Forum MyÅli Strategicznej - Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
Forum MyÅli Strategicznej - Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
Forum MyÅli Strategicznej - Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Zdzisław Sadowski<br />
Nowe ścieżki rozwoju świata<br />
– program Klubu Rzymskiego<br />
Wybrane fragmenty referatu dla <strong>Forum</strong> Myśli <strong>Strategicznej</strong> z 22 marca 2010 r.<br />
Wczerwcu 2008 r. Klub Rzymski, na uroczystym<br />
posiedzeniu poświęconym 40-leciu<br />
istnienia i pamięci swego założyciela,<br />
którym był Aurelio Peccei, uchwalił podjęcie prac nad<br />
programem nazwanym Nową Drogą do Rozwoju<br />
Świata. Program otrzymał postać pięciu ściśle ze sobą<br />
związanych bloków tematycznych. Za punkt wyjścia<br />
przyjęto bardzo ważne w obecnym czasie stwierdzenie,<br />
że nie da się już utrzymać dotychczasowej drogi<br />
rozwoju, że potrzebna jest wizja takiej nowej drogi,<br />
która pozwoli zapewnić poprawę warunków życia<br />
społeczeństwa ludzkiego wbrew przeciwnościom wynikającym<br />
z tego, że trwa przyrost ludności świata, że<br />
znaczna część tej ludności skazana jest na życie<br />
w skrajnej biedzie, że rośnie zagrożenie warunków<br />
klimatycznych i następuje rozchwianie ekosystemu.<br />
W poszczególnych blokach charakteryzuje się główne<br />
kierunki poszukiwania rozwiązań dla problemów<br />
współczesnego świata. Pierwszy blok tematyczny<br />
otrzymał nazwę „Środowisko i zasoby” i obejmuje<br />
cztery główne problemy: załamywanie się ekosystemu,<br />
zmiany klimatyczne, zbliżające się wyczerpanie<br />
zasobów ropy naftowej i problem wody. Drugi blok,<br />
nazwany „Globalizacja”, zwraca uwagę na negatywne<br />
zjawiska towarzyszące pogłębianiu się ogólnej współzależności<br />
krajów świata, jak wzrost nierówności podziału<br />
bogactwa i dochodów, niekorzystne zmiany ludnościowe,<br />
migracje i wielkie nierównowagi finansowe.<br />
W trzecim bloku, zatytułowanym „Rozwój światowy”,<br />
uwydatnia się konieczność pokonania istniejących<br />
skandalicznych nierówności i podkreśla znaczenie<br />
takich problemów jak troska o produkcję żywności<br />
i zdrowie. W bloku czwartym pod tytułem „Transformacja<br />
społeczna” wskazuje się kierunki niezbędnych<br />
przemian społecznych, obejmujące systemy<br />
wartości, stosunek do etyki i religii, sprawy kultury<br />
i obyczajowości oraz równości płci. Blok piąty<br />
o nazwie „Pokój i bezpieczeństwo” podnosi kwestię<br />
działań dotyczących zapewnienia pokoju jako kluczowego<br />
warunku postępu, a także sprawiedliwości,<br />
demokracji, solidarności oraz właściwego sposobu<br />
sprawowania rządów (angielskie pojęcie governance).<br />
Przyjęto koncepcję realizacyjną, według której<br />
w każdym bloku prowadzi się wyodrębnioną działalność<br />
poznawczą i w tym celu w każdym z nich<br />
powstają zespoły robocze dla opracowania konkretnych<br />
zaleceń i propozycji. Pierwsze trzy bloki<br />
miały wykonać swe zadania w roku 2009, a następne<br />
dwa w roku 2010. Na koniec roku 2010 zaplanowano<br />
kończące program forum klubu, które<br />
przyniesie raport końcowy.<br />
Program ten uległ pewnym opóźnieniom. W momencie<br />
formułowania zamierzeń nie zdawano sobie<br />
jeszcze sprawy z potęgi kryzysu, który dopiero zaczął<br />
się ujawniać, ale później wpłynął negatywnie na możliwości<br />
realizacyjne. Jednak w roku 2009 rozpoczęła<br />
się dość intensywna działalność związana z trzema<br />
pierwszymi blokami tematycznymi.<br />
Deklaracja amsterdamska<br />
Najważniejszym wydarzeniem dla Klubu Rzymskiego<br />
w ubiegłym roku było plenarne zgromadzenie<br />
w Amsterdamie w październiku 2009 r. Została na<br />
nim przyjęta tzw. deklaracja amsterdamska. Zebranie<br />
amsterdamskie ze względu na termin, w którym się<br />
odbywało, było silnie motywowane przez zbliżającą<br />
się wówczas i budzącą wielkie oczekiwania konferencję<br />
kopenhaską ONZ, poświęconą problemowi walki<br />
z zakłóceniami klimatycznymi. Istotna część deklaracji<br />
amsterdamskiej została więc nastawiona na tę problematykę<br />
i zawarto w niej apel o podjęcie radykalnych<br />
działań zabezpieczających przed rosnącą groźbą katastrofalnych<br />
zmian klimatycznych. Zawierało się<br />
w tym oczekiwanie, że konferencja kopenhaska doprowadzi<br />
do zawarcia rozsądnego traktatu międzynarodowego,<br />
zapewniającego przystąpienie do zasadniczych<br />
zmian w zasadach gospodarowania zasobami<br />
naturalnymi. Proponowane rozwiązania objęły<br />
takie działania, jak zapewnienie wysokiej ceny<br />
produktów węglowych; przyjęcie zestawu wskaźników<br />
gospodarności, wymaganych od uczestników<br />
procesu przemian, wprowadzenie podwyższonych<br />
podatków od zużycia surowców oraz obniżkę opodatkowania<br />
pracy.<br />
Oczekiwania wobec konferencji kopenhaskiej nie<br />
spełniły się. Konferencja zakończyła się fiaskiem i jednocześnie<br />
wykazała, jak trudno jest posuwać się naprzód<br />
w tych sprawach ze względu na różnice bieżących<br />
interesów.<br />
Biuletyn PTE nr 6/2010 9