tc süleyman demirel üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü iktisat
tc süleyman demirel üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü iktisat
tc süleyman demirel üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü iktisat
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2.3. Literatür Özeti<br />
Çalışmanın bu kısmında, konu ile ilgili daha önce yapılmış yurtiçi ve yurtdışı<br />
çalışmalar incelenmiş ve özetlenmiştir.<br />
Aras ve Aras (2002) “Eskişehir’de Konutsal Doğalgaz Talebine Ekonomik<br />
Göstergelerin ve Dış Ortam Sıcaklığının Etkileri” adlı çalışmalarında, ısıtma<br />
dönemine ait aylardaki konutların doğalgaz tüketiminin tahmini için zaman serisi<br />
modeller oluşturmuşlardır. Modelleri oluşturmak için Eskişehir’e ait gözlem verileri<br />
kullanılmıştır. Yine modelleri tahmin edebilmek için, doğalgaz talebini etkileyen<br />
faktörler olarak, ısıtma dönemine ait aylardaki hava sıcaklıkları, doğalgaz fiyatı,<br />
dolar satış kuru ve tüketici fiyat endeksleri kullanılmıştır. Isıtma dönemi olarak, 1<br />
Ekim – 30 Nisan arası olmak üzere 7 aylık süre dikkate alınmıştır. Isıtılan ortamın<br />
sıcaklığı 20 0 C sabit tutularak, ısıtma döneminde günlük ortalama sıcaklık 15 0 C ve<br />
altına düştüğünde o güne ait derece gün değeri hesaplanmaktadır. Isınma sürecinin<br />
başlamasını sağlayan 15 0 C taban sıcaklık olarak adlandırılmaktadır. Yapılan<br />
analizde, Eskişehir ilinde yıllık doğalgaz tüketiminin yaklaşık %94-98’nin ısıtma<br />
dönemine ait aylarda gerçekleşmesi, doğalgazın kullanım amacının mekan ısıtma<br />
olduğunu gösterdiği sonucuna varmışlardır. Isıtma dönemi için kurulan birinci derece<br />
otoregresif tahmin modeliyle, derece gün değeri sabit tutulduğunda, zamandaki her 1<br />
birimlik artış karşılığında doğalgaz tüketiminin 169.959 sm 3 artacağı sonucuna<br />
ulaşmışlardır. Zaman değeri sabit tutulursa, derece gün değerinin her 1 birimlik<br />
artışında doğalgaz tüketiminin 27.918 sm 3 artması beklenmektedir. Yapılan analizler<br />
sonucu, mekan ısıtma amaçlı konutsal doğalgaz talebini etkileyen en önemli unsurun<br />
hava sıcaklığı olduğu sonucuna varılmıştır. Talebi etkileyen diğer unsurların ise,<br />
doğalgaz fiyatı, tüketici geliri ve dolar kuru olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca<br />
çalışmada Türkiye’deki doğalgaz piyasasının ithalata dayalı olduğu ve Türkiye’nin<br />
yeni enerji stratejisinin doğalgaz üzerine kurulu olduğu düşünülürse, doğalgaz<br />
talebini doğru tahmin etmek, makro ekonomik açıdan büyük önem arz ettiği<br />
belirtilmiştir.<br />
Özçomak, Oktay ve Özer “Erzurum İlinde Potansiyel Doğalgaz Talebini<br />
Etkileyen Faktörlerin Tespiti” konulu çalışmalarında, yeni bir ürün olarak<br />
doğalgazın, Erzurum ilinde potansiyel talebi üzerinde demografik ve sosyo-<br />
40
Change language