ŠUMARSKI LIST 9-10/1897

— 438 —
U šumariji Klenačkoj, osim u Vitojev. i jednom dielu
Grabovačkog Ostrva, vrlo riedko nailazimo na jasen. U Kiipinskoj
nalazi ga se u Kup. Gredama i Cenjinu — u lugovima,
koji su manje više podvodni i baroviti, kao što je Vitoj.
ostrovo i pomenuti dio Grab. ostrova.
U Sureinskoj šumariji je jasem posve riedka pojava, kao
i u drugim lugovima Klenačke i Kupinske šumarije, izuzam
one, koje tu napomenusmo
Može biti, da bi jasena bilo i po drugim lugovima, da ga
narod bolje štedi. Ali okolnost, što on ima u gazdinstvu naših
seljaka širu upotrebu, može da bude uzrok, da je odtud iztrebljen
u starije doba, te nije ostalo ni sjemenjaka, da se prirodno
tamo razširi.
Jasenovinu rabi naš narod najviše za svoje orudje i sprave,
tako za kola, naročito za naplatke, rude, lotre, šarage, lievče;
za gredelje kod pluga i druge slične stvari. Od debljih stabala
rado prave pokućstvo: stolove, ormare, stolice, postelje itd., a
ponegdje i burad a osobito lužnice.
Jasen je mogo izčeznuti i usljed jakih zima. U toj predpostavi
utvrdjuje nas zima od god. 1890/1. god., kada je gotovo
sav jasenov podmladak u morovičkoj šumariji od studeni izginuo,
te se na taj način hrastov podmladak od njegove utakmice
prirodnom pomoću oprostio. I danas se vide po tamošnjim
zabranima suho golo granje i stabala, koja se usiljavaju, da se
iz dolnjeg diela debla na novo podignu.
Ovih pet vrsti drveća spada u rod glavnih; sve ostale
imadu manje više podredjenu vriednost, te se pri uzgoju ovdašnjih
sastojina trpe samo dotle i u toliko, u kohko je nuždno,
da je tlo zastrto kakovim takovim drvećem, te da ne leži bezkoristno
do vremena sječe onih sastojina, u kojima se nalaze.
U red ovih potonjih vrsti spada: Klen (acer campestre),
žestika, (A. tataricum); vi'sti topola, i to siva i biela, zatim
jasika (P. tremula), jagnjed (P. nigra); onda vrsti divjeg voća:
jabuka, kruška, redje divja trešnja; nadalje obje odlike lipe,
nekoliko vrsti vrba.