You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
10 Dîaspora<br />
“Revê Min Hilbijart”<br />
Îsmail osman û Matthias Chilling pirtûkek bi navê “Revê Min<br />
Hilbijart” li Stokholmê çap kirin. Kitêb bo naskirina iraq, Baas,<br />
Saddam û xebata gelê kurd jêderekî baş e.<br />
KAwA EMÎN<br />
Stockholm – Di dawiya Cotmehê<br />
de, Îsmail Osman û Matthias<br />
Chilling pirtûkek bi zimanê swêdî<br />
bi navê “Revê Min Hilbijart” li<br />
Stokholmê çap kirin.<br />
Di pêşgotina kitêba xwe de bo<br />
xwendevanan dane zanîn ku kesê<br />
serekî di kitêbê de Îsmail Osman e<br />
û rojnamevanê swêdî Matthias<br />
Chilling di darêştina kitêbê de beşdarî<br />
kiriye û tenê zimanê nivîsandina<br />
kitêbê sererast kiriye. Pirtûk<br />
zêdetir ji bo ciwanên kurd yên ku<br />
nikarin bi zimanê kurdî bixwînin<br />
hatiye nivîsandin. Di heman demê<br />
de swêdî jî dikarin bi rêya kitêbê<br />
sîstema dîktatoriya Partiya Baasê û<br />
Saddam Huseyn nas bikin.<br />
Herçiqas mirov di destpêkê de<br />
wiha hest dike ku Îsmail Osman<br />
dixwaze bîranînên xwe bi hûrî vebêje,<br />
lê piştî çend rûpelan sînorên<br />
bîranînan kal dibin û xwendevan<br />
rastî dîroka partiya Baasê û Saddam<br />
Huseyn tên. Nivîskar li xwe<br />
mikur tê, ku ji ber zêdebûna bûyeran<br />
û azar û îşkenceyên li dijî gelê<br />
kurd nikare bi tevahî şewata nava<br />
dilê xwe ser kaxezan birijîne.<br />
Îsmail Osman di kitêba xwe de<br />
qala serdema zaroktiya xwe û<br />
xwendina bilind li Zanîngeha Bexdayê<br />
dike, ku li wir dibe nasyarê siyaset<br />
û kurdayetiyê. Çar salên<br />
jiyana zanîngehê di serdema şerê<br />
navbera Îran û İraqê de ji bo xwendevanekî<br />
kurd ne hêsan bû.<br />
Nivîskar hemû bûyerên ku Saddam<br />
Huseyn bi sere gelê kurd de<br />
anîn tîne bîra xwendevanan. Wek<br />
Enfala Barzaniyan, Enfalên Germiyan<br />
û navçeyên din ên Kurdistanê,<br />
kîmyabarankirina Helebce, kuştin û<br />
dersînorkirina Feyliyan, herwiha<br />
şerê birakujiyê di navbera partiyên<br />
kurd ên Başûrê Kurdistanê de, raperîn,<br />
hilbijartina parlamen, damezrandina<br />
Bereya Kurdistanî û<br />
hwd. Nivîskar herwiha hemû pirsgirêkên<br />
İraqê bi pirsa kurd ve girêdide.<br />
Îsmail Osman dibe endamê Serkirdayetiya<br />
Partiya Gel bi seroka-<br />
Köln - Welatên Ewrûpayê di wê<br />
baweriyê de ne ku ji bo Ewrûpa peravên<br />
Spanya, Îtaliya, Yewnanistan<br />
û Tirkiyê deriyê koçberên ne yasayî<br />
ne. Tirkiye ku bi çend welatên din<br />
yên Rojhilata Navîn re cîran e,<br />
bûye deriyê derbasbûna koçber û<br />
penaberên ku ji şer û pevçûnên li<br />
İraq, Afxanîstan û Pakîstanê direvin.<br />
Piştî ku koçber tên Tirkiyeyê,<br />
ew derbasî Yunanîstanê dibin. Piştî<br />
ku Yûnanîstan tevlî bazineya Shengenê<br />
bû, Atînayê mengeneya derdora<br />
koçber û penabaran qayim kir.<br />
Îsmail Osman<br />
tiya Samî Evdilrehman û yek ji wan<br />
kesên ku zêde ji Samî Evdilrehman<br />
nêzîk bû. Nivîskar ku di nav şoreşê<br />
û Partiya Gel de wek Muhendiz<br />
Cemal dihat naskirin, di kitêba xwe<br />
de behsa beşek ji dîroka Partiya Gel<br />
a Demokrat a Kurdistanê dike. Partiya<br />
Gel jî wek partiyên din ên Kurdistanê<br />
ne. Xwediyê çavkaniyeke<br />
darayî ya eşkere<br />
ye û Îsmail Osman<br />
ku nêzîktirîn kes ji sekreterê Partiya<br />
Gel bû, nizanîbû jêderê darayî yê<br />
partiya wan ji kuderê tê û ew jî wek<br />
pirraniya endamên partiyên kurdî<br />
baweriya xwe bi vê çîrokê aniye<br />
ku: “Aboneyên endaman, hevka-<br />
li Ewrûpa hejmara<br />
biyaniyan gihîşt 30 milyonî<br />
Tenê di sala 2008’an de hêzên yewnanî<br />
150 hezar koçber girtin ku bêtiriya<br />
wan bi rêya Tirkiyeyê<br />
hatibûn. Atîna Tirkiyeyê bi wê yekê<br />
tometbar dike ku weke karteke givaştinê<br />
ji bo ku bibe endama Yekîtiya<br />
Ewrûpayê, ew li hember<br />
koçberan nermiyê nîşan dide. Di<br />
bersîva zextên Atîna û welatên Ewrûpayê<br />
de jî, Tirkiyê dibêje, ew ne<br />
amade ye bibe mezintirîn kampa<br />
penaberan.<br />
Li gor raporekê ku Buroya<br />
Amara Ewrûpayê (Eurostat) di 16’ê<br />
riya dewlemendên kurd û dewleta<br />
Lîbya.”<br />
Xaleke din a girîng ku di kitêbê<br />
de behsa wê hatiye kirin diyardeya<br />
koçkirin û penaberiyê bo Swêdê û<br />
pirsgirêka jihev tênegihiştina penaber<br />
û swêdiyan e. Bi baweriya nivîskar<br />
beşek ji swêdiyan bi sedemê<br />
agahiyên kêm nikarin Musulmanên<br />
tundrew û Musulmanên nerm ji hev<br />
cuda bikin. Hinek caran wiha fahm<br />
dikin ku her penaberê rengê wî ne<br />
Ewrûpî yan Skandînavî be, divê<br />
Musulman û alîgirê Bin Ladin e.<br />
Ev kitêb jêderekî baş e bo bêhtir<br />
naskirina İraq, Baas û Saddam Huseyn<br />
û xebata gelê kurd li Başûrê<br />
Kurdistanê. Lê divê em vêya jî<br />
bêjin ku agahî hemû wergirtî ne û<br />
beşek ji wan ji vir û wir berê hatine<br />
bahskirin.<br />
Nivîskar dikarîbû bi rêya dokumentên<br />
ku di wê dema dûrûdirêj<br />
de, dema endamê serkirdayetiya<br />
Partiya Gel bû, li ba wî mane yan jî<br />
dikarîbû bidest bixe û kitêba xwe<br />
dewlemendtir bike. Gelek tiştên veşartî,<br />
nemaze li ser şerê birakujiyê<br />
û peywendiyên wan li gel Îran û<br />
Sûriyê eşkere bike.<br />
Lê dibe ku ev ji<br />
x w e n d e v a n ê n<br />
swêdî re ewqasî ne<br />
girîng bin. Bi baweriya<br />
min, ger kitêb<br />
bi awayekî edebî bê<br />
wergerandin ser zimanê<br />
kurdî, vê ciwantir<br />
wergire. Ji ber<br />
nivîskar jî bi xwe dibêje,<br />
hê ji zaroktiyê<br />
ve û li ser destê bavê<br />
xwe yê rehmetî ve ku<br />
meleyekî navdar û<br />
xwende bû, evîndarê kitêb<br />
û wêjeya kurdî, farisî û erebî<br />
bûye. Ji xeynî ku pisporiyeke wî<br />
ya baş li ser çandên Rojhilata<br />
Navîn bi giştî û Kurdistan û Îranî bi<br />
taybetî heye. Îsmail Osman endamê<br />
Partiya Gel a Swêdî ye û endamekî<br />
yedek yê li Parlamena Swêdê li ser<br />
lîsta Partiya Gel a Swêdî ye. Herwiha<br />
kesekî çalak û wergervanekî<br />
bawerpêkirî ye.<br />
Çile 2009’an de belav kiriye, hejmara<br />
biyaniyên li welatên Ewrûpî<br />
gihîştiye 30 milyonî. Ew rêjeya ji<br />
sedî 3.9’ên şêniyên Ewrûpayê ye.<br />
Heman rapor diyar dike ku koçberên<br />
Tirkiye û Mexrîbê ji hemûyan<br />
bêtir in û hejmara wan koçberên ku<br />
ji derveya welatên Ewrûpî hatine,<br />
digîje 19.5 milyon kesî. Herweha<br />
rêjeya Ewrûpiyên ku li derveyê welatên<br />
xwe dijîn digîje 11.3 milyon<br />
kesî û rêjeya wan digehe ji sedî 2.3<br />
yên hemû nifûsa welatên Yekîtiya<br />
Ewrûpayê.<br />
Hejmar 27 | Sêşem | 12. Çile 2010<br />
Rizgar Emîn xwediyê înternetcafêyek e li Münchenê (Wêne: <strong>Rûdaw</strong>)<br />
MiSTEFA ÇiwARTAYÎ<br />
München - Berê dikana Rizgar<br />
xirab bû lê wî dikana xwe kir înternetcafê<br />
û niha ji xeynî kurdên ku li<br />
bajarê Münchenê dijîn, rojane hejmareke<br />
zêde ya almanan û kesên<br />
din berê xwe didin înternetcafêya<br />
Rizgar û bi rêya înternêtê hevalên<br />
nû nas dikin.<br />
Tê texmînkirin ku hejmara kurdên<br />
ku li Almanyayê dijîn nêzîka<br />
milyonekê be û di kar û cihên cuda<br />
de cihê xwe girtine. Lê kurdên Başûrê<br />
Kurdistanê hê nû ne û wek penaber<br />
li Almanya di karên wek<br />
ajotina otomobîlan û di xwaringeh<br />
û înternetcafêyan de karên xwe<br />
dikin. Lewma Rizgar jî înternetcafêyek<br />
vekir.<br />
Rizgar Emîn ne tenê xwediyê înternetcafê<br />
ye, lê karê çêkirina komputeran<br />
jî dike û ji ber ku bi gelek<br />
zimanan dizane, hejmara muştiriyên<br />
wî yên ji neteweyên cuda zêde ne.<br />
Rizgar pêdagiriyê li ser vê yekê dike<br />
ku herçiqasî karê wî ne giran e lê ne<br />
asane jî û bi pirranî rastî hinek pirsgirêkan<br />
tê: “Carinan hinek kesên<br />
alman yan biyanî tên, zêde telefonan<br />
dikin û dema xilas dikin dibên pereyên<br />
me nînin û ez neçar dimînim<br />
mobile yan pasportê wan ji wan bistînim<br />
heta pereyên min bînin. Lê ew<br />
diçin polîsan tînin ser min û dibêjin<br />
pasporta me nade me.”<br />
Divê Rizgar di karê xwe de aram<br />
û rûxweş be û bi awayekî baş di<br />
derbarê komputeran de şehreza be:<br />
<strong>Rûdaw</strong> Şertên Abonetiyê<br />
Ji bo salekî: Almanya, Belçîka, Awûstûrya, Fransa,<br />
Hollanda: 60 Euro · Swîsre: 120 CHF · Brîtanya: 60<br />
GBP Swêd (Schweden): 900 SEK · Danîmarka<br />
(Danemark): 600 DKK · DYA (USA): 100 USD<br />
Kanada : 120 CD · Tirkiye: 100 TL<br />
Ji bo şeş mehan: Almanya, Belçîka, Awûstûrya,<br />
Fransa, Hollanda: 30 Euro · Swîsre: 60 CHF · Brîtanya:<br />
30 GBP · Swêd: 450 SEK · Danîmarka: 300 DKK<br />
DYA (USA): 50 USD · Kanada: 60 CD · Tirkiye: 50 YTL<br />
<strong>Rûdaw</strong><br />
Kurd înternetcafêyên<br />
Almanya dagir dikin<br />
“li pirraniya malan xeta înternêtê heye.<br />
li her malekê qehwe jî heye. lê xelk li<br />
qehwexaneyan qehwê vedixwin. Ev der jî<br />
cihekî germ e, xelk tê û hevalên xwe dibînin,<br />
peywendiyên nû dirust dikin.”<br />
“Karê me ne sanahî ye, divê bi kêmanî<br />
mirov ji komputer û bikaranîna<br />
wê zanyar be û ji her tiştî<br />
girîngtir awayê tevgerîna li gel<br />
muştiriyan e, ji ber ku ji hemû temenan<br />
in û ji neteweyên cuda ne.<br />
Rûyê xweş li gel xelkê roleke girîng<br />
dilîze di warê kişandina muştiriyan<br />
de. Berê çend mirovên afgan<br />
û ereb ev dikan birêve dibirin lê bi<br />
zor kirêya dikanê derdixistin. Di<br />
karên bi vî rengî de, mirov dikare<br />
peywendiyên xwe yên civakî jî bi<br />
hêz bike û xwe wek mirov û çand<br />
bi xelkên din bide naskirin.”<br />
Derbarê karên ku kurdên Almanya<br />
dikin Rizgar wiha dibêje:<br />
“Pirraniya kurdên me li vir ji ber<br />
bawernameya Almanya nestandine,<br />
derfeta ku karên baştir bikin bidest<br />
wan nakeve. Karên em dikin dewreyên<br />
taybet û xwendin bo wan ne<br />
pêwîst in, herwiha xelkê me li vir<br />
nû ne û bi zimanê almanî baş nizanin.”<br />
Li Almanya bi awayekî giştî li<br />
hemû malan înternet heye lê dîsa jî<br />
dikana Rizgar ji muştiriyan vala<br />
nabe: “Rast e li pirraniya malan<br />
xeta înternêtê heye, lê dibe li mal<br />
komputer yan prînter ne baş be.<br />
Niha li her malekê qehwe heye lê<br />
gelo ji ber çi xelk diçin qehwexaneyan,<br />
qehwê vedixwin? Ev der jî<br />
cihekî germ e, xelk tê û hevalên<br />
xwe dibînin, peywendiyên nû dirust<br />
dikin, lewma ne şerte ger li<br />
mala min înternêt hebe, êdî neçim<br />
înternetcafê.”<br />
Ji bo Almanya: <strong>Rudaw</strong> Media GmbH<br />
Bank: Deutsche Bank Köln · Konto Nr: 2450161<br />
BLZ: 37070024<br />
Ji derveyî Almanya:<br />
IBAN: DE48370700240245016100<br />
BIC: DEUTDEDBKOE<br />
Navnîşan:<br />
<strong>Rudaw</strong> Media GmbH · Gutenbergstr. 63a<br />
50823 Köln / Almanya<br />
E-maîl: info@rudaw.de
Change language