dergiyi indir. - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi
dergiyi indir. - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi
dergiyi indir. - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Süleymaniye Camii<br />
Cam ve cam eþyalarýnýn tarihi, uygarlýk tarihi kadar eskidir. Cam<br />
Ýslam mimarlýðýna "revzen" denilen alçý pencerelerle girmiþ,<br />
kandil, bardak sürahi ve tabak gibi günlük eþyalarda geniþ<br />
ölçüde kullanýlmýþtýr. Türk mimarlýðýnda camýn geniþ uygulama<br />
alaný bulduðu revzenler, hem alçý, hem cam sanatý<br />
açýsýndan büyük önem taþýr.<br />
Bu süsleme sanatýna, önceleri daha çok büyük<br />
mimari yapýlarda rastlanýrdý. Çok özel ve o büyük<br />
yapýlara ait bir eleman gibiydi. Camilerin<br />
pencerelerindeki o rengarenk camlardý<br />
bize göz kýrpan, baktýran. Veya önemli<br />
bir mekânýn paravanýydý, tablosuydu,<br />
aynasýydý…<br />
Anadolu'ya gelip yerleþen<br />
Selçuklular cam eþyayý da beraberlerinde<br />
getirmiþlerdir. Selçuklu<br />
mimarisinde genelde Artuklular da<br />
görülen þemsiye denen camlar kullanýlmýþtýr.<br />
Selçuklu yapýlarýndaki cam<br />
iþlerinin çok iyi geliþtiði de pencerelerdeki<br />
bazý izlerden anlaþýlmaktadýr. Bu devir<br />
mimarisinde cam âbidevi yapýlarda binalarý<br />
aydýnlatmaktan ziyâde dekoratif bir güzellik veren<br />
Filgüzü desenli, alçý pencereler kullanýlmýþtýr.<br />
Selçuklularda bu iþçiliðe revzen denilmektedir.<br />
Sultan Ahmet Firuz Aða Camii<br />
Osmanlý cam iþleri önceleri Selçuklularýn etkisi altýnda geliþip<br />
daha sonra kendine özgü yeni bir üslup meydana getirmiþtir.<br />
Ýstanbul fethinden sonra Osmanlýlarýn cam imalat merkezi olmuþ<br />
ve cam sanayi büyük geliþme göstermiþtir.<br />
Mesih Mehmet Paþa Camii<br />
Osmanlý döneminde birçok cam atölyesi bulunduðu halde büyük<br />
tabaka cam dökülmesi mümkün olmamýþtýr. Çubuklu ve<br />
Beykoz' da bulunana cam atölyelerinde iyi kalite cam ve<br />
billur cam eþyalar üretilmiþtir. Özellikle "çeþmi bülbül"<br />
denilen vazo türüyle büyük ün yapmýþlardýr. Düz cam,<br />
renkli cam ve billur cam olmak üzere 3 tür cam üretilmiþ<br />
ve revzen-i menkuþ (nakýþlý pencere) uygulamalarý<br />
yapýlmýþtýr. Büyük pencere düzeylerinin kaplamasý<br />
için, küçük boyutlu cam parçalan bir kayýt sistemi<br />
içinde bir araya getirilerek kullanýlan bir<br />
teknik olan revzen-i menkuþ cam dökme<br />
tekniðinin geliþmesi, renkli camlarýn<br />
dökülmesi, cam kesimini kolaylaþtýran<br />
aletlerin ortaya çýkmasýyla bu<br />
pencereler çok deðiþik tekniklerde<br />
yapýlýr olmuþ ve böylece kendine<br />
özgü bir sanat dalý olmuþtur. Ýþlevsel<br />
görevi yaný sýra dinsel yapýlarýn iç<br />
süslemelerinde vazgeçilmez bir öðe<br />
olmuþtur.<br />
Osmanlý döneminde, diðer sanat dallarýnda<br />
olduðu gibi alçý revzenlerin en iyi<br />
örnekleri XVI. yüzyýlda görülür. Bunlarda nar<br />
çiçeði, lâle, karanfil gibi klasik süsleme<br />
sanatýnýn kendine özgü motifleriyle geometrik<br />
süslemeler büyük yer tutar. Bu dönemin en baþarýlý<br />
revzenleri arasýnda günümüze ulaþan Ýstanbul<br />
Süleymaniye Camii revzenleridir.<br />
Renkli camýn mimarîye giriþi ve kendine özgü bir sanat oluþturuþuna<br />
dair elimizdeki en eski buluntular XII. yy’a aittir.<br />
Oysa, renkli camýn varlýðý ve çeþitli kullaným biçimleri çok eskilere<br />
gider.<br />
21
Change language