2007 Savremena poljoprivreda 56 6.indd - Poljoprivredni fakultet ...

208
„SAVREMENA POLJOPRIVREDA“ VOL. 56, 6 (2007) STR. 208–213, NOVI SAD
FORMIRANJE BOKORA I CVASTI JAGODE
U VERTIKALNOM SISTEMU GAJENJA
NENAD MAGAZIN, DUŠAN GVOZDENOVIĆ,
ZORAN KESEROVIĆ, BISERKA VRAČEVIĆ 1
IZVOD: Gajenje jagode van zemljišta, odnosno na supstratima različitog porekla
se komercijalno praktikuje već 30–35 godina u mnogim zemljama sa razvijenim
jagodarstvom. Postoje različite tehnologije ove proizvodnje u zavisnosti od
korištenog supstrata, vrste i veličine zaštićenog prostora, međusobnog položaja
biljaka itd. Jedan od vidova gajenja jagoda na supstratu je sistem vertikalno postavljenih
saksija čija je osnovna postavka bolja iskorištenost prostora odnosno
veći broj biljaka po jedinici površine. Budući da se biljke u ovom sistemu razvijaju
i rastu u različitim uslovima temperature, svetlosti, navodnjavanja i prihrane
potrebno je utvrditi da li te razlike značajno utiču na razvoj biljke i njenu sposobnost
plodonošenja. Našim ispitivanjima smo utvrdili da postoje značajne razlike
u bujnosti i rodnosti biljaka u zavisnosti od položaja saksije u kojoj se nalaze.
Utvrđene su i razlike u vremenu kretanja vegetacije. Sve navedene razlike su u
velikoj meri zavisile i od ispitivanih sorti odnosno kategorije sadnog materijala
i vremena sadnje.
Ključne reči: Jagoda, vertikalni sistem gajenja, bokor, cvasti.
UVOD
Jedan od najsavremenijih i najdohodovnijih načina gajenja jagode pa i voća uopšte je
gajenje na supstratu. Ovaj način gajenja jagode je masovno zaživeo u zemljama sa dugom
tradicijom gajenja biljaka u zaštićenom prostoru (Holandija, Belgija, Francuska) i u nekima
od njih 10 % površina pod jagoda su pod substratom (Lieten, 2004). Isti autor navodi
da proizvodnja u plastičnim tunelima na substratu donosi 4 puta veći profi t od proizvodnje
u plastičnim tunelima na zemljištu.
Glavni način gajenja jagoda na substratu u svetu je gajenje na horizontalno postavljenim
stolovima. U Srbiji, međutim, preovladava vertikalni sistem gajenja (Magazin, 2006).
Originalni naučni rad / Original scientifi c paper
1 Mr Nenad Magazin, asistent; dr Dušan Gvozdenović, red. prof.; dr Zoran Keserović, red. prof.; Biserka
Vračević, dipl. inž.; Poljoprivredni fakultet, Novi Sad.