2.Te Drejtat ne Pune - Solidar
2.Te Drejtat ne Pune - Solidar
2.Te Drejtat ne Pune - Solidar
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1. Industria e Faso<strong>ne</strong>ve<br />
Industria e faso<strong>ne</strong>vë përfaqëson një pjesë të<br />
sektorit privat jo-bujqësor dhe përbën pjesën<br />
më të madhe të eksportit në vend. Ne fakt kjo<br />
industri është dhe një nga industritë më të<br />
suksesshme në vend ku dhe komanitë e vogla<br />
po forcohen dhe poshdërrohen në kompani të<br />
mëdha.<br />
Grafiku 3: Eksporti sipas Grupmallrave për 2010<br />
Burimi: Ministria e Ekonomise, Tregetise dhe E<strong>ne</strong>rgjitikes.<br />
Buletini Tregetar 2010<br />
Në bazë të të dhënave të marra nga Dhoma<br />
Shqiptare e Fasonëve, në vitin 2010, industria e<br />
tekstileve dhe e këpucëve përfaqsonte 36% të<br />
totalit të eksporteve dhe numëronte rreth 540<br />
ndërmarrje në rang vendi (Grafiku 3). Përveç<br />
kësaj, sektori i tekstilit dhe këpucëve është i<br />
vetmi sektor në Shqipëri me një bilanc tregtar<br />
pozitiv ku suficiti tregtar ka qenë vazhdimisht në<br />
rritje gjatë viteve. (Grafiku 4)<br />
Grafiku 4: Performance e Eksportit midis 1993-2008<br />
Burimi: INSTAT: Treguesit Ekonomike: Tregtia e Jashtme<br />
Për më tepër, sipas Shërbimit Kombëtar të<br />
Punësimit, ky sektor punëson rreth 100,000<br />
punonjës nga të cilët 91,7% janë gra dhe vajza<br />
(kryesisht midis moshës 20 - 34 vjeç). Në<br />
tabelën e mëposhtme janë paraqitur shifrat e të<br />
punësuarve tek sektori privat jo-bujqësor. Duke<br />
krahasur këtë shifër me të punësuarit tek<br />
industria e fasonëve, mund të konkludojmë se<br />
industria e fasonëve punëson rreth 2 / 5 e të<br />
gjithë të punësuarve në sektorin privat jobujqësor.<br />
2008 2009 2010<br />
Forca Pu<strong>ne</strong>tore 1.115.562 1.042.618 1.059.199<br />
Te Pu<strong>ne</strong>suar 974.067 899.278 915.981<br />
A. Ne Sektorin<br />
Publik<br />
166.543 166.250 166.600<br />
B. Ne Sektorin<br />
Privat jo<br />
238.975 236.838 242.717<br />
Buqesor<br />
C. Ne Sekton<br />
Privat Buqesor<br />
569.000 496.000 506.000<br />
Tabela 1: Eksporti sipas Grupmallrave për 2010<br />
Burimi: INSTAT:Rezultate nga Anketa e Forcave të Punës<br />
në 2009 & Forca e Punës, Tremujori i dyte 2011<br />
Pavarsisht volumit të madh që kjo industri zë në<br />
totalin e eksportit, përmasat e saj në terma reale<br />
në ekonomi janë modeste. Kjo vjen kryesisht për<br />
shkak të vlerës së ulët të shtuar nga firmat<br />
Shqiptare dhe nga presioni i lartë i ushtruar nga<br />
konkurrenca jashtë vendit për të mbajtur poshtë<br />
çmimet e kontratave dhe kostot e punëtorve. 1 Si<br />
rezultat i krizës ekonomike globale dhe të<br />
ekspozimit të lartë ndaj tregjeve evropia<strong>ne</strong>,<br />
zvogëlimi i kërkesës për mallrat e këtij sektori çoi<br />
në një rënie prej 10.4% të regjimit të përpunimit<br />
aktiv të eksporteve (material porosites për rieksport)<br />
nga 2009 deri <strong>ne</strong> 2010 (Dhoma e<br />
Fasonëve në Shqipëri), si dhe në një reduktim të<br />
ndjeshëm të numrit të punonjësve dhe në një<br />
pezullimin të aktiviteteve nga shumë ndërmarrje.<br />
Sipas të dhënave të ofruara nga Instituti i Punës<br />
së BSPSH 2 shkalla aktuale e punëtorëve të<br />
paregjistruar në këtë industri është vlerësuar në<br />
rreth 40%. Duke pasur parasysh rëndësinë e<br />
sektorit dhe numrin e madh të punëtorëve që u<br />
1 Faktoret kyc te suksesit te sektorit te tekstileve dhe<br />
kepuceve ja<strong>ne</strong> largesia e vogel me tregjet Evropian, kostoja<br />
e ulet e puntoreve, dhe kostoja e ulet e operimit <strong>ne</strong> Shqiperi (<br />
UNDP&EU,2005).<br />
2 BSPSH eshte formuar <strong>ne</strong> 1991 dhe ka rreth 86 000 antare<br />
pa perfshire antaret e federates se pensio<strong>ne</strong>ve.<br />
3 | Puna e denje: industri<strong>ne</strong> e faso<strong>ne</strong>ve <strong>ne</strong> Shqiperi