Czerwiec w Bibliotece (2013) - Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie

układ i twórczy sposób prezentacji. Ważne w ochronie autorskoprawnej jest również to, że jedynie baza
zapisana w postaci materialnej, posiadająca cechy oryginalności może takiej właśnie ochronie podlegać.
Okazuje się jednak, że objęcie bazy danych ochroną autorskoprawną nie jest wcale takie proste.
Przykładem może być wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 9 marca 2000 r.
(sygnatura I SA/Wr 1000/99):
„1. Komputerowej bazy danych w postaci informacji o klientach i ich adresach nie można uznać za efekt
działalności twórczej o indywidualnym charakterze w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994
r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. Nr 24, poz. 83 ze zm.).”
Nawet z tych pobieżnych ustaleń wynika, że prawo autorskie nie zapobiega w pełni przejmowaniu
informacji, czyli nie chroni dostatecznie baz danych. Dlatego też, wspomniana już wcześniej dyrektywa
z 1996 roku (implementowana przez Polskę) wprowadziła nową, komplementarną do prawa autorskiego –
ochronę sui generis baz danych. Przedmiotem ochrony prawa sui generis (łac. swego rodzaju, w swoim
(własnym) rodzaju, swoisty, osobliwy) jest baza danych w rozumieniu ustawy o ochronie baz danych
(art. 2. ust. 1 pkt. 1). Przepisy tej polskiej ustawy chronią całą bazę lub jej istotną część, a także nieistotną
część bazy, w warunkach określonych w art. 8 ust. 2 ustawy o ochronie baz danych. Krótko mówiąc,
ochronie poddane zostały bazy, które nie mają cech oryginalności, a ich twórcy wnoszą istotny wkład
w ich tworzenie. I tutaj także może pojawić się problem. Europejski Trybunał Sprawiedliwości wydał
bowiem m.in. wyrok (The British Horseracing Board Lts v. William Hill Org. Ltd – C-203/02), na mocy
którego firma zajmująca się wyścigami konnymi British Horseracing Board nie otrzymała prawa do
ochrony sui generis, mimo że samodzielnie przygotowywała kalendarz imprez. Powodem decyzji była
obawa, że chronienie tego typu baz doprowadzi do nadmiernego monopolu.
Prelegentka omawiała również, w bardzo szczegółowy sposób problemy producentów baz danych.
Pomimo tylu międzynarodowych i rodzimych przepisów z zakresu ochrony baz danych, nadal przed
ustawodawcami stoi ogromne wyzwanie stworzenia takiego uniwersalnego prawa, które by jednocześnie
zapewniało wolność w przepływie informacji i chroniło interesy podmiotów gromadzących
i przetwarzających te informacje.
Dorota Bocian
W dniach 19-21 czerwca Biblioteka Politechniki Wrocławskiej zorganizowała kolejne, IV Wrocławskie
Spotkania Bibliotekarzy http://www.wsb.pwr.wroc.pl/index.dhtml. BUW reprezentowali: Barbara
Chmielewska (z referatem Gromadzenie zbiorów w erze humanistyki cyfrowej), Joanna Kulicka
(z referatem Doświadczenia i postulaty Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie przy zakupie IBUK­a)
i Roman Tabisz (z referatem Rola, zadania i perspektywy bibliotekarza systemowego w bibliotekach
uniwersyteckich). Konferencja zgromadziła około 150 uczestników, z polskich i zagranicznych bibliotek,
uczelni i innych instytucji. Organizatorzy, jak zwykle zresztą, zapewnili doskonały program, zarówno
w czasie sesji konferencyjnych, jak też w części nieoficjalnej.
Główne tematy tegorocznej konferencji to nowe zadania i wyzwania stojące przed biblioteką
i bibliotekarzami, skuteczne budowanie wizerunku biblioteki, dokumentowanie dorobku naukowego
uczelni. Dodatkowo przeprowadzono warsztaty DONA w Alephie oraz RDA krok po kroku w Library of
Congress. Te ostatnie poprowadził John Michalski z Biblioteki Kongresu, z pomocą Marcina
Roszkowskiego z Biblioteki Narodowej. Tematyka nowych standardów katalogowania wywołała spore
zainteresowanie ze strony uczestników.
Część referatów można obejrzeć na serwisie You Tube lub bezpośrednio ze strony domowej konferencji.
Barbara Chmielewska
7 Czerwiec w Bibliotece (2013)