tại đây - Đại học Nông lâm Thái Nguyên

Hình 1 7. Chu kỳ phát triển Sán lá gan (Fasciola hepaaca)
1. Sán trưởng thành; 2. Trứng chưa phân cắt; 3. Ấu trùng tơ; 4. Bào nang;
5. Ấu trùng Redie từ vật chủ trung gian; 6. Ấu trùng đuôi; 7 và 7a. Nang ấu trùng đuôi
Ấu trùng đuôi thoát khỏi Redie ra khỏi cơ thể ốc, bơi lội trong nước một thời
gian, rụng đuôi đi và sinh màng bọc ngoài biến thành nang sán. Nang sán bám vào các
cỏ cây ở ruộng nước. Khi trâu bò ăn cỏ hay uống nước bẩn nữa các nang sán vào ruột,
vỏ nang sán tiêu huỷ và mầm sán theo ống mật vào gan lặp lại chu kỳ.
Như vậy, điều kiện để hoàn thành chu kỳ phát triển của sán lá gan là: Trứng phải
gặp môi trường nước. âu trùng tơ phải gặp được vật chủ trung gian thích hợp (ốc) và
vật chủ chính trở lại. Vì vậy biện pháp phòng bệnh tích cực nhất là diệt vật chủ trung
gian.
* Phân loại và ý nghĩa thực tiễn
Lớp sán lá song chủ có hai phân lớp:
Phân lớp Aspidogastraea không có giác bụng mà chỉ có đĩa bám ở mặt bụng. Ký
sinh trong cá, rùa và trai. Đại diện: Aspidogaster conchicola ký sinh trong xoang bao
tim của trai.
- Phân lớp Digenea có hai giác bám: giác miệng và giác bụng. những đại diện
quan trọng thường gặp ở vật nuôi và người:
Sán tá gan lớn (Fasciota hepatica): ký sinh ở gan, ống mật của trâu bò, cừu, dê,
ít khi ở người. Vật chủ trung gian là ốc tai (Limnaea swinhoei). Ngoài F. hepatica ở
nước ta còn gặp F. gigantica có đặc điểm sinh học và vòng đời tương tự.
Sán lá gan nhỏ (Clonorchis sinensis): ký sinh ở gan, ống mật người, mèo, chó…
48