Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
* Phân loại<br />
Bào tử trùng có 9 bộ, trong đó có 2 bộ liên quan đến con người và vật nuôi: Bộ<br />
cầu trùng và bộ bào tử trùng máu.<br />
- Bộ cầu trùng (Coccidia) ký sinh đường ruột: Cơ thể nhỏ bé hình cầu, phần lớn<br />
chúng sống ký sinh trong thành ruột của động vật có xương sống .và động vật không<br />
xương sống, gây bệnh cầu trùng ở gà, thỏ con, tỷ lệ chết 80 - 100%; Chu kỳ phát triển<br />
rất phức tạp: sinh sản hữu tính xen kẽ sinh sản vô tính. Vòng đời với pha liệt sinh<br />
mạnh mẽ trong tế bào thành ruột, trong cả tế bào gan và tế bào cuống mật<br />
Chu kỳ phát triển cầu trùng thỏ (Eimeria stiedae): gây bệnh Coccidiose chủ yếu ở<br />
thỏ nhưng có thể lây sang người. Chu kỳ phát triển trải qua 3 giai đoạn sau:<br />
Giai đoạn 1 : Giai đoạn sinh sản vô tính diễn ra trong tế bào niêm mạc ruột thỏ:<br />
noãn nang theo thức ăn vào ruột thỏ, dịch tiêu hoá phá huỷ màng của noãn nang, giải<br />
phóng ra các bào tử, chúng chui vào tế bào biểu bì của thành ruột; nhân và tế bào chất<br />
của chúng nguyên phân nhiều lần thành những liệt tử, các liệt tử nằm cạnh nhau thành<br />
một khối "liệt thể". Quá trình liệt sinh lặp đi lặp lại nhiều lần làm cho vật chủ bị tổn<br />
thương nặng với triệu chứng sốt cao. Liệt tử trong liệt thể phá vỡ tế bào niêm mạc ruột<br />
thỏ và tiếp lục xâm nhập vào các tế bào thành ruột khác, rồi tiếp tục liệt sinh tạo thành<br />
vô số liệt tử vì thế chúng phá huỷ thành ruột và làm cho thỏ đau bụng ngày một nặng<br />
(thường dẫn đến chết).<br />
Hình 7. Sơ đồ chu kỳ phát triển của Cầu trùng thỏ (Eil~lena stiedae)<br />
A- Liệt sinh; B- Sinh giao tử đực; C- Sinh giao tử cái: D- Sinh bào tử<br />
1. Nhân tế bào biểu bì ruột thỏ; 2. Liệt thể, 3. Liệt tử; 4. Giao tử đực<br />
5. Giao tử cái; 6. Màng bọc hợp tử; 7. Noãn nang; 8. Bào tử; 9. Tử bào tử<br />
Giai đoạn 2: Sinh sản hữu tính cũng xẩy ra ở ruột thỏ: một số liệt tử biến thành<br />
mầm giao tử cái, mỗi mầm giao tử cái phát triển dần thành 1 giao tử cái. Một số liệt tử<br />
khác biến thành mầm giao tử đực và nguyên phân thành nhiều giao tử đực. Các giao tử<br />
đực.di động đến kết hợp với giao tử cái tạo thành hợp tử và sinh thêm một vỏ bọc bên<br />
ngoài gọi là noãn nang.<br />
26