Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku 2008-2012

Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku 2008–2012
nym). Jest to pewien proces sublimacji jego malarskich
zabiegów, po to by dekonstruowany przez niego temat
historyczny nabrał dystansu, stał się niewidzialny. Obraz
Komora gazowa z 1986 roku nie przypomina tego,
czym jest. Namalowany w ciepłej tonacji przedstawia
pomieszczenie z otworami w suficie. Obrazy potworności,
które przywołuje Tuymans, okazują się niemożliwe,
niewyrażalne, stąd nie są reprezentatywne; stają
się pozornie niewidoczne; są odpowiedzią na rewolucję
estetyczną, która dokonała się po tym, kiedy trudno
już było znaleźć środki artystyczne do wyrażenia treści
przekraczających ludzkie wyobrażenie. W obrazach
Tuymansa puste lustra nie odbijają żadnej twarzy, cienie
nie reprezentują ciała, raczej jego chorobę lub samotność.
Jest to stan permanentnego wycofania i nieobecności.
Malarz odzyskuje utraconą pamięć o przeszłości,
która jest wspólna. Im bardziej zagłębiamy się
w jego świat, tym więcej postrzegamy. Nie dotyczy to
tylko tego, co widzimy. Z początku ten świat wydaje
się być czymś banalnym, nieistotnym i niepodobnym
do niczego, by, z czasem, stać się istotnym, widzialnym.
Tych kilka uwag, które nakreśliłem, mam nadzieję, że
przybliżą trop mojego myślenia i zainteresowań, dlatego
zawarłem też kilka uwag dotyczących sztuki innych
artystów, i problemów, jakie ich twórczość ze sobą
niesie. Nie ma w sztuce tylko jednej prawdy. Najprawdopodniej
jest ich wiele. Od wieków towarzyszy artyście
chęć uchwycenia i ukazania jej poprzez pryzmat
swojego osobistego zaangażowania. Bo to co osobiste,
przeżyte, chociaż niewielkie, zawiera w sobie prawdę
własną, by jak w wierszu Wiliama Blake’a:
Zobaczyć świat w ziarnku piasku, / Niebiosa w jednym
kwiecie z lasu. / W ściśniętej dłoni zamknąć bezmiar, /
W godzinie – nieskończoność.
Krzysztof Gliszczyński
20