Kako se nekad ribarilo na Dravici...

More documents

Recommendations

Info

mre æe i pa nje va pod vo dom, mre æa bi se pri vu kla oba li. Od mno æi ne ri be vo da bi se za pje ni la, po ne ke bi us pje le isko Ëi ti iz mre æe. Za tim bi se ulov lje na ri ba me re do vi ma pre to var ila u ri bar ske bar ke, a dio bi se ot pre mio u rin fu zi pre ma Ri bar skoj sta ni ci Hulo vo i da lje pre ma sa bir noj po sta ji u Apa ti nu. Osim Biljsko ga je ze ra, odlov lja va ne su i dru ge ba re i je ze ra Bilj skog ri ta do gra ni ce Vla ste lin s tva. Belj sko je ze ro bi lo je po znato po zna Ëaj nim ulo vi ma πa ra na. O tom rib nja ku pi πe Jo seph Pa yer (1824.): “U ne po sred noj bli zi ni ce ste prema Osi je ku bi lo je iz gra applee no spre mi πte ri be (ne ka vrsta ve- Êeg rib nja ka-zi mov ni ka, op. aut.). Izved bom je osob no ru ko vo dio vi πi upra vi telj V. Wit tman. Rib njak-zi mov nik bio je du ga Ëak 175 hva ti (332 m), imao je isto to li ku du æi nu obod ne ja me, te 200 hva ti (380 m) du gaË ko ko ri to za ribu kao i so li dan re ketz (vrsta ogra de)...” U jed nom struË nom ra du o ri bar s tvu Du na va (Pin Ëir- Crven Ëa nin,1965.) izme appleu osta lo ga sto ji: “Po plav no podru Ëje Ko paË ko-bilj sko ga ri ta za pre ma pov rπi nu oko 9000 ha. Za slat ko vod no ri bar s tvo otvo re nih vo da ima dvo s truko zna Ëenje, jer da je rib lji mlaapple i kon zum nu ri bu. Pri ma vo du iz Du na va pre ko Hu lofo ka, Du na fo ka, Ko vaË fo ka, rje applee Re no fo ka. Ovaj zad nji izla zi na Dra vu, jer se Ëi tav rit na la zi u za mi πlje nom tro ku tu izme appleu Du na va i Dra ve po Ëet od uπÊa Dra ve. Kad vo do staj Du na va po ra ste na 450 cm, ci je lo je po dru Ëje pod vo dom. Ri bo lov u Ko paË ko-bilj skome ri tu bio je naj bo lji 1948. godi ne i izno sio je 458.782 kg, a naj sla bi ji 1950. ka da u ri tu gotovo ni je bi lo vo de, a iznosio je 67.780 kg.” Belj sko je ze ro bi lo je ideal no sta ni πte πa ra na, de veri ke i dru ge bi je le ri be (jaz, crven per ka, bo dor ka, ukli ja, kru pa ti ca, ke se ga). Ri ba se ovdje re do vi to mri je sti la. Spo meni mo i ka nal Bar ba ru, Vo dar Spor tsko-ri bo lov na sta za (gdje je odræan WFC) (Va dar), broj ne la te ral ne ka na le i ba re ko ji su se kod Me ca i Bi lja uli je va li u Staru biljsku Dra vu. Pre ma Staroj biljskoj Dra vi gravi ti ra ju broj ni ka na li ve za ni s Maapplear skom ba rom, ba rom Jan Ëi rit i Aj zen gra ben (Ei sen gra ben) te dru gim ne i me no va nim ba ra ma. Te Ëe pre ma se lu Ko pa Ëe vu i kod usta ve isto ga ime na uli je va se u vo de je ze ra Sa ka daπa, od no sno u Ko paË ki rit. ©por tsko-ri bo lov no zna- Ëenje Dra vi ce kao ri bo lov nogo spo dar ske vo de pre sta je na kon iz grad nje na si pa Dra va - Du nav, ka da je na si pom za pri je- Ëe na po pla va, a ti me i mri je st gospo dar ski vr jed ni je ri be. Na i me, na usta vi Ko pa Ëe vo po stav lje na je 1972. godine pre u ska re πet ka kroz ko ju ni su mo gle pro Êi πa ranske ma ti ce sprem ne za mri je st. Osim to ga, vo do priv red ni ci su za u ze li stav da je Dra vi ca re ten cijsko po lje, od po seb ne va æno sti u slu Ëa ju ne ke ne pre dvi di ve kata s tro fal ne po pla ve. Uza sve to umi je πa li su se i lo kal ni in te re si ko ji su do pu sti li pre o ra va nje i sad nju po ljo djel skih kul tu ra na πum skim pro sje ka ma, di je lu Se o sko ga pa πnja ka, Ma applear ske ba re, Pav lo ve gre de. Prije toga bi la su po sje Ëe na pra sta ra sta bla crnih to po la i vrba u ko ji ma su se za dræa va le div lje maË ke, kune zla ti ce, zer da vi, ali i mno ge vrste pti ca. Una toË iz gra applee nom na sipu ko ji je spri je Ëio do tok sv jeæe vo de, Ko pa Ëko-bilj ski rit, nje go ve ba re, trπËa ci, vrbo ve πu me i πu mar ci za dræa li su do da nas va ænu ulo gu u eko lo gi ji æi vo ti nja, po seb no pti ca mo Ëvari ca. Na vo di mo pri mjer na πih ra ni jih is tra æi va nja i za pa æa nja (1967.-1971.) ka da je uo Ëe no da po je di nih go di na, za vri jeme vi so kih vo do sta ja, ve Êi dio div ljih pa ta ka iz sre di πnjega di je la Ko paË ko ga ri ta (Bi je lo i Ko paË ko je ze ro, Sar vaπ i Isinj bara), gdje su im bi la pre plav lje na gni je zda, se li u Dra vi cu i osni va dru go le glo. Za vri je me Do mo vin sko ga ra ta, u Dra vi ci su se gni je zdi le si ve div lje gu ske i crve nok lju ni la bu do vi. Zbog min skih po lja Dra vi ca je do bi la epi tet azil nog po dru Ëja div ljih æi vo ti nja. U njoj su pro na πli s klo ni πte je le ni, sr ne, div lje svi nje i dru gi si sav ci. Sta ra bilj ska Dra va je manje-vi πe za tvo re na ri bo lov na vo da. Ve za s Du na vom pre ko usta ve Ko pa Ëe vo u ovom tre nutku je ma nje vaæ na. OsjeË kim i ba ranj skim πpor tskim ri bi Ëi ma po zna ta je od dav ni ne. Bli zu je Osi je ka, a asfal tna ce sta i bi ci klistiË ka sta za osi gu ra va ju lak do lazak do ove ri bo lov ne vo de. Ri be ima re la tiv no do volj no, sva ke go di ne ©por tsko ri bo lov no druπ tvo Ka ras iz Bi lja ob nav lja fond ri be do dat nim po rib lja va njem (2-3 to ne). Uz ne za o bi la znu ba bu πku (sre brno ga ka ra πa), ov dje se mo gu na Êi joπ i πa ra ni, πtu ke i dru ga ri jeË na ri ba.U novi je vri je me ma nje je ba bu πke, a sve vi πe au toh to ne bi je le ri be (crven per ka, bo dor ka, ke se ga). Ri ba se lo vi sen kom, blin ke rom, ali po naj vi πe na pe ro. Vla sniË ki od no si, pro stor ni pla no vi - Stara biljska Dra va je do 1966. go di ne bi la (ad mi ni s trativ no) pod okri ljem L©G Je len. ©por tskim ri bo lov ci ma pre pu πtena je Spo ra zu mom iz 1967. Pri je Do mo vin sko ga ra ta, u ra zmi πlja nji ma o Pro stor nom pla nu Dra vi ca je bi la za mi πljena di je lom bo ta niË kim vrtom, a di je lom za ra zo no du i πpor tski ri bo lov. Odlu kom biv πe ga Repu bliË ko ga za vo da za za πti tu pri ro de 1985. stav lje na je pod priv re me nu za kon sku za πti tu sa svim ogra ni Ëe nji ma πto se tiËe isko ri πtava nja u po ljo djel ske sv rhe, grad nje vi kend-ku Êa i dru gih na mje na. Ne ko li ko go dina posli je (1989./1990.), Jav no po du ze Êe Hrvat ske πu me - Uprava πu ma Osi jek i Po ljo priv red ni kom bi nat Be lje s Od yssey De velop ment li mi ted iz Ve li ke Bri ta nije osni va ju po du ze Êe u mje πo vitom vla sni π tvu radi fi nan ci ra nja iz grad nje ho tel sko-re kre a cij skih objeka ta za pru æa nje ra zli Ëitih tu ri stiË kih uslu ga vi so ko ga ran ga, prije svega na po dru Ëju Ba ra nje. Me appleu osta lim, cilj im je bio osni va nje Pa non sko ga se la ne po sred no uz se lo Bi lje. Izra applee na je Pre di nve sti cij ska stu di ja Et no-na se lja “Pa non sko se lo To po lik” s ur ba ni stiË kim rje πe njem za o ba lja Stare biljske Dra ve. Po dru Ëje Dra vi ce da nas je ve Êim di je lom ne pri stu pa Ëan pro stor zbog min skih po lja zao sta lih iz Do mo vin sko ga ra ta, πto se u eko lo πkom po gle du po ka za lo ko ri snim za div lje æivo ti nje ko je ugro æa va Ëov jek. Na dru goj stra ni pro stor pre ma ce sti Bi lje - Ko pa Ëe vo po stu pno se ur ba ni zi ra (pri vat ni rib njak i te nisko igra li πte, er ge la ko nja za ja ha nje itd.). ©um skim zem ljiπtem uprav lja ju Hrvat ske πu me, di je lom Hrvat ske vo de (na si pi, usta ve), Hrvat ske ce ste, lo vaËka dru π tva Je len iz Ko pa Ëe va i Sr njak iz Bi lja. Zbog eko lo πko-go spo dar - s tve ne i tu ri stiË ke ve ze s Ko paËkim ri tom, Dra vi ca je pre dlo æena za za kon sku za πti tu u ka tego ri ji par ka pri ro de. Zah tjev su pod ni je li Eko lo πko dru π tvo OsjeË ki ze le ni i Udru ga eko lo gista Osi je ka i Ba ra nje Flu vi us. 30 Broj 117 • rujan 2006. HRVATSKE ©UME
zdravi æivot Dr. Ivo Belan Po sto ji li taj na - ili vi πe njih - dugog i zdra vog æi vota To je pi ta nje bilo postav lje no skupini me di cin skih struËnjaka i ov dje je 10 “no vih taj ni”, to je st sav je ta, ko je oni sma tra ju naj va æni ji ma za po sti za nje zdra vog i du go traj nog æi vo ta De set taj ni du gog i zdra vog æi vo ta li st pe di ja tar Mat hews ka æe da bo le st ne smi je ni kad bi ti “πtaka” na ko ju Êe se net ko oslo ni ti, osobito u dje tinj s tvu. Ako di je te uvi di da mu “bi ti bo le stan” pru æa mo guÊ no st ma ni pu la ci je i kon tro le oko li ne, ono Êe na stavi ti upo treb lja va ti to “oru applee” i posli je kao odra sla oso ba. Bo lest mo ra bi ti ne πto πto se mo ra svlada ti. Ako to ni je ta ko, to je st ako bo le st po sta je ko ri sna za oso bu, sta nje te oso be ni kad se ne Êe po bolj πa ti. Osi gu raj te si do bar noÊ ni san. Spa va nje je na jdjelotvorniji na Ëin da se po stig ne onaj stupanj od mo ra i osv je æe nja ko ji je Fi ziË ke se te go be Ëini se ne ka ko vi πe re spek ti ra ju ne go emo tiv ne i Ëov jek se s nji ma lak πe no si. Pre ma to me, mi iz bje ga va mo su o Ëi ti se s onim u na ma i “prehla di mo se”. Stres sam po se bi ni ti je do bar, ni ti je loπ. Stres je sa stav ni dio æi vo ta. Me appleu tim, ono πto je va æno jest na Ëin kako se pre ma nje mu od no si mo. - Va lja na u Ëi ti ra zu mje ti na πe vla sti te po je di naË ne stres-sig nale i upo tri je bi ti te in for ma ci je na kon s truk ti van na Ëin, umje sto po ti snu ti ih neg dje unu tar se be gdje se on da na la ze po put “tempi ra ne bom be” - ka æe psi ho log Fren den ber ger. u sta ri joj do bi. Me appleu tim, u ljud skom dru π tvu taj je na gon Ëe sto sprijeËen. Pre ko mjer no i pre Ëe sto one mo gu Êa va nje tog na go na na kon cu ne povolj no utje Ëe na op Êe sta nje or ga ni zma. Vo di te bri gu o to me πto je de te i ko li ko je de te. Bu du Êi da su u osno vi sva ke hra ne ke mij ski spo je vi, tre ba vo di ti bri gu da si osi gu ra mo urav no te æe nu i ra znov rsnu pre hra nu, πto je od iznimne va æno sti za do bro zdrav lje. Na stoj te da ba rem povre me no po stig ne te unu tar nji mir i ti πi nu. Me di cin ski struËnja ci veÊ su dav no utvrdi li da ti πi na igra va ænu ulo gu u oz drav lje nju. To je i je dan od ra zlo ga za πto se bo le sni ku naj Ëe πÊe pro pi su je mi ro va nje u kre ve tu. Po sta lo je oËi to da u Ëov je ka sta nja du bo ke Ra di te ono πto vas Ëi ni sret nim. StruËnjaci mental ne me di ci ne, psi hi ja tri i psi ho lo zi, tvrde da su sret ne oso be zna t no ot por ni je na bo le sti. Ta kvo do bro zdravlje te me lje no je na sna ænom unu tar njem za do volj s tvu i sposob no sti da se izvu Ëe naj bo lje iz okol no sti ko je ni su ide al ne. Ako u ne kim ne po volj nim si tua ci ja ma mo æe te se be pri si li ti da ra zmi πlja te o li je pim i sret nim stva ri ma i do ga applea ji ma, po stoji vje ro jat nost da Êe te po sti Êi stvar no do bro ra spo lo æe nje. Vi ste taj ko ji bo ji vaπ svi jet ru æi Ëasto ili si vo! Smij te se Ëe sto i glasno. Pravi, do bar smi jeh (kad se hva ta te za trbuh) je dan je od naj bo ljih li je ko va pro tiv tje sko be. Spo sobno st oso be da se smi je i da ci je ni smi je πne stva ri isto je ta ko va æan po da tak o njoj i ko ri stan in di kator sta nja nje zi na zdrav lja, kao πto su i dru gi po da ci, na pri mjer krvni tlak, brzi na pul sa, tje le sna te æi na itd. Pre u zmi te od go vor no st za vaπ stav pre ma bo le sti. Spe ci japo tre ban srediπnjem æivËanom su sta vu da bi mo gao obav lja ti svo je ak tiv no sti. Ne sa mo noÊni san, veÊ i ne ko li ko mi nu ta dre muc ka nja ti je kom da na ima po vo ljan i ko ri stan uËi nak na or ga ni zam, osobito u pre ven ci ji bolesti uzro ko va nih stre so vi ma. Dr. Gnap, struË njak za po re metnje sna, ka æe da mo ra mo ne ko liko pu ta dnev no za u sta vi ti na πe ak tiv no sti na ne ko li ko mi nu ta, opu sti ti se i po ku πa ti si za mi sli ti vrlo ugod ne sce ne. To Êe po mo- Êi da “re pro gra mi ra mo” naπ mo zak, pa Êe mo æda i pro ble mi s pu πe njem, uzi ma njem pre komjer nih ko li Ëi na hra ne, al ko ho la (i dro ge) bi ti lak πe sv la di vi. VeÊ da nas po du zmi te neπto u ve zi s vla sti tim ne z dra vim stres-sig na lima. Psi ho so mat ske bolesti iza zva ne su i odræa va ju se stre som i emo tiv nim na peto sti ma. Me di cin ski psi ho lo zi tvrde da sva kod nev ne bo le sti u svo joj po za di ni ima ju isto toli ko psi hiË kog ko li ko i fi ziË kog. Gla vo bo lje, pre hla de, kri æo bo lje - mo gu bi ti zna ko vi da ne πto ni je u re du. I to je obiË no ne πto s Ëim se oso ba ne æe li su o Ëi ti. Uæi vaj te u uzbu applee nju od po zi tiv nog stre sa. Pot pu na od sus tnost svih stre so va ni je for mu la za zdra vo æiv lje nje. Odreappleena ko li Ëi na stre sa od vi tal ne je va æno sti za op Êe bla go sta nje. Prof. Sel ye, ve liki is tra æi vaË, kaæe: “Na æa lo st, po sto ji znat na kon fu zi ja o to me πto je uop Êe stres i ka ko s njim po stu pa ti. Stres je tje le sni ne spe ci fiË ni od go vor na bi lo ka kav zah tjev ko je mu je or ga ni zam izlo æen, bez ob zi ra na to je li taj zah tjev ugo dan ili ne. Sje di ti u zu barskoj sto li ci stre sna je si tu a ci ja, ali je stre sna si tu a ci ja i iz mje njiva nje stra s tve nih po lju ba ca meappleu lju bav ni ci ma. U oba slu Ëa ja vaπ se puls ubrza va, di sa nje je ubrza no, a i sr ce ja Ëe ku ca. Ipak, ko ji bi se Ëov jek na ovom svi je tu odre kao ta ko ugod nog ljub ljenja sa mo zbog pri sut nog stre sa Naπ cilj ne smi je bi ti pot pu no iz bje ga va nje stre sa.” Nje guj te ra do zna lo st ko ju ste po ka zi va li kao di je te. Ljudska bi Êa ima ju ja ku ge net sku pre di spo zi ci ju da bu du ra dozna li, da æe le is tra æi va ti, Ëak i unu tarnje ti πi ne ima ju ve li ku sna gu da pov ra te rav no te æu i har mo ni ju kod ve li kog broja fi ziË kih i psi hiË kih bolesti. Ve Êi na lju di, kao ær tve dana πnjega tem pa æi vo ta, ne mo æe iz dræa ti po la sa ta ili Ëak ne ko li ko mi nu ta ti πi ne, a da ne po sta ne ra z dra ælji va ili nervo zna. Ka ko po sti Êi to sta nje mi ra Mno gi lju di po ku πa va ju ra zli Ëi te teh nike me di ta ci je i re lak sa ci je, dok si dru gi po maæu du gim πet nja ma u pri ro di, vo ænjom po mo ru, ri bo lo vom, le æa njem na pla æi ili s po mo Êu jog gin ga. Bu di te pri sni s oni ma ko je vo li te. “Pov rπan, brz polju bac u obraz ne mo æe bi ti za mje na za to pli za grljaj, a isto ta ko i ko nven ci o nal no ru ko va nje ne mo æe bi ti zamje na za ru ku ko ja nje æno do dir ne i po mi lu je”, ka æe pozna ti an tro po log Mon ta gu u svo joj knji zi Do di ri va nje. On obja πnja va: “Na tijek i re zultat mno gih bo le sti uvelike utje Ëe i kva li te ta po drπke do di rom”. Broj 117 • rujan 2006. HRVATSKE ©UME 31
Page 1 and 2: oj 117 Godina X., Zagreb, rujan 200
Page 3 and 4: u ovom broju RU JAN Fe sti val Dani
Page 5 and 6: on tro li ra ni poæa ri Piπe: Mir
Page 7 and 8: slovaËko πumarstvo sto vu o æi v
Page 9 and 10: Piπe: Ivica TomiÊ Foto: I. TomiÊ
Page 11 and 12: Are na u Pu li Piπe: Vesna Pleπe
Page 13 and 14: de vet πu ma ri ja: Bu je, Bu zet,
Page 15 and 16: Piπe: Miroslav Mrkobrad Foto: M. M
Page 17 and 18: otpad VIN KOV CI Sme tli πte Ba zj
Page 19 and 20: 3,89 mi li juna eura u obra zo va n
Page 21 and 22: npr. u ©pa njol skoj za ho tel ske
Page 23 and 24: naj du lje. Upra vo tih da na, ka d
Page 25 and 26: mala enciklopedija πumarstva Piπe
Page 27 and 28: zaπtiÊene biljne vrste Piπe: Ivi
Page 29 and 30: Go spodar ska je di ni ca Dle tvo
Page 31: Sta ra bilj ska Dra va sa sa mo ni
Page 35 and 36: slovaËka 16. NAT JE CAN JE SJE KA
Page 37 and 38: PU» KA FE© TA JA KOVL JA I 16. SM
Page 39 and 40: JE SEN U BA RANJS KIM LO VI© TI MA
Page 41 and 42: struËna suradnja Piπe: Vesna Ple
Page 43 and 44: u πumskom miljeu Uz Gac ku Izvo ri

Kako se nekad ribarilo na Dravici...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?