Ejani ta adhurojmË - kishadhejeta.com

"Ti ulesh prej parrizit, o Mbret lumnie, 

Në tok’ vjen bahesh njeri, Ti vetëm prej dashnie, 

Aq i dashtun je për ne, e një shpellë po vjen me le: 

O Zot, o Zot, i lum, nuk e kam dijt’ se Ti ne, 

të shkretët na don aq shum’!” 

Shën Alfons Maria De’ Liguori (1696-1787) 

Organ i pËrmuajshËm informacioni i METROPOLISË tIRANË-DURRËS Nr. 10 

Dhjetor 2012 Çmimi 30 lekë 

GËzuar 

Krishtlindjen! 

Ejani ta adhurojmË

dhjetor 2012 Kisha dhe jeta 

2 

PËRMBAJTJA 

Mos kini frikë! 

Krishtlindja 2012 

Një Fëmijë i vogël e i 

brishtë dhe një vajzë e 

panjohur e ndryshuan 

historinë tonë njerëzore 

Nga Elidon Dodaj 

faqe 3-4 

faqe 5 

Duhet të kemi gjithnjë besim 

në Zotin, edhe në mes të 

vështirësive më të mëdha; feja 

është lindje e dytë. faqe 5 

Letër Baritore 

Të dashur meshtarë, 

Rregulltarë e rregulltare, 

Të dashur besimtarë, 

Imzot Nikollë Kaçorri, 

një ndër themelvënësit e 

shtetit shqiptar 

Nga Kastriot MARKU 

Papa u thotë 40 mijë të rinjve 

të Taizè-së: Jini dritë në botë. 

Bashkësia ka nevojë për ju. 

Nga Doreta Frani 

Atij që i ofron lirimin në 

shkëmbim të kthimit në 

mysliman thotë: “preferoj të 

vdesë si e krishterë sesa të dal 

nga burgu si myslimane” 

Nga Antonio Socci 

Takimi për thirrjet në 

Arkidioqezën tonë 

Nga Dom Kreshnik Ivani 

faqe 6 

faqe 7 

faqe 9 

faqe 10 

faqe 11 

Kalendari Liturgjik 

Atëherë erdhi Jezusi prej 

Galilesë në Jordan te Gjoni 

për t’u pagëzuar prej tij. Gjoni 

donte t’i kundërshtonte e i 

thoshte: “Mua më duhet të 

pagëzohem prej teje, e ti po 

vjen tek unë” Por Jezusi iu 

përgjigj: “Lëre tani! Sepse 

kështu na ka hije të kryejmë 

çdo gjë që përkon me 

vullnetin e Hyjit.” 

Atëherë e lejoi. 

Menjëherë pas pagëzimit 

Jezusi doli nga uji. Dhe, ja! Iu 

hapën qiejt dhe e pa Shpirtin 

e Hyjit duke zbritur porsi 

pëllumb e duke ardhur mbi 

të. Dhe, ja, një zë që vinte 

nga qielli, tha: “Ky është Biri 

im i dashur, të cilin e kam 

për zemër!” 

Janar 2013 

Pagëzimi i Jezusit 

Mateu 3, 13-17 

01 janar – SH. MARIA 

VIRGJËR, HYJLINDËSE 

02 janar – Sh. Bazili dhe 

Gregori N. 

03 janar – Emri tejet i Shenjtë i 

Jezusit 

06 janar – DËFTIMI I ZOTIT 

07 janar – Sh. Rajmondi 

13 janar– Pagëzimi i Zotit 

20 janar – E DIELA II GJATË 

VITIT 

21 janar – Sh. Anjeza 

22 janar- Sh. Vinçenci 

24 janar – Sh. Françesku i Salesit 

25 janar – Kthimi i Sh. Palit 

Festa e Katedrales 

26 janar – Sh. Timoteu dhe Titi 

27 janar – E DIELA III GJATË 

VITIT 

28 janar – Sh. Toma i Akuinit 

31 janar – Sh. Gjon Bosko 

Drejtor i përgjithshëm: 

Imzot George Frendo 

Kryeredaktor: 

D. Marjan Lumçi 

Sekretar: 

Nikollë Loka 

Redaksia: 

Kolec Çefa 

Ana Stakaj 

Zef Skanjeti 

Elidon Dodaj 

Grafika: 

Pjerin Sheldija 

Foto: Pici 

Adresa: 

Katedralja e Shën Palit, 

Bulevardi Zhan D’Ark, 

Tiranë, Shqipëri 

E-mail: kisha.jeta@gmail.com 

www.kishadhejeta.com

dhjetor 2012 

Kisha dhe jeta 

3 

Mos kini frikë! 


Predikimi i Shkëlqesisë së Tij Imzot Rrok 

Mirdita, Arqipeshkëv i Arqipeshkvisë 

Metropolitane Tiranë-Durrës gjatë kremtimit 

Eukaristik në Natën e Madhe të lindjes 

së Krishtit në Katedralen e Shën Palit në 

Tiranë. 

Shumë të dashur vëllezër e motra, 

Liturgjia e Krishtlindjeve na fton të 

kundrojmë një ngjarje që ka shënuar një epokë 

të re në historinë e njerëzimit dhe që mund të 

shënojë një epokë të re në historinë personale të 

çdo njeriu. Bëhet fjalë për lindjen e Jezusit, birit 

të Marisë nga Nazareti, Birit të Hyjit. 

Misteri i Zotit të bërë njeri dhe të lindur 

në Betlehemin e Judesë mund të kuptohet në 

thellësinë e vet vetëm duke njohur tërë harkun 

e ekzistencës tokësore të Jezusit e, mbi të gjitha, 

misterin e vdekjes dhe të ringjalljes së tij. 

Ne fakt, Kisha e hershme nuk i ka kremtuar 

krishtlindjet me solemnitetin e sotëm, sepse 

thelbi i kumtit ungjillor është vdekja dhe 

ringjallja e Krishtit. E reja befasuese, që ka 

mahnitur më parë apostujt e pastaj të krishterët 

e të gjitha kohërave, është shfaqja e Krishtit 

të ringjallur si fitimtar mbi vdekjen. Për këtë 

arsye, misteri qendror prej të cilit buron 

njerëzimi i ri i restauruar në Krishtin është 

misteri i pashkëve. Krishti me vdekjen e vet ka 

shkatërruar vdekjen dhe me ringjalljen e vet na 

ka hapur një pamje përtej horizontit të vdekjes. 

Kjo pamje është bërë për të krishterët burim i 

pashtershëm i një drite të re në të cilën mund 

të shohim gjërat e kësaj bote, por mbi të gjitha 

burim i një drite të re mbi njeriun. Krishti e ka 

shndërruar vështrimin mbi njeriun, sepse është 

njëjtësuar me çdo njeri, prandaj kush beson në 

Krishtin shikon tek çdo njeri birin e Hyjit dhe 

e shikon atë në perspektivën e ringjalljes. 

Kush është Krishti Po të lexojmë me 

vëmendje ungjijtë, vëmë re se ungjilltarët nuk 

kanë pasur si qëllim kryesor të na tregojnë një 

sërë fjalimesh apo veprimesh të Jezusit, por kanë 

dashur të na bëjnë të ditur kush është Jezusi, në 

mënyrë që ne të krijojmë një marrëdhënie me 

të, marrëdhënie që i jep një përmasë krejtësisht 

të re jetës sonë. Fjalimet dhe veprimet e Jezusit 

të treguara në ungjill nuk janë kuriozitete 

historike, por zbulim rreth identitetit të tij: ai 

është Biri i amshuar i Hyjit të amshuar, ai është 

shpëtimtari i njeriut. Ai është Zoti që vjen në 

botë si njeri, sepse e do njeriun dhe dëshiron ta 

shpëtojë nga çdo frikë. 

“Mos kini frikë”, u thotë engjëlli barinjve në 

ungjillin që sapo kemi dëgjuar. “Mos ki frikë!”, 

i thotë engjëlli Marisë kur i shpall misterin e 

ngjizjes së Fjalës në kraharorin e saj (Lk 1,30). 

“Mos ki frikë!”, i thotë Jozefit, kur i tregon se 

fëmija i ngjizur në kraharorin e Virgjërës vjen 

nga Shpirti i Shenjtë (Mt 1,20).“Mos kini frikë. 

E di se kërkoni Jezusin, të kryqëzuarin. Nuk 

është këtu, është ringjallur”, u thotë engjëlli 

dishepujve që shkojnë tek varri i të ringjallurit 

(Mt 28, 5-6; Mk 16, 6). Mund të themi me plot 

bindje se Ungjilli është lajmi i mirë i çlirimit të 

njeriut nga frika. Kush njeh Krishtin nuk ka 

më frikë, sepse Krishti është Biri i Hyjit, ai vjen 

nga Hyji e na kthen tek Hyji. 

Në këtë këndvështrim kuptojmë se 

kremtimi i Krishtlindjeve nuk është kremtimi 

i ditëlindjes së Krishtit, por përkujtimi solemn 

i mishërimit të Zotit, përjetimi i hareshëm 

i ardhjes së lavdisë hyjnore brenda mjerimit 

njerëzor, që njeriu të mos ketë më frikë nga 

mjerimi i vet, sepse Zoti është bërë njeri, që 

njeriu të bëhet Zot. 

Shpallja e lajmit të mirë të lindjes së Krishtit 

ndodh në rrethanat më të zakonshme të jetës. 

Ungjilli sipas Lukës na tregon se engjëlli iu 

shfaq barinjve ndërsa ruanin grigjën natën. 

Zoti nuk pret që njeriu të lërë jetën e vet 

të zakonshme për ta kërkuar në vendet apo 

përvojat e jashtëzakonshme. Në Jeruzalem 

kishte një tempull, por ai nuk lind në tempull. 

Në Jeruzalem kishte priftërinj, por engjëlli 

nuk u shfaqet priftërinjve. Veprimi i Zotit 

dhe marrëdhënia e njeriut me Zotin nuk është 

çështje profesionale, por ekzistenciale. Çfarë 

u ndodh barinjve në ungjillin që sapo kemi 

dëgjuar “Lavdia e Zotit i mbështolli me dritë”. 

Sipas teologjisë hebraike lavdia e Zotit banonte 

në tempullin e Jeruzalemit dhe njeriu nuk mund 

të hynte tek shenjtërorja e shenjtëroreve, sepse 

nuk mund ta shihte lavdinë e Zotit e të mbeste 

gjallë. Lajmërimi i mishërimit na tregon se Zoti 

është mbështjellë me njerëzinë tonë, me trupin 

njerëzor, që do të vuajë e do të vdesë në kryq, por 

edhe e ka mbështjellë njeriun me lavdinë e vet, 

prandaj njeriu nuk duhet të ketë frikë. Lavdia e 

Zotit nuk është e kufizuar brenda mureve të një 

tempulli, por mbështjell njeriun aty ku gjendet, 

përjashta, në natë, duke kullotur grigjën. Ardhja 

e Krishtit e ka mbështjellë njeriun me lavdi 

hyjnore, prandaj kushdo që beson në Krishtin 

sheh tek çdo njeri lavdinë e Hyjit. Dinjiteti 

njerëzor buron nga misteri i Krishtit përpara 

dhe përmbi çdo të drejtë ligjore, prandaj kush 

beson në Krishtin nuk mund ta nëpërkëmbë 

dinjitetin njerëzor. Ky dinjiteti nuk është i 

mbështetur në një rol, as në një përkatësi sociale, 

as në aftësitë e veçanta, por në natyrën njerëzore 

të bekuar nga bashkimi i Zotit me njeriun. 

Engjëlli nuk u thotë barinjve se do të takojnë 

një mbret, apo një kryeprift, apo çfarëdolloj 

dinjitari tjetër, vlera e të cilit mbështetet në 

rolin që luan. Engjëlli thotë: “Sot në qytetin e 

Davidit ka lindur për ju një shpëtimtar, që është 

Krishti Zot!” Kur bëhet fjalë për shpëtimtar dhe 

Zot mund të shëmbëllejnë në mendje gjithfarë 

shenjash dalluese që na bindin për vërtetësinë e 

këtyre karakteristikave.


4 

Por engjëlli na fton të çlirohemi nga 

shëmbëllimet e gabuara e të zbrazëta të 

shpëtimit dhe të zotësisë. Ai thotë: “Kjo 

është shenja për ju: do të gjeni një fëmijë të 

mbështjellë në shpërgënj e të vënë në grazhd”. 

Shpëtimtari ynë është një njeri si ne, sikurse 

thotë Shën Pali: “I ngjashëm me ne në gjithçka, 

përveçse në mëkat”. Por nga ana tjetër, falë këtij 

zbulimi të mrekullueshëm ungjillor, mund të 

themi se edhe çdo njeri, në thjeshtësinë e vet 

është i ngjashëm me Krishtin, pikërisht falë 

misterit të Krishtlindjes. 

Çdo njeri është i ngjashëm me Krishtin, 

i pasur apo i varfër, i lirë apo i burgosur, i 

shëndoshë apo i sëmurë, besimtar apo dyshues. 

Kjo bindje që vjen nga besimi është përmbajtja 

e vërtetë e Krishtlindjeve. Të kremtosh 

Krishtlindjen do të thotë të shohësh Krishtin 

tek çdo njeri, sepse Krishti është Zoti i bërë 

njeri. 

Ky, megjithatë, është vetëm njëri aspekt i 

Krishtlindjes. Cili është aspekti tjetër Është 

ky: të shohësh çdo njeri në Krishtin. 

Shpesh herë jemi të prirur ta shohim 

njeriun në dobësinë dhe vogëlsinë e vet, në 

pamundësinë për t’u shpëtuar, në lojën e ulët 

të ndjekjes së interesave personale. E shohim 

të sëmurë, të nëpërkëmbur, të mposhtur nga 

dhimbja. E shohim krenar, dhunues, cinik. Me 

fjalë të tjera, e shohim të pashpëtuar. 

Krishti ka ardhur në botë pikërisht për këtë 

njeri, për njeriun real, që pa Krishtin është i 

humbur, por në Krishtin është i shpëtuar nga 

kotësia e vet. Krishtlindja na mëson se nuk 

duhet të dëshpërohemi për njeriun. 

Ku e mbështesim arsyen e shpresës sonë për 

njeriun, atëherë Vetëm në Krishtin. 

Përgjatë gjithë historisë njeriu e ka mbështetur 

shpresën baza të gabuara, prandaj ka mbetur i 

zhgënjyer. Çdo shpresë që është e mbështetur në 

përkohshmëri është e destinuar të na zhgënjejë, 

sepse koha i përgënjeshtron shpresat e rreme. 

A nuk ka ndodhur kështu me perandoritë e 

mëdha, që i ka fshirë koha A nuk ka ndodhur 

kështu me sistemet ekonomike që kanë kaluar 

nga kriza në krizë A nuk ka ndodhur kështu me 

ideologjitë politike që kanë dështuar duke lënë 

pas rrënim A nuk po ndodh kështu edhe me 

shpresën në përparimin shkencor si mundësia e 

vetme përfundimtare për të zgjidhur problemet 

e njerëzimit Sa baza të rreme kanë zënë vendin 

që i takon Krishtit si baza ku njeriu duhet të 

mbështesë shpresën e vet për shpëtim! Kjo ndodh 

sepse ne jemi të gënjyer nga koha dhe duam të 

përjetojmë çdo lumturi para se të vdesim, sepse 

nuk e njohim amshimin. 

Krishti vjen prej përtej kohës. Ai vjen prej 

amshimit, prandaj shpresa në të nuk zhgënjen. 

Ai hyn në botën tonë si një foshnje e mbështjellë 

në shpërgënj dhe e vënë në grazhd, por na flet 

për një botë tjetër, pa të cilën njeriu do të 

ishte i humbur dhe kjo botë s’do të ishte asgjë. 

Pikërisht ngaqë ai vjen nga një botë tjetër e tek 

ajo botë kthehet duke hapur rrugën edhe për 

ne, qëndron përballë Pilatit pa frikën e kryqit 

dhe, kur e padisin se e quan veten mbret, thotë: 

“Unë jam mbret, por mbretëria ime nuk është 

e kësaj bote”. Pikërisht sepse vjen nga një botë 

tjetër, thotë: “Keni dëgjuar se qe thënë: sy për 

sy e dhëmb për dhëmb, por unë po ju them: 

duajini armiqtë tuaj”. Pikërisht sepse vjen 

nga një botë tjetër thotë: “Përpara se të ishte 

Abrahami, unë jam” e për të njëjtën arsye, mbi 

kryq, i thotë keqbërësit të penduar: “Sot do të 

jesh me mua në parajsë”. 

Ky fëmijë është shpëtimtari i njeriut dhe 

i botës. Takimi me këtë fëmijë është shkak 

hareje, prandaj engjëlli thotë: “Po ju shpall 

një gëzim të madh, që do të jetë për të gjithë 

popullin: sot, në qytetin e Davidit, ka lindur 

për ju një shpëtimtar, që është Krishti Zot”. Të 

kremtosh Krishtlindjet me besim do të thotë 

ta kundrosh njeriun të shkëputur nga mjerimi 

i vet e të shpëtuar, jo falë përparimit njerëzor, 

as falë sukseseve ekonomike apo politike, as 

falë disa gjesteve heroike njerëzore, por falë 

dashurisë së Zotit që është bërë njeri e na thotë: 

“Mos kini frikë!” 

Mos kini frikë, të dashur vëllezër e motra, 

nga ngushticat dhe vështirësitë e momenteve 

historike. Mos kini frikë nga varfëria dhe 

padrejtësitë. Mos kini frikë nga kushdo që 

mund të përdorë apo shpërdorojë pushtetin që 

i keni dhënë dhe mos e përçmoni njeriun që 

është në ju apo në këdo tjetër, sepse rrezikoni të 

përçmoni Krishtin. 

Mos kini frikë, por gëzohuni, sepse “Ja, po 

ju shpall një gëzim të madh, që është për të 

gjithë popullin: sot, në qytetin e Davidit, lindi 

për ju një shpëtimtar, që është Krishti Zot. Kjo 

është shenja për ju: do të gjeni një foshnje të 

mbështjellë në shpërgënj e të vënë në grazhd!” 

Qoftë foshnja hyjnore burimi i haresë suaj 

përgjithmonë! Qoftë Krishti shkëmbi i sigurtë i 

shpresës së çdo njeriu. Amen.

dhjetor 2012 


5 

Një Fëmijë i vogël e i brishtë dhe një vajzë e panjohur e 

ndryshuan historinë tonë njerëzore 

Koha e Krishtlindjes që po përjetojmë na 

shtynë të pyesim se si “ai Fëmijë i vogël 

e i brishtë solli në botë një risi kaq rrënjësore sa 

t’ia ndryshonte rrjedhën historisë”: kështu u 

shpreh Papa Benedikti në Audiencën e parë të 

Përgjithshme të vitit 2013. 

“Zoti ka zgjedhur pikërisht gruan e thjesht e 

të përvujtë, në një fshat të panjohur, në njërën 

prej provincave më të largëta të perandorisë 

së madhe romake”, shtoi Ati i Shenjtë Jozef 

Ratcinger, për të cilin duke kundruar Shpellën 

e Betlehemit në dritën e Ungjillit “del në pah 

me qartësi përgjigjja në pyetjen ‘nga vjen Jezusi”. 

“Prejardhja e tij e vërtetë – shpjegoi Papa teolog 

– është Ati Qiellor; Jezusi krejtësisht vjen Ai, por 

në një mënyrë të ndryshme nga çdo profet tjetër 

apo i dërguar nga Hyji që e kanë paraprij”, siç 

pohojmë në Besojmën, kur themi se “për virtyt 

Prejardhja e Jezusit ishte në qendër të 

vëmendjes në katekizmin e Benediktit 

XVI, mbajtur gjatë audiencës së parë të 

përgjithshme të vitit të ri 2013. Jezusi, me 

origjinë është nga Nazareti, ka lindur në 

Betlehem, por zanafilla e Tij e vërtetë, pohoi 

Papa, është Ati: ai është Biri i vetëm i Atit, 

vjen nga Hyji. Lindja e Zotit, shtoi, ndriçon 

përsëri me dritën e vet errësirën, që shpesh e 

mbështjell botën tonë e zemrën tonë, duke na 

sjellë shpresë e gëzim. 

Në këtë Kohë të Krishtlindjes, kujtoi 

Benedikti XVI, kremtojmë misterin e madh 

e tronditës të Birit të Hyjit që, për virtyt të 

Shpirtit Shenjt, u mishërua në kraharorin e 

Virgjërës Mari: “E ky është kumt, që tingëllon 

përherë i ri e i mbush me shpresë e gëzim zemrat 

tona, sepse na sjell gjithnjë sigurinë se, sado të 

ligshtë të jemi, sado të varfër, të paaftë përballë 

vështirësive e së keqes, që na sulmon nga të katër 

anët, pushteti i Zotit nuk vonon të veprojë e të 

krijojë mrekulli, pikërisht nga ligështia”. 

Hyji zgjodhi Marinë, një vashë të 

përvuajtur, banore e një fshati të humbur bote, 

në një provincë tejet të largët të Perandorisë së 

pafundme romake. Pa të, nënvizoi Benedikti 

XVI, hyrja e Hyjit në historinë e njerëzimit nuk 

do t’ia kishte mbërrijtë qëllimit. Nganjëherë 

edhe në udhën e fesë, shtoi Ati i Shenjtë, mund 

të vërejmë sa të varfër jemi, e sa të padenjë për 

të dhënë dëshminë, që pret bota nga ne. Por 

edhe atëherë kur duket se do të mposhtemi nga 

dallgët e jetës, nuk jemi vetëm: “Përherë, edhe në 

mes të vështirësive më të mëdha për t’u përballuar, 

duhet të kemi besim të patundur në Zotin, ashtu 

si Maria, e duhet të jemi të bindur se Ai është i 

pranishëm në historinë tonë, se vepron në të. S’ka 

Nga Elidon Dodaj 

të Shpirtit Shenjt është mishëruar në kraharorin 

e Marisë Virgjër”. “Pa atë – tha Papa - hyrja e 

Zotit në historinë njerëzore nuk do të kishte 

arritur cakun e vet e nuk do të kishte ajo që është 

qendrore në historinë e Rrëfimit të fesë: Zoti është 

Zot me ne”. “Kështu – theksoi Papa – Maria i 

përket në mënyrë të pashmangshme besimit tonë 

në Hyjin që vepron, që depërton në histori”. E 

edhe në “udhën e në jetën e fesë mund ta ndjejmë 

varfërinë tonë, papërshtatshmërinë tonë para 

dëshmisë që duhet t’i japim botës”, gjithmonë, 

“edhe ndër vështirësitë më të mëdha që duhet 

të përballojmë, përherë duhet të kemi besim në 

Zotin, duke përtëri fenë në praninë e tij e duke 

vepruar në histori, siç bëri Mari”. “Asgjë nuk është 

e pamundur për Zotin! Me Të ekzistenca jonë 

ecën përherë në tokën e sigurt dhe është e hapur 

ndaj një të ardhme plot shpresë”. 

Duhet të kemi gjithnjë besim në Zotin, edhe në mes të 

vështirësive më të mëdha; feja është lindje e dytë. 

gjë të pamundur për Zotin! Me Të, jeta jonë ecën 

përherë mbi një truall të sigurtë. Para saj hapet 

gjithnjë ardhmëria e shpresës së patundshme”. 

Sa herë themi Besojmën, pra sa herë e 

dëshmojmë fenë tonë, kujtoi Papa, përsërisim 

këto fjalë: “Për virtyt të Shpirtit Shenjt u 

mishërua në kraharorin e Virgjërës Mari”: “E 

kur e shqiptojmë këtë frazë, ulim kokën, sepse 

veli, që fshihte Hyjin, thënë simbolikisht, hapet, 

e misteri i tij i pamatshëm e i padepërtueshëm 

na prek: Hyji bëhet Emmanueli, Zoti me ne!”. 

Feja, shpjegoi Papa, na e mbush shpirtin me 

frymë të re aq, sa të krijojë një lindje të re. Në 

të vërtetë, në zanafillë të fesë së krishterë është 

Papa & Twitter 

Pagëzimi, dhuratë, që na jepet falas e na bën të 

rilindim si bij të Hyjit: “Vetëm në se ia hapim 

zemrat veprimit të Zotit, si Maria, vetëm në se 

e lëshojmë gjithë jetën tonë në dorë të Zotit, si 

në dorë të një miku, të cilit i besojmë plotësisht, 

gjithçka ndryshon, jeta jonë fiton një kuptim të ri 

e një fytyrë të re, atë të birit të një Ati, që e do e 

nuk e braktis kurrë!”. 

Duke përshëndetur shtegtarët, Papa uroi 

që të rinjtë ta shikojnë çdo ditë të vitit 2013 si 

dhuratë e Zotit; të posamartuarit të realizojnë 

një bashkim të vërtetë jete e dashurie e që Viti 

i Ri t’u sjellë të sëmurëve lehtësim në korp e në 

shpirt. 

Ati i Shenjtë, Papa Benedikti i XVI-të 

tashmë çdo event apo takim e ndan me 

të gjithë nëpërmjet rrjetit social Twitter, që ka 

pushtuar botën për përdorimin e tij masiv nga 

çdo lloj mjeti teknologjikë. Ky është një nga afrit 

më të mëdha që vetë Ati i Shënjtë ka dashur të 

jetë sa më pranë të rinjve në të katër anët e Globit. 

Papa Benedikti i XVI-të ka shkruar zyrtarisht për 

herë të parë në rrjetin social Twitter, 4 Dhjetor 

2012, me llogarinë @pontifex. “Të dashur miq, 

unë ndihem i kënaqur që jam në kontakt me ju 

nëpërmjet Twitter-it. Faleminderit për përgjigjet 

tuaja bujare. Ju bekoj të gjithëve nga zemra.” 

Brenda pak orëve, Papa kishte më shumë së 1 milion ndjekës në Twitter. Me qindra kanë qenë 

mesazhet dhe komentet e dërguar për Atin e Shenjtë, nga besimtarë, por jo vetëm nga gjithë botë. 

Në vazhden e urimeve Papa i bekon të gjithë përmes twitter me rastin e ditës së Paqes e cila 

kremtohet me 1 Janar: “Në një botë plot tensione, paqja është në Zotin e ndërtohet me “të vërtetën” 

e “punën e ndershme”. Ndërsa në përfundim të audiencës së përgjithshme të parën për vitin 

2013, Papa Benedikti XVI shkroi këtë tweet të ri në faqen e tij, në Twitter: “Kur ia besojmë veten 

kretësisht Zotit, gjithçka ndryshon. Ne jemi bij të një Ati, që na do dhe nuk na braktis kurrë”.


6 

Lera e përvitshme baritore që Arqipeshkvi i Arkidioqezës Tiranë-Durrës Shkëlqesia e Tij Imzot Rrok 

Mirdita u drejton të gjithë meshtarëve, rregulltarëve, rregulltarëve dhe besimtarëve me rastin e fillimit 

të vitit të ri kishtar në fillimin e kohës së Ardhjes në nisjen e Vitit të ri Liturgjik 2012-2013 

Letër Baritore 

TË DASHUR MESHTARË, 

RREGULLTARË E RREGULLTARE, 

TË DASHUR BESIMTARË, 

e jetës para zbrazëtisë së vdekjes, gjithçka gjen plotësimin në misterin 

e Mishërimit të tij, të bërjes së tij njeri, të bashkëndarjes me ne të 

ligësisë njerëzore për ta shndërruar atë me fuqinë e Ngjalljes së vet”. 

Prandaj nëse duam të kuptojmë kush jemi ne, le ti afrohemi me 

përvujtëri Foshnjes së Betlehemit dhe të mësojmë nga Ai. Në një 

predikim për Krishtlindjet Papa Shën Luani i Madh thotë: “Njihe 

dinjitetin tënd o i krishterë; je bërë gjymtyrë e Krishtit dhe nëpër 

të Biri i Hyjit; Kujtohu se, i rrëmbyer prej pushtetit të errësirave, u 

vendose në dritën e mbretërisë së Hyjit”. 

Foshnja Jezus na tregon rrugën e lirisë nga gara për pasuri e 

për pushtet, nga ndarjet mes nesh. Mos ta ndërtojmë të keqen që 

Krishti ka shkatërruar, as mos ta shkatërrojmë të mirën që Krishti 

ka ndërtuar. 

Foshnja Jezus nga lindja e tij bashkohet me të varfërit e të përvuajturit 

dhe kërkohet për tu vrarë nga Herodi, na nxit t’i mbrojmë 

të varfërit e të përvuajturit dhe viktimat e padrejtësisë shoqërore. 

Për besimtarët katolikë ky vit si edhe viti që vjen kanë një 

rëndësi të veçantë. Është Viti i Fesë, dhe Papa Benedikti 

i XVI dëshiron që gjatë këtij viti të rizbulojmë dhuratën e fesë 

e të përjetojmë me entuziazëm këtë dhuratë të madhe. 

Prandaj me rastin e Festave të Krishtlindjes që po afrohen 

më jepet rasti të ndaj me ju disa mendime që rrjedhin duke 

soditur misterin kaq të madh të Birit të Hyjit që u bë njeri. 

Uroj që Viti i Fesë t’ju ndriçojë që të vlerësoni sa më shumë 

domethënien dhe rëndësinë e këtij misteri. 

Ky mister jo vetëm është, bashkë me misterin e Trinisë së 

Shenjtë, misteri thelbësor i besimit tonë, por është gjithashtu 

një e vërtetë që dallon besimin tonë nga çdo besim tjetër. Një 

mister vërtet i madh. Hyji krijues, Zoti Jezus, “nëpërmjet të 

cilit u krijuan të gjitha sendet“, i gjithëpushtetshmi, është bërë 

foshnje si çdo foshnje tjetër, i ngjizur në kraharor të Virgjërës 

Mari për virtyt të Shpirtit Shenjtë i lindur si ne, në kohë prej 

njëj nëne njerëzore. 

Të gjithë e dimë këtë. Po le të mendojmë pak çfarë do të 

thotë kjo Së pari, se çdo gjë që mund të dimë për Hyjin na 

është zbuluar në Jezu Krishtin. Së dyti, çdo gjë që duhet të 

dimë për njeriun na është zbuluar në Jezu Krishtin. Në letrën 

Apostolike Porta Fidei me të cilën Papa Benedikti ka shpallur 

Vtin e Fesë, thotë: “Gëzimi i dashurisë, përgjigjja ndaj dramës së 

vuajtjes e të dhimbjes, forca e faljes para fyerjes së pësuar dhe fitorja 

Foshnja Jezus ka vendosur themelet për një shoqëri të re e 

ndërtuar mbi dashuri në të cilën nuk ka më burrë ose grua, hebre 

ose palestinez, prandaj na urdhëron të respektojmë dinjitetin e 

pazëvendësueshëm të çdo njeriu. 

Papa Benedikti thekson se feja vepron me dashuri, sipas shembullit 

të Jezusit, i cili “me dashurinë e vet i tërheq te vetja njerëzit e 

çdo breznie”. Le të kremtojmë këtë Krishtlindje duke treguar më 

shumë dashuri dhe më shumë bujari ndaj atyre që kanë nevojë për 

ndihmën tone duke i faluar edhe ata që ndoshta i kishim përjashtuar 

nga dashuria jonë. 

Të gjithëve j’u uroj plotësinë e bekimeve hyjnore dhe forcën për 

të qëndruar gjithmonë të rrënjosur në mirësi. Zoti, i cili në lindjen 

e Krishtit na ka zbuluar afërsinë e tij të plotë, u dhashtë të gjithëve 

kënaqësinë për tu gjetur pranë njerëzve të dashur në këto festa, 

për të shijuar bukurinë e jetës e për të falenderuar Zotin, autorin 

e të gjitha të mirave. 

Për shumë vjet Krishtlindjet dhe Vitin e Ri 2013! Zoti Ju 

bekoftë! 

Besnikërisht, 

i juaji në Krishtin. 

J Imzot Rrok Mirdita 

Arqipeshkëv Metropolit Tiranë – Durrës 

Dhënë në Tiranë, më 8 Dhjetor 2012 

e Kremtja e Zojës së Papërlyer

dhjetor 2012 


7 

Imzot Nikollë Kaçorri, 

një ndër themelvënësit e shtetit shqiptar 

Letrën e guvernatorit, Bianki ia lexoi popullit 

të Kurbinit, por ata morën përsipër që t’i 

përgjigjeshin vetë Mirallajt Shefik Beut dhe Vali 

Pashës me datë 3 nëntor 1906. Ndërkohë krerët 

e Kurbinit mbasi u njohën prej me letrën nga 

Arqipeshkvi iu drejtuan me 3 nëntor me përgjigjen 

përkatëse Shefki Beut dhe Valiut, po ashtu veçmas 

këtij të dytit i shkroi vetë Gjin Pjetri. 

Qeveria osmane në përpjekje për të mos humbur 

autoritetin e saj në sy të popullit të Kurbinit, në 

pranverën e vitit 1906 organizoj ushtarakisht 

garnizonin e Krujës me një regjiment ushtarësh të 

rregullt nën komandën e Mirallajt. Ngjarjet morën 

rrokullimën për të mbërritur tek kuvendi i II i 

Delbnishtit më 31 maj 1906, ku mori pjesë edhe 

arqipeshkvi Bianki. Në këtë kuvend iu dërgua një 

promemorie vetë Perandorit të Austro-Hungarisë, 

ndërkohë filloi menjëherë futja e armëve nga 

tregjet e huaja sidomos atyre italiane dhe autriake, 

ndërmjetësuesi i të cilëve ishte Dom Nikollë Kaçorri. 

Ndërkohë Kuvendi i III i Delbnishtit i mbajtur në 

tre ditë 5, 6 dhe 7 gushtit 1906 me vendimet që 

mori, tashmë e kishte shpallur luftën. Në shtator 

–nëntor reagimi i pushtuesve osmanë qe vërtetë i 

ashpër pasi një ekspeditë nga Zheja në Laç Milot 

për të përfunduar në luftën e ashpër në Skuraj, ku 

kthyen me humbje e të dëshpëruar, bënë që djegjet 

e shtëpiave, sekustrimi i pasurisë dhe i gjësë së gjalë 

të nxisë pleqësinë e fshatrave të Kurbinit e cila u 

dërgoi letër qeverisë austro-hungareze, ndërsa Gjin 

Pjetri dhe Primo Bianki degës së konsullatës austrohungareze 

në Durrës, ku protestonin për djegiet, 

plaçkitjet. Kryeipeshkvi protestoi edhe për rrëzimin 

e kryqit në kishën e Laçit. Të njëjtën gjë bëri 

edhe Kryeipeshkvi i Shkupit Imzot Pashk Trokthi 

pranë kosullatës austro-hungareze në Prizren, i cili 

protestonte kështu për ngjarjet që zhvilloheshin në 

vendlindjen e tij, sepse ai ishte nga Laçi. 

Fill pas kësaj lufte Kajmekani i Krujës sërish i 

dërgon fjalë Gjin Pjetrit që të dorëzohej në këmbim 

të faljes së taksës së gjësë së gjallë, por ky i fundit 

asesi nuk pranoi. Në këto kushte kur qeveria turke 

Nga Kastriot MARKU 

e Krujës nuk mundi në asnjë mënyrë ta bindte Gjin 

Pjetrin, kërkoi ndihmën e Valiut të Shkodrës i cili 

premtoi se do të bënte lëshime ndaj kryengritësve 

kurbinas, me kusht që ata të linin armët dhe të 

ktheheshin në shtëpitë e tyre e çështjen ta linin në 

dorë të një komisioni bisedimi dypalësh të përbërë 

nga Shan Deda dhe Ibrahim Effendi Qorri. Valiu 

kërkoi në fillim Gjin Pjetrin përmes mikut tij të vjetër 

Dedë Cokut në Shkodër më 23 prill 1907, i cili u 

paraqit me të vëllanë e Dedë Cokut për të negociuar 

mbi këtë marrëveshje paqeje, ndërkohë që Imzot 

Nikollë Kaçorri nuk gjendej aty. Gjin Pjetri kishte 

marrëdhënie të ngushta me krerët e krahinave përreth; 

Rranzë, Malësi e Lezhës, Lurë, malësorët e Bregut 

të Matës e të Gurëzit, Krujën, Matin, Tiranën e 

Durrësin. Ai para se të nisej për në Shkodër e diskutoi 

problematikën me krerët e krahinës dhe në veçanti me 

Dom Nikollën. Valiu dërgoi si negociatorë në Milot 

më 29 prill 1907, Shan Dedën dhe Ibrahim Qorrin, 

për të nënshkruar marrëveshjen dhe me 3 maj 1907 

kurbinasit i dhanë fund rezistencës së armatosur dhe 

u kthyen në shtëpitë e tyre me kushtet e mëposhtme : 

1-Falja e taksës së gjësë së gjallë; (xhelepi i lopëve) 

2-Liria e plotë zakonore vendore në Kurbin; 

3-Falja e kryengritjes (amnisti); 

4-Ndalimi i kryengritësve për të trazuar ushtrinë 

dhe nënpunësit e qeverisë turke; 

5-Dëmshpërblimi nga ana e qeverisë për dëmet 

e shkaktuara përgjatë ekspeditave ndëshkimore. Por, 

qeveria osmane nuk i qëndroi kushteve të vëna në 

pikat e marrëveshjes, veçanërisht pikës së dytë dhe 

asaj të pestë. Në nëntor të vitit 1908, Imzot Kaçorri 

mori pjesë në Kongresin e Manastirit së bashku me 

At Gjergj Fishtën dhe Luigj Gurakuqin e shumë 

atdhetarë të tjerë, të cilët i dhanë kahje perëndimore 

kulturës shqiptare. Po ashtu mori pjesë edhe në 

Kongresin e Elbasanit i cili synonte të korrigjonte 

imazhin negativ të kongresit të Dibrës (korrik 

1909) të organizuar prej xhonturqve. Veprimtaria 

atdhetare e imzot Nikollë Kaçorrit e shqetësoj fort 

administratën osmane, e priste vetëm një shkak 

të vogël për ta burgosur. Edhe pse i ndjekur e i 

përndjekur, Imzot Kaçorri nuk i shkëputi asnjëherë 

lidhjet me çetat kryengritëse, sidomos ato që vepronin 

në zonën e Kurbinit dhe në Malësitë e Kthellës, ku 

përfshihej edhe vendlindja e tij, Lura. I shkruan në 

një letër At Shtjefën Gjeçovit: „Dreit po t’kallzoj, porsi 

mik qi menia e zemra eme asht gjithnji n’Kurbi e me 

kurbijas“. Dhe shkaku u gjet, mu në momentin kur 

ishte përfshirë për një kryengritje të armatosur në 

gjithë Shqipërinë. “Ndaj tij kishte filluar edhe procesi 

hetimor nga organet e prokurorisë osmane në Durrës. 

Dom Kacorri refuzonte në mënyrë kategorike të paraqitej 

në organet gjyqësore, duke përdorur si argument mbrojtës 

të drejtën ekumenike, që gëzonte një klerik, sipas së cilës ai 

nuk mund të thirrej për hetim në një zyrë civile.” Vrasja 

mes vetes e dy delbnishtasve në vitin 1910, në besë 

të bajrakut të vendosur në Kuvendin e Delbnishtit 

të Gushtit 1906, u bë shkak që krerët e bajrakut 

t’u djegnin shtëpitë sepse kishin qenë ne besë. Ky 

ndëshkim i bërë mbi bazën e vendimmarjes së bërë 

në Kuvendin e Delbnishtit të gushtit 1906, e irritoi 

qeverinë turke e cila po shihte kështu realizimin 

rigoroz të traditës zakonore vendase. Për këtë arsye 

qeveria turke arrestoi në befasi në muajin gusht të atij 

viti Gjin Pjetrin, Llesh Marka Kolën, Pjetër Vathin 

dhe Gjergj Ndocin, të cilët u mbajtën për 9 muaj 

në Durrës dhe vetëm presioni i kryengritësve bëri që 

qeveria turke t’i lironte në muajin janar të vitit 1911. 

Kajmekani i Krujës tashmë nuk do të ishte i qetë. 

Funksionimi i besës dhe vendimeve të Kuvendeve 

(djegia e shtëpive) e të tjera si këto, krijuan reaksion 

tek qeveria, e cila arrestoi në verën e vitit 1910 Imzot 

Nikoll Kaçorrin me motivin se ushtria turke zuri në 

Shijak rrogtarin e tij me tri manxerre e ca fishekë e letra 

poste që po i dërgonte në Delbnisht tek Kryeipeshkëvi 

i Durrësit Imzot Bianki. Imzot Kaçorri doli paraqit 

para gjykatës më datën 25 të atij muaji dhe dënua 

me katër vjet burg, por më pas u lirua mbas dhjetë 

muajsh në mars 1911 me kërkesën e Kryeqipeshkvit, 

i cili kërkoi përsëritjen e gjyqit. Pas lirimit nga burgu 

tashmë do të punonte për ngritjen e flamurit në 

Durrës, sipas programimit që ishte bërë me Ismail 

Qemalin e Luigj Gurakuqin, Stefan Kaçulinin e të 

tjerë. Për shkak të konjukturave të kohës ndihmuar 

edhe nga vetë shqiptarë me kokën nga Stabollli, falë 

patriotëve durrsakë delegatët shpëtojnë dhe marrin 

rrugën e Vlorës, ngaqë nuk u lejuan ta shpallnin 

Pavarësinë në Durrës. Më 27 nëntor 1912, Ismail 

Qemali e Imzot Nikollë Kaçorri telegrafisht njoftojnë 

Imzot Biankin që të shpallë pavarësinë në Kurbi, 

duke ngarkuar të lajmërojnë për këtë edhe popullin 

e Mirditës dhe të Shkodrës. Kurbinasit në kryesinë e 

Gjin Pjetrit të ndjekur nga më shumë se 300 burra më 

28 nëntor 1912 paradite ngritën flamurit në Milot. 

Shihej mungesa e Dom Nikollë Kaçorrit, i cili për vite 

me radhë kishte qenë pranë kurbinasve në të gjitha 

përpjekjet e tyre kryengritëse, por tashmë ai kishte 

mandadin të përfaqësonte Kurbinin në mbledhjen 

e Delegatëve të të gjitha krahinave të vendit në 

Kuvendin Kombëtar historik të Vlorës, ku edhe u 

zgjodh nënkryetar i qeverisë së parë të shtetit shqiptar. 

Kështu me 28 nëntor 1912 u shpall pavarësia 

e Shqipërisë. Kanë mbetur në kujtesë të 

bashkëkohësve fjalët e Imzot Kaçorrit në diskutimin 

për kohën e ngritjes së flamurit „Flamurin ta 

ngremë sod. Në qoftë për nesër, ma mirë të desim sod“. 

Firmëtarët e aktit ishin :1.Ismail Kemal Beu, 2. Ilias 

Be’ Vrioni, 3. Hajredin Be’ Cakrani, 4. Xhelal Be’ 

Skrapari (Koprencka), 5. Dud (Jorgji) Karbunara, 

6. Taq (Dhimitër) Tutulani, 7. Myfti Vehbi Efendiu 

(Agolli), 8. Abas Efendi (Çelkupa), 9. Mustafa Agai 

(Hanxhiu), 10. Dom Nikoll Kaçorri, 11. Shefqet Be’ 

Daiu, 12. Lef Nosi, 13. Qemal Beu (Karaosmani), 

14. Midhat Be’ Frashëri, 15. Veli Efendiu (Harçi), 

16. Elmas Efendiu (Boce), 17. Rexhep Beu 

(Mitrovica), 18. Bedri Beu (Pejani), 19. Salih Xhuka 

(Gjuka), 20. Abdi Be’Toptani, 21. Mustafa Asim 

Efendiu (Kruja), 22. Kemal Beu (Mullaj), 23. Ferid 

Be’ Vokopola, 24. Nebi Efendi Sefa (Lushja), 25. 

Zyhdi Beu (Ohri), 26. Dr. Myrtezai (Ali Struga), 

27. Nuri Efendi Sojli, 28. Xhemal Beu (Deliallisi), 

29. Ymer Beu (Deliallisi), 30. Zyhni Efendiu 

(Kanina, Mustafaraj), 31. Aristidh Ruci, 32. Kjazim 

Kokoshi, 33. Jani Minga, 34. Dhimitër Zografi, 35. 

Dhimitër Mborja (Emanuil), 36. Dhimitër Beratti, 

37. Pandeli Cale, 38. Athanas Floqi, 39. Spiro Ilua,


8 

40. Luigj Gurakuqi. 

Firma e dytë, mbas Ismail Qemalit ishte ajo e 

Imzot Nikollë Kaçorri. Valvitja e flamurit atë ditë të 

shejtë, siç e dëshmojnë fotografitë e kohës, realizuar 

një vit më pas, u bë pikërisht nga Imzot Noli, 

Luigj Gurakuqi, Imzot Nikollë Kaçorri dhe Aqif 

Pashë Elbasani. Kuvendi Kombëtar i Vlorës formoi 

Qeverinë e parë shqiptare, „Qeveria e Përkohshme“ 

dhe me “me një za venduen që Shqipnia më sot të bahet 

në vete, e lirë e e mosvarme“. Pas nënshkrimeve në 

fjalë, kuvendi zgjodhi Ismail Qemalin kryeministër 

të qeverisë së përkohshme dhe ministër i punëve të 

jashtme si dhe Dom Nikollë Kaçorrin si zëvendës 

të tij, nënkryetar i qeverisë shqiptare. Në ditën 

e dytë, më 30 nëntor 1912, delegatët i dhanë të 

drejtë kryeministrit të zgjedhë anëtarët e kabinetit 

të tij. Pas këtij vendimi në orën 17.30 delegatët 

morën pjesë në ceremoninë e ngritjes së flamurit. 

Gjithashtu u përcaktua edhe numri tetëmbëdhjetë 

anëtarëve të Pleqësisë. Në mbledhjen e tretë të datës 

1 dhjetor, Kuvendi vendosi formimin e kabinetit dhe 

zgjedhjen e Pleqësisë derisa sa të vinin delegatët e tjerë 

ndërsa personat që do të dërgoheshin në përbërje të 

delegacionit shqiptar që do të shkonte në Europë 

do t’i zgjidhte qeveria. Duke pasur parasysh faktin 

se Ismail Qemali ishte edhe kryeministër edhe si 

ministër i punëve të jashtme dhe pjesën më të madhe 

të kohës e kalonte jashtë Shqipërisë nëpër kancelaritë 

e Europës, mund të thuhet se ishte Imzot Nikollë 

Kacorri ai që kryente punën e kryeministrit në 

Shqipëri. Ismail Qemali vinte sikurse merret me 

mend pas një periudhe të gjatë kohore mërgimi 

në një terren të përgatitur sigurisht nga pjesa e 

atdhetarëve të këtushëm, ku pa dyshim punën 

kryesore e kishte bërë Dom Nikoll Kaçorri dhe Luigj 

Gurakuqi. Marrja e këtij posti të rëndësishem ishte 

rrjedhojë e kësaj pune edhe përkundrejt ngarkesës 

me veprimtari, sa kishtare, aq edhe poltike sikurse 

e kërkonte një detyrë e tillë, gjithnjë me lejën e të 

parëve sipas motos së klerit katolik për “Fe e Atdhe!” 

e jo sikundër është shprehur në ndonjë rast ndonjë 

studiues se nuk iu nënshtrua disiplinës kishtare. Në 

mars 1913 Imzot Kaçorri përkundrejt punës së tij të 

pakursyer për shtrirjen në të gjithë territorin e vendit 

të pushtetit të Qeverisë së Përkohshme, ngritjen 

dhe funksionimin e administratës shtetërore dhe 

mbarëvajtjen e punës së saj, u demoralizua shumë 

nga qeveria e tij dhe posaqërisht nga kryeministri 

Ismail Qemali, i cili filloj të ishte mospërfillës, dhe 

posaqëisht reagoi kur pa se në portin e Durrësit 

ankoroheshin pa pyetur askënd anije greke si dhe 

kur vuri re aleanca të fshehta bullgaro-turke për të 

cilat ishte në dijeni kryeministri. Prandaj më 30 mars 

1913 përmes një letre dha dorëheqjen. Pas këtij akti 

tërësisht qytetar dhe të përgjegjshëm, Kaçorri nuk 

luajti rolin e kundërshtarit dhe as nuk u bë pjesë e 

aleancave që u shfaqën më pas. 

Ndërkohë në maj 1913, Esat pashë Toptani pas 

largimit të trupave serbe nga Durrësi organizoi në 

Krujë një mbledhje të Shqipërisë së mesme, me 

përfaqësues nga Kavaja, Durrësi, Tirana, Kurbini, 

Lezha, etj, e cila njohu si drejtues të saj nënprefektin 

e Tiranës, Musa Qazimin. Mendimet e hedhura në 

këtë mbledhje kishin të bënin me shpalljen e Krujës 

kryeqytet, me domosdoshmërinë e ardhjes së një 

princi të huaj si dhe me një lutje drejtuar Esat Pashës 

(që nuk mori pjesë në mbledhje) në mënyrë që ky 

i fundit të merrte në dorë qeverisjen e vendit. Ndër 

pjesëmarrësit e kësaj mbledhjeje ishte edhe Imzot 

Nikollë Kaçorri. Pas mashtrimeve të Esat Pashës, 

kijimit të qeverisë së tij, të cilën e shpalli në Durrës 

më 18 qershor dhe pas rënies së kësaj qeverie, më 

29 korrik 1913, Konferenca e ambasadorëve kishte 

vendosur që Shqipëria të bëhej principatë autonome. 

Kaçorri edhe pse u tërhoq në Durrës, pra u largua 

nga politika, mbeti vazhdimisht një mbrojtës i 

vendosur i shtetit shqiptar të sapoformuar. 

Lufta Ballkanike dhe sidomos loja e pandershme 

e pas krahëve, pabesia e Esat Pashë Toptanit me 

mendje e zemër nga Stambolli bënë që Qeveria e 

Ismail bej Vlonës të mos e kishte jetën e gjatë. Imzot 

Nikollë Kaçorri u kthye në Durrës, ku ju desh të 

përballonte një ndër ngjarjet më të shëmtuara të 

historinë shqiptare të shekullit të XX. Një fshatar 

tiranas i njohur si Haxhi Qamili nisi njërën nga 

kryengritjet më prapavajtëse në historinë shqiptare 

përgjatë pesë shekujve, doli në krye të kryengritjes 

së Shqipërisë së mesme, duke mobilizuar pjesën më 

të prapambetur të saj të saj për të kërkuar rilidhjen 

me Turqinë dhe bashkë me kërkoi rivendosjen e 

flamurit turk. Ndjenja antishqiptare e mbi të gjitha 

antievropiane shkoi deri aty sa të të digjte qelën 

ku banonte dhe t’i shkatërronte bibliotekën e tij 

personale mjaft të pasur, bile do të mbërrinte ta 

shfryente inatin deri aty sa të digjte kishën qelën 

dhe Pallatin Arqipeshkvor në Delbnisht (2 shtator 

1914), ku Kaçorri kishte kryer pjesën më të madhe 

të aktivitetit të tij atdhetar. Pas dështimit të Qeverisë 

së Ismail Qemalit Imzot Nikollë Kaçorri nuk u ndal. 

Bashkë me Luigj Gurakuqin, Mustafa Krujën, Luigj 

Gurakuqin, Fahri Gjilanin, Themistokli Germenjin 

etj., themeluen lidhjen “Për Atdheun e për Thronin”, 

që të mund të ndalnin atë trazirat antikombëtare që 

po shkaktonin atdhemohuesiti Esat Pashë Totani dhe 

Haxhi Qamili. Emërimi i Princ Wied-it u shoqërua 

edhe me vizitën e një delegacioni shqiptar që shkoi në 

Gjermani më 21 shkurt 1914 për t’i dorëzuar kurorën 

mbretërore Wilhelm von Wied-it përbëhej nga: Esat 

Pashë Toptani (kryetari i dërgatës), Milto Shavari, 

Dom Nikollë Kaçorri (Durrësi), Xhemil bej Vlora, 

Spiro G. Koleka, Jusuf Hamzaraj (Vlora), Shefqet 

Vërlaci, Lef Nosi, Ahmet Hastopalli (Elbasani), 

Ndoc Çoba, Pashko Kakarriqi (Shkodra), Sami 

Vrioni, Hysen Vrioni, Iljaz Vrioni (Berati), Abdyl 

Ypi, Mihal Turtulli (Korça), Ekrem bej Libohova 

(Gjirokastra), Eqrem Vlora (Tirana e Shijaku) dhe 

Hasan Prishtina (Kosova). Mbreti i posapagëzuar 

u nis në drejtim të Shqipërisë duke kaluar në 

Trieste, ku u prit më 5 mars jo vetëm nga autoritet 

austro – hungareze, por edhe nga mjaft shqiptarë 

të ndodhur atje ku spikaste Dom Nikollë Kaçorri 

për të mbërritur në Durrës më 7 mars. Por për fat 

të keq qeveria e Wied-it u përball menjëherë me 

figurën groteske të Haxhi Qamilit, i cili bashkë 

me gjithë grigjën e tij, i vuri flakën Shqipërisë 

në momentin më tragjik të saj. Ai përfaqësonte 

krahun e armatosur të kësaj pjese regresive e cila 

udhëhiqej shpirtërisht nga myftiu/imami i Tiranës 

dhe myftiu/imami i Kavajës. Princ Ëied-i nuk mund 

të përballej me këtë figurë kaq qesharake, prandaj 

një njeri i tillë mund të shmangej vetëm nga një tip 

deri diku i ngjashëm me të, e ky ishte Esad Pashë 

Toptani një personazh i njohur për veprimtari e 

sjellje absurde, por me një ndryshim të vetëm sepse 

ai në fund të fundit ishte përfaqësuesi më brilant 

i administratorit të lartë otoman qe sjelljen e tij e 

kishte kultivuar instucionalisht. Esat Pasha e shtypi 

kryengritjen dhe e vari Haxhi Qamilin bashkë me 

një tufë kopukësh të tjerë në Durrës. Më 28 qershor 

1914, në Sarajevë vritej arqiduka Franc Ferdinandi i 

Hapsburgëve dhe një muaj më pas Austria sulmonte 

Serbinë; Gjermania i shpallte luftë Rusisë e Francës, 

Belgjika pushtohej nga ushtritë gjermane, hynte në 

luftë Anglia. Kishte filluar Lufta e parë Botërore. 

Shqipëria u bë urë kalimi për ushtritë e të gjitha 

palëve ndërluftuese. Shkelën në rrugët e saj italianë, 

austriakë, francezë, serbë, malazezë. 

Në janar 1916 u largua Esat Pashë Toptani dhe 

në nëntor 1916 u lajmërua vdekja e perandorit 

Franz Jozef, i cili vetëm pak kohë më parë kishte 

festuar 80-vjetorin e lindjes. Më 23 janar 1917, 

në kuadër të përvjetorit të parë të trupave të saj 

në Shkodër, Austro – Hungaria shpalli botërisht 

autonominë e Shqipërisë, e cila garantonte të 

ardhmen e shtetit shqiptar nën mbrojtjen e Vjenës. 

Në shpalljen e lëshuar me këtë rast, të komunikuar 

nga gjenerali Trollmann ndër të tjera thuhej se “... 

austro – hungarezët nuk erdhën në Shqipëri për 

të pushtuar vendin, por për të ndjekur armiqtë e 

shqiptarëve dhe se Vjena ishte përpjekur gjithmonë 

për ruajtjen e popullit e tërësinë e tokës shqiptare”. 

Pak javë më vonë, një delegacion shqiptar, i 

përbërë prej 34 vetash udhëtoi, në Vjenë për t’i 

uruar hipjen në fron Perandorit 29-vjeçar Karlit I. 

Delegacioni u nis nga Shkodra më 14 prill me një 

avullore, ndërsa një ditë më parë ata ishin takuar 

me gjeneralin Trollman. Më 18 prill 1917 u krye 

edhe takimi me perandorin. Ndërsa delegacioni 

u kthye, Imzot Kaçorri i cili ishte pjesë e tij e që 

ishte i sëmurë prej kohësh, iu rishfaq sëmundja e 

tmerrshme, për të cilën u konsultua fillimisht me 

një mjek specialist për sëmundjen shumëvjeçare të 

stomakut. Pas konstatimit të ulçërës së rëndë në 

stomak dhe në zorrë, mjekët e këshilluan që të 

mos kryente operacion, edhe pse sëmundja kishte 

përparuar aq shumë sa edhe mjekësia e përparuar 

austriake nuk kishte çfarë të bënte më tepër. Pas një 

përmirësimi për gjatë tre javëve pasuese, me ç’rast 

mbas dhjetë ditësh ishte parashikuar të dilte nga 

spitali, krejt papritur të hënën e Rrëshajve më 28 

maj pati hemarrogji të fortë dhe më 29 maj 1917 

pas ripërsëritjes së hemarrogjisë në orën 13.30 dha 

shpirt në sanatoriumin würth. Varrimi i tij u bë 

më 1 qershor 1917 në Zentralfriedhof. Pasuria 

e tij ishin një baule me rroba, 4100 korona dhe 

ora e xhepit prej argjendi. Në varrim morën pjesë 

komandanti i krahinës së Tiranës, Feldmarschall 

Braun, kryekonsulli i Shkodrës, Rappaport, 

Kviatorski, Winter si dhe e veja e konsullit austrohungarez 

në Durrës, baronesha Lovontal-Linau, si 

dhe shumë diplomatë të tjerë. Më 2 qershor u mbajt 

një meshë nderimi për të në kishën Maria Treu në 

Vjenë. Varri i Dom Nikollë Kaçorrit gjendej në 

“Central Cementery” në grupin 84, rreshtin 32, 

numër 19 në një varr të veçuar blerë për 20 vjet nga 

Prof. Kolë Rrota, i vëllai i françeskanit të njohur 

filolog At Justin Rrota O.F.M. Eshtrat e tij u sollën 

në Shqipëri më 9 shkurt të vitit 2011, falë kujdesit 

të nipit të tij Edmond Kaçorrit si dhe Dom Prend 

Kolës dhe Pjetër Logorecit, për tu rivarrosur më 

datën 13 të atij kuaji, çka bëri që me kthimin e 

eshtrave të Imzot Nikollë Kaçorrit në Shqipëri të 

plotësohej jo vetëm një detyrim, por edhe respekti 

për të kaluarës dhe historinë tonë kombëtare. 

Deri në vitin 1962, që përkonte me 50-vjetorin 

e Shpalljes së Pavarësisë, emri i tij ishte i harruar 

plotësisht. Në atë përvjetor u dekorua disi edhe 

me një lloj përçmimi me urdhërin inferior dhe 

fyes njëherësh „Për veprimtari patriotike e klasit të 

dytë“! Është koha që në këtë përvjetor të 100-të 

shtetit shqiptar, ky personalitet të gjejë vëmendjen 

dhe vlerësimin e duhur sikurse e meriton, si një 

ndër figurat e çmuara të kombit shqiptar.

dhjetor 2012 


9 

Papa u thotë 40 mijë të rinjve të Taizè-së: 

Jini dritë në botë. Bashkësia ka nevojë për ju. 

Ftesë apo Thirrje 

Nga Doreta Frani 

Ftesë apo Thirrje 

Mendoj se ishte një Thirrje për të gjithë ne që 

ishim të pranishëm në Lutjen Taizè, të zhvilluar në 

Romë më 28 dhjetor – 2 janar! Ishim 17 te rinj, 

1 nga 4 grupet pjesëmarrëse nga Shqipëria! Një 

grup kompakt dhe plot dëshirë për të mos lënë 

asnjë emocion të ikë pa kaluar më parë nga ne. 

E veçanta e kësaj eksperience ishte lutja e 

bashkuar e të Krishterëve në gjithë Europën! 

Këngët në sfond na përfshinin në atmosferën 

e lutjes dhe asnjëri nuk arrinte ta përcaktonte 

fillimin apo mbarimin e kohës së saj. 

“Të gjitha rrugët të dërgojnë në Romë” kjo 

shprehje na ka shoqëruar çdo ditë, duke qenë se 

gjatë këtyre ditëve lutjet janë zhvilluar në bazilika të 

ndryshme të këtij qyteti të ndërtuar mbi 7 kodra. 

Ishte një emocion i paprovuar më parë të shkelësh 

në tokën ku janë rrënjët e besimit! Tokë në të cilën 

historia nuk shkruhej me fjalë por me vepra narrative. 

Kjo vërehej në çdo kishë e bazilikë. 

Një nga takimet ishte planifikuar në sheshin e 

Shën Pjetrit me praninë e Atit të Shenjtë. Para se 

të fillonte takimi, Papa Benedikti XVI erdhi të na 

përshëndeste në çdo rrugicë, grupi jonë pati fatin 

të merrte edhe bekimin e tij pasi ai kaloi fare pranë 

nesh. Qyteti i Vatikanit, mbrëmjen e 29 dhjetorit 

u ndriçua nga flakët e qirinjve që të rinjtë mbanin 

në duar. Është një ftesë e vogël që të jemi dritëza të 

vogla në botë. Papa Benedikti XVI ia ka drejtuar 

këtë mbrëmje, nga sagrata e Bazilikës së Shën 

Pjetrit, rreth 40 mijë të rinjve të ardhur në Romë 

me rastin e takimit 35-të europian të Komunitetit 

të Taizè-së. Papa tha: ”Nëse ndonjëherë e keqja 

dhe vuajtja e të pafajshmëve krijojnë dyshime dhe 

turbullime, po-ja për Krishtin bëhet e vështirë. 

Por dyshimi nuk ju bën mosbesues”. 

Ashtu si më parë Gjon Pali II në vitin 1987, 

edhe Benedikti XVI bëhet shtegtar i besimit në 

emër të Krishtit. E bën këtë duke u takuar me 

rreth 40 mijë të rinj që i përkasin degëve të ndryshme 

të krishtera dhe pjesëmarrës në takimin e 

35-të europian të Taizè-së, i katërti i organizuar 

në Romë. Të mirëpritur në shumë famulli dhe 

komunitete rregulltarësh dhe rregulltaresh kanë 

bërë në këto ditë një eksperiencë të re të Kishës. 

Papa u kujton atyre punën e palodhshme të Frere 

Roger, themeluesit të Komunitetit, në shërbim të 

ekumenizmit dhe duke i përshëndetur ortodoksët 

dhe protestantët e shumtë të pranishëm vazhdon: 

Ju siguroj për angazhimin e vendosur të Kishës 

katolike për vazhdimin e kërkimit të rrugëve të 

pajtimit për të arritur në bashkimin e dukshëm 

të të krishterëve”. 

Bashkimi që është Trupi i Krishtit – u ka thënë 

Ati i Shenjtë të rinjve – ka nevojë për ju dhe ju e 

keni vendin tuaj në të, jeni bashkëpërgjegjës në 

transmetimin e lajmit të mirë të Ungjillit botës. 

Nga këtu ftesa: Rrugës duke u kthyer në shtëpi, 

në Vendet tuaja të ndryshme, ju ftoj të zbuloni 

që Hyji ju bën bashkëpërgjegjës të Kishës së tij, 

në të gjitha llojet e thirrjeve”. Pra, një thirrje për 

t’iu përgjigjur pa frikë Krishtit: Krishti dëshiron 

të marrë edhe nga secili prej jush një përgjigje që 

të vijë jo nga detyrimi dhe as nga frika, por nga 

liria juaj e thellë”. 

Krishti nuk ju përjashton nga bota, Ju dërgon 

atje ku mungon drita që t’ia çoni të tjerëve. Të 

thirrur të gjithë për të qenë dritëza të vogla për 

ata që ju rrethojnë, të kujdesshëm në ndarjen e 

barabartë të të mirave tokësore, të angazhuar për 

drejtësinë dhe për një solidaritet të ri njerëzor për 

të ndihmuar të afërmin që të kuptojë sesi Ungjilli 

e thërret njëkohësisht drejt Hyjit dhe drejt të 

tjerëve: Të kesh besim dhe të duash Hyjin dhe të 

tjerët! Çfarë ka më shumë të gëzueshme Çfarë 

ka më shumë të bukur” 

Ndonjëherë e keqja dhe vuajtja e të pafajshmëve 

krijojnë në ju dyshime dhe turbullime. Dhe 

po-ja për Krishtin mund të bëhet e vështirë. Por 

ky dyshim – ka vazhduar më tej Papa – nuk ju 

bën mosbesues! Në fakt Jezusi nuk e ka refuzuar 

njeriun e Ungjillit që thirri: “Besoj, ndihmoje 

mosbesimin tim!” 

Për të përshëndetur Papa Benediktin XVI në 

emër të mijëra të rinjve, i Pari Frere Alois i cili 

kujtoi letrën e fundit të shkruar, para vdekjes 

së dhunshme, të themeluesit Frere Roger për 

t’i komunikuar qëllimin e komunitetit për të 

ecur sëbashku me të. Ishte një dhuratë, e vogël, 

por domethënëse ajo e sjellë nga Frere Alois për 

Benediktin XVI: disa farëra melekuqesh, misër 

për të përballuar thatësirën, të ofruara nga disa të 

rinj afrikanë që i kishte takuar një muaj më parë 

në Kigali në Ruanda. 

Gjallëria e madhe e këtyre të rinjve – ka thënë i 

Pari i Taizè-së – është një premtim për të ardhmen 

e Kishës”. “Ndoshta këto farëra mund të lulëzojnë 

në kopshtet e Vatikanit”.


10 

NË PAKISTAN DËNOHET ME VARJE NËNA E 5 FËMIJËVE SEPSE ËSHTË E KRISHTERË 

Atij që i ofron lirimin në shkëmbim të kthimit në 

mysliman thotë: “preferoj të vdesë si e krishterë 

sesa të dal nga burgu si myslimane” 

Nga Antonio Socci 

Asia Bibi, nëna e pesë fëmijëve, është në burg 

prej tre vjetësh dhe është dënuar me vdekje 

me varje sepse është e krishterë. Kjo gjë ndodh pikërisht 

1700 vjet nga Dekreti (edikti) i Kostandinit. Liria 

e ndërgjegjes, domethënë njohja publike e dinjitetit 

njerëzor, e pati fillimin pikërsht në atë ditë të muajit 

shkurt të vitit 313. Fara e parë (dhe pse mbetet ende 

shumë rrugë për të bërë) ishte pikërisht ai Edikti i 

Milanos, i firmosur nga Kostandini, të cilit iu dedikua 

ajo ekspozitë e madhe që sapo është hapur në Pallatin 

Mbretëror në kryeqendrën e Lombardisë. 

Edikti u jepte “edhe të krishterëve, ashtu si të 

gjithëve, lirinë për të ndjekur fenë që preferonin” 

dhe kështu bëri një dekret “që nuk duhet t’i pengohet 

askujt liria për të qenë të bashkuar, në fenë 

e të krishterëve, ose në atë fe që secilit i duket më e 

përshtatshme për vetveten”. 

Prej aty, dalëngadalë, do të lindnin të gjitha liritë 

(në fakt me atë deklaratë filloi të lindte edhe laiciteti i 

Shtetit, sepse pushteti nuk mund të hyjnizohesh më). 

E megjithatë sot, 1700 vjet pas atij kthimi historik, 

të krishterët në botë vazhdojnë të përndiqen dhe 

masakrohen për besimin e tyre në Jezu Krishtin. Sot 

janë akoma më shumë se në Romën antike. Rasti 

simbolik është pikërisht ai i Asia Bibi, nënë e pesë 

fëmijëve. Që prej qershorit të vitit 2009 është e mbyllur 

në një qeli pa dritare në burgun e Sheikhupura 

në Pakistan. Ka pësuar tortura barbare e poshtërime 

dhe është dënuar me vdekje për të vetmin “faj” sepse 

ka dëshmuar se është e krishterë. Në këtë vend me 

një shumicë të madhe myslimanësh dhe në fakt 

regjimi fondamentalist prej vitesh ka shpallur ligjin 

e tmerrshëm “ligji mbi blasfeminë” e cila është si një 

shpatë Damokleut ndaj të krishterëve, jeta e të cilëve, 

fëmijët, dhe të mirat materiale janë si mall për cilido 

që i denoncon për fyerje ndaj Muhamedit. Këto ditë 

gazeta “Avvenire” ka publikuar një letër të Asia Bibi 

ku përveç të tjerave lexohet “Një gjykatës, i nderuari 

Naveed Iqbal, një ditë hyri në qelinë time dhe, pasi 

më kishte dënuar me një vdekje të tmerrshme, më 

ofroi heqjen e dënimit nëse do të isha kthyer në 

myslimane”. 

Kjo nënë guximtare i është përgjigjur: “preferoj të 

vdes si e krishterë, sesa të dal nga burgu si myslimane. 

“Jam dënuar se jam e krishterë – i thashë. Besoj në 

Hyjin dhe në dashurinë e tij të madhe. Nëse ju më 

dënuat me vdekje, ishte sepse e dua Hyjin, jam krenare 

të sakrifikoj jetën time për Të”. 

Janë fjalë rrënqethëse, të shqiptuara nga një 

grua e mjerë dhe e pafajshme, si një mall në duart e 

gjakatarëve e saj, me pesë fëmijë të vegjël që e presin 

në një shtëpi të varfër. Fjalë që duken sikur janë 

marrë nga “Veprat e martirëve” të krishterëve në 

shekujt e parë. 

Në Pakistan një nga të krishterët e paktë të 

rëndësishëm si Shahbaz Bhatti dhe një guvernator 

i ditur mysliman (me ide liberale) si Salman Taseer 

janë vrarë në mënyrë çnjerëzore sepse kanë kërkuar 

publikisht anulimin absurd të “ligjit mbi blasfeminë” 

dhe lirimin e Asia Bibi. 

A ka ndonjë në Perëndim, ku të gjithë themi ç’të 

duam, duke mos e vrarë mendjen për asgjë (dhe që 

na pëlqen të bëjmë rolin e “martirit” sapo ndeshemi 

në kundërshtimin minimal të ideve tona), që di të 

preket nga ky akt heroizmi i vërtetë dhe dramatik 

A ka ndonjë bashkësi/komunitet që do të shfaqë 

imazhin e Asia Bibi apo përsa i përket një të krishtere 

nuk i intereson askujt 

Ne të krishterët, besimtarë të thjeshtë, meshtarë, 

rregulltarë, ipeshkvij dhe eprorë të lartë a ndihemi 

vërtetë të prekur nga një dëshmi e tillë 

Dhe nëse do të na kërkohej neve të rrezikonim 

– nuk them jetën, por – diçka për fenë tonë, a do të 

jemi të gatshëm të themi po, apo do ta mohojmë 

përsëri Jezu Krishtin 

Po gazetat dhe intelektualët tanë, gjithmonë të 

gatshëm për të firmosur apele për të gjitha çështjet 

“politikisht të ndershme”, edhe që i kanë merituar si 

ajo e Salman Rushdie apo Sakineh, a do të lëshojnë 

të paktën një përgjigje keqardhjeje për Asia Bibi 

Ku janë të gjithë atë ndjekës të Voltaire të cilët 

pëlqejnë të përsëritin atë fjali (që Voltaire nuk e ka 

thënë kurrë) sipas të cilës – duke qenë se nuk bashkëndan 

idetë e kundërshtarit – duhet të jesh i gatshëm 

të japësh jetën që të jesh i denjë për t’i shpallur.! 

Nuk kam parë kurrë heronj të tillë nga vendi ynë. 

Ku, ndër të tjera, nuk kërkohet kaq shumë, por do të 

ishte e mjaftueshme një qëndrim i padëmshëm. Sepse 

Pakistani nuk është vërtet një vend i humbur, por një 

fuqi prej 180 milionë banorësh – vendi i gjashë më i 

populluar në botë – me një peshë gjeopolitike shumë 

të fortë. Për të qenë më të saktë, fuqinë që ajo e ka 

është edhe nga India ku edhe atje të krishterët nuk 

janë shumë të mirëpritur: mjafton të kujtosh aktet 

barbare që janë bërë kundër tyre nga fondamentalistët 

hindu në Orissa. Nga ana tjetër rasti i Asia Bibi është 

një nga rastet e shumë të krishterëve të përndjekur. 

Zëri i Benediktit XVI është i vetmi që ngrihet në 

mbrojtjen e tyre (dhe në mbrojtjen e të gjithë të 

përndjekurve). Por duket se nuk dëgjohet fare. Të 

krishterët janë kthyer në “mbeturinat e botës”. 

Më 5 nëntor të vitit të kaluar Angela Merkel ka 

nënvizuar se “krishterimi është feja më e përndjekur 

në botë”. Mirëpo, kjo është kritikuar shumë, edhe 

nga shoqata që merren me të drejtat njerëzore. Sepse 

nuk është “politikisht e nderëshme” që ta pohosh 

një gjë të tillë. 

Megjithatë shoqata “Ndihmë për Kishën që 

vuan”, në “Raportin e saj mbi lirinë fetare në botë”, 

ka vënë në dukje tre çështje diskriminimi nga katër që 

ishin (domethënë 75%) që i përkasin të krishterëve. 

Nga ana tjetër, vitet Nëntëqind kanë qenë për të 

krishterët një masakër e pamasë. Sigurisht që ka 

qenë një shekull genocidesh për shumë grupe të tjerë 

njerëzish – duke filluar nga çështja më djallëzore, 

Shoah – por fatmirësisht bëhet fjalë për tmerre të 

njohura nga të gjithë, të denoncuara dhe të urryera 

si të tilla nga të gjithë. 

Duket se vetëm të krishterët nuk kanë të drejtën 

të numërohen mes viktimave dhe të përndjekurve. 

Ata dhe Kisha, duhet të qëndrojnë gjithmonë në 

bankën e të akuzuarve ose të të përqeshurve dhe pa u 

ankuar. Megjithatë të krishterët e vitit Nëntëqind janë 

masakruar për gjithçka dhe nën pushtetin e të gjitha 

regjimeve. Dhe të dhënat për këtë janë mbresëlënëse 

dhe të njohura. Kur, dhjetë vjet më parë, shkruajta një 

libër pikërisht mbi këto përndjekje (“Të përndjekurit 

e rinj”), kërkova për të dhëna statistikore zyrtare, 

të një burimi neutral. Kështu që u konsultova me 

kërkimet sociologjike më të detajuara, që sapo kishte 

dalë në Oxford University Press, ose “World Christian 

Encyclopedia” e David B. Barret, George T. Kurian 

e Todd M. Johnson. Nga e cila mësova se, në dymijë 

vjet histori e krishterë, mund të cilësoheshin në rreth 

70 milionë personat që ishin vrarë, në mënyrë të drejtpërdrejtë 

dhe jo drejtpërdrejtë, për shkak të fesë së tyre 

në Jezusin. Por 45 milionë ishin martirë të shekullit 

XX. Edhe tani çdo vit viktimat janë me mijëra. Ishin 

(dhe janë) të dhëna tronditëse, por të përjashtuara nga 

mediat. Që prej 1700 vjetësh nga Edikti i Kostandinit 

i cili e futi në botë lirinë e ndërgjegjes, një grua 

e krishterë, e dënuar me vdekje vetëm për shkak të 

fesë së saj, nga errësira e burgut të saj, shkruan fjalë 

që duhet t’i prekin të gjithë. Fjalë të cilat duken se 

vijnë nga shekujt e parë të krishterë dhe që tregojnë 

akoma edhe sot se krishtërimi hyri në botë me një 

shpallje revolucionare: ndërsa fetë pagane shenjtëroshin 

Pushtetin, Jezu Krishti shejtëronte dinjitetin dhe 

lirinë e çdo individi, qenie e vogël njerëzore. 

“Jezusi, Zoti dhe Shpëtimtari ynë” shkruante 

Asia Bibi “na do si qenie të lira dhe besoj se liria 

e ndërgjegjes është një nga thesaret më të çmuara 

që Krijuesi ynë na ka dhënë, një thesar që duhet ta 

mbrojmë”. Ja përse rasti i Asia Bibi i përket secilit që 

ka në zemër lirinë e vet. 

KUSH DO TË BËJË DIÇKA 

PËR ASIA BIBI 

Mund të protestojmë sëbashku ndaj autoriteteve 

pakistaneze. E marrë nga gazeta “Avvenire” 

e ditës së sotme. “Është e mundur t’i shkruash 

Ambasadës pakistaneze, rruga Camilluccia 682, 

00135 Romë, ose të dërgosh një faks në numrin 

06-36301936, ose të dërgosh një email në adresën 

parepromel@tiscali.it”.

dhjetor 2012 


11 

Letra e plotë e Asia Bibi e publikuar 

më 8 dhjetor 2012 në gazetën Avvenire. 

Më quajnë Asia Noreen Bibi. Po u shkruaj burrave 

dhe grave vullnetmirë nga qelia ime pa dritare, 

në dhomën e izolimit të burgut të Sheikhupura, në 

Pakistan, dhe nuk e di nëse do ta lexoni ndonjëherë këtë 

letër. Jam e mbyllur këtu që prej qershorit të vitit 2009. 

Jam dënuar me vdekje nëpërmjet varjes për blasfemi 

kundër profetit Muhamed. 

Hyji e di që është një gjykim i padrejtë dhe që faji 

im i vetëm, në Vendin tim të madh që e dua shumë, 

është se jam katolike. Nuk e di nëse këto fjalë do të dalin 

nga ky burg. Nëse Zoti i mëshirshëm dëshiron që kjo të 

ndodhë, u kërkoj spanjollëve (më 15 dhjetor, burri i Asia 

do të marrë në Madrid çmimin e shoqatës HazteOir, 

ndr.) që të luten për mua dhe të ndërmjetësojnë për 

mua tek presidenti i Vendit tim të bukur derisa unë të 

mund të fitoj lirinë dhe të kthehem tek familja ime që 

më mungon shumë. Jam martuar me një njeri të mirë 

që quhet Ashiq Masih. Kemi pesë fëmijë, një bekim nga 

qielli: një djalë, Imran, dhe katër vajza, Nasima, Isha, 

Sidra dhe e vogla Isham. Dua vetëm të kthehem tek ata, 

të shoh buzëqeshjen e tyre dhe t’i fal qetësi. Po vuajnë për 

shkakun tim, sepse e dinë që jam në burg padrejtësisht. E 

druhen për jetën time. Një gjykatës, i nderuari Naveed 

Iqbal, një ditë erdhi në qelinë time dhe, pasi më kishte 

dënuar me një vdekje të tmerrshme, më ofron heqjen 

e gjykimit nëse do të kthehesha në myslimane. Unë e 

falënderova nga zemra për propozimin e tij, por iu 

përgjigja me ndershmëri që preferoj të vdes si e krishterë 

sesa të dal nga burgu si myslimane. “Jam dënuar se jam 

e krishterë – i thashë. Besoj në Hyjin dhe në dashurinë 

e tij të madhe. Nëse ju më dënuat me vdekje ishte sepse 

e dua Hyjin, jam krenare që do të sakrifikoj jetën time 

për Të”. Dy njerëz të drejtë janë vrarë se kanë kërkuar 

drejtësi dhe liri për mua. Fati i tyre më trondit zemrën. 

Salman Taseer, guvernatori i rajonit tim, Punjabi, u vra 

më 4 janar 2011 nga një prej shoqëruesve të tij, vetëm 

se kishte kërkuar nga qeveria që të më lironin dhe sepse 

kishte kundërshtuar ligjin mbi blasfeminë në Pakistan. 

Dy muaj më pas një ministër i qeverisë kombëtare, 

Shahbaz Bhatti, i krishterë si unë, u vra për të njëjtën 

arsye. E rrethuan makinën e tij dhe i qëlluan me breshëri. 

Pyes veten se sa njerëz duhet të vdesin akoma për 

shkak të drejtësisë. Lutem që në çdo moment Hyji i 

mëshirshëm të ndriçojë gjykimin e autoriteteve tona dhe 

ligjet të vendosin harmoninë e vjetër që ka mbretëruar 

gjithmonë mes personave me fe të ndryshme në Vendin 

tim të madh. Jezusi, Zoti e Shpëtimtari ynë, na do si 

qenie të lira dhe besoj se liria e ndërgjegjes të jetë një nga 

thesaret më të çmuara që Krijuesi ynë na ka dhënë, një 

thesar që duhet ta ruajmë. U emocionova shumë kur 

mora vesh se Ati Shenjtë Benedikti XVI kishte ndërhyrë 

për mua. Hyji më lejoftë që të jetojë mjaftueshëm për 

të shkuar në shtegtim deri në Romë dhe, nëse është e 

mundur, ta falënderoj personalisht. 

Mendoj për familjen time, dhe këtë e bëj në çdo 

moment. Jetoj me kujtimin e bashkëshortit tim dhe të 

fëmijëve të mi dhe i kërkoj Hyjit të mëshirshëm që të më 

japë mundësinë të kthehem tek ata. Mik apo mikeshë 

të cilës po i shkruaj, nuk e di nëse kjo letër do të arrijë 

ndonjëherë. Por nëse ndodh, kujto se ka njerëz në botë 

që janë të përndjekur për shkak të fesë së tyre dhe – nëse 

mundesh – lutju Zotit për ne dhe shkruaji presidentit 

të Pakistanit për t’i kërkuar që të më kthejnë tek familja 

ime. Nëse e lexon këtë letër, kjo ndodh sepse Hyji do të 

bëjë të mundur. Ai, që është i mirë dhe drejtë, të mbushttë 

me Hirin e tij. 

Takimi për thirrjet në 

Arkidioqezën tonë 

Nga Dom Kreshnik Ivani 

Më 9-10 nëntor në Gurëz 

u zhvillua takimi 

i thirrjeve, duke filluar kështu 

angazhimin për këtë vit të ri baritor. 

Ishin të pranishëm 14 djem nga 

mosha 14-18 vjeç, nga famulli të 

ndryshme të Dioqezës. Duke qenë 

se kemi filluar Vitin e Fesë takimi u 

fokusua mbi Besojmën Apostolike 

e Nikeo-Kostandipoliane. Qëllimi 

përfundimtar i takimit ishte që 

secili prej djemve të formulonte 

Besojmën e tij, përfundimi 

ishte shumë i kënaqshëm pasi u 

angazhuan me shumë zell. Duke 

përmbledhur të gjithë atë që kishin 

shkruajtur, arritëm të formulonim 

një të vetme duke e lexuar me zë në Meshë. 

Ky takim nuk ishte i mbushur vetëm me fjalime e me punë në grupe, gjatë pushimeve patëm edhe 

momente argëtimi dhe lojra në grupe, pa harruar një ndeshje futbolli ku të fituar dolën ata që nuk 

luajtën. Në mbrëmjen e së premtes shikuam një film të animuar, të shtunën në mëngjes e komentuam 

së bashku me një larmishmëri mendimesh. 

Famullitë pjesëmarrëse ishin shumë të pakta, vë në dukje angazhimin e pakët për një çështje që është 

shumë emergjente në dioqezën tonë, prandaj do ishte bukur që çdo famulli të dërgonte të paktën një 

përfaqësues në këto takime. Edhe pse nuk i shikojmë frytet menjëherë të paktën do bëjmë një pjesë të 

detyrës sonë, pjesën tjetër ja lëmë Zotit në dorë. 

Në vazhdim Besojma e përmbledhur: 

“Besoj në Atin sepse më ka dhënë jetën dhe familjen time. 

Besoj në Atin krijuesin e qiellit dhe tokës që e ka krijuar me përsosmëri. 

Besoj në Atin sepse na ka krijuar në përngjasimin e vet. 

Besoj në Atin sepse më ka dhënë mundësinë të bëhem i krishterë nëpërmjet dhuratës së pagëzimit. 

Besoj në Atin i cili na udhëheq drejt një jetë më të mirë. 

Besoj në Atin pasi Ai i ka dhënë mundësinë gjithkujt që në një mënyrë a një tjetër ta ketë dashurinë 

që i përket. 

Besoj në Atin pasi gjithçka fillon dhe mbaron tek Ai. 

Besoj në Jezu Krishtin i cili zbriti për ne në tokë për të na shndritur jetën tonë. 

Besoj në Jezu Krishtin i cili vdiq në Kryq për faljen e mëkateve tona 

Besoj në Jezu Krishtin i cili është Shpëtimtari ynë. 

Besoj në Jezu Krishtin i cili mundi vdekjen dhe u ringjall. 

Besoj në Jezu Krishtin i cili më qëndron gjithmonë pranë, pavarësisht se jam i braktisur nga të tjerët. 

Besoj në Jezu Krishtin pasi është i vetmi që nuk më tradhton kurrë pavarësisht se mund të mos jem 

një shërbëtor i denjë. 

Besoj në Jezu Krishtin që më ka thirrur këtu me plot gëzim e besim. 

Besoj në Shpirtin Shenjtë jetbërës e zbulues. 

Besoj në Shpirtin Shenjtë i cili na forcon nëpërmjet sakramenteve. 

Besoj në Shpirtin Shenjtë i cili mbron familjen time dhe fal dashuri. 

Besoj në Shpirtin Shenjtë që më jep frymë për të ecur përpara. 

Besoj në Shpirtin Shenjtë që më jep forcën për të mposhtur të keqen. 

Besoj në Kishën Katolike sepse është rruga që na çon tek Zoti. 

Besoj në Kishën Katolike ku mësoj gjithçka mbi të nëpërmjet katekizmit e lutjes. 

Besoj në Kishën Katolike ku takohemi në paqe e në harmoni. 

Dëshmoj një Pagëzim të vetëm ku nëpërmjet tij na falet mëkati i rrjedhshëm. 

Dëshmoj një Pagëzim të vetëm me anë të të cilit u bëra i krishterë dhe u bëra pjesë e Kishës. 

Dëshmoj një Pagëzim të vetëm sepse është udha për të ecur përpara. 

Besoj në ringjalljen e të vdekurve dhe jetën e pasosur. 

Pres ringjalljen e të vdekurve ashtu siç Jezu Krishti na premtoi. 

Besoj në jetën e pasosur që Zoti na e ka premtuar dhe që dëshira e Tij më e madhe është që ta fitojmë 

atë duke i shërbyer Zotit, duke qenë një i krishterë i devotshëm dhe duke ndihmuar të gjithë ata që 

kanë nevojë për ndihmën tonë. 

Amen!


Për shumë mot Gëzuar!

Ejani ta adhurojmË - kishadhejeta.com

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?