Elektorniczny Biuletyn ZPORR - Wojewódzki UrzÄ d Pracy w ...
Elektorniczny Biuletyn ZPORR - Wojewódzki UrzÄ d Pracy w ...
Elektorniczny Biuletyn ZPORR - Wojewódzki UrzÄ d Pracy w ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ZABEZPIECZENIE ZWROTU WYPŁACONYCH ŚRODKÓW<br />
Duże zróżnicowanie podmiotów<br />
działających na rynku<br />
pod względem prawnym, oraz<br />
niewystarczająco jasno uregulowana<br />
kwestia ich reprezentacji<br />
powodują, iż wybór odpowiednich<br />
form zabezpieczenia<br />
zwrotu wypłaconych środków<br />
pieniężnych wydaje się kwestią<br />
dość skomplikowaną.<br />
W przypadku wadliwej reprezentacji<br />
podmiot może podnieść zarzut,<br />
że ustanowione zabezpieczenie nie<br />
jest dla niego wiążące i odmówić<br />
potwierdzenia czynności dokonanej<br />
przez osoby niebędące należycie<br />
umocowane do jego reprezentowania.<br />
Skutkiem powyższego będzie<br />
brak skutecznie ustanowionego zabezpieczenia.<br />
Różnorodność podmiotów<br />
prawnych powoduje, iż decyzja<br />
o ustanowieniu określonego zabezpieczenia<br />
powinna być podjęta po<br />
dokładnej analizie sytuacji finansowej<br />
dłużnika ( dłużnik to osoba zobowiązana<br />
do spełnienia świadczenia na<br />
rzecz innej osoby - wierzyciela, na<br />
podstawie łączącego je stosunku zobowiązaniowego)<br />
i charakteru posiadanych<br />
przez niego aktywów.<br />
Na gruncie obowiązujących<br />
przepisów prawa wyodrębnione<br />
zostały zabezpieczenia rzeczowe<br />
- odnoszące się do określonego<br />
przedmiotu majątkowego dłużnika,<br />
z którego wierzyciel może<br />
zaspokoić się w sposób uprzywilejowany,<br />
to znaczy z pierwszeństwem<br />
przed innymi wierzycielami<br />
dłużnika i to nawet wtedy,<br />
gdy własność przedmiotu zabezpieczenia<br />
została przez dłużnika<br />
przeniesiona na inną osobę (np.:<br />
hipoteka, zastaw, zastaw rejestrowy)<br />
oraz zabezpieczenia osobiste<br />
- wiążące się z odpowiedzialnością<br />
dłużnika za niewykonanie<br />
zobowiązania całym swoim majątkiem<br />
osobistym (poręczenie, weksel,<br />
gwarancja bankowa, umowy<br />
ubezpieczenia).<br />
Hipoteka jest w polskim systemie<br />
prawnym podstawową formą<br />
prawną rzeczowego zabezpieczenia<br />
wierzytelności pieniężnych,<br />
unormowaną w Ustawie z 6 VII<br />
1982 r. o księgach wieczystych<br />
i hipotece (Dz. U. Nr 19, poz. 147<br />
z późn. zm.). Zgodnie z art. 65 ust.<br />
1 hipoteka polega na obciążeniu<br />
nieruchomości prawem, na mocy<br />
którego wierzyciel może dochodzić<br />
zaspokojenia z nieruchomości<br />
bez względu na to, czyją stała<br />
się własności, i z pierwszeństwem<br />
przed wierzycielami osobistymi<br />
właściciela nieruchomości. Pierwszeństwo<br />
zaspokojenia przysługuje<br />
wierzycielowi hipotecznemu<br />
w stosunku do wierzycieli osobistych<br />
dłużnika. Natomiast o pierwszeństwie<br />
między wierzycielami<br />
hipotecznymi decyduje kolejność<br />
złożenia wniosku o wpis do hipoteki,<br />
chyba że z mocy szczególnego<br />
przepisu określona hipoteka<br />
korzysta z pierwszeństwa niezależnie<br />
od momentu dokonania<br />
wpisu.<br />
HIPOTEKA<br />
Aktualnie w świetle prawa polskiego<br />
hipoteką mogą być obciążone<br />
następujące prawa: prawo<br />
własności nieruchomości, udział<br />
współwłaściciela we własności<br />
nieruchomości, użytkowanie wieczyste,<br />
własnościowe spółdzielcze<br />
prawo do lokalu mieszkalnego,<br />
spółdzielcze prawo do lokalu<br />
użytkowego, prawo do domu<br />
jednorodzinnego w spółdzielni<br />
mieszkaniowej, wierzytelność zabezpieczona<br />
hipoteką.<br />
Ze względu na sposób powstania,<br />
wyróżnia się trzy rodzaje hipotek:<br />
1 Hipoteka umowna (zwykła),<br />
której źródłem powstania jest<br />
umowa zawarta przez wierzyciela<br />
z właścicielem nieruchomości,<br />
która ma być hipoteką<br />
obciążona, lub z inną osobą<br />
uprawnioną, jeżeli hipoteka ma<br />
obciążać inne prawo do nieruchomości,<br />
np. użytkowanie<br />
wieczyste.<br />
2. Hipoteka kaucyjna, ustanawiana<br />
na podstawie umowy dla<br />
zabezpieczenia wierzytelności<br />
do wysokości oznaczonej sumy<br />
najwyższej. Hipotekę taką można<br />
ustanowić tylko w przypadkach<br />
w ustawie określonych tj.<br />
na zabezpieczenie wierzytelności<br />
istniejących lub mogących<br />
powstać z określonego stosunku<br />
prawnego albo roszczeń<br />
związanych z wierzytelnością<br />
hipoteczną (np. odsetki) nie<br />
objętych z mocy ustawy hipoteką<br />
zwykłą wierzytelności<br />
z dokumentów zbywalnych<br />
przez indos, chociażby wysokość<br />
wierzytelności była z góry<br />
ustalona.<br />
3. Hipoteka przymusowa, ustanawiana<br />
w razie egzekwowania<br />
należności z tytułu niespłacenia<br />
zobowiązania. Hipoteka powstaje<br />
w takim wypadku bez<br />
zgody właściciela nieruchomości,<br />
nawet wbrew jego woli. Hipoteka<br />
przymusowa może mieć<br />
dwojaki charakter: zależnie od<br />
tego czy dokument, na podstawie<br />
którego dokonuje się<br />
jej wpisu, stwierdza ostatecznie<br />
istnienie i wysokość wierzytelności<br />
(hipoteka zwykła),<br />
czy też jedynie zabezpiecza jej<br />
płatność na czas toczącego się<br />
postępowania (hipoteka kaucyjna).<br />
W celu ustanowienia hipoteki<br />
przymusowej wierzyciel<br />
musi uzyskać tytuł wykonawczy,<br />
który stanowi podstawę jej<br />
wpisu do księgi wieczystej.<br />
Zaletą hipoteki jest to, że zapewnia<br />
ona dość duże bezpieczeństwo<br />
dla wierzyciela. Może<br />
on wykonywać uprawnienia płynące<br />
z hipoteki, a więc przede<br />
wszystkim zaspokoić się z obciążonej<br />
nieruchomości, nawet jeżeli<br />
własność tej nieruchomości przeszła<br />
na inną osobę. Zobowiązany,<br />
którego nieruchomość została objęta<br />
tym środkiem nie ma w praktyce,<br />
na drodze prawnej, żadnej<br />
możliwości ukrycia lub usunięcia<br />
rzeczy lub prawa majątkowego,<br />
na których ustanowiono zabezpieczenie.<br />
Magdalena Karbarz<br />
Źródła:<br />
Jerzy Ignatowicz „Prawo rzeczowe” PWN<br />
2000,<br />
„Zalecane przez Instytucję Zarzadzającą<br />
Zintegrowanym Programem Operacyjnym<br />
Rozwoju Regionalnego zabezpieczenia<br />
zwrotu wypłaconych środków” MGiP<br />
Warszawa 2004<br />
13
Change language