qershor 2009 Kisha dhe jeta4ndaj ungjillit e ndaj Kishës që i jep je<strong>të</strong> ungjillitnë bo<strong>të</strong>, edhe kur kryhet në emër <strong>të</strong> lirisë e <strong>të</strong>progresit, nuk ësh<strong>të</strong> gjë tje<strong>të</strong>r, përveçse shprehjee fanatizmit. Ky fanatizëm rrjedh nga imazhi igabuar që mund <strong>të</strong> kenë njerëzit për Zotin. Kë<strong>të</strong>imazh korrigjon Krishti, kur i tho<strong>të</strong> Saulit: “Unëjam Jezusi nga Nazareti, që ti po përndjek”. Ngaky zbulim kuptojmë se liria e vërte<strong>të</strong> dhe e plo<strong>të</strong>e njeriut ësh<strong>të</strong> e themeluar jo në autonominë etij <strong>të</strong> plo<strong>të</strong> nga Zoti, por në dashurinë e Zotit, qëësh<strong>të</strong> bërë i dobët dhe i përndjekur, që me anë <strong>të</strong>dobësisë <strong>të</strong> pushtojë zemrën njeriut e <strong>të</strong> mundëfanatizmin në çdo shprehje <strong>të</strong> mundshme, fetareapo intelektuale. Ve<strong>të</strong>m një shoqëri që e kuptonse themeli i lirisë qëndron në dashurinë e Hyjit,do <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> af<strong>të</strong>sinë për ta përdorur kë<strong>të</strong> liri mepërgjegjësi dhe në <strong>të</strong> mirë <strong>të</strong> njeriut. Kjo liri do<strong>të</strong> je<strong>të</strong> e plo<strong>të</strong> dhe e vërte<strong>të</strong>, jo kur jep <strong>të</strong> drej<strong>të</strong>npër <strong>të</strong> mohuar vlerat dhe për <strong>të</strong> ushtruar veset,por kur jep forcën për <strong>të</strong> formuar njeriun sipasvullnetit <strong>të</strong> Zotit. Për kë<strong>të</strong> liri flet Pali në letrëndrejtuar Galatasve, kur tho<strong>të</strong>: “Krishti na liroi që<strong>të</strong> mbesim vërte<strong>të</strong> <strong>të</strong> lirë. Qëndroni, prandaj, emos lejoni t’ju zënë nën zgjedhën e skllavërisë!”(Gal 5,1).Një Zot që paraqitet para njerëzve në shenjëne dobësisë, për <strong>të</strong> treguar kështu themelet e lirisësë njeriut, rrezikon <strong>të</strong> mos njihet dhe <strong>të</strong> keqkuptohet.Kë<strong>të</strong> e tregon edhe përgjigja e apostujve,kur thonë se njerëzit mendojnë se ai ësh<strong>të</strong> GjonPagëzuesi, Elia apo njëri ndër profe<strong>të</strong>t. Bota esotme mund <strong>të</strong> ke<strong>të</strong> një opinion rreth Krishtit,por opinioni nuk ësh<strong>të</strong> themel. Ndryshe nga bota,Kisha ka një bindje mbi Krishtin, dhe kjo bindjeshprehet me pohimin solemn <strong>të</strong> Pjetrit: “Ti jeMesia, Biri i Hyjit <strong>të</strong> gjallë!”. Jezusi i Nazaretit, qëbota e përndjek, ësh<strong>të</strong> Mesia, Biri i Hyjit <strong>të</strong> gjallë,që kisha e adhuron dhe e shpall. Kjo bindje e besimitmbi identitetin e Jezusit <strong>të</strong> përndjekur, i jep<strong>të</strong> krishterit forcën për <strong>të</strong> jetuar në bo<strong>të</strong> me integritet<strong>të</strong> plo<strong>të</strong>, duke pranuar vuajtjet, përçmimet,përjashtimet dhe vdekjen, sepse <strong>të</strong> gjitha janëtejkaluar në kryqin dhe ringjalljen e Birit <strong>të</strong> Hyjit.Kjo bindje e fesë i bën <strong>të</strong> krishterët si Krishtin, jo<strong>të</strong> nënshtruar ndaj ligjeve <strong>të</strong> mëkatit, por <strong>të</strong> lirë nëshpirt nga mëkatit, edhe kur ai mund <strong>të</strong> godasënë trup e <strong>të</strong> shkaktojë vuajtje. Kjo liri e shpirtit,që e lidh njeriun me Zotin me anë <strong>të</strong> shpalljes sëbesimit, heq prej tij frikën, dhe jep forcën për <strong>të</strong>mos bërë kompromis me <strong>të</strong> keqen, edhe kur kjomund <strong>të</strong> kërkojë martirizimin.Shën Pjetri dhe Shën Pali janë martirë,domethënë se kanë qenë <strong>të</strong> lirë nga çdo frikë, edhenga frika e vdekjes. Martirizimi ësh<strong>të</strong> shprehja mëe madhe e kuptimit <strong>të</strong> dashurisë së Zotit, i cili kapranuar <strong>të</strong> përndiqet në bo<strong>të</strong>, për <strong>të</strong> fituar njeriun:“Unë jam Jezusi nga Nazareti, që ti po e përndjek!”Martirizimi ësh<strong>të</strong> shprehja më e madhe ekuptimit <strong>të</strong> përmbajtjes së besimit, i cili na jepa<strong>të</strong> bindje, me <strong>të</strong> cilën Pjetri i drejtohet Jezusit nëUngjillin e so<strong>të</strong>m, kur shpall: “Ti je Mesia, Birii Hyjit <strong>të</strong> gjallë!”. Kjo dashuri dhe ky besim, qëi mësojmë në shkollën e Shën Palit dhe <strong>të</strong> ShënPjetrit, janë themeli i shpresës së krishterë, qëkisha e mban <strong>të</strong> gjallë në bo<strong>të</strong>. Kjo dashuri dhe kybesim kanë qenë forca e martirëve gja<strong>të</strong> <strong>të</strong> gjithëshekujve e në mënyrë <strong>të</strong> veçan<strong>të</strong> forca e martirëveshqiptarë gja<strong>të</strong> kohës së komunizmit.Kjo dashuri, ky besim dhe kjo shpresë, qofshinforca e kishës shqiptare për <strong>të</strong> përballuar sfidat eshekullit <strong>të</strong> njëzetenjë<strong>të</strong>! Amen.
qershor 2009Kisha dhe jeta5Viti Jubilar Prif<strong>të</strong>ror2009-2010Për <strong>të</strong> qenë ministra në shërbim <strong>të</strong> Ungjillit, natyrisht që ësh<strong>të</strong> i dobishëm studimipor ësh<strong>të</strong> akoma më shumë e nevojshme ajo shkencë e dashurisë që merret ve<strong>të</strong>m në‘zemër me zemër’ me KrishtinVATIKAN – Benedikti XVI hap VitinPrif<strong>të</strong>ror: “Për <strong>të</strong> qenë ministra në shërbim <strong>të</strong>Ungjillit, natyrisht që ësh<strong>të</strong> i dobishëm studimipor ësh<strong>të</strong> akoma më shumë e nevojshme ajoshkencë e dashurisë që merret ve<strong>të</strong>m në ‘zemërme zemër’ me Krishtin”Qyteti i Vatikanit– Në Solemnitetin eZemrës së Shenj<strong>të</strong> <strong>të</strong> Jezusit, e premte 19 qershor,Ati i Shenj<strong>të</strong> Benedikti XVI ka udhëhequr nëBazilikën e Vatikanit Kremtimin e Mbrëmësoressë dy<strong>të</strong> <strong>të</strong> Solemnitetit, me rastin e hapjes së VititPrif<strong>të</strong>ror, në 150° vjetorin e vdekjes së Shën GjonMaria Vianney. Kremtimi ësh<strong>të</strong> paraprirë ngandërhyrja e Sh. Tij. Mons. Mauro Piacenza,Sekretar i Kongrega<strong>të</strong>s për Klerin, në <strong>të</strong> cilënu vazhdua me proçesionin me Reliken e ShënGjon Maria Vianney nga Kapela e Mëshirës derinë altarin e Rrëfimit dhe në Kapelën e Korit.Në mbërritjen e tij në Bazilikë, Papa shkoi nëKapelën e Korit për <strong>të</strong> nderuar Reliken e ShenjtitKurato d’Ars.“Në Besëlidhjen e Vje<strong>të</strong>r flitet 26 herë përzemrën e Hyjit, i konsideruar si organi i vullnetit<strong>të</strong> tij: në krahasim me zemrën e Hyjit njeriugjykohet – ka thënë Ati Shenj<strong>të</strong> në homelinëe Mbrëmësores -. për shkak <strong>të</strong> dhimbjes qëzemra e tij provon për mëkatet e njerëzve, Hyjivendos përmbytjen, por më vonë mallëngjehetpërballë dobësisë njerëzore dhe fal… Zemra eHyjit dridhet nga dhembshuria! Në solemnitetine so<strong>të</strong>m <strong>të</strong> Zemrës së Shenj<strong>të</strong> <strong>të</strong> Jezusit, Kishai ofron kundrimit tonë kë<strong>të</strong> mister, misteri injë zemre <strong>të</strong> një Hyji që mallëngjehet dhe e vë<strong>të</strong> gjithë dashurinë e tij mbi njerëzimin. Njëdashuri misterioze, që në tekstet e Besëlidhjessë Re na zbulohet si dashuri e pamatshme iHyjit për njeriun. Ai nuk dorëzohet përballëmosmirënjohjes dhe as refuzimit <strong>të</strong> popullitqë ësh<strong>të</strong> zgjedhur, përkundrazi, me mëshirë<strong>të</strong> pafundme, dërgon në bo<strong>të</strong> <strong>të</strong> Vetmin Birine tij që <strong>të</strong> marrë mbi vete fatin e dashurisë sëshka<strong>të</strong>rruar; sepse, duke mposhtur fuqinë e sëkeqes dhe vdekjes, mund ti rikthejë dinjitetine bijve qenieve njerëzore <strong>të</strong> bërë skllevër ngamëkati”Pasi ka falënderuar <strong>të</strong> pranishmit e shum<strong>të</strong>në kremtimin e hapjes së Vitit Prif<strong>të</strong>ror, Ati iShenj<strong>të</strong> ka ftuar <strong>të</strong> kundrojmë akoma Zemrën eshpuar <strong>të</strong> <strong>të</strong> Kryqëzuarit. “Në Zemrën e Jezusit– ka thënë Papa – ësh<strong>të</strong> shprehur bërthamathelbësore e krishterimit; në Krishtin na ësh<strong>të</strong>zbuluar dhe dhuruar e gjithë e reja revolucionaree Ungjillit: Dashuria që na shpëton dhe na bën <strong>të</strong>jetojmë tashmë në përje<strong>të</strong>sinë e Hyjit… Zemrae tij hyjnore e thërret zemrën tonë; na fton <strong>të</strong>dalim nga vetvetja, <strong>të</strong> braktisim siguri<strong>të</strong> tonanjerëzore për t’i besuar Atij dhe, duke ndjekurshembullin e tij, <strong>të</strong> bëhemi ne një dhura<strong>të</strong>dashurie pa u kursyer”.Benedikti XVI ka kujtuar që nëse ftesae Jezusit “<strong>të</strong> rrish në dashurinë e tij” (shihGj 15,9) ësh<strong>të</strong> për çdo <strong>të</strong> pagëzuar, aq mëshumë “tingëllon me më shumë forcë për neprif<strong>të</strong>rinj<strong>të</strong>, në veçanti kë<strong>të</strong> mbrëmje”. Dukecitur Katekizmin e Kishës Katolike (n. 1589)Papa ka nënvizuar që presbiterët janë shuguruar“për <strong>të</strong> shërbyer, përulësisht dhe me autoritet,prif<strong>të</strong>rinë e përbashkët <strong>të</strong> besimtarëve” ësh<strong>të</strong> qëmisioni i tyre “ësh<strong>të</strong> një mision i domosdoshëmpër Ki<strong>shën</strong> dhe për bo<strong>të</strong>n, që kërkon besnikëri <strong>të</strong>plo<strong>të</strong> ndaj Krishtit dhe bashkim <strong>të</strong> pandërprerëme Të; kërkon pra që <strong>të</strong> priremi vazhdimisht nëshenj<strong>të</strong>ri siç ka bërë <strong>shën</strong> Gjon Maria Vianney”.Prandaj Papa i ësh<strong>të</strong> referuar Letrës së tij drejtuarPrif<strong>të</strong>rinjve për kë<strong>të</strong> Vit <strong>jubilar</strong>, ku në <strong>të</strong> cilatnxjerr në pah disa aspekte cilësore <strong>të</strong> ministeritprif<strong>të</strong>ror, duke iu referuar shembullit <strong>të</strong> ShenjtitKurato <strong>të</strong> Arsit, dhe ka parathënë që ky shkrim itij “<strong>të</strong> ndihmojë dhe inkurajojë që ky vit <strong>të</strong> bëhetnjë rast i volitshëm për tu rritur në intimitet meJezusin, që beson tek ne, ministrat e tij, për <strong>të</strong>përhapur dhe përforcuar Mbre<strong>të</strong>rinë e tij”.“Të lësh veten <strong>të</strong> pushtohesh plo<strong>të</strong>sisht ngaKrishti! Ky ka qenë qëllimi i gjithë je<strong>të</strong>s së ShënPalit, <strong>të</strong> cilit i kemi drejtuar vëmendjen tonëgja<strong>të</strong> Vitit Paulin që po shkon drejt mbylljes sëtij – ka vazhduar Papa -; ky ka qenë qëllimi i <strong>të</strong>gjithë ministerit <strong>të</strong> Shenjtit Kurat D’Arsit, që do<strong>të</strong> thërrasim veçanërisht gja<strong>të</strong> Vitit Prif<strong>të</strong>ror; kjoqof<strong>të</strong> edhe objektivi kryesor për secilin prej nesh.Për <strong>të</strong> qenë ministra në shërbim <strong>të</strong> Ungjillit,sigurisht ësh<strong>të</strong> e domosdoshme studimi me njëformim baritor <strong>të</strong> kujdesshëm dhe <strong>të</strong> përhershëm,por ësh<strong>të</strong> akoma më e nevojshme ajo ‘shkencë edashurisë’ që mund <strong>të</strong> merret ve<strong>të</strong>m nga ‘zemranë zemër’ me Krishtin”.Ësh<strong>të</strong> Zemra e shpuar e Jezusit mbi kryq“burimi i Dashurisë” nga e cila prif<strong>të</strong>rinj<strong>të</strong> nukduhen <strong>të</strong> largohen kurrë. “Edhe mangësi<strong>të</strong> tona,kufizimet dhe dobësi<strong>të</strong> tona duhet <strong>të</strong> na çojnë tekZemra e Jezusit – ka vazhduar Papa -. Nëse nëfakt ësh<strong>të</strong> e vërte<strong>të</strong> që mëkatarët, duke e soditurA<strong>të</strong>, duhet <strong>të</strong> marrin nga Ai <strong>të</strong> domosdoshme‘dhimbjen e mëkateve’ që ti çojë tek Ati, kjovlen edhe më shumë për ministrat e shenj<strong>të</strong>…Edhe për ne, prif<strong>të</strong>rinj <strong>të</strong> dashur, vlen thirrja përkthim dhe ndihmë <strong>të</strong> Mëshirës Hyjnore, dhenjëkohësisht duhet t’i drejtojmë me përulësi e mezemër kërkesën në mënyrë <strong>të</strong> pareshtur Zemrëssë Jezusit që <strong>të</strong> na ruajë nga rreziku i tmerrshëmi dëmtimit <strong>të</strong> atyre që duhet <strong>të</strong> shpëtojmë”.Duke e përfunduar homelinë, Papa kaftuar sërish që <strong>të</strong> marrim shembull nga zemra eShenjtit Kurat i Arsit, “një zemër e ndezur nga njëdashuri hyjnore, që mallëngjehej nga mendimii dinjitetit <strong>të</strong> priftit dhe i fliste besimtarëve metheks prekës dhe fisnike”, duke kujtuar që “Kishaka nevojë për prif<strong>të</strong>rinj <strong>të</strong> shenj<strong>të</strong>; për ministraqë <strong>të</strong> ndihmojnë besimtarët <strong>të</strong> eksperimentojnëdashurinë e mëshirshme <strong>të</strong> Zotit dhe <strong>të</strong> jenëdëshmitarë <strong>të</strong> bindur”. Në fund një urim: “Nashoqërof<strong>të</strong> Virgjëra e Shenj<strong>të</strong>, Nëna jonë, nëVitin Prif<strong>të</strong>ror që fillojmë sot, që <strong>të</strong> mund <strong>të</strong>jemi udhërrëfyes <strong>të</strong> for<strong>të</strong> dhe <strong>të</strong> ndriçuar përbesimtarët që Zoti na ofron në kujdesin tonëbaritor”.Relikja e Shën Gjon Maria Vianneynë hapjen e Vitit Prif<strong>të</strong>ror me Papa Benedikti XVI