sermayesi ile<br />
birleşmişti. Rahmetli Mümin Erkunt, en iyi<br />
yatırımın kriz döneminde yapıldığını söylerdi.<br />
Bazı firmalar en iyi yatırımlarını kriz<br />
dönemlerinde yapıyorlardı. Türkiye’deki<br />
siyasi ve ekonomik krizlerin döküm sanayini<br />
çok fazla etkilemediğini söyleyebiliriz.<br />
Döküm sanayi hep bunlardan<br />
bağımsız gelişti. Yine dünyada yaşanan<br />
krizlerde de hep böyle oldu. O krizlerde<br />
bizim döküm sanayimiz hep ileriye<br />
gitti. Dünyadaki döküm sanayi daha iyi<br />
olduğu dönemlerde ise döküm sanayimiz<br />
hep başa baş gitti. Yani burada biraz<br />
ters bağlantı kurabiliriz. Örneğin en<br />
son yaşanan kriz olarak Covid pandemi<br />
dönemini ele alırsak Avrupa’ya Çin'den<br />
ve Uzak Doğu'dan döküm parçası gelmeyince<br />
döküm alıcıları Türkiye'ye<br />
yöneldi. Almanya'da ve İspanya’da dökümhaneler<br />
kapandı. İtalya ve Fransa<br />
zaten dökümde aşağı doğru bir eğilim<br />
gösteriyordu. Bu ve benzeri gelişmeler<br />
Türkiye'deki döküm sanayini olumlu yönde<br />
etkiledi.<br />
Pandemi ortadan kalktıktan sonra bu<br />
durum sizce terse döndü mü?<br />
Yavaş yavaş dönüyor diyebiliriz. Yakın<br />
zamanda Çin’e bir seyahatim oldu. Çin<br />
endüstri olarak çok gelişiyor. Biz ve Avrupalılar<br />
Çin’deki otomotiv sanayini çok<br />
küçümsüyoruz. Orada elektrikli arabayı<br />
gördüm, kullandım tamamıyla bir alman<br />
teknolojisine yaklaşmış ve bir müddet<br />
sonra geçecek diyebiliriz. Çin otomotiv<br />
endüstrisinde şu anda önemli derecede<br />
ileri durumda. Çin’in döküm parçası<br />
olarak Türkiye'yi çok zorlayacağını düşünmüyorum<br />
ancak mamul olarak zorlayacaktır.<br />
Yine navlun fiyatları ve diğer etkileri<br />
göz önünde bulundurduğumuzda,<br />
bir de Avrupa özellikle Almanya Türkiye'deki<br />
dökümcülerle çalışmayı seviyor, Türkiye<br />
onlara rahatlık getiriyor. Türkiye - Almanya<br />
ilişkileri Birinci Dünya Savaşından beri<br />
genelde hep iyi olmuştur. Siyasi ve ekonomik<br />
olarak düşündüğümüzde bir<br />
Alman Çin’e nazaran her zaman Türkiye<br />
ile çalışmayı tercih eder.<br />
<strong>TÜRKDÖKÜM</strong> TEMMUZ-AĞUSTOS-EYLÜL'23 87