13.01.2013 Views

tc süleyman demirel üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü iktisat

tc süleyman demirel üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü iktisat

tc süleyman demirel üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü iktisat

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

malların fiyatları ne kadar artarsa artsın, talep edilen miktarda herhangi bir azalma<br />

olmayacaktır.<br />

1.6.1.2. Enerji Talebinin Gelir ve Çapraz Fiyat Esneklikleri<br />

Talebi etkileyen diğer faktörler sabit iken, bir maldan talep edilen miktarın,<br />

gelirdeki değişmelere olan duyarlılığı, talebin gelir esnekliğini verir (Ünsal, 2005:<br />

84). Pozitif olduğu varsayılan gelir esnekliği normal ve düşük mallar ayrımıyla<br />

yakından ilişkilidir (Parasız, 2004: 92). Gelir esnekliği sıfırdan küçük ise düşük mal,<br />

sıfırdan büyük ise normal mal söz konusudur. Gelir esnekliği 0 ile 1 arasında ise<br />

normal malları, 1’den büyük ise lüks mal söz konusudur.<br />

Talebin gelir esnekliğinin gelişmiş ülkelerde 1’e yakın olması nedeniyle,<br />

enerji talebinin artışı ile GSMH’nın büyümesi birbirine yakın olmaktadır. Gelişmekte<br />

olan ülkelerde,enerji talebi GSMH’dan daha fazla büyümekte ve enerji talebinin gelir<br />

esnekliği 1,3 ile 1,6 arasında değişmektedir (Bayraç, 1999: 25).<br />

A.B.D’de esneklikler konusunda yapılan ekonometrik bir çalışma neticesinde<br />

gelir-talep esnekliğinin doğalgazın 0,92 ve petrolün ise 0,91 olduğu tespit edilmiştir<br />

(Ertek, 2004: 94).<br />

Diğer koşullar aynı iken, bir tüketicinin bir maldan talep ettiği miktarın diğer<br />

malın fiyatındaki değişmelere olan duyarlılığı, talebin çapraz esnekliğini ifade eder<br />

(Ünsal, 2005: 89). Çapraz esneklik sıfırdan büyük ise bu mallar birbirleri yerine<br />

ikame edilebilen mallardır. Çapraz esneklik sıfırdan küçük ise bu mallar birbirlerini<br />

tamamlayan mallardır.<br />

Ekonomik faaliyetlerde çeşitli enerji kaynakları kullanılıyorsa, enerji talebi<br />

sadece bu kaynağın fiyatına bağlı olmayıp, diğer enerji kaynaklarının da fiyatına<br />

bağlıdır.<br />

1.6.2. Enerji Arzı Analizi ve Fiyat Esnekliği<br />

Bir maldan arz edilen miktarın, o malın fiyatındaki değişmelere olan<br />

duyarlılığı, arzın fiyat esnekliği olarak tanımlanır (Ünsal, 2005: 90). Bu durumda<br />

enerji arzının fiyat esnekliği, arz edilen enerji miktarındaki değişmenin enerji<br />

fiyatındaki değişmeye olan hassasiyetini ifade eder.<br />

14

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!