LUTY 2009 ( 1193 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i ...
LUTY 2009 ( 1193 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i ...
LUTY 2009 ( 1193 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Pielęgniarstwo<br />
niczego lub oralno-genitalnego),<br />
a także poprzez kontakt z zakażoną<br />
krwią.<br />
Jest to najczęstszy sposób szerzenia<br />
się HIV. Wirus może być przenoszony<br />
z każdej zakażonej osoby na jej partnera<br />
seksualnego (z mężczyzny na kobietę,<br />
z kobiety na mężczyznę, z mężczyzny<br />
na mężczyznę oraz niezwykle<br />
rzadko z kobiety na kobietę). Współwystępowanie<br />
innych chorób przenoszonych<br />
drogą płciową (z ang. STD –<br />
Sexually Transmiter Diseases) zwiększa<br />
ryzyko zakażenia HIV. Szczególnie<br />
niebezpieczne są choroby wywołujące<br />
owrzodzenia narządów płciowych.<br />
Ułatwiają one wniknięcie wirusa<br />
do organizmu, ponieważ większa<br />
powierzchnia błony śluzowej ma wówczas<br />
kontakt z HIV.<br />
– przetoczenia krwi lub preparatów<br />
krwiopochodnych uzyskanych od<br />
dawców zakażonych HIV<br />
– używania sprzętu do iniekcji (igły<br />
i strzykawki) oraz innych narzędzi<br />
naruszających ciągłość tkanek (np.<br />
przy tatuowaniu), z których korzystali<br />
zakażeni HIV<br />
– przeniesienie wirusa z matki na<br />
dziecko – może dojść w czasie ciąży,<br />
porodu, a także podczas karmienia<br />
piersią<br />
NIE MOŻNA<br />
ZAKAZIĆ SIĘ HIV PRZEZ:<br />
– kaszel lub kichanie<br />
– ukąszenia owadów<br />
– wodę i żywność<br />
– pocałunek<br />
– uścisk dłoni<br />
– kontakty w pracy lub szkole<br />
– wspólne korzystanie z: łaźni publicznych,<br />
toalet, telefonów, basenów,<br />
kubków, szklanek, talerzy i innych<br />
przedmiotów codziennego użytku<br />
Od momentu zakażenia do rozwoju<br />
AIDS mija przeciętnie 10-12 lat.<br />
U niektórych chorych progresja choroby<br />
może być szybsza. Historia naturalna<br />
zakażenia HIV obejmuje następujące<br />
etapy:<br />
1. przedostanie się wirusa do krwioobiegu.<br />
2. inkubacja (wylęganie) – trwa 2-6 tygodni.<br />
3. ostra choroba retrowirusowa –<br />
pierwsze objawy kliniczne zakażenia<br />
występują u większości (nawet<br />
80 %) chorych i związane są z<br />
szybkim namnażaniem się wirusa.<br />
W czasie 2-6 tygodni po wniknięciu<br />
HIV do organizmu występują<br />
objawy podobne do grypy (gorączka,<br />
uczucie ogólnego „rozbicia”,<br />
bóle mięśni i stawów), połączone z<br />
powiększeniem węzłów chłonnych,<br />
czasem z wysypką na skórze i zmianami<br />
na śluzówkach jamy ustnej.<br />
Ten zestaw objawów nazywany jest<br />
zespołem mononukleozopodobnym,<br />
gdyż przypomina też symptomy wirusowej<br />
choroby zwanej mononukleozą<br />
zakaźną. Sporadycznie występują<br />
infekcje układu nerwowego:<br />
aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,<br />
zapalenia mózgu<br />
i rdzenia kręgowego, neuropatie<br />
obwodowe. Objawy ostrej choroby<br />
retrowirusowej mijają samoistnie,<br />
są na tyle niecharakterystyczne, że<br />
rzadko stanowią podstawę rozpoznania<br />
zakażenia HIV.<br />
4. wczesne zakażenie HIV – okres od<br />
chwili zakażenia do ok. 6 miesiąca–<br />
w tym czasie ustala się pewien stan<br />
równowagi między replikacją wirusa<br />
a układem immunologicznym Postęp<br />
zakażenia i szybkość progresji<br />
zależy od tempa namnażania się wirusa<br />
i poziomu na którym ustabilizuje<br />
się (czasowo) system odporności.<br />
5. okres utajenia (bezobjawowe lub<br />
skąpoobjawowe zakażenia HIV)<br />
u dorosłych trwa od kilku miesięcy<br />
do kilku lat, natomiast u dzieci<br />
okres bezobjawowy jest krótszy.<br />
6. „objawowe” zakażenie HIV – (dawna<br />
nazwa: zespół związany z AIDS)-<br />
występują objawy upośledzenia odporności<br />
zawarte w kategorii klinicznej<br />
B<br />
7. zespół nabytego upośledzenia odporności<br />
(AIDS) rozpoznawany jest<br />
w chwili wystąpienia jednej z kilkudziesięciu<br />
chorób wskaźnikowych<br />
Osoby żyjące z HIV nawet jeśli nie<br />
mają żadnych objawów chorobowych,<br />
mogą zakażać innych. Tylko u ok. 1%<br />
seropozytywnych osób, być może nigdy<br />
nie rozwinie się AIDS. Mówi się<br />
wówczas o tzw. niepostępującym zakażeniu<br />
HIV.<br />
KLASYFIKACJA<br />
ZAKAŻENIA HIV:<br />
W zależności od występujących objawów<br />
zakażenie kliniczne dzieli się na<br />
3 kategorie kliniczne – A, B, C:<br />
– kategoria kliniczna A – ostra choroba<br />
retrowirusowa, uogólnione powiększenie<br />
węzłów chłonnych i bezobjawowy<br />
okres zakażenia<br />
– kategoria kliniczna B – objawy wynikające<br />
z zakażenia HIV lub związane<br />
z upośledzeniem odporności<br />
komórkowej. Można do nich zaliczyć<br />
m.in.:<br />
• kandydozę śluzówek jamy ustnej,<br />
• leukoplakię włochatą<br />
• półpasiec nawracający<br />
• zmiany dysplastyczne w obrębie<br />
szyjki macicy<br />
• małopłytkowość ze skazą krwotoczną<br />
(plamica małopłytkowa).<br />
Rozpoznanie schorzeń z kategorii B<br />
wyklucza możliwość przejścia do kategorii<br />
A (tzn. osoba, u której w wyniku<br />
leczenia ustąpiły wymienione wyżej<br />
stany chorobowe, nie może być ponownie<br />
zakwalifikowana do kategorii A)<br />
– kategoria kliniczna C – choroby zawarte<br />
w definicji AIDS, tzw. choroby<br />
wskaźnikowe. Należą do nich zakażenia<br />
oportunistyczne, nowotwory<br />
oraz zespoły chorobowe z bezpośrednim<br />
oddziaływaniem HIV na<br />
„gospodarza”.<br />
Większość ludzi żyjących z HIV<br />
wie, że są zakażeni. Zakażony organizm<br />
wytwarza przeciwciała anty-<br />
-HIV w ilościach wykrywalnych dostępnymi<br />
testami zazwyczaj od 4-6<br />
tygodni do trzech miesięcy od chwili<br />
wniknięcia wirusa. Bardzo rzadko<br />
przeciwciała wykrywa się między<br />
3 a 6 miesiącem, zupełnie wyjątkowo<br />
po 6 miesiącach. Ważna jest więc znajomość<br />
objawów i schorzeń, których<br />
10 W CIENIU CZEPKA