tại đây - Đại học Nông lâm Thái Nguyên

* Giai đoạn hình thành các cơ quan
Kết thúc giai đoạn phát triển phôi, tế bào các lá phôi tiếp tục phân chia nguyên
phân kết hợp phân hóa chức năng thành các tế bào mô khác nhau. Những mô bào này
phối hợp với nhau tổ chức thành các bộ phận đảm nhiệm những hoạt động sống khác
nhau gọi là cơ quan. Quá trình này diễn ra rất phức tạp và có nhiều nét riêng cho từng
nhóm động vật, tuy nhiên ta có thể nêu những nét chung nhất.
Từ lá phôi ngoài sẽ hình thành lớp tế bào và các phần bọc ngoài cơ thể (tuyến da,
vẩy, lông, tầng cuticun...), hệ thần kinh, giác quan, phần trước và phần sau ống tiêu
hoá (thường gọi là ruột trước và ruột sau).
Từ lá phôi trong hình thành ruột giữa, các lồi ruột và tuyến tiêu hoá có liên quan
tới ruột giữa.
Từ lá phôi giữa hình thành mô liên kết, bộ xương trong, thành mạch máu, cơ
quan bài tiết, một số phần của hệ sinh dục.
Tuỳ từng nhóm động vật phôi có thể biến đổi dần để cho trưởlllg thành (gọi là
phát triển trực tiếp, ví dụ trứng gà nở thành gà con, trứng giun đốt nở thành giun đốt
con) hoặc phải qua nhiều giai đoạn trung gian mới cho trưởng thành (gọi là phát triển
qua biến thái, ví dụ trứng ếch nở thành nòng nọc, trứng muỗi nở thành bọ gậy, trứng
bướm nở thành tằm. Nòng nọc, bọ gậy, tằm khác trưởng thành cả về hình thái và hoạt
động sống). Nhiều nhóm động vật không xương sống phát triển qua biến thái với các
giai đoạn ấu trùng đặc trưng riêng của nó.
1.8. HỆ THỐNG PHÂN LOẠI ĐỘNG VẬT
Nhiệm vụ của phân loại học là nghiên cứu tính đa dạng của động vật, xác lập mối
quan hệ hệ thống giữa các đơn vị phân loại với nhau dựa trên sự nghiên cứu các dấu
hiệu giống và khác nhau giữa các loài để xây dựng một hệ thống gồm các bậc phân
loại từ thấp đến cao.
Mục đích của phân loại học là xác định mối quan hệ họ hàng, cho ta biết sự
tương đồng (homologie) hay là sự tương tự về nguồn gốc phát sinh (cùng nguồn) và sự
tương ứng (analogie) hay là sự giống nhau về chức phận. Ví dụ: tay của người, chân
trước của ếch, thú, cánh của chim … là những cơ quan tương đồng, rất giống nhau về
cấu tạo cửa cơ xương, mạch máu, thần kinh… mặc dầu công dụng khác nhau. Ngược
lại, cánh chim và cánh bướm cùng chức phận (cơ quan tương ứng), cả hai đều để bay,
nhưng không giống nhau.
Từ xa xưa việc sắp xếp và định cấp tính đa dạng phong phú của sinh vật trở thành
nhu cầu không thể thiếu. Nhờ sự sắp xếp sinh vật thành hệ thống như Aristotte (384-
322 trước Công Nguyên) và Linne (1707-1778) v.v… đã cố gắng thể hiện theo từng
cấp độ giống nhau của sinh vật. Ngày nay, tuy có mở rộng hơn về đại lượng, số lượng
cấp độ cũng như dạng khác nhau của sự xác định tính tương tự nhưng vẫn giữ nguyên
14