2.Te Drejtat ne Pune - Solidar

Punës në lidhje me pagën minimale. Kjo do të
ndihmojë në rritjen e njohjes rreth rolit dhe
legjitimitetit të sindikatave dhe kjo mund të
ndihmojë në zhvillimin e marrëdhënieve të
vërteta industriale në Shqipëri. Kjo gjithashtu do
të sigurojë qëndrueshmërinë afatgjatë të
sindikatave.
Sindikatat dhe lidhjet e tyre të jashtme
Në një vend me një shkallë papunësie të lartë,
ku informaliteti në ekonomi është cështje e
vazhdueshme, ku administrata shtetërore
kontrollon ecurinë e ekonomisë dhe dialogut
social dhe ku shoqëria civile është e pazhvilluar,
sindikatat duhet të kishin pozicionuar vetëveten
si aktori kyc në cështje që lidhen drejtëpërdrejtë
ose jo me gjëndjen e punëtoreve. Në fakt, vetëm
një bashkëpunim real i të gjithë aktorëve,
(institucioneve shtetërore, sindikatave,
organizatave të punëdhënesve, OJF-ve të
interesit, mediave etj) mund të bëjnë të mundur
fuqizimin e strategjive për ta sjellë Punën e
Denjë jo vetëm në brëndësi të sektorit të
fasoneve, por edhe në çdo sektor tjetër në
Shqipëri.
Përsa i përket bashkëpunimit të Sindikatave me
Shoqerinë Civile, duhet thënë se është thuajse
inekzistente. Kjo vjen si pasojë e mungesës së
kapaciteteve dhe dëshirës të sindikatave për t’u
angazhuar në bashkëpunim me OJF-të e
ndryshme dhe për të shkëmbyer praktika dhe
eksperienca të mira. Për një kohë të gjatë,
sindikatat kanë privuar aktorë të tjerë që të
influencojnë sadopak në aspektet e Punës së
Denjë duke krijuar një formë monopoli për cdo
lloj cështje që ka të bëjë me mbrojtjen e
punëtoreve. Nga ana tjetër shoqëria civile nuk
ka treguar ndonjë interes të larte në lidhje me
cështjen e agendës së Punës së Denjë përvec
implementimit të disa projekteve mbi punën
informale, shfrytëzimin e punës së grave,
pagave të ulta, punën e rënde të vajzave te reja.
Sipas sindikatave, media i ka portretizuar
negativisht sindikatat. Në shumë raste nuk
e theksojnë esencën e problemit që ato ngrejnë
ose thjesht i transmetojnë këto lajme gjatë
orareve me pak shikueshmeri. Edhe pse
marrëdhënia është e pazhvilluar, diskutimi
tregon se komunikimi duhet të ërmirësohet duke
përdorur mjete të ndryshme të tilla si
fletëpalosje, postera dhe faqet e internetit. Për
më tepër, sindikatat duhet të përpiqen për të
zhvilluar një strategji e cila do t’i ndihmojë
sindikatat për të përmirësuar marrëdhëniet e
tyre të përgjithshme me mediat. Për shembull
një strategji konkrete për të tërhequr mediat e
fuqishme mund të zhvillohet në bashkëpunim të
ngushtë me shoqërine civile, me grupet e
interesit, me organizatat e punëdhënësve dhe
institucionet shtetërore.
Një hallkë e rëndësishme e cila duhet
medoemos të konsolidohet është bashkëpunimi i
organizatave sindikale me organizatat e
punëdhënësve për të forcuar dialogun dypalësh.
Pavarësisht faktit se disa organizata
punëmarrësish kanë kapacitete më të mëdha,
ato janë po aq të copëzuara dhe jo
bashkëpunuese me njëra-tjetrën ashtu si edhe
organizatat sindikale. Gjithsesi, një bashkëpunim
i frytshëm mes këtyre aktorëve do të sillte
përmiresim të situatës së fabrikave dhe
punëtorëve në këtë sektor dhe me mundësi për
zhvillimin e marrëdhenieve industriale ne vend.
Rekomandimet për Sindikatat
• Tarifa e paguar nga punëtorët për sindikatat
nuk duhet të mblidhen vetëm përmes
punëdhënësit, por sindikatat duhet të
përfshihen në këtë proces. Më tej, sindikatat
duhet t’u mundësojnë punëtorëve për të
marrë pjesë në të gjitha nivelet e organizimit
të sindikatave në mënyrë që të rrisin nivelin
e brendshëm të demokracisë.
• Fokusi i dialogut social dhe marrëveshjet
kolektive nuk duhet të jenë vetëm në lidhje
me rritjen e pagës por edhe për reduktimin e
kohës së punës jashtë orarit dhe në
përmirësimin e kushteve të punës.
• Strategjitë duhet të formulohen në
bashkëpunim me aktorë të tjerë si media,
shoqëria civile, institute kërkimore dhe
14 | Puna e denje: industrine e fasoneve ne Shqiperi