mbyllja e viti jubilar të shën palit - kishadhejeta.com

qershor 2009 Kisha dhe jeta2PËRMBAJTJANjë Vit Jubilarme Shën PalinTiranë, qershor 2008-2009faqe 3Kalendari LiturgjikKorrik - Gusht 2009Viti Jubilar Priftëror2009-2010“Fjala” dhe “Sakramenti”,dy shtyllat e meshtaritDuke reflektuar në audiencën epërgjithshme mbi Vitin PriftërorShën Pali dhedoktrina e tij sotSimpozium mbi Shën PalinTiranë, 2 maj 2009Një ëndërr e bërë realitetInaugurimi i “strukturës së re tëMisionit” 6 qershor 2009Nga Motër Graziana TondiniMisioni “AmbulancaMaria Domenika”Nga Motër Riccarda LazzariIntervistë me shën Palin (4)Nën kujdesin eAtë Carlo Colonna s.j.Konkursi Biblikpër MinistrantëtNga Dom Francesco GuarnatiÇmenduria dhe miqtë e saj!Nga Blerta Kaçurrifaqe 5faqe 6faqe 7faqe 7faqe 8faqe 9faqe 10faqe 12faqe 12KORRIK3 korrik – Sh. Toma4 korrik – Sh. Elizabeta e Hungarisë5 korrikE DIELA XIV GJATË VITIT (B)6 korrik – Sh. Maria Goreti7 korrik – Sh. Asti11 korrik – Sh. Benedikti12 korrikE DIELA XV GJATË VITIT (B)13 korrik – Sh. Henriku15 korrik – Sh. Bonaventura16 korrik – Sh. Maria Virgjër e Malit Karmel19 korrikE DIELA XVI GJATË VITIT (B)21 korrik – Sh. Lorenci nga Brindizi22 korrik – Sh. Maria Magdalenë23 korrik – Sh. Brigita25 korrik – Sh. Jakobi26 korrikE DIELA XVII GJATË VITIT (B)Shna Prendja27 korrik – Sh. Joakini dhe Ana29 korrik Sh. Marta30 korrik – Sh. Pjetër Krizologu31 korrik – Sh. Injaci i LojolësGusht1 gusht – Sh. Alfons Maria nga Liguori2 gushtE DIELA XVIII GJATË VITIT (B)4 gusht – Sh. Gjon Maria Vianney5 gusht – Kushtimi i Bazilikës së ShënMarisë Virgjër6 gusht – Shndërrimi i Zotit (B) Festë8 gusht – Sh. DomenikuShën Gjon Maria Vianney9 gushtE DIELA XIX GJATË VITIT (B)Sh. Tereza Benedikta e Kryqit10 gusht – Sh. Lorenci11 gusht – Sh. Kjara14 gusht – Sh. Maksimilian MariaKolbe15 gushtTË NGRITURIT E SH. MARISËVIRGJËR NË QIELL16 gushtE DIELA XX GJATË VITIT (B)20 gusht – Sh. Bernardi21 gusht – Sh. Piu X22 gusht – Sh. Maria VirgjërMbretëreshë23 gushtE DIELA XXI GJATË VITIT (B)Sh. Roza nga Lima24 gusht – Sh. Bartolomeu25 gusht – Sh. Ludoviku27 gusht – Sh. Monika28 gusht – Sh. Agostini29 gusht – Martirizimi i Sh. GjonPagëzuesit30 gushtE DIELA XXII GJATË VITIT (B)Drejtor i përgjithshëm:Imzot George FrendoKryeredaktor:D. Marjan LumçiSekretar:Nikollë LokaRedaksia:Kolec ÇefaAna StakajZef SkanjetiElidon DodajGrafika:Pjerin SheldijaElis GjoniFoto: PiciAdresa:Katedralja e Shën Palit,Bulevardi Zhan D’Ark,Tiranë, ShqipëriE-mail: mlumci@hotmail.comhttp://kishadhejeta.googlepages.com

qershor 2009Kisha dhe jeta3Një Vit Jubilar me Shën PalinTiranë, qershor 2008-2009Predikimi isht. Imzot Rrok Mirdita nëmeshën e mbylljes së Vitit Jubilarkushtuar shën PalitShumë të dashur vëllezër e motra,Duke kremtuar festën e Shën Palit dhe ShënPjetrit, mbyllim vitin jubilar të Apostullit tëkombeve. Gjatë këtij viti kemi pasur mundësinëtë njihemi më nga afër me mesazhin e Ungjillit,të përçuar, të përjetuar e të dëshmuar nga një njerime shpirt të thellë fetar, që, i thirrur nga Krishti,ka rrahur rrugën e vështirë të kthimit. Kur sjellimndër mend Shën Palin, na dalin parasysh letrat etij, ky thesar i paçmueshëm i besimit të krishterë.Këto letra, megjithatë, nuk përmbajnë një doktrinëabstrakte, që nuk e përket ekzistencën epërditshme të njeriut që hyn në marrëdhënieme Zotin. Ato burojnë nga frymëzimi hyjnor,që zhvillohet brenda rrethanave jetësore të Saulit,që, siç thotë vetë, ka qenë farise e bir farizejsh,përndjekës i të krishterëve, mohues i hyjnisë sëKrishtit, i rrënjosur në traditat e të parëve, porqë, i tronditur nga zbulimi hyjnor, i është hapurhirit të thirrjes dhe është bërë imitues i Krishtit.Jemi në këtë Katedrale që i kushtohet kthimittë Shën Palit dhe menjëherë na vjen ndër mendskena e Veprave të Apostujve, që na e paraqetnjeriun krenar, Saulin, të rrëzuar e të verbuar, nëntingujt tronditës të fjalëve të Jezusit nga Nazareti,që e pyet: “Saul, Saul, përse më përndjek?” (Vep9,4). Kjo pyetje e Krishtit, ngjall tek Pali një tjetërpyetje: “Kush je ti, o Zot?” (Vep 9,5).Këtë pyetje e gjejmë edhe në ungjillin e sotëm,në një tjetër formë, dhe këtë herë është Krishti aiqë i pyet apostujt, në fillim: “Kush thonë njerëzitse është Biri i njeriut?” (Mt 16,13) e pastaj: “Poju, kush thoni se jam unë?” (Mt 16,15).Kjo është pyetja themelore e ekzistencësnjerëzore. Njeriu nuk mund ta njohë gjer nëfund veten, nëse nuk ka njohur Birin e Hyjit.Njohja e njeriut kalon nëpër njohjen e Krishtit.I rrëzuar dhe i verbuar, Sauli pyet: “Kush je ti,o Zot?”. Vetëm pasi të ketë marr një përgjigjendaj kësaj pyetjeje, do të mund të kuptojë kushështë ai vetë.Kthimi i vërtetë qëndron pikërisht në përballjenme këtë pyetje. Njeriu nuk mund ta nisërrugën e kthimit, nëse nuk e zhvendos qendrëne ekzistencës nga vetvetja dhe nëse nuk pyet mëparë kush është Zoti. Udha e kthimit është udhae daljes nga rrethi i mbyllur i njeriut, që mendonse e di vetë kush është ai dhe kush është Zoti, dheshkon drejt vendit ku Zoti na befason, sepse nazbulon se ai është ndryshe nga ç’e kishim menduar,dhe se edhe ne jemi ndryshe nën dritën ekëtij zbulimi hyjnor.Sauli ishte nisur për të përndjekur të krishterëtnë emër të Zotit të ushtrive, me zellin e atij qëmendon se duhet të mbrojë çështjen e Besëlidhjessë Vjetër. Në udhën e Damaskut mëson sepërndjekja e të krishterëve është përndjekje e vetëKrishtit. Zëri që dëgjon, i thotë: “Unë jam Jezusinga Nazareti, që ti po përndjek” (Vep 9,5).Nëse Jezusi i përgjigjet Saulit me këto fjalë,Ungjilli i sotëm na tregon edhe përgjigjen e Pjetritndaj pyetjes së Jezusit, na tregon identitetin eplotë të njeriut nga Nazareti: “Ti je Mesia, Biri iHyjit të gjallë!” (Mt 16.16).Cezareja e Filipit dhe Udha e Damaskut janëvendi dhe rruga ku historia e njeriut takohet mehistorinë e Hyjit dhe nga ky takim buron ekzistencae re e njeriut, që merr formën e Krishtit.Cezareja e Filipit dhe Udha e Damaskut janëhistoria e Pjetrit, e Palit dhe e apostujve të tjerë.Sikurse Pjetri dhe Pali, të gjithë të krishterët kanëCezarenë e tyre dhe Udhën e tyre të Damaskut.Në një ditë të jetës sonë, ndoshta edhe shumëditë, sikurse Sauli, edhe ne e kemi pyetur njeriune Nazaretit: “Kush je ti, o Zot?”. Në ndonjë ditëtë jetës sonë, ndoshta edhe çdo ditë, sikurse Pjetri,kemi thënë me tërë bindjen e besimit: “Ti jeMesia, Biri i Hyjit të Gjallë!”Vetëm në këtë dialog zhvillohet shëlbimi.Vetëm në këtë dialog fillon njohja e Zotit dhe,me njohjen e Zotit, njeriu kapërcen çdo fanatizëmqë lidhet me vetveten apo edhe me vetë Zotin. Anuk ishte Sauli një fanatik i fesë së të parëve parase të takonte Krishtin? A nuk ishte i mbushur plotme vetveten dhe i bindur se ishte më i miri, derikur mësoi se shëlbimi nuk është fryt i veprave tëtij, por dhuratë e hirit të Hyjit, që është shfaqurnë mënyrë madhështore dhe bindëse në vdekjendhe ringjalljen e Krishtit?“Kush je ti, o Zot?” Nga kjo pyetje fillonshndërrimi i botës. Prandaj Jezusi i pyet nxënësitnë Ungjillin e sotëm: “Kush thonë njerëzit seështë Biri i Njeriut?” Kisha gjendet në botë përtë ngjallur tek njerëzit këtë pyetje, këtë interestë thellë të zemrës dhe të mendjes njerëzore përnjeriun nga Nazareti.Kisha gjendet në shoqërinë shqiptare tëshekullit të njëzetenjëtë për të mbajtur të gjallëpërpara kësaj shoqërie këtë pyetje themelore.Përgjigjja e Jezusit ndaj Palit dhe përgjigja e Pjetritndaj Jezusit na japin një pamje të përgjithshmetë marrëdhënies së njeriut me Hyjin në dritën eZbulimit të krishterë.“Unë jam Jezusi i Nazaretit që ti përndjek”. Nëkëtë përgjigje Krishti tregon se është identifikuarplotësisht me Kishën e tij, tregon se ai është nëbotë si i përndjekur, tregon se ka diçka në logjikëne botës që është në kundërshtim me logjikën eHyjit dhe se bota i shpall luftë Ungjillit. Gjatëgjithë historisë së krishterimit, kur më shumë ekur më pak, janë bërë përpjekje për ta zvogëluarrëndësinë e ungjillit e për ta mënjanuar kishënnga shoqëria. Shqipëria ka përjetuar formën mëekstreme të luftës ndaj ungjillit në persekutimine egër komunist.Edhe në botën e sotme po përjetojmë njëformë të maskuar të përndjekjes së Kishës, herë nëemër të një laiciteti që përpiqet ta mbyllë marrëdhëniene qytetarit me kishën brenda sferës privatetë ekzistencës së tij, herë në emër të një laicizmi,që sulmon vazhdimisht doktrinën e krishterëgjoja në emër të lirisë e të progresit. Çdo sulm

qershor 2009 Kisha dhe jeta4ndaj ungjillit e ndaj Kishës që i jep jetë ungjillitnë botë, edhe kur kryhet në emër të lirisë e tëprogresit, nuk është gjë tjetër, përveçse shprehjee fanatizmit. Ky fanatizëm rrjedh nga imazhi igabuar që mund të kenë njerëzit për Zotin. Këtëimazh korrigjon Krishti, kur i thotë Saulit: “Unëjam Jezusi nga Nazareti, që ti po përndjek”. Ngaky zbulim kuptojmë se liria e vërtetë dhe e plotëe njeriut është e themeluar jo në autonominë etij të plotë nga Zoti, por në dashurinë e Zotit, qëështë bërë i dobët dhe i përndjekur, që me anë tëdobësisë të pushtojë zemrën njeriut e të mundëfanatizmin në çdo shprehje të mundshme, fetareapo intelektuale. Vetëm një shoqëri që e kuptonse themeli i lirisë qëndron në dashurinë e Hyjit,do të ketë aftësinë për ta përdorur këtë liri mepërgjegjësi dhe në të mirë të njeriut. Kjo liri dotë jetë e plotë dhe e vërtetë, jo kur jep të drejtënpër të mohuar vlerat dhe për të ushtruar veset,por kur jep forcën për të formuar njeriun sipasvullnetit të Zotit. Për këtë liri flet Pali në letrëndrejtuar Galatasve, kur thotë: “Krishti na liroi qëtë mbesim vërtetë të lirë. Qëndroni, prandaj, emos lejoni t’ju zënë nën zgjedhën e skllavërisë!”(Gal 5,1).Një Zot që paraqitet para njerëzve në shenjëne dobësisë, për të treguar kështu themelet e lirisësë njeriut, rrezikon të mos njihet dhe të keqkuptohet.Këtë e tregon edhe përgjigja e apostujve,kur thonë se njerëzit mendojnë se ai është GjonPagëzuesi, Elia apo njëri ndër profetët. Bota esotme mund të ketë një opinion rreth Krishtit,por opinioni nuk është themel. Ndryshe nga bota,Kisha ka një bindje mbi Krishtin, dhe kjo bindjeshprehet me pohimin solemn të Pjetrit: “Ti jeMesia, Biri i Hyjit të gjallë!”. Jezusi i Nazaretit, qëbota e përndjek, është Mesia, Biri i Hyjit të gjallë,që kisha e adhuron dhe e shpall. Kjo bindje e besimitmbi identitetin e Jezusit të përndjekur, i jeptë krishterit forcën për të jetuar në botë me integritettë plotë, duke pranuar vuajtjet, përçmimet,përjashtimet dhe vdekjen, sepse të gjitha janëtejkaluar në kryqin dhe ringjalljen e Birit të Hyjit.Kjo bindje e fesë i bën të krishterët si Krishtin, jotë nënshtruar ndaj ligjeve të mëkatit, por të lirë nëshpirt nga mëkatit, edhe kur ai mund të godasënë trup e të shkaktojë vuajtje. Kjo liri e shpirtit,që e lidh njeriun me Zotin me anë të shpalljes sëbesimit, heq prej tij frikën, dhe jep forcën për tëmos bërë kompromis me të keqen, edhe kur kjomund të kërkojë martirizimin.Shën Pjetri dhe Shën Pali janë martirë,domethënë se kanë qenë të lirë nga çdo frikë, edhenga frika e vdekjes. Martirizimi është shprehja mëe madhe e kuptimit të dashurisë së Zotit, i cili kapranuar të përndiqet në botë, për të fituar njeriun:“Unë jam Jezusi nga Nazareti, që ti po e përndjek!”Martirizimi është shprehja më e madhe ekuptimit të përmbajtjes së besimit, i cili na jepatë bindje, me të cilën Pjetri i drejtohet Jezusit nëUngjillin e sotëm, kur shpall: “Ti je Mesia, Birii Hyjit të gjallë!”. Kjo dashuri dhe ky besim, qëi mësojmë në shkollën e Shën Palit dhe të ShënPjetrit, janë themeli i shpresës së krishterë, qëkisha e mban të gjallë në botë. Kjo dashuri dhe kybesim kanë qenë forca e martirëve gjatë të gjithëshekujve e në mënyrë të veçantë forca e martirëveshqiptarë gjatë kohës së komunizmit.Kjo dashuri, ky besim dhe kjo shpresë, qofshinforca e kishës shqiptare për të përballuar sfidat eshekullit të njëzetenjëtë! Amen.

qershor 2009Kisha dhe jeta5Viti Jubilar Priftëror2009-2010Për të qenë ministra në shërbim të Ungjillit, natyrisht që është i dobishëm studimipor është akoma më shumë e nevojshme ajo shkencë e dashurisë që merret vetëm në‘zemër me zemër’ me KrishtinVATIKAN – Benedikti XVI hap VitinPriftëror: “Për të qenë ministra në shërbim tëUngjillit, natyrisht që është i dobishëm studimipor është akoma më shumë e nevojshme ajoshkencë e dashurisë që merret vetëm në ‘zemërme zemër’ me Krishtin”Qyteti i Vatikanit– Në Solemnitetin eZemrës së Shenjtë të Jezusit, e premte 19 qershor,Ati i Shenjtë Benedikti XVI ka udhëhequr nëBazilikën e Vatikanit Kremtimin e Mbrëmësoressë dytë të Solemnitetit, me rastin e hapjes së VititPriftëror, në 150° vjetorin e vdekjes së Shën GjonMaria Vianney. Kremtimi është paraprirë ngandërhyrja e Sh. Tij. Mons. Mauro Piacenza,Sekretar i Kongregatës për Klerin, në të cilënu vazhdua me proçesionin me Reliken e ShënGjon Maria Vianney nga Kapela e Mëshirës derinë altarin e Rrëfimit dhe në Kapelën e Korit.Në mbërritjen e tij në Bazilikë, Papa shkoi nëKapelën e Korit për të nderuar Reliken e ShenjtitKurato d’Ars.“Në Besëlidhjen e Vjetër flitet 26 herë përzemrën e Hyjit, i konsideruar si organi i vullnetittë tij: në krahasim me zemrën e Hyjit njeriugjykohet – ka thënë Ati Shenjtë në homelinëe Mbrëmësores -. për shkak të dhimbjes qëzemra e tij provon për mëkatet e njerëzve, Hyjivendos përmbytjen, por më vonë mallëngjehetpërballë dobësisë njerëzore dhe fal… Zemra eHyjit dridhet nga dhembshuria! Në solemnitetine sotëm të Zemrës së Shenjtë të Jezusit, Kishai ofron kundrimit tonë këtë mister, misteri injë zemre të një Hyji që mallëngjehet dhe e vëtë gjithë dashurinë e tij mbi njerëzimin. Njëdashuri misterioze, që në tekstet e Besëlidhjessë Re na zbulohet si dashuri e pamatshme iHyjit për njeriun. Ai nuk dorëzohet përballëmosmirënjohjes dhe as refuzimit të popullitqë është zgjedhur, përkundrazi, me mëshirëtë pafundme, dërgon në botë të Vetmin Birine tij që të marrë mbi vete fatin e dashurisë sëshkatërruar; sepse, duke mposhtur fuqinë e sëkeqes dhe vdekjes, mund ti rikthejë dinjitetine bijve qenieve njerëzore të bërë skllevër ngamëkati”Pasi ka falënderuar të pranishmit e shumtënë kremtimin e hapjes së Vitit Priftëror, Ati iShenjtë ka ftuar të kundrojmë akoma Zemrën eshpuar të të Kryqëzuarit. “Në Zemrën e Jezusit– ka thënë Papa – është shprehur bërthamathelbësore e krishterimit; në Krishtin na ështëzbuluar dhe dhuruar e gjithë e reja revolucionaree Ungjillit: Dashuria që na shpëton dhe na bën tëjetojmë tashmë në përjetësinë e Hyjit… Zemrae tij hyjnore e thërret zemrën tonë; na fton tëdalim nga vetvetja, të braktisim siguritë tonanjerëzore për t’i besuar Atij dhe, duke ndjekurshembullin e tij, të bëhemi ne një dhuratëdashurie pa u kursyer”.Benedikti XVI ka kujtuar që nëse ftesae Jezusit “të rrish në dashurinë e tij” (shihGj 15,9) është për çdo të pagëzuar, aq mëshumë “tingëllon me më shumë forcë për nepriftërinjtë, në veçanti këtë mbrëmje”. Dukecitur Katekizmin e Kishës Katolike (n. 1589)Papa ka nënvizuar që presbiterët janë shuguruar“për të shërbyer, përulësisht dhe me autoritet,priftërinë e përbashkët të besimtarëve” është qëmisioni i tyre “është një mision i domosdoshëmpër Kishën dhe për botën, që kërkon besnikëri tëplotë ndaj Krishtit dhe bashkim të pandërprerëme Të; kërkon pra që të priremi vazhdimisht nëshenjtëri siç ka bërë shën Gjon Maria Vianney”.Prandaj Papa i është referuar Letrës së tij drejtuarPriftërinjve për këtë Vit jubilar, ku në të cilatnxjerr në pah disa aspekte cilësore të ministeritpriftëror, duke iu referuar shembullit të ShenjtitKurato të Arsit, dhe ka parathënë që ky shkrim itij “të ndihmojë dhe inkurajojë që ky vit të bëhetnjë rast i volitshëm për tu rritur në intimitet meJezusin, që beson tek ne, ministrat e tij, për tëpërhapur dhe përforcuar Mbretërinë e tij”.“Të lësh veten të pushtohesh plotësisht ngaKrishti! Ky ka qenë qëllimi i gjithë jetës së ShënPalit, të cilit i kemi drejtuar vëmendjen tonëgjatë Vitit Paulin që po shkon drejt mbylljes sëtij – ka vazhduar Papa -; ky ka qenë qëllimi i tëgjithë ministerit të Shenjtit Kurat D’Arsit, që dotë thërrasim veçanërisht gjatë Vitit Priftëror; kjoqoftë edhe objektivi kryesor për secilin prej nesh.Për të qenë ministra në shërbim të Ungjillit,sigurisht është e domosdoshme studimi me njëformim baritor të kujdesshëm dhe të përhershëm,por është akoma më e nevojshme ajo ‘shkencë edashurisë’ që mund të merret vetëm nga ‘zemranë zemër’ me Krishtin”.Është Zemra e shpuar e Jezusit mbi kryq“burimi i Dashurisë” nga e cila priftërinjtë nukduhen të largohen kurrë. “Edhe mangësitë tona,kufizimet dhe dobësitë tona duhet të na çojnë tekZemra e Jezusit – ka vazhduar Papa -. Nëse nëfakt është e vërtetë që mëkatarët, duke e soditurAtë, duhet të marrin nga Ai të domosdoshme‘dhimbjen e mëkateve’ që ti çojë tek Ati, kjovlen edhe më shumë për ministrat e shenjtë…Edhe për ne, priftërinj të dashur, vlen thirrja përkthim dhe ndihmë të Mëshirës Hyjnore, dhenjëkohësisht duhet t’i drejtojmë me përulësi e mezemër kërkesën në mënyrë të pareshtur Zemrëssë Jezusit që të na ruajë nga rreziku i tmerrshëmi dëmtimit të atyre që duhet të shpëtojmë”.Duke e përfunduar homelinë, Papa kaftuar sërish që të marrim shembull nga zemra eShenjtit Kurat i Arsit, “një zemër e ndezur nga njëdashuri hyjnore, që mallëngjehej nga mendimii dinjitetit të priftit dhe i fliste besimtarëve metheks prekës dhe fisnike”, duke kujtuar që “Kishaka nevojë për priftërinj të shenjtë; për ministraqë të ndihmojnë besimtarët të eksperimentojnëdashurinë e mëshirshme të Zotit dhe të jenëdëshmitarë të bindur”. Në fund një urim: “Nashoqëroftë Virgjëra e Shenjtë, Nëna jonë, nëVitin Priftëror që fillojmë sot, që të mund tëjemi udhërrëfyes të fortë dhe të ndriçuar përbesimtarët që Zoti na ofron në kujdesin tonëbaritor”.Relikja e Shën Gjon Maria Vianneynë hapjen e Vitit Priftëror me Papa Benedikti XVI

qershor 2009 Kisha dhe jeta8Sot, pas dymijë vjetësh, neve na tingëllon injohur dialogu fillestar i Jezusit me Palin: “Saul,Saul, përse më përndjek?” “Kush je ti, o Zot?” “Unëjam Jezusi, që ti e përndjek” (Khs. Vep. 26,14-5).Aspekti mistik qëndron në këtë dialog mes Palitdhe të kryqëzuarit që është ringjallur. Mistikadhe jeta praktike nuk janë larg njëra-tjetrës, porthellësisht të ndërthurura. Jezusi nuk e thërretPalin për ta mbajtur në sferat abstrakte të njëjete shpirtërore të shkëputur nga pjesa tjetër enjerëzimit, por për ta dërguar tek njerëzit meqëllimin që t’u shpallë Krishtin e kryqëzuar e tëringjallur. Vetë Pali tregon se Jezusi atë ditë i tha:“Do të të liroj nga populli dhe nga paganët, tek tëcilët po të dërgoj që t’u hapësh sytë, që të kalojnë ngaerrësira në dritë dhe nga fuqia e Satanit te Hyji,e që të marrin faljen e mëkateve dhe trashëgiminëbashkë me ata që janë shenjtëruar me anë të besimitnë mua” (Vep 26,17-18).Nga ajo ditë Sauli është bashkuar thellësishtme Krishtin dhe pikërisht për këtë arsyeështë bashkuar thellësisht edhe me njerëzit. Dotë mund të shkruheshin faqe të pafundme përkëtë bashkim të thellësishëm dhe për figurëne Palit, por më së miri mund ta njohim atëduke dëgjuar fjalët që ai vetë u shkruan Korintasvenë Letrën e Parë: “Unë jam i lirë prej tëgjithëve, por veten e bëra skllavin e të gjithëve,që të fitoj në besim sa më shumë njerëz. Prandaj,për judenjtë u bëra jude, që t’i fitoj judenjtë nëbesim; për ata që janë nën Ligj, sikur të ishanën Ligj; për ata që janë pa Ligj, sikur të ishapa Ligj, edhe pse nuk jam pa ligjin e Hyjit, sepsejam në ligjin e Krishtit, që të fitoja në besim ataqë janë pa Ligj. U bëra i dobët për të dobëtit.Për të gjithë u bëra gjithçka, që të kushtojë sa tëkushtojë, por ta shpëtoj ndonjërin. E të gjithakëto i bëj për dashuri të Ungjillit, që të kem pjesënë të” (1Kor 9,19-23).“Për dashuri të Ungjillit”-thotë Pali. E këtuështë sekreti i jetës së tij. Njeriu mund të rilindëme anë të fjalës së Ungjillit. Kuptimi më i lartëi jetës së njeriut arrihet kur ajo bëhet jehonë eUngjillit të Krishtit. Jeta e Palit ka qenë jehonëe Ungjillit.Sot ne marrim pjesë në këtë simpoziummbi Apostullin që u shpalli lajmin e mirëpaganëve. Mbi apostullin që ka shpallurKrishtin në tokën tonë. Në këtë simpoziummerren në shqyrtim aspektet historike, teologjike,kishtare dhe sociale të jetës dhedoktrinës së Shën Palit. Nuk kam dyshimse të gjitha kumtesat kanë vlerën e tyre tëlartë studimore. Megjithatë, jam i bindur seato arrijnë vlerën më të lartë kur bëhen nëfrymën e Apostullit: “për dashuri të Ungjillit”.Faleminderit.Një ëndërr e bërë realitetInaugurimi i “strukturës së re të Misionit” 6 qershor 2009Nga Motër Graziana Tondininë emër të Motrave të KomunitetitMe datë 6 qershor, fshati i Aramerasit –(Fushë-Krujë) ishte në festë për inaugurimine Poliambulancës së re si dhe rezidencëne motrave misionare: Kujdestaret e të Përvuajturvetë Shën Kamilos, të cilat për 15 vjet jetuandhe punuan në një ndërtesë parafabrikate në dru,tashmë në një gjendje të mjerueshme. Prandajdoli i nevojshëm zëvendësimi me një strukturënë mur, më e forte dhe më mikpritëse.Punimet, të cilat kane filluar në prill tëvitit 2008 me financimet të CEI (KonferencaIpeshkvnore Italiane) dhe pjesërisht me fondetë enteve dhe bamirësve të tjerë, përfunduanpothuajse plotësisht; mungojnë në fakt realizimii punimeve të imta përfundimtare, mobiliet,materiale të tjera teknike dhe shëndetësore si dhenjë pjesë e mirë e pajisjeve të domosdoshme përfillimin e punës në strukturën e re. Shpresojmënë ndihmën e të Shenjtit.Për organizimin e festës, gjithçka u organizuashumë mirë. Lule, peme zbukuruese dhe flamuj:shqiptare dhe italianë, tullumbace të fryrë gatipër të fluturuar në momentin e prerjes se shiritit,gjithçka i jepte ngjyrë dhe jetë ambientit në njëlarmi ngjyrash duke e shndërruar atë në të bukurdhe tërheqës.Riti fetar i Meshës së Shenjte u bashkekremtua nga tre Ipeshkvij dhe nga priftërinjtë eshumtë dhe u organizua në shesh, të mbrojturnga dielli përvëlues nën një tendë dielli. Mepas vazhdoi ceremonia e prerjes së shiritit meBekimin e ambienteve dhe përfundoi me njëkokteil për të gjithë të pranishmit.Midis autoriteteve, miqve dhe ish pacientevetë kuruar nga motrat, një shumëllojshmërie bukur e papritur ishte numri ipjesëmarrësve.Programi do te kishte qenë me i ngjeshurpor kohëzgjatja e dy riteve dhe angazhimet eautoriteteve bënë që të mos zgjateshim akomamë shumë, prandaj paraqesim të kompletuarrelacionin mbi Misionin qe Motra jonë RiccardaLazzari kishte përgatitur për këtë rast.Gjej rastin për të thënë edhe një herë“FALEMINDERIT” Zoti për këtë dhuratë tëmadhe, jo vetëm për realizimin e projektit prejshumë të dëshiruar por edhe për personat eshumtë që treguan në mënyrë aktive vlerësimindhe konsideratën e tyre, miqësinë dhe mbite gjitha vunë në pah forcën e besimit dhemirësinë e zemrës.

qershor 2009Kisha dhe jeta9Misioni “Ambulanca Maria Domenika”Nga Motër Riccarda Lazzari, Kujdestare e të Përvuajturve të Shën Kamilo-sNjë qendër pritjeje për fëmijët e varfërNë 2003, në bazë të një kërkese të paraqiturnga disa nëna, Kujdestaret e të Përvuajturve, morënmasat për krijimin e një Qendre Pritjeje, për fëmijëtnga mosha tre deri në gjashtë vjeç, të cilët vinin ngafamilje pothuajse të varfra. Fëmijët, në ketë mënyrë,largohen nga rruga duke shmangur me ketë mënyrëpasoja të rrezikshme. Në Qendër, përveç të tjerash,zhvillohet një program edukues në nivel kopshti.Edhe gjatë këtij viti, do të mikpriten 40 fëmijë.Arsyet e kësaj ditë festiveTë gjithë i njohim arsyet për të cilat jemisot këtu duke festuar: Kujdestaret e të përvuajturvetë Shën Kamilo-s, Kisha që ndodhet në Shqipëri dhei gjithë populli shqiptar.Jemi sot këtu për të përkujtuar dhe lavdëruarmirënjohjen tonë ndaj Zotit dhe ndaj të gjithëveJuve, për këtë ngjarje, të cilën kemi shumë kohë që poe presim, për strukturën e re të poliambulancës dhetë banesës së Motrave Kujdestare të të përvuajturve,mbas rreth 15 vitesh të një shërbimi shëndetësor intensivdhe bujar, sot kemi një strukturë të re dhe mëtë përshtatshme, e cila zëvendëson ish parafabrikatintashmë të nxjerrë jashtë përdorimit.Gëzimi ynë është i pamase sepse dhurata e madhee bërë nga Konferenca Ipeshkvnore Italianë e cila lejoidhe beri të mundur ndërtimin e strukturës së re siedhe ofertat bujare të bamirësve, bënë që të realizohejkjo ngjarje të cilën po festojmë sot.Por kjo ngjare ka edhe një domethënie tjetër,ajo përfaqëson një shenjë të prekshme të bekimittë Zotit mbi misionin tonë të dashur, për punën ekryer dhe për dashurinë mëshirëplotë të dhuruardhe të marrë.Pra jemi këtu sot për të thënë Faleminderit tonë:Zotit dhe të gjithë bamirësve dhe bashkëpunëtorëvetë misionit, si edhe atyre qe e kanë mbështetur melutjen e tyre.Një profil i shkurtër i MisionitFillesa e misionitMbas rënies në Shqipëri të regjimit komunisttotalitar, i cili e kishte çuar popullatën në një gjendjetë plotë varfërie ekonomike, shpirtërore dhe morale,në 1994 edhe “Motrat Kujdestare të të Përvuajturvetë Shën Kamilo-s”, besnike të mësimeve të Themeluesesse Tyre, Maria Domenica Brun Barbantini, iupërgjigjen apelit të Papës se Shenjtë Gjon Pali II, përtë dhënë kontributin e tyre për nevojat e kombit tëdashur shqiptar.Pasi u ra dakord me priftin e dioqezës lokale,dhe në bashkëpunim me Caritas-in dhe me kontributinreal të një Fondacioni holandez, u ndërtuanjë Poliambulancë, në një ndërtese parafabrikate nëkonstruksion druri, për të plotësuar kërkesat urgjentëshëndetësore të personave në nevoje.Motrat qe i dhanë jetë këtij misioni drejt fundit tëvitit 1994 janë: Motër Paola Dalberto, e cila ka ndërruarjetë dhe kujtohet me dashuri nga shumë personatë këtij populli, Motër Anna Maria Capparotto dheMotër M. Tiptara Kupraseart, të pranishme këtu sot.Që nga fillesa, misionaret u angazhuan qe të jetoninnë mënyrë të drejtë dhe të ndiqnin linjën karizmatiketë të Lumturuarës Maria Domenica Barbantini, dheta shndërronin atë në shprehje të mëshirës së Zotitdrejt popullit drejt të cilit ato ishin dërguar.Aktiviteti i PoliambulancësNjë grup shëndetësor i formuar nga një Mjek ipërgjithshëm, një dentist, tre motra infermiere, dhepersonel tjetër ndihmës dhe vullnetar, që vinte mbitë gjitha nga Italia, punoi në mënyre intensive që ngafillesa e saj dhe vazhdon deri në ditët e sotme, dukembledhur rreth vetës dhe duke kuruar: fëmije, tërritur, dhe persona të moshuar qe paraqitën në poliambulanceme patologji të llojeve të ndryshme, si ngapikëpamja e sëmundjeve të përgjithshme, ashtu edhedermatologjike. Personat që punojnë, japin “ndihmëne shpejtë” për aksidentet jo të rënda; kryejnë, përveç tëtjerash, mjekime, terapi muskulore dhe endovenoze;kontrolle mbi gliceminë dhe tensionin arterial, dheshume të tjera. Të shumtë janë fëmijët qe janë subjekt idjegieve të lehta dhe të rënda, të cilën sillen në Qendërdhe i besohen trajtimeve dhe kurimeve të misionarevetë “AMBULANCES NË ARAMERAS”.Përveç të tjerash, në raste të veçanta urgjence,grupi shëndetësor kryen edhe shërbimin në shtëpi.Mbas një periudhe të shkurtër lind edhe ambulancapër kurimin dhe mjekimin e dhëmbëve. Mevonë, ky shërbim fuqizohet me ndihmën e shoqatësONLUS: ASMO, zëvendësuar me pas nga SMOM,që dërgon, në mënyrë të vazhdueshme, mjekë dhefigura të tjera të specializuara profesionale, mbi tëgjitha në fushën e stomatologjike dhe odontoiatrike.Ky shërbim i përgjigjet një pjese të madhe të nevojavetë vendit për shëndetin e gojës, veçanërisht tekfëmijët, shumë prej të cilëve të moshës 7 – 8 vjeç, tëcilëve nuk u ndërrohen më dhëmbët dhe i kanë tëshkatërruar nga kariet.Për promovimin e gruasPër promovimin e gruas, Misionaret janë përkushtuarduke krijuar një shkollë rrobaqepësie për vajzadhe nënat e reja, duke dorëzuar në fund një Diplomëqë njihet edhe nga Shteti Italian. Çdo vit, rreth 35ose 40 prej tyre, kanë frekuentuar kursin dhe pasikanë marre diplomën, kanë arritur të gjejnë punë.Kjo shkollë ka qenë aktive për shume vite dhe kasjelle përfitime për shumë familje.Pranë të sëmurëve duke rrezikuar edhe jetënNë 1997, në momentin e revolucionit civil tëshkaktuar nga rënia e sistemit bankar dhe në vitin1999 me eksodin e kosovareve në Shqipëri, si rrjedhojëe konfliktit midis Serbisë dhe Kosovës, misionaretKujdestare të të Përvuajturve, me ndihmën e bashkëpunëtorëvevullnetarë, duke rrezikuar edhe jetën, urreshtuan të parat për t’i ardhur në ndihmë personaveqë kishin nevoje duke ofruar mikpritje, trajtim dhekurim shëndetësor dhe ndihma humanitare.Disa veçori:Sistemi i piramidave në të cilin shumë personatë mashtruar nga fitimi i lehtë, ia besuan kursimete jetës se tyre, dështuan në një kohë të shkurtër, dhenjerëzit e varfër u gjend papritmas edhe më shumëne vështirësi dhe varfëri. Reagimi i popullit ndajgjendjes ishte i dhunshëm, personat nuk mund tëpranonin qe kishin humbur të gjitha kursimet e tyredhe kërkonin me çdo mënyre kthimin e tyre mbrapsht.Lindi kështu një protestë e dhunshme, e cila sinjë pike vaji filloi të zgjerohej gjithnjë e më shumë.Ky Revolucion pushtoi të gjitha qytetet dhe shkaktoinjë kaos dhune të pamatshme, vjedhje të armatosuradhe shkatërrim në një shkalle të gjerë.Në këtë klimë dhune dhe anarkie, rreziku imbijetesës së Motrave dhe Nënës se Madhe i çoitek Ipeshkvi për të marrë një këshillë se si duhet tëvepronin.Ipeshkvi u pohoi se ai do të qëndronte mepopullin e tij, por secili kishte të drejtën për tëvendosur nëse të qëndronte ose të largohej; ikëshilloi Motrave Kamiliane të Arameras-it qe tëniseshin sepse gjendeshin në një vend të izoluar dhei mbushur me rreziqe të renda. Por fetaret vendosen,me kurajo, qe t’i qëndronin besnike Misionit të ciliti ishin betuar.Megjithatë i telefonuan Nënës se Madhe tëPërgjithshme, duke deklaruar vendimin e tyre përt’i qëndruar afër Popullit shqiptar, edhe në këtëgjendje të rëndë të mbushur me vuajtje dhe nevojatë ndryshme.Rreziku për jetën ishte shume i madh edhe përMotrat e të Përvuajturve, por ato shpresonin nëmbrojtjen e Nënës se Zotit dhe të themelueses setyre të shenjtë dhe përballuan çdo rrezik vetëm evetëm që të qëndronin afër vuajtjeve të njerëzve,duke shpresuar në fatin e mirë.Populli e kuptoi kurajon dhe bujarinë eMisionareve dhe nuk pushoi se pohuari: “Mundtë ishit nisur, ndërsa qëndruat me në për t’u kujdesurpër të plagosurit tanë, të sëmurit tanë dhe për të ndarëbashkë me ne rreziqet dhe frikat tona”.Vizita qetësuese e ArqipeshkvitNë momentet me të vështira të revolucionit,fetaret patën një vizitë ngushëlluese nga ana eArqipeshkvit Imzot Rrok Mirdita. Gëzimi ishte ipapërshkrueshëm nga të dyja palët; ai ishte i lumtur

qershor 2009 Kisha dhe jeta10ndërsa i shikonte shendosh e mirë, i përgëzoi megjithë zemër që i qëndruan afër një populli nëvështirësi, u gëzua kur mësoi se vetë populli i zonësi kishte mbrojtur motrat. I falënderoi dhe i bekoi,sepse prania e tyre kishte qenë e çmuar për jetën eshumë personave të sëmurë dhe të plagosur.Angazhimi dhe sfidat për të ardhmenMbas 15 vitesh aktivitete intensive, Misionaretjanë duke mbledhur sot frytet e punës së tyre merezultate te kënaqshme.Të gjitha sëmundjet e shkaktuara për shkak tëmungesës së higjienës dhe të ushqimit jo të mirë,janë gjithnjë e në ulje, kështu që patologjitë e sotme ingjasojnë më shume atyre të vendeve të zhvilluara.Megjithatë janë akoma të shumtë pacientët medjegie, edhe në gjendje të rëndë, midis të cilëve shumejanë fëmijë, të shpeshta janë sëmundjet e lëkurës dheato gastrointestinale.Angazhimi i Misionareve ka qenë ai qe të zhvillojnëshërbimin shëndetësor edhe me ato sektorë tëtjerë të mjekësisë të cilët mungojnë në këtë zonë, sipsh: fizioterapia dhe okulistika.Sfidat nuk mungojnë e të cilat janë:• struktura e re e Poliambulancës nuk mundtë jetë menjëherë e aktivizuar për shkak të mungesësse fondeve për blerjen e mobilieve dhe pajisjeve.• mungesa e fondeve për mirëmbajtjen ePoliambulancës, meqenëse ato vullnetare dhe ofertate vogla të ofruara nga disa pacientë për shërbimin qei është dhënë, mbulojnë vetëm një pjese minimale tëshpenzimeve të përgjithshme.• Mungesa e pjesëmarrjes shqiptare për vazhdimësinëe misionit... Jemi të sigurta që Zoti thërretpër të shërbyer afër tij edhe për vajzat shqiptare,prandaj shpresojmë që të dëgjojnë zërin e Zotit dheqë familjet të jenë të gatshme për t’iu përgjigjurthirrjes se tij.Objektivi i madh i Kujdestareve të të PërvuajturveDuke përfunduar ketë prezantim të shkurtër tëMisionit, do të doja të nënvizoja objektivin e madhtë Kujdestareve të të Përvuajturave në Arameras,objektiv i cili është:Të dëshmojnë, nëpërmjet pranisë së tyre dheshërbimit që ofrojnë dhembshurinë, përvuajtjen dhengushëllimin e Zotit në mes të Popullit shqiptar, i cilii do dhe i vlerëson shumë. Të gjithën, këto Misionaremund ta zbatojnë duke u mbështetur në dritën emësimdhënieve dhe të dëshmisë së Nënës se LumturuarThemeluese: Maria Domenica B. Barbantininga e cila merr emrin sot kjo Poliambulancë.Faleminderit!Arameras 6 qershor 2009Intervistë me shën Palin (4)Nën kujdesin e Atë Carlo Colonna s.j.vijon nga numri i ardhshëmIshim futur në një argument shumë delikatdhe aktual për kohët tona. Konflikti Izraelo-Palestinez është një nga tensionet më të rënda nëditët tona në nivel politik, por i njëjti tensionka ekzistuar dhe ekziston akoma, në nivel fetar,mes Hebraizmit ortodoks dhe Kishës. Aktualisht,gjithnjë në nivel fetar, ekziston brenda Hebrenjve,Mesianikët aktualë, që besojnë në Jezusin si Mesi,dhe pjesa tjetër e hebrenjve, që akoma e refuzojnëMesinë e tyre. I bëra, pra, disa pyetje Palit që tëdëgjoja mendimin e tij mbi fatin e Izraelit se si kjotemë e refuzimit të Mesisë nga ana e hebrenjve,bashkëkombas të tij, e prekte kaq shumë Apostullin.Pyetja: Pal, ti ke hyrë në histori si “apostullii Paganëve”, sepse ua predikove Ungjillin Paganëvetë kohës. Megjithëse, sipas mendimit tim,historia jote si hebre i zellshëm zbatues i Ligjitfillimisht dhe më vonë sisalvues i Krishtit, kthimiyt tek Krishti, vuajtjet tuaja të brendshme e tëjashtme lidhur me refuzimin e Krishtit nga anae popullit tënd, bëjnë që ti të meritosh titullin“apostull i hebrenjve”, të paktën i hebrenjve tësotëm që kthehen tek Krishti.Përgjigjja: (pasi një shikimi për një kohë tëgjatë në heshtje) Është thirrja ime aktuale. Të kamthënë që parë se unë nuk jam një i vdekur, që nukndikon më në historinë tuaj prej të gjallëve mbitokë. Falë Shpirtit, karizma (dhurata) ime jetonnë histori dhe me të edhe unë jetoj në mesin tuaj.Unë mund të mburrem se jam hebre më shumëse shumë prej atyre që mburren për këtë, sikurseu shkrova Filipianëve: “I rrethprerë të tetën ditë,izraelit me kombësi, nga fisi i Beniaminit, hebreprej hebrenjsh; sipas Ligjit farize; për kah zelli,salvues i Kishës e, për sa i përket drejtësisë – asajtë Ligjit – i patëmetë.” (Fil. 3, 5-6). Përveç kësaj,unë nuk jam vetëm një hebre i thirrur, por njëhebre i kthyer. Nxënësit e parë dhe apostujte Jezusit, Pjetri, Jakobi e Gjoni dhe të tjerët,shkuan pas Jezusit thjesht nga thirrja që Ai iubëri dhe jo pse ishin të kthyer. Për ta, ishte njëkalim i natyrshëm, ndërsa për mua qe një kthimi thellë, një kalim traumatik. Jezusi ka dashur qëunë të jem një shenjë për hebrenjtë e sotëm qëduhet të kthehen tek Mesia pas shumë shekujshblasfemish që kanë thënë kundër Jezusit. Nësegjatë shekujve, shpesh hebrenjtë kanë qenë tëpersekutuar nga antisemitizmi i të krishterëve,hebrenjtë kanë mbetur të palëvizshëm në shekujnë urrejtjen ndaj Jezusit, në refuzimin e apostujvetë tij, duke blasfemuar emrin e tij. Kanë qenësikur isha unë në zemër përpara se të kthehesha,megjithëse nga ana e jashtme hebrenjtë nukmund ta salvonin më Kishën, por shpesh ishintë salvuar. Përveç kësaj, unë, kur ishte e mundur,e kam konsideruar detyrë t’ua shpall Ungjillinpërpara hebrenjve e pastaj paganëve, duke hyrënë sinagogat e tyre jo vetëm në Izrael, por edhenë botën greko-latine. Kam qenë një shenjë eqartë, e hapur, e dalë në pah e thirrjes së tyre nëbesimin e Jezusit Mesi dhe i tillë do të mbetemgjersa hebrenjtë, bashkëkombasit e mi, nuk dota pranojnë Mesinë e tyre. Të njëjtën mëshirëqë Jezusi e ka zbrazur mbi mua si salvues do tazbrazë edhe mbi mbarë Izraelin, por nevojitet që“gjithë Izraeli” të kthehet e të pranojë në zemërtë fesë së vet Shpëtimtarin.Pyetja: Pal, në mesin e paganëve të kthyerhyri bindja se Izraeli, pasi ka refuzuar në masëJezusin, nuk është më “populli i Hyjit” dhe qëpopull i Hyjit është Kisha e formuar prej Paganëvetë kthyer, besimtarë në Jezusin. TashmëKisha e ka ndërruar këtë ide dhe e ka shprehuredhe në një dokument të Konçilit II Vatikanas.A mund të na thuash mendimin tënd lidhur mekëtë argument?Përgjigjja: Izraeli ka lindur si “popull i Hyjit”në mesin e kombeve të tokës dhe Hyji ështëlidhur me të si popull i vet me një besëlidhje tëamshuar. Izraeli mbetet përgjithmonë në histori,në të gjitha ngjarjet e veta, “popull i Hyjit”. Siçkam shkruar, “sepse dhuratat dhe thirrja e Hyjitnuk tërhiqen” (Rom. 11, 28), dhe hebrenjtë,“si popull i zgjedhur, janë të dashur prej Hyjitpër arsye të etërve” (po aty). Hyji, pra, nuk e kabraktisur kurrë Izraelin si popull të vetin, edhepse Izraeli nuk ka jetuar gjithmonë sipas thirrjesnë shenjtëri e në të vërtetë që si “popull i Hyjit”duhej të sillej. Lexoni Shkrimet e Besëlidhjessë Vjetër dhe do të shihni se si, para refuzimittë Mesisë, Izraeli refuzonte shpesh në historinëe vet Torahun e Moisiut (Ligjin) dhe Profetët,që Hyji i dërgonte që ta zbatonin. MegjithatëHyji, në ato raste, nuk e braktisi kurrë Izraelinsi popull të vetin. Edhe kur e deklaroi të rrëzuarMarrëveshjen e Vjetër të Siantit për shkak të moszbatimit të saj, ka shpallur dhuratën e një Marrëveshjejetë Re, jo më të shkruar mbi gur, pornë zemër, me të cilën do të kishte lidhur gjithëIzraelin me veten (Jer. 31, 31-34; Ez. 36, 22-38).Kjo na lejon të mendojmë që edhe në errësirënmë të madhe, në të cilën ka rënë Izraeli për shkak

qershor 2009Kisha dhe jeta11të refuzimit të Mesisë, ai ka mbetur gjithmonë“populli i Hyjit”, por që akoma duhet të realizojëthirrjen e tij për të qenë populli i bijve të Hyjitnëpërmjet lindjes së re dhe nëpërmjet vëllezërvetë rinj të Jezu Krishtit. Kjo do të mund të ndodhëkur tërë Izraeli do të kthehet tek Mesia, do tëlindë akoma nga Shpirti dhe do të ketë ShpirtinShenjt si ligj të brendshëm të shkruar në zemëre që vepron në jetë.Pyetja: Pal, sa e bukur ajo që po na thua!Kjo e hap zemrën ndaj shpresës në mëshirëne Hyjit.Përgjigjja: (shfaq një përmallim të madhshpirtëror) Sa e madhe është mëshira e Hyjit ndajpopullit të vet! E kam shprehur në ato fjalë tëmrekullueshme , që i shkrova në Letrën drejtuarRomakëve, pasi fola për kthimin e hebrenjvetek Jezusi. Sa herë që këto fjalë më kthehen nëmendje, përmallohem në thellësitë e shpirtit tim:“Sikurse ju dikur nuk iu bindët Hyjit, e tani, përshkak të padëgjesës së tyre, fituat mëshirën, ashtuedhe ata tani, për shkak të mëshirës suaj, u bënëtë padëgjueshëm, në mënyrë që edhe ata ta fitojnëmëshirën. Pra, Hyji i ka ndryrë të gjithë njerëzit nëpadëgjesë, që të ketë mëshirë për të gjithë!” (Rom.11, 30-32). Të gjithë jemi të zhytur në mëshirëne Hyjit siç jemi të zhytur në ajër për të marrëfrymë e për të jetuar.Në atë çast mora pjesë në një ngjarje pentekostale(prej Rrëshajësh). Atmosfera qiellore në të cilënishim të zhytur filloi të mbushej me flakë zjarri,gjithnjë e më shumë, gjithnjë e më shumë, gjithnjëe më shumë. Vinin nga çdo anë dhe e mbushninatë vend. Unë dhe Pali shikonim të mrekulluar, tëhabitur. Pali më shpjegoi: Zoti, i Mëshirshmi, Aiqoftë bekuar në shekuj, është duke na dhënënjë shenjë të Mëshirës së Tij të Madhe. Ajo dotë përhapet mbi tokë si shumë flakë të zjarrta,që do ta mbushin atmosferën tokësore dhe do tëhyjnë në zemrat e njerëzve për t’i shndërruardhe për t’i kthyer tek Krishti. Këto flakë zjarrijanë të caktuara kryesisht për popullin e tij,për hebrenjtë. Kudo që të hyjnë këto flakë, do tëjapin jetë të re dhe urti dhe Krishti do të jetojënë mënyrë të re në ta. Eja, duhet të lutemi meforcë, sepse ky është një moment i volitshëm.Mos të flasim më, por të lutemi! Menjëherë ramënë gjunjë dhe me krahë të drejtuar nga qielli, sinjë lumë, dolën nga zemra jonë fjalë lavdi, falënderimi,adhurimi, të drejtuara drejt Mëshirës sëMadhe të Atit, të Birit e të Shpirtit Shenjt bashkëme përgjërime që Hyji të ketë mëshirë për të gjithënjerëzit, në mënyrë të veçantë për hebrenjtë, qëakoma janë të mbyllur ndaj Ungjillit.Pas njëfarë kohe, flakët e zjarrta u tërhoqëndhe gjithçka u kthye në paqen dhe në qetësinë emëpërparshme. U ngritëm dhe Pali, sikur të diltenga një ekstazë e thellë, shqiptoi në mënyrë solemnedhe me ngadalë fjalët që shkroi në letrën drejtuarRomakëve, pasi ka folur për Mëshirën e Madhe tëHyjit drejt krejt njerëzimit të padëgjueshëm: “Othellësi e pasurisë, e urtisë dhe e dijes së Hyjit!Sa të pavëzhgueshme janë gjyqet e tij, sa tëpashqyrtueshme janë udhët e tij! E njëmend,kush e njohu mendimin e Zotit? Kush iu bë Atijkëshilltar? Kush i dha Atij më parë që të jetëdetyrë të kthehet? Sepse, gjithçka është, ështëprej Tij, nëpër Të dhe për Të. Qoftë lavdëruarpërgjithmonë e jetës! Amen!” (Rom. 11, 33-36).Dhe, i shtrirë përtokë, adhuroi. (vazhdon)Lajme historike mbi shën Palin (3)(nga Bibla e Jeruzalemit) (vazhdon ngapjesa e dytë)Katërmbëdhjetë vjet pas kthimit (Gal. 2, 1),në vitin 49, ngjitet në Jeruzalem për të marrëpjesë në konçilin apostolik, që pranohet dheratifikon, pjesërisht edhe nën ndikimin e tij, qëligji judaik nuk i detyron të krishterët e kthyernga paganizmi (Vap 15; Gal 2, 3-6); në të njëjtënkohë, misioni i tij si apostull i paganëve merr njënjohje zyrtare (Gal. 2, 7-9) dhe ai rimerr udhëtimetë reja apostolike. Udhëtimi i dytë (Vap. 15,36-18, 22) dhe i treti (Vap. 18, 23 - 21, 17) zënëpërkatësisht vitet 50-52 dhe 53-58. Në vitin 58arrestohet në Jeruzalem (Vap. 21, 27 - 23, 22)dhe mbahet i burgosur në Çezarenë e Palestinësderi në vitin 60 (Vap. 23, 23 - 26, 32), kur dërgohetme roje në Romë (Vap. 27, 1 - 28, 16). Atybanon për dy vite (Vap. 28, 30), nga viti 61 derinë vitin 63. Me t’u mbyllur gjyqi me zgjidhjen etij, i jepet liria. Atëherë ndoshta shkon në Spanjë(Rom. 15, 24.28). Letrat baritore supozojnëudhëtime të reja në Lindje. Një burgosje tjetërnë Roomë përfundon me martirizimin e tij, qëvërtetohet nga gojëdhëna më e vjetër dhe qëmendohet të ketë ndodhur në vitin 67.Udhëzime për një punë aktive personaleapo në grupA. Bashkëndaj me të tjerët atë që më shumëtë ka goditur në këtë pjesë interviste.B. Fillo të lexosh udhëtimin e parë misionartë Palit në Vap. 13 e 14, shëno në një fletore çdovend në të cilin shkon Pali dhe përshkruaj mefjalët e tua atë që ka ndodhur. Mundesh edhetë konsultosh një hartë gjeografike biblike, nëtë cilën janë të vizatuara udhëtimet e shën Palitdhe vendet që ai ka vizituar.Ndalu të meditosh mbi fjalët dhe mbi faktetqë më shumë të godasin dhe të flasin në zemërdhe nxirre ndonjë mësim për jetën e krishterë tësotme, tënden personale dhe atë në bashkësi.Përfundo me një lutje.Kujto lutjet që deri tani kemi formuluar:O Zoti Jezu Krisht, Ti je Shpëtimtari im.Bëj që unë të mund të të njoh, të të dua dhetë të shërbej sikurse të ka njohur, dashur dheshërbyer Shën Pali. (nga pjesa e parë)Atë, burim i çdo feje në Jezusin, ashtu sikursektheve tek Jezusi Saulin salvues, kështukthe edhe sot tek Jezusi “gjithë Izraelin” sipasasaj që ke premtuar nëpërmjet Palit: “Atëherëmbarë Izraeli do të shëlbohet siç thotë ShkrimiShenjt: nga Sioni do të vijë Çliruesi, ai do talargojë mosbesimin prej Jakobit. Dhe kjo dotë jetë Besëlidhja ime me ta kur unë të zhdukfajet e tyre”. (nga pjesa e tretë).Përgatiti për botim Marçel HilaJemi pa ZotinJemi pa Zotin si qielli pa re.Jemi pa Zotin si zogu pa fole.Jemi pa Zotin si foshnja pa nënë.Jemi pa Zotin si nata pa hënë.Jemi pa Zotin si dimri pa shi.Jemi pa Zotin si vera me stuhi.Jemi pa Zotin vetëm në shkretëtirëqë s’ke bukë as ujë për të pirë.Të jesh pa Zotin do të thotë:je i vetmuardhe nuk ke asnjë njeri për të të ngushëlluar.I ke humbur shpresat për çdo gjë.Vlerat e tua nuk janë më.Ke humbur çdo gjë në këtë jetë.Je i vetmuar dhe i shkretë.Nuk ekziston shpirtërisht,por ekziston vetëm fizikisht.Flora ÇermeliZoti është dashuriaZoti është zjarr që të përvëlonZoti është dritë që rrugën ta ndriçonZoti është paqja që njerëzimi kërkonZoti është mik që jetën ta ndryshonZoti është shpresë që të inkurajonZoti është prind që nga gjithçka të mbronZoti është besim që zemrën ta forconZoti është shok që gjithmonë të këshillonZoti është dashuria për të cilën luftojmëZoti është çelësi i mirësisëqë hap dyert e lumturisë.Mëshira e Zotit s’ka kufi,ta fitojmë e të jetojmë në lumturi.JetaMes tokës dhe qiellit,është një frymëmarrje.Mes zemrës dhe shpirtit,është një rrahje.Mes njerëzimit dhe Zotit,është një falje.Mesh ujit dhe zjarrit,është një shpresë.Mes jetës dhe meje,është një dritë.Mes misterit dhe të vërtetës,është një gënjeshtër.Mes luftës dhe paqes,është një synim.Mes djallit dhe engjëllit,është një mëkat.Mes dashurisë dhe tradhtisë,është një simbol.Mes vdekjes dhe vuajtjes,është një dhimbje.Mes iluzionit dhe diturisë,është një qëllim.Mes ëndrrës dhe realitetit,është një shikim.Gjyste Çermeli

qershor 2009 Kisha dhe jeta12Konkursi Biblik për MinistrantëtEdhe këtë vit, pranë shkollës fillore dhetë mesme At Vinçenc Prendushi në Durrës,që drejtohet nën përkujdesjen e MotraveBenediktine, në datën 23 maj 2009, është zhvilluarKonkursi Biblik për Ministrantët.Dita ka filluar në Kishën Famullitare tëEtërve Domenikanë me një moment lutjedhe reflektimi. Pastaj të gjithë së bashku kemishkuar në ambientet e shkollës dhe pikërisht nëAula Magna, aty ku edhe është zhvilluar quizibiblik i bazuar mbi jetën e shën Palit, meqëgjendemi ende në vitin që Kisha i ka kushtuaratij. Përtej dëshirës së një gare të mirëfilltë, kymoment ishte një rast i mirë për ty takuar mefëmijët, djem e vajza që shërbejnë kudo nëpërelterët e famullive të ndryshme të Dioqezëstone Tiranë-Durrës. Gjithashtu ky ishte edhenjë rast shume i mirë dhe i frytshëm për tënjohur edhe më shumë figurën e jashtëzakonshmetë apostullit Pal.Pas një gare me te vërtetë të fortë, të bukurdhe me shume ambicie, në përfundim tëkonkursit, vendin e parë e fitoi famullia e Adriatikut,vendin e dytë e meritoi famullia e FushëMamurrasit dhe vendi i tretë i takoi famullisëDukagjin i Ri.Me këtë aktivitet u mbyllën edhe takimet evitit baritor 2008-2009 që Komisioni për BaritorenRinore dhe të Thirrjeve në koordimin eAt Giovanni Salustri, ka organizuar me shumëkujdes.Një falënderim u shkon Motrave Bendiktinepër gatishmërinë e tyre që kanë pasur nëçdo moment, si dhe për të gjithë ata që kanëbashkëpunuar për mbarëvajtjen e këtij takimisi dhe të të gjithë takimeve të tjera si dhe ndahemime urimin që të mund të bëjmë diçka mëshumë dhe me mirë me ndihmën e Zotit.Nga Dom Francesco GuarnatiÇmenduria dhe miqtë e saj!Çmenduria vendosi të ftonte miqtë esaj për një kafe.Pas kafes, Çmenduriapropozoi të luanin kukafshehtas.‘Kukafshehtas? E çfarë është?’ - pyeti Kurioziteti‘Kukafshehtas është një lojë. Unë do të numërojderi me 100 dhe ju do të fshiheni. Kur të mbarojsë numëruari, do të filloj t’ju kërkoj dhe i pari qëdo të gjendet, do të numërojë ai deri me 100’.Të gjithë pranuan përveç Frikës dhe Dembelit.‘1, 2, 3’- filloi të numëroje Çmenduria.Nxitimi nxitoi i pari për t’u fshehur, atje kumundi. Ndruajtja, si gjithmonë e ndruajtur ufsheh në mes të pemëve.Lumturia vrapoi dhe u fsheh në mes të kopshtitme lule. Mërzia filloi të qajë, sepse nuk arrinte tëgjente një vend të përshtatshëm për t’u fshehur.Zilia së bashku me Triumfin u fshehën pas një guri.Çmenduria vazhdonte të numëronte, ndër-Nga Blerta Kaçurrisa miqtë e saj vazhdonin të fshiheshin.Dëshpërimi dëshpërohej ndërsa shihte që Çmenduriapo arrinte tek 100.‘100!’ - bërtiti Çmenduria e filloi të kërkontemiqtë e saj.I pari që u gjet ishte pikërisht Kurioziteti,sepse nuk arriti t’i rezistonte dëshirës për tëparë se kush do të gjendej i pari. Ndërsa hedhshikimin tej, Çmenduria sheh Dyshimin sipërnjë kangjelle që nuk dinte nga cila anë tëshkonte (se cila anë do të ishte më mirë për të).E kështu me radhë Çmenduria gjeti Lumturinë,Mërzinë, Ndruajtjen, etj... Kur u gjeten gati tëgjithë, Kurioziteti pyet: ‘Po Dashuria, ku është?’Askush e kishte parë Dashurinë. Çmenduria filloita kërkonte, kërkoi në majë të malit, nëpërmale, nëpër lumenj e poshtë shkëmbinjve, por...nuk arriti ta gjejë Dashurinë. Duke kërkuargjithandej, Çmenduria sheh një tufë me trëndafila,merr një thupër e filloi të kërkojë mes degëvetë trëndafilave, derisa në një moment dëgjoi njëbritmë dhimbje. Ishte Dashuria që ulërinte ngadhimbja, sepse një gjemb i kishte hyre brenda nësy. Çmenduria nuk dinte çfarë të bënte; i kërkoifalje si e marrë Dashurisë dhe për të pasur faljene saj, i premtoi që do ta ndiqte përgjithmonë ngapas. Me në fund Dashuria e fali dhe që atëherëDashuria është e verbër dhe Çmenduria e ndjeknga pas.Edhe neve, Dikush na dashur me një Dashuritë verbër, nuk ka shikuar aspak nëse ne e meritonimatë Dashuri apo jo.Edhe neve ajo Dashuri na kërkon të jemi tësi të çmendur për Të, pasi vetëm atëherë do tëmund ta kuptojmë Dashurinë e madhe me tëcilën Zoti na ka dashur edhe neve.