EH, PROFESORI - Gazeta Express

E enjte 28, shkurt 2013
Vjen “Hitchcock”
Ditën e enjte (sot), adhuruesit
e fi lmit do të kenë
mundësinë që në Kinemanë
ABC, në Prishtinë, të shikojnë
fi lmin “Hitchcock”, në
teknikë digjitale.
Filmi ishte nominuar për
çmimet Oscar, Bafta dhe
him
të cilët nuk marrin ndonjë iniciativë
në këtë drejtim.
Shkëlzen Dragaj, zëdhënës në
Ministrinë e Kulturës, tregon se
honorarët e autorëve dhe përkthyesve
nuk paguhen. Ai thotë
se në të kaluarën nuk është
mbështetur as lektura. “Në të
kaluarën madje as lektura nuk
është mbështetur. E ne kemi futur
edhe këtë për ta lehtësuar sa
më shumë”, thotë ai edhepse e
vërteta qëndron ndryshe. Në të
kaluarën përkthimi është paguar
me 500 euro, pa marrë parasysh
vëllimi i librit.
Xhemajl Avdyli, udhëheqës i
shtëpisë botuese ‘OM’, tregon se
në konkursin e fundit atij i është
përkrahur vetëm një projekt dhe
ky nga një autor shqiptar, ndërsa
projekti që ka pasur për përkthim
nuk i është përkrahur. Pasi
që konkursi i fundit ishte disi i
jashtëzakonshëm, ai shpreson se
nuk do të përsëriten më defekte
të tilla.
Ndërsa, në konkursin për vitin
2013, Avdyli tregon se ka aplikuar
me tri vepra, dy prej të cilave
përkthime, e për të cilat shpreson
se do të gjejë përkrahje. “Shtëpia
Botuese ‘OM’ në konkursin e fundit
të shpallur nga Ministria e Kulturës
për fi nancim të botimeve letrare,
ka aplikuar me dy tituj për
përkthim, si dhe një titull tjetër
nga një autor shqiptar. Pra, Om ka
aplikuar me librin më të shquar
për postmodernizmin, të autores
kanadeze Linda Hutcheon, si dhe
me librin fundamental për letërsinë
nga autori amerikan John
Barth. Në formularin financiar
që kemi pranuar nga Ministria, ka
qenë e paraparë që të përkrahen
edhe përkthimet. Nuk dua as ta
mendoj që kjo të mos realizohet,
përndryshe Ministria duhej të na
njoftonte me kohë se nuk do të
fi nancohen përkthimet. Dihet se
përkthimi i një vepre është shumë
i kushtueshëm, duke i shtuar këtu
dhe pagesën e të drejtave autoriale,
andaj po të mos ndihmohen
shtëpitë botuese në këtë aspekt,
këto përkthime do të na mungojnë
edhe më”, shprehet ai.
Situata në të cilën gjenden
përkthimet në Kosovë mund të
përshkruhet edhe me çmimet
që u dhanë para disa ditësh nga
Ministria e Kulturës për veprat
më të mira të botuara gjatë vitit
të kaluar. Për të gjitha kategoritë
çmimet u dhanë përpos atij për
vepër të përkthyer. Arsyeja ishte
mungesa e konkurrencës.
Golden Globe, dhe është
fi tues i disa çmimeve në
festivale ndërkombëtare të
fi lmit. Rrëfi mi fi lmik në fakt
hedh dritë në magjepsjen e
Hitchcock me një vrasësit të
vërtetë, i cili u bë frymëzim i
tij për personazhin Norman
Bates. Në rolet kryesore
shfaqen Anthony Hopkins,
Helen Mirren, Scarlett
Johansson, Jessica Biel dhe
James D’Arcy, ndërkohë
që regjinë e ka bërë Sacha
Gervas. Premiera e fi lmit
jepet të enjten, nga ora 20.
Vdes babai
i ‘Kohës së
Zemërimit’
Ish-luftëtari i rezistencës franceze në Luftën e Dytë
Botërore, Stephane Hessel, ka vdekur të martën
mbrëma, në moshën 95 vjeçare. Veç tjerash,
shkrimtari francez njihet si autor i manifestit të vitit
2010, “Koha për Zemërim”, i cili që nga atëherë
inspiroi protesta të shumta në Europë.
Stephane Hessel, një çifut ky
i lindur më 20 tetor 1917, në
Berlin, jetoi në Francë që nga
mosha 8-vjeçare.Në vitin 1939,
u bë një figurë e rëndësishme
e rezistencës franceze, kështu
që, më vonë, gjatë Luftës
së Dytë Botërore arrestohet
nga Gestapoja dhe dërgohet
në kampet e përqendrimit,
Buchenwald dhe Dora.
Pas luftës, Hessel punoi në
OKB, si diplomat francez, ku u
angazhua në hartimin e Deklaratës
Universale të të Drejtave
të Njeriut. Disa individë, sikurse
aktivisti izraelit-francez, Gilles-
William Goldnadel, ngritën
akuza publike për ekzagjerimin
e rolit të tij gjatë përpilimit të
kësaj Deklarate. Sipas Goldnadel,
mediat e majta franceze
e idealizuan së tepërmi rolin
e ish-luftëtarit të rezistencës,
Stephane Hessel -i cili njihej
edhe kritik i rreptë i politikës
së Izraelit - duke e cilësuar
atë si një “shenjtor laik”.
Mes viteve 1950-1960, Hessel
punoi si diplomat në Vietnam
dhe Algjeri, përderisa në Francë
mbronte çështjen e imigrantëve
ilegalë dhe bënte thirrje
për të drejtat e të shtypurve.
Megjithëkëtë, shumë më
tepër se aktiviteti i gjatë dhe
pas luftës, Hessel u bë i njohur
si autor i manifestit që e shkroi
në vitin 2010. Manifesti “Koha
për Zemërim”, në cilin bënë
thirrje për tjetër formë të
rezistencës, në fakt apelon për
një rezistencë ndaj padrejtësive
të botës moderne, respektivisht
për rezistencë ndaj hendekut të
madh që është krijuar ndërmjet
luksit dhe varfërisë. Sipas
mediave spanjolle, protesta e të
pakënaqurve, e cila për një muaj
të tërë kishte paralizuar Madridin,
e pastaj edhe dhjetëra
qytete tjera nëpër botë, ishte
frymëzuar nga manifesti i tij.
Të mërkurën, mijëra përdorues
të rrjetit social Twitter
shprehën dhimbjen e tyre për
vdekjen e Hessel, duke cituar
thënie të ndryshme të tij, si:
“Të krijosh është rezistencë,
rezistenca është krijim”.
Dhembje për vdekjen e Hessel
shprehu edhe presidenti
francez, Francois Hollande.
“Aftësia e tij për të protestuar
nuk njihte kufij. Largimi i tij nga
jeta na la një mësim të qartë: Të
refuzojmë pranimin e padrejtësisë”,
thuhet në deklaratën
e kreut të shtetit francez.
Ndryshe, “Koha për Zemërim”
është shitur në mbi 4.5
milionë kopje, në 35 shtete.
Megjithatë, mbetet pikëpyetje
nëse Hessel ishte njeriu që
frymëzoi edhe lëvizjen Occupy,
siç pretendojnë disa.
Paralelisht, në kinemanë
ABC vazhdojnë të shfaqen
fi lmat: “The Penguin King
3D” (në terminet nga ora
15); “A Good Day to Die
Hard” (në terminet nga ora
18); dhe “Zero Dark Thirty”
(në terminet nga ora 22);
DY VJET E PARA
Këngëtarja e shpërblyer me
çmimin Oscar arriti që në vitin
2012 të shes 8.2 milionë kopje
të albumit të saj, të cilin e
publikoi në janar të vitit 2011.
Adele në këtë mënyrë kon rmoi
se mbetet e pakonkurrencë
në skenën e muzikës.
Pas albumit të saj “21” radhitet
albumi “Red”, i këngëtares
së muzikës country, Taylore
Swift, i cili me 5.2 milionë
kopje të shitura qëndron
bukur larg. Vendet tre dhe
katër iu takojnë albumeve të
boy-grupit One Direction “Up
All Night”, me 4.5 milionë
kopje të shitura, dhe “Take
me Home”, me 100,000 kopje
më pak. Ndërkaq, në vendin e
pestë radhitet albumi “Born
to Die” i Lana Del Rey, me
4.4 milionë kopje të shitura.
Sa iu përket singlave, më i shituri
është “Call me Maybe” i
Carly Rae Jepsen, me 12.5 milionë,
që pasohet nga «Somebody
That I Used To Know», i
Gotye, (me 11.8 milionë). Pas tij
radhiten PSY, me «Gangnam
Style» (9.7 milionë); Fun, me
«We Are Young» (9.6 milionë);
dhe «Payphone» i Maroon
5 (me 9.1 milion kopje).
RIKTHEHET SANTANA
Carlos Santana ka kon rmuar
se së shpejti do t’i bashkohet
njëri prej ish-anëtarëve
të grupit, Gregg Rolie, i cili
grupin Santana e braktisi
në vitin 1971, ndërkohë që
rikthimin në grup tashmë
e kanë paralajmëruar edhe
Neal Schon, Mike Carabello
dhe Michael Shrieve.
«Neal po kthehet, njësoj
sikurse Mike dhe Michael.
Jam i sigurt se do të na
bashkohet edhe Gregg,
kështu që do të arrijmë që
ta kompletojmë përbër-
ARTE
21
Sigurisht që përgjigjen se përse është kështu nuk e di as ajo
vetë, por albumi i Adele, “21”, për të dytin vit me radhë mbetet
më i shituri në planetë.
Kitaristi, Carlos Santana, ka vendosur t’i bëjë bashkë anëtarët
e grupit, dhe me ta të incizojë një album të ri, të inspiruar me
muzikën afrikane.
jen origjinale të grupit”,
deklaroi Carlos. Anëtari i
pestë i grupit Santana, David
Brown, vdiq në vitin 2000.
Sipas Carlos Santana’s, në
albumin e ri të grupit do të
dominojnë tinguj afrikanë.
«Ka kohë që e përcjell
muzikën afrikane dhe tingujt
e atjeshëm. Albumin nuk do
ta publikojmë para vitit 2014,
sepse dëshirojmë që çdo gjë
ta bëjmë mirë”, sqaroi ai.
Ndryshe, deri më tani
Santana ka shitur mbi 90
milionë kopje të albumeve.