29.07.2013 Views

VRASJE PER BERLLOK - Gazeta Express

VRASJE PER BERLLOK - Gazeta Express

VRASJE PER BERLLOK - Gazeta Express

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

20<br />

arté<br />

Redaktor: Faton Raçi<br />

e-mail: faton.raci@gazetaexpress.com<br />

tel: 038 76 76 76 fax: 038 76 76 78<br />

“Letërsia në rrugëtim – përgjatë<br />

detit” është një projekt rajonal që<br />

ul në një panel autorë të njohur<br />

nga Ballkani dhe Turqia në një<br />

shkëmbim pikëpamjesh dhe<br />

refl eksionesh mbi kulturat e secilit<br />

vend, në një balancë mes të<br />

shkuarës, të tashmes dhe perspektivës<br />

së raporteve të shteteve fqinje.<br />

Rrjeti HALMA me qendër në<br />

Berlin, së bashku me përfaqësinë<br />

e Institutit Goethe në Shqipëri,<br />

janë organizatorët kryesorë të<br />

dy mbrëmjeve letrare në Tiranë,<br />

ku protagonistë në një auditor<br />

artdashësish janë vetë krijuesit,<br />

të cilët prezantojnë pikëpamjen<br />

duke marrë spunto nga vepra e<br />

tyre letrare.<br />

Mendësitë individuale<br />

prezantohen si mendësi<br />

kolektive<br />

Shkrimtari shqiptar Fatos Kongoli,<br />

vepra e të cilit është përkthyer<br />

dhe në gjermanisht, frëngjisht,<br />

greqisht, italisht dhe sllovenisht u<br />

përqendrua tek idetë që ka shprehur<br />

në një antologji të disa viteve<br />

më parë, me autorë nga Ballkani,<br />

me titull domethënës “Ata që janë<br />

ndryshe dhe i kemi pranë”. Sipas<br />

Kongolit, në atmosferën ballkanike<br />

“mendësitë individuale prezanto-<br />

Apartamenti parisien ku jetuan<br />

historinë e dashurisë ikonat e<br />

kinemasë Alain Delon dhe Romy<br />

Schneider është nxjerrë në shitje.<br />

“Çerdhja e dashurisë” së çiftit më të<br />

famshëm në vitet 1960 ka një sipërfaqe<br />

rreth 780 metra katrorë dhe do<br />

të shitet me një çmim rekord, prej<br />

46 milionë eurosh.<br />

Lajmi bëhet i ditur nga agjencia<br />

e lajmeve ‘Ansa’, që ka cituar<br />

“Sotheby’s International Realty”.<br />

Apartamenti ndodhet në pjesën<br />

perëndimore të Parisit dhe ka një<br />

tarracë gjigante me pamje nga Kulla<br />

Eiff el.<br />

E premte, 9 mars 2012<br />

46 milionë euro për ‘strehëzën e dashurisë’<br />

hen si mendësi kolektive, duke u<br />

shndërruar kollaj në ushqimin e<br />

gjuhës së urrejtjes dhe të konfrontimit.<br />

Qëndrimi ndaj të kaluarës<br />

është ose çlirim, ose prangosje<br />

për të tashmen e të ardhmen. Në<br />

Ballkan ka nisur me kohë të refl ektohet<br />

pozitivisht për këtë.” Nga<br />

pjesëmarrësit në diskutim pati qëndrime<br />

të ndryshme për vlerësimin<br />

e së shkuarës. Pavarësisht alternativës<br />

së harresës ose faljes, apo pro<br />

alternativës së ndëshkimit të fajtorëve,<br />

bërja e drejtësisë në mënyrë<br />

të qytetëruar, u vlerësua si një instrument<br />

i pazëvendësueshëm,<br />

sipas eksperiencës dhe të vendeve<br />

të zhvilluara të kontinentit. Autori<br />

nga Bosnje-Hercegovina, Milo Jukiç,<br />

u ndal në letërsinë e pas luftës<br />

në vendin e tij, ku mbisundonte<br />

impulsi nacionalist mbushur me<br />

të pavërteta. Ai i ilustroi idetë e tij<br />

me leximin e pjesëve nga romani<br />

që do të botohet së shpejti “Humbet<br />

vetëm një herë”. Sipas Lukiç<br />

“letërsia e keqe frymëzoi edhe<br />

më tej konfl iktin ndëretnik, duke i<br />

mbajtur të gjalla plagët e luftës. Por<br />

duhet thënë se në vitet e fundit në<br />

Bosnjë-Hercegovinë po publikohen<br />

libra realistë, që ndihmojnë<br />

dhe mbështesin daljen në shesh të<br />

të vërtetave të mëdha.”<br />

Historia e dashurisë së çiftit<br />

Delon-Schneider, ndonëse ishte<br />

jetëshkurtër, ngjalli shumë interes<br />

në atë periudhë. Çifti u njoh në vitin<br />

1958 gjatë xhirimeve të një fi lmi<br />

dhe ishte dashuri me shikim të parë.<br />

Aktorja austriake u transferua në<br />

Paris për të qëndruar pranë Delon.<br />

Rrugëtimi i letërsisë<br />

Rrjeti HALMA me qendër në Berlin po organizon një udhëtim letrar në disa stacione përgjatë Mesdheut, në Kroaci,<br />

Shqipëri e Turqi. Ky rrjet bashkë me institutin Goethe organizuan mbrëmjet letrare në Tiranë.<br />

Lucio Dalla templar, nuk vdiq, e vranë<br />

Romë – ‘Infarkt? Shumë banale si<br />

shpjegim. Lucio Dalla nuk vdiq nga<br />

një vdekje natyrale, por mund të jetë<br />

vrarë mbase nga helmimi në ushqim’,<br />

shkruan italiania ‘Giornalettismo’.<br />

Sipas ‘Giornalettismo’ kështu mendojnë<br />

shumë anëtarë të kulteve të<br />

fuqishme që japin shpjegim ndryshe<br />

rreth fatit të Lucio Dalla nga sa u lexua<br />

në njoftimet për shtyp, gazeta e tv.<br />

Përveç kësaj, kantautori bolonjez ishte<br />

dhe një Kalorës i Maltës dhe vdekja e<br />

tij dyshohet se ka lidhje me atë vend.<br />

Përse të vdiste pikërisht në Montreux,<br />

pyesin ithtarë të këtyre kulteve. Sipas tyre,<br />

shpjegimi është i qartë, sepse Montreux<br />

është një qytet mason dhe për më<br />

tepër shtëpia e Kalorësve Templarë.<br />

“<strong>Gazeta</strong> zvicerane ‘La Suisse’ zbulon se<br />

më 7 gusht të vitit 1936 në Montreux, ma-<br />

Po shkrihet ‘e imja’ me ‘e<br />

jona’ në një të vetme<br />

Jovan Nikolaidis, shkrimtar dhe<br />

studiues nga Ulqini i Malit të Zi,<br />

preferoi që prezantimin ta bënte<br />

në gjuhën shqipe. Duke iu referuar<br />

atmosferës multikulturore<br />

në rajon, ai citoi pjesë të një skice<br />

letrare, ku pohonte me optimizëm<br />

se “tashmë dukshëm po shkrihet ‘e<br />

imja’ me ‘e jona’ në një të vetme”<br />

dhe sipas Nikolaidis, kjo do të bënte<br />

gjithnjë e më shumë të kënaqur<br />

në rajonin ballkanik.<br />

Moderatorja e aktivitetit, Sonila<br />

Sadikaj, pedagoge e gjuhës gjermane<br />

në Universitetin e Tiranës,<br />

sonët mblodhën asamblenë plenare në qendrën<br />

alpine, ku nën lidhjen simbolike hebreje<br />

dhe me maskën filozofike të humanizmit,<br />

masoneria zvicerane i vuri vetes qëllim që<br />

të tregonte mënyrat e saj për ‘të dominuar<br />

botën”, thonë ithtarët. Sipas tyre, Montreux<br />

është një qytet që në mënyra të fshehta<br />

është vetë Zvicra, atdheu i Templarëve.<br />

Nuk llogaritet që një ditë më parë në<br />

Montreux, Dalla ka performuar një pjesë të

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!