Mustafa Su TSRđB'nin yeni Baēkanı - Anadolu Sigorta
Mustafa Su TSRđB'nin yeni Baēkanı - Anadolu Sigorta
Mustafa Su TSRđB'nin yeni Baēkanı - Anadolu Sigorta
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
mifltir. Bu olanak <strong>Anadolu</strong> <strong>Sigorta</strong>’n›n<br />
ilk y›llarda h›zl› bir biçimde büyümesine<br />
vesile olmufltur. Bu arada, önce<br />
Ziraat Bankas›’n›n, ard›ndan Türkiye<br />
‹fl Bankas›’n›n genifl flube a¤›, <strong>Anadolu</strong><br />
<strong>Sigorta</strong>’ya acente olanaklar› sa¤lam›flt›r.<br />
Kitap kurgulan›rken yedi ana bölüm<br />
tasarlanm›flt›r. Bunlardan ilki Türkiye’de<br />
sigortac›l›¤›n do¤ufl evresidir. 19.<br />
yüzy›l›n ortalar›nda, Tanzimat y›llar›ndan<br />
yola ç›karak, <strong>Anadolu</strong> <strong>Sigorta</strong>’n›n<br />
kurulufluna kadarki bu süre, Türkiye’de sigorta sektöründe<br />
yabanc› serma<strong>yeni</strong>n, herhangi bir kamusal denetimden<br />
uzak, kendi bildi¤ince etkinlik gösterdi¤i bir<br />
dönemi kapsar. Nitekim Cumhuriyet yönetimi, bu tür<br />
bir sigortac›l›k anlay›fl›na son verme kayg›s›yla Türkiye<br />
‹fl Bankas›’n›n öncülü¤ünde <strong>Anadolu</strong> <strong>Sigorta</strong>’n›n kurulufluna<br />
önayak olmufl, bir yabanc› flirketten ald›¤› “vekil-i<br />
umur”luk ya da “jerans forfeter” hizmeti deste¤iyle,<br />
1936 y›l›na kadar ulusal sigortac›l›¤›n temellerini<br />
atm›flt›r. Bu ba¤lamda 1925-1935 evresi, ulusal sigortac›l›¤›n<br />
do¤ufl evresi say›labilir. Tabii bu evrede, “Büyük<br />
Buhran” nedeniyle zor y›llar yaflanm›fl, Türk sigortac›l›k<br />
sektörü, baflar›l› bir biçimde bu evreyi atlatm›flt›r.<br />
Cumhuriyet Türkiye’si kurulurken finansal sektörde<br />
en deneyimsiz alanlardan birinin sigortac›l›k oldu¤u,<br />
ilk on y›ll›k tutanaklarda bariz bir biçimde ortaya<br />
ç›kmaktad›r. Kitab›n üçüncü bölümünü oluflturan<br />
1936-1960 y›llar› art›k sektörde ulusal nitelikte sigorta<br />
flirketlerinin egemen oldu¤u bir dönemdir. Birçok ulusal<br />
sigorta flirketi bu dönemde do¤ar. <strong>Anadolu</strong> <strong>Sigorta</strong>,<br />
sermayedar› her iki banka sayesinde Ankara’da etkin<br />
konumdad›r ve büyük ölçüde kamu kurumlar›n›n sigortalar›n›<br />
üstlenerek portföyünü büyütür.<br />
1960 y›l›na kadarki dördüncü bölüm Türkiye’de<br />
çok partili döneme geçifl ve Demokrat Parti’nin iktidar<br />
dönemini kapsar. 1950-1960 aras› <strong>Anadolu</strong> <strong>Sigorta</strong>’n›n<br />
kurucusu Celâl Bayar’›n Cumhurbaflkanl›¤› y›llar›d›r.<br />
Bir zamanlar <strong>Anadolu</strong> <strong>Sigorta</strong>’n›n Ankara acentesi Hasan<br />
Polatkan Maliye Bakanl›¤› koltu¤una oturur. Beflinci<br />
bölüm planl› evreyi içerir. 1961-1980 y›llar›nda<br />
Türkiye’de gözlenen iktisadî geliflme sigorta sektörünün<br />
de güçlenmesine vesile olur. ‹zlenen “ithal ikâmeci”<br />
politika sonucu sektör büyük ölçüde yerli flirketlerin<br />
denetimine girmifltir. Ancak, sigorta bilinci henüz<br />
kitlelere ulaflmam›flt›r. Türkiye <strong>yeni</strong> <strong>yeni</strong> kentleflmektedir.<br />
Kent kültürü olmad›kça insanlar gelecek bilin-<br />
29<br />
cinden yoksundur. Türkiye’de sigortac›l›¤›n<br />
Bat› ülkelerindeki düzeye ulaflabilmesi<br />
için öncelikle Türk toplumunun<br />
refah düzeyinin yükselmesi gerekir.<br />
Ayr›ca sigorta kültürünün afl›lanmas›<br />
bir toplumsal sorun olarak kendini<br />
göstermektedir. 60’l› ve 70’li y›llarda<br />
pool’lar arac›l›¤›yla sigortac›l›kta<br />
bir geliflme izlenirse de dünya<br />
ölçe¤inde Türkiye çok gerilerdedir.<br />
1968 y›l›nda prim gelirleri kifli bafl›na Almanya’da<br />
97,8 dolar iken Türkiye’de 1,7 dolar düzeyindedir.<br />
Ayn› y›l primin gayr› safi milli hâs›ladaki oran› Almanya’da<br />
%5,3 iken Türkiye’de %0,5’tir. Bu y›llarda sigorta<br />
sektörünün büyük ço¤unlu¤u, portföy geniflleteceklerine<br />
Milli Reasürans’la u¤raflmaktad›rlar. 70’li y›llar›n<br />
sigorta sektöründeki temel sorunu Milli Reasürans’›n<br />
mükerrer sigortadaki tekel konumudur. Ancak, geçmiflin<br />
ac› deneyimiyle, Ankara, Milli Reasürans’a destek<br />
ç›kmay› sürdürür. 24 Ocak kararlar›yla Türkiye ithal<br />
ikâmeci politikalar› b›rak›r ve neoliberal çizgide d›fla<br />
aç›l›r. “‹hracata dönük” <strong>yeni</strong> yap›lanma finans sektörünü<br />
de etkilemifltir. Kitapta alt›nc› bölümü oluflturan bu<br />
dönemde, <strong>Anadolu</strong> <strong>Sigorta</strong> piyasaya <strong>yeni</strong> ürünler sunar<br />
ve bilgisayar donan›m›n› güçlendirerek teknik kâr›n›<br />
yükseltir. Bu arada özellikle 90’l› y›llar›n ikinci yar›s›ndan<br />
itibaren köklü yap›sal dönüflümlere gider. 1980<br />
sonras› <strong>Anadolu</strong> <strong>Sigorta</strong> güçlü konumundan ödün vermemifl,<br />
sektörde en büyük paya sahip bir kurulufl olarak<br />
2000’li y›llara ulaflm›flt›r.<br />
21. yüzy›l›n ilk y›llar›nda, dünyada likidite bollu-<br />
¤unun da etkisiyle, sigortac›l›k sektörü, yabanc› serma<strong>yeni</strong>n<br />
odakland›¤› ve sat›n alma ya da ifltiraklerle<br />
sektörde önemli bir paya sahip oldu¤u bir evreyi bafllatm›flt›r.<br />
En az›ndan 2008 buhran›na kadar h›zla büyüyen<br />
sigortac›l›kta, <strong>Anadolu</strong> <strong>Sigorta</strong> rekabet gücünü her<br />
gün art›rm›fl, teknik kâra odaklanm›fl ve liderlik konumundan<br />
ödün vermemifltir.<br />
2008 krizine gelindi¤inde <strong>Anadolu</strong> <strong>Sigorta</strong>, art›k<br />
güçlü güvencelere sahip bir flirkettir. Yedinci bölümü<br />
oluflturan 2008 ve sonras›, dünya standartlar›n› yakalam›fl,<br />
sürekli dönüflümler geçiren, ça¤dafl bir sigorta<br />
kurumunun gelece¤e dönük giriflimlerinin öyküsüdür.<br />
<strong>Anadolu</strong> Anonim Türk fiirketi kurum tarihi, bir yandan<br />
kuruluflunun 85. y›ldönümünü kal›c› k›lmakta, öte yandan<br />
finansal tarihimizdeki temel baflvuru kitaplar›ndan<br />
birini oluflturmaktad›r.