Marzenia - EUROSTYL Nowe Spojrzenie

07/2007, cena 12 zł (w tym 7% VAT) 

José Manuel 

Ovalle Bravo 

Chile – drzwi 

do Ameryki Łacińskiej 

Chanel 

Luksus 

w skromności 

Golf 

- dla przyjemności 

i prestiżu 

Agnieszka 

Kusznierewicz 

Marzenia 

się spełniają 

BMW serii 5 

radość z jazdy 

w klasie biznes 

Radosław 

Sikorski 

Szufladki to nie dla mnie

Słowem wstępu 

Marzenia się spełniają 

Jest rok 1994. Tłum fanów szaleje pod sceną – koncert Lady 

Pank. Ludzie jacyś inni, a minęło od tego wieczoru zaledwie 

trzynaście lat. A i polski świat tamtych czasów różni się od 

naszej rzeczywistości. Polacy podróżują, z rozmachem inwestują, 

jednym słowem korzystają z dobrodziejstw wzrostu 

gospodarczego. 

I marzenia się spełniają – jak te Agnieszki Kusznierewicz. Od 

roku jest współwłaścicielką restauracji Bazaar i jak zapewnia, 

na tym nie zamierza poprzestać. Pani Agnieszko, czekamy 

na więcej tak magicznych miejsc, jak to na Jasnej 14/16. 

O tym, że marzyć warto wiedziała także Coco Chanel. Mistrzyni 

elegancji, Mademoiselle nie tylko paryskiej, ale i światowej 

mody – zawzięta i zdecydowana – zdobyła wszystko, 

co było do zdobycia. Ponadczasowa i niebanalna – taka 

była i jest moda w stylu chanelowskim. 

Jest lipiec, zdawałoby się, że miasto powinno być opustoszałe. Tak było jeszcze 

kilka lat temu. Teraz bez względu na porę roku pędzimy bez wytchnienia – by 

móc podróżować, inwestować z rozmachem, jednym słowem korzystać z dobrodziejstw 

wzrostu gospodarczego. Oby tylko wystarczyło czasu na uczucia i... 

pasje, bo liczy się każdy moment...

Postaci 

Szufladki 

to nie dla mnie 

rozmawiała: Ewa Zarzycka 

JJak Pan teraz by siebie określił: polityk, dziennikarz, 

pisarz, publicysta – czy po prostu wolny człowiek na 

urlopie 

Zawsze się opierałem szufladkowaniu. Byłem pisarzem 

i dziennikarzem zanim się wdałem w politykę. Myślę, że bardzo 

dobrze robi politykowi to, że ma drugie życie. Oczywiście 

politykę – jak wszystko – trzeba uprawiać profesjonalnie, 

z zaangażowaniem, ale jak ma się odskocznię, to człowiek 

się nie przykleja do stołka. 

Gdy Wiesław Walendziak odchodził z dziennikarstwa do 

polityki, mówił, że to jest droga w jedną stronę. Pan tak 

nie sądzi 

Unikam deklaracji: teraz wchodzę do polityki, a teraz 

wychodzę. Zresztą nie znam polityka, który by dotrzymał 

słowa. Jako parlamentarzysta nadal jestem w polityce. 

I uważam, że powinno być normą, iż polityk potrafi też 

napisać artykuł czy książkę. 

 

Był Pan w czterech rządach. Od czasów gabinetu Jana Olszewskiego 

do rządów Jarosława Kaczyńskiego upłynęło 

sporo czasu. Czy zauważył Pan zmiany w standardach 

rządzenia Polską 

Na pewno rządy PiS-u są bardziej profesjonalne chociażby 

od rządu Olszewskiego. Jarosław Kaczyński gra tymi 

instrumentami politycznymi, które ma. A nie zawsze można 

to było powiedzieć o skądinąd szacownym mecenasie 

Olszewskim. 

Polska się zmieniła. To co w 1992 roku tak zszokowało 

WSI – posiadanie przeze mnie laptopa, w 2005 roku 

już szokiem nie było, ale też nie było normą, niestety. 

Byłem pierwszym ministrem obrony, który miał na 

biurku komputer. 

Więc armia od czasu, kiedy się Pan z nią pożegnał 

w 1992 roku do chwili, gdy został Pan ministrem obrony 

w rządzie Marcinkiewicza a potem Kaczyńskiego, tak 

bardzo się nie zmieniła 

Bardzo się zmieniła. Stała się bardziej armią wolnego 

kraju, armią obywateli w mundurach, armią NATO – typu 

zachodniego. 

A profesjonalnie 

W 1992 roku nie mieliśmy zawodowych szeregowych na 

przykład. 

Ale mimo wszystko to, że Pan zażądał, by oficerowie 

mieli odpowiednią kondycję fizyczną, dla niektórych 

stało się okazją do żarcików. 

Sprawność fizyczna u żołnierza jest rzeczą elementarną. 

Nawet z największego fachowca nie będzie pożytku, gdy 

padnie na serce biegnąc na stanowisko ogniowe. 

Zmieniłem trochę obowiązujące przepisy wymagające od 

żołnierzy sprawności fizycznej, ale one już od dawna istniały. 

Tylko były po części fikcją. Duży procent kadry nie 

przystępował do sprawdzianów i nikt z tego nie wyciągał 

żadnych konsekwencji. Zresztą słyszę, że teraz niektóre 

obostrzenia, które wprowadziłem, zostały uchylone. 

Pana życiorys to przykład kariery w amerykańskim stylu. 

Czy było w tym więcej przypadku czy świadomego 

dążenia do celu 

Powiem rzecz mało odkrywczą – do przypadków trzeba być 

przygotowanym. Przecież do Ministerstwa Spraw Zagranicznych 

czy do MON-u trafiłem dlatego, że specjalizowałem się 

już od wielu lat w tych dziedzinach, pisałem artykuły, zabierałem 

głos publicznie. Więc w tym sensie to w ogóle nie były 

przypadki. A z kolei kandydując do senatu, podjąłem pewne 

ryzyko, pokazałem, że politykę traktuję poważnie. 

To normalne, żeby móc sprawować polityczne funkcje, trzeba 

po pierwsze coś wiedzieć, po drugie jeszcze poddać się 

pod osąd współobywateli. Tak powinno być w demokracji. 

Ale co jest siłą, która Pana napędza Ciekawość, ambicja, 

chęć sprawdzenia się 

To zawsze jest splot okoliczności i motywacji. Pojechałem 

do walczącego z armią radziecką Afganistanu, bo chciałem 

szkodzić komunizmowi, ale także przeżyć przygodę i zdobyć 

ostrogi dziennikarskie. Ktoś, kto ubiega się o stanowiska 

państwowe, chce zrobić coś pozytywnego, ale jest to także 

spełnienie ambicji. Hipokryzją byłoby zaprzeczanie. 

Przyznanie się do ambicji przyjmowane jest wciąż jeszcze 

jak coś, o czym mówić nie wypada. 

To jest po trosze nasza postszlachecka poza, ale też 

pokłosie tylu lat niewoli. Robić karierę w systemie zniewolonym, 

rzeczywiście przyzwoitemu człowiekowi nie 

wypadało, bo wiązało się z kompromisami moralnymi. 

Czy teraz, gdy ma Pan rodzinę, jest ojcem i mężem, 

pojechałby Pan znowu na taką wyprawę, jak ta do Afganistanu 

Nie. Reporterka wojenna to zajęcie dla młodych ludzi.

Postaci 

Radosław Sikorski – maturzysta z Bydgoszczy, 

absolwent Oxfordu, korespondent wojenny 

z walczącego z sowiecką inwazją Afganistanu. 

Gdy po raz pierwszy został członkiem rządu RP, 

nie miał jeszcze 30 lat. Dziś 44 letni senator, 

były szef MON, przymierza się do pisania 

powieści, ale to nie znaczy, że już nie wróci 

do pierwszej politycznej ligi

Bez wyobraźni, czy takich, którzy jeszcze nie mają czym 

ryzykować 

Wtedy i mnie oczywiście zabrakło wyobraźni, by przewidzieć, 

co mnie tam będzie czekało i jak będzie niebezpiecznie. 

Większość moich znajomych Afgańczyków czy 

dziennikarzy, którzy tam byli w latach 80-tych nie żyje. 

Taka wyprawa może się udać raz, drugi, dziesiąty, ale 

w końcu prawa wielkich liczb i rachunku prawdopodobieństwa 

zadziałają. 

po to, by zarobić i żołnierze się z tym specjalnie nie kryją. 

A taka misja wzmacnia finansowo rodzinę. 

Ale może ją osłabić, bo żołnierz zginie. 

Bądźmy dorośli. Żołnierze będą ginąć. Ten zawód niesie 

w sobie ryzyko. 

Armia nie zapomina o rodzinach zabitych żołnierzy 

Mam wrażenie, że nie. Nie jesteśmy w stanie zastąpić im 

Gdyby Pana synowie postanowili kiedyś pojechać na 

równie niebezpieczną wyprawę... 

... byłbym w słabej pozycji, żeby im zabronić. Mam jednak 

nadzieję, że za ich życia nie będzie sytuacji, w której 

trzeba by jechać. Wtedy, w 1987 roku Polska nie była 

wolna i to była część naszej walki o wolność. A dzisiaj nie 

ma takiej potrzeby. 

Polscy żołnierze zostali jednak wysłani na wojnę do Afganistanu, 

wcześniej do Iraku. 

Jadą tylko ochotnicy. Gdy byłem szefem MON podwyższyłem 

o 400 procent dodatek wojenny. Żołnierz na misji 

zarabia trzy razy tyle, co w kraju. 

Sądzi Pan, że wyjeżdżają z powodów zarobkowych 

Sądzę, że z różnych powodów. A gdyby nawet motywem 

były tylko pieniądze, to żaden wstyd. Myślę, że wstępuje 

się do wojska dlatego, że się kocha to rzemiosło, ale też 

męża, syna czy ojca – ich śmierć to zawsze tragedia, ale 

staramy się utrzymywać kontakt z osieroconymi rodzinami. 

Za mojej kadencji w MON zwiększyliśmy do 100 proc. 

wypłaty rent rodzinnych. 

Do ostatniego wydania swej książki „Prochy świętych. 

Afganistan czas wojny”, relacji z wojennej podróży 

w 1987 roku, dopisał Pan epilog, który ma wydźwięk 

optymistyczny. 

Warunkowo optymistyczny. Od czasu, gdy to pisałem sytuacja 

nieco się zmieniła, ale moim zdaniem nadal szanse 

na sukces operacji NATO są większe niż 50 procent. 

Niewiele większe, ale jednak. 

Spotyka się Pan z czytelnikami. O co ludzie pytają 

O szanse naszej misji, o islam. Ci, którzy już przeczytali 

książkę czasami chcą dopytać się o różne 

sprawy. 

10

Postaci 

Czy Polacy boją się islamu Czy z Pana spotkań wypływa 

taki wniosek 

Nie byłoby to nielogiczne, bo jest mniejszość muzułmańska, 

która jest wroga wobec wszystkiego, co zachodnie. 

Ale w Polsce chyba jeszcze jej nie ma. Może boimy się 

na zapas 

Nie ma, ale proszę pamiętać, że wchodzi układ z Schengen, 

który spowoduje, że będziemy mogli się osiedlać 

w całej Europie, ale też ktoś, kto jest dzisiaj arabskim 

mieszkańcem jednego z przedmieść Paryża, może się 

przeprowadzić do Krakowa na przykład. To, że wśród 

muzułmanów już urodzonych na Starym Kontynencie są 

ludzie gotowi do popełniania masowych morderstw, zamachów 

samobójczych jest wielkim wyzwaniem przede 

wszystkim dla naszych służb. Niestety, to oznacza, że 

musimy te środowiska inwigilować i takie zachowania 

wyłapywać uprzedzająco. 

Większość muzułmanów jest taka, jak większość z nas. 

Chce być pozostawiona sama sobie i nie ma krwiożerczych 

intencji. Trzeba zawsze podkreślać, że mówimy 

o mniejszości, która całemu światu muzułmańskiemu 

chciałaby narzucić swoją, w jej opinii jedynie słuszną, 

interpretację islamu. 

To się już przypadkiem nie stało 

Jeszcze nie. Sądzę, że mamy do czynienia z ideologiczną 

wojną domową wewnątrz islamu. Fanatyków zawsze lepiej 

słychać, z natury rzeczy. Także fanatyków po naszej 

stronie. Utrzymuję kontakty z afgańskimi przyjaciółmi 

i nie zawiodłem się na nich. Trochę się obawiałem czy na 

przykład Ismael Chan, dowódca i gospodarz mojej głównej 

wyprawy, będzie dobrym politykiem czasu pokoju. 

Bo to różnie bywa, także u nas – nie wszyscy dysydenci 

w takiej roli się sprawdzają. A on się sprawdził – był 

dobrym gubernatorem Heratu, oczywiście nie aniołem, 

ale Herat odbudował. A dzisiaj jest ministrem energetyki 

w demokratycznym rządzie Afganistanu. 

To, co najbardziej mnie martwi w tym, co słyszę o afgańskich 

władzach, to doniesienia o korupcji, bo ona podważa 

natychmiast zaufanie obywateli do rządzących. 

Miał Pan wiele okazji, z racji pracy i mieszkania za 

granicą oglądania Polski z zewnątrz. Jak nas widać np. 

z perspektywy Waszyngtonu 

Dzięki Irakowi zapunktowaliśmy, jak mówi młodzież, 

w Stanach Zjednoczonych. Przeciętnemu Amerykaninowi 

kojarzymy się sympatycznie. Teraz chodziłoby o to, 

żebyśmy się kojarzyli także jako kraj poważny, o pewnej 

wadze gatunkowej. 

To już nie jest obciach być Polakiem w Ameryce 

Od dawna nie jest, jeśli kiedykolwiek był. Mam wrażenie, 

że dowcipy o Polakach skończyły się trzydzieści lat temu. 

Ustępuje też krzywdzący nas stereotyp wśród części diaspory 

żydowskiej w Stanach, a Amerykanie utwierdzili 

swe pozytywne odczucia, jeśli chodzi o Polskę. Generalnie 

do niedawna obraz Polski w mediach zagranicznych, 

tym bardziej amerykańskich, był lepszy niż obraz Polski 

w mediach polskich. Obawiam się, że w Europie to się 

teraz zmieniło. Że obraz Polski w mediach europejskich 

nie jest dobry. 

W książce opisuje Pan krój kamizelki, jaką uszył Pan 

sobie w Pakistanie przed przekroczeniem granicy z Afganistanem, 

kolor szarawarów. Skąd u Pana taka dbałość 

o szczegóły, na które mężczyźni nieczęsto zwracają 

uwagę 

Mam dobre oko. Dostałem nagrodę fotograficzną (World 

Press Photo – red.) i strzelam nieźle. Na strzelnicy dynamicznej 

w Lublińcu miałem wynik lepszy od niektórych 

komandosów. A poza tym wtedy, ubiór dzięki któremu 

mogłem wtopić się w otoczenie był sprawą życia 

i śmierci. Niesamowite jest, co człowiek potrafi zrobić, 

gdy musi. 

A zauważa Pan nową fryzurę czy bluzkę żony 

Spróbowałbym nie zauważyć.. (śmiech). 

Pana żona, Anne Applebaum, jest Amerykanką. Czy 

związek ludzi różnych kultur jest, przynajmniej na początku, 

trudniejszy 

Młody człowiek ostatecznego szlifu nabiera na studiach. 

Żona studiowała na Yale, trochę na Oxfordzie, ja na Oxfordzie 

– to bardzo porównywalne miejsca. Pod tym względem 

problemów nie było. 

Wychowujecie Państwo synów bardziej w tradycji amerykańskiej 

czy polskiej 

Rozmawiam z synami tylko po polsku. Dla mnie było 

bardzo ważne, by wrócić do kraju po paru latach za 

granicą, żeby chłopcy poszli do polskiej szkoły, żeby nie 

stracili kontaktu z polską książką, z językiem. Synowie 

teraz uczą się w szkole w Warszawie, a żona tu pracuje 

nad książką o sowietyzacji Europy Środkowej w latach 

1945 - 48. Właśnie dzisiaj pojechała do Nowej Huty. 

Naszą bazą jest dom w Chobielinie koło Nakła, który odbudowaliśmy 

przez 20 lat wysiłkiem całej rodziny. Dzięki 

Bogu zachowała się inwentaryzacja i nadzorował nas 

światły konserwator zabytków. 

Zna Pan historię tego dworu 

Opisałem ją w książce. Dwór, tak jak Polska, miał swoje 

dramatyczne momenty. Po pierwszym rozbiorze jego 

właściciel, Polak, sprzedał go – nie wiemy czy dobrowolnie 

czy pod przymusem – Niemcowi i przez XIX wiek 

miała go niemiecka rodzina. Gdy po I wojnie nastała tam 

Polska, właściciele wyjeżdżając do Niemiec sprzedali 

dwór polskiej rodzinie. Ta rodzina z kolei została w czasie 

II wojny wysiedlona przez Niemców, a potem wywłaszczona 

przez komunistów. W PRL dwór należał do różnych 

państwowych instytucji, przez jakiś czas nawet do więzienia 

w Potulicach i popadł w kompletną ruinę. 

Było tam więzienie 

Nie, ale pracowali tam więźniowie. Lokalna legenda mówiła, 

że rząd ohydnych chlewów przy dworze, na wprost 

ganku, budował Jacek Kuroń, który siedział w Potulicach. 

Chciałem tę legendę zweryfikować i zapytałem kiedyś Kuronia 

w sejmie: panie ministrze, czy to prawda, że to pan 

mi te chlewy zbudował A on na to: to nie jest do końca 

prawda. Słyszałem, że koledzy tam chodzili, ale praca na 

zewnątrz to był duży przywilej, którego ja nie miałem. 

We dworze była też kiedyś administracja PGR, a potem 

mieszkało tam pięć czy sześć rodzin. I każda z nich miała 

interes w tym, żeby dwór zdewastować. 

Bo 

Bo jak komisja uznała obiekt za nienadający się do zamieszkiwania, 

to taka rodzina pięła się w górę na liście 

oczekujących na mieszkanie w bloku. 

„Prochy świętych” to wznowienie książki, która powstała 

wiele lat temu. Szykuje Pan następną 

Na jesieni wyjdzie wywiad–rzeka ze mną. Tytuł wymyślił 

mój wydawca Andrzej Findajsen – „Strefa zdekomunizowana”. 

Od tablicy, która stoi przy dworze w Chobielinie 

Tak (śmiech). A w przyszłym roku zobowiązałem się do 

napisania powieści. 

Więc wydawca już jest. 

Odbyła się nawet aukcja. Miło połechtało moją próżność, 

że zgłosiło się dwanaście wydawnictw. 

I jaka to będzie powieść 

To będzie międzynarodowy thriller szpiegowsko-polityczny. 

Taki Forsyth 

Forsyth jest jednym z moich ulubionych pisarzy. Lubię 

też Grahama Greena, Charlesa McCarry’ego… Ale mam 

nadzieję, że znajdę własny styl, a książka dostarczy dużo 

emocji. Akcja będzie się działa w Polsce, w Stanach Zjednoczonych 

i na Bliskim Wschodzie. 

Fabuła będzie oparta na tym, co Pan, chociażby jako były 

szef MON, wie 

Mówi się, że pierwsza powieść jest zawsze autobiograficzna. 

Nie zamierzam się opierać temu stereotypowi. 

• 

11

Postaci 

Mirosław 

Baka 

– Chciał być 

marynarzem. 

Może dlatego, 

że urodził się daleko 

od morza, w Ostrowcu 

Świętokrzyskim 

Nie udało się, ale związek 

z morzem ma, od 1989 roku 

mieszka w Gdańsku. 

Spotykamy się w południe, 

po próbie, na której zdarł gardło 

12

Postaci 

Z wiekiem 

będziesz 

ciekawieć 

rozmawiała: Ilona Miluszewska 

foto Borys Czonkow 

Zakręcony Pan, wciąż w biegu… 

Tak, ale odkorkuję się powolutku. Zaraz się 

poukładam. 

Wie pan, co dzieje się dookoła, czy żyje pan 

tylko pracą 

Gdybym mógł żyć tylko pracą, to byłby komfort! 

Praca mnie nie stresuje, ale życie, które toczy 

się wokół, tak. W pracy, rzec by można, odpoczywam. 

Urząd, remont, malarz, oto przyczyny 

stresu… 

Jak to dobrze, że czasami można uciec. Pozostając 

jednak przy życiu codziennym, pan wybudował 

dom, a później z niego uciekł. Dlaczego 

To był rodzaj próby. Ćwiczenie podmiejskiego 

życia. Oboje z żoną musimy wszystko sprawdzać 

empirycznie. Nie wierzymy, dopóki na 

własnej skórze nie przekonamy się, jak to jest. 

Sześć lat temu zamieszkaliśmy zatem pod 

Gdańskiem i wszystko byłoby cudowne, gdyby 

nie odległość 15 km, którą trzeba było przemierzać 

wiele razy dziennie. Stwierdziliśmy, że 

mieszkanie pod miastem jest czymś wspaniałym, 

o ile nie ma się dzieci w wieku szkolnym, 

a z zawodu jest się np. pisarzem. I na razie przeżywamy 

come back na łono miasta. 

Właściwie zasłużył Pan na odpoczynek, bo 

wszystkie męskie powinności dawno pan 

spełnił. Dom wybudowany, ten pierwszy, drzewo 

posadzone, no i dwaj synowie są. Starszy 

już dorosły. 

No tak, Łukasz ma w tym roku maturę i egzaminy na 

studia. Młodszy, Jeremi ma 12 lat. 

Kim chce być Łukasz 

Operatorem filmowym. To fajny zawód. Kiedyś 

chciałem być reżyserem, ale o operatorce nie 

miałem odwagi marzyć. Ten zawód pozwala mieć 

swój świat, nie wpuszczać tam nikogo, kogo nie 

chce się widzieć, nie dzielić się nim. To są rozmowy 

z reżyserem, pewne ustalenia, a później już 

tylko kreacja swojej rzeczywistości. Uwielbiałem 

patrzeć na Pawła Edelmana na planie filmowym. 

Jest niesłychanie spokojnym człowiekiem, zawsze 

z boku, poza wszelkimi konfliktami. Żadnych 

rozterek artystycznych, wszystko ustalone 

wcześniej. Reżyser jest w kotle, musi z ludźmi 

pracować. Aktor – wiadomo – świrus. Z różnymi 

się współpracuje partnerami. Natomiast operator 

ma kamerę, ma lampy, jest zasłonięty. 

Ale jednocześnie to przecież on czaruje. 

Jasne, artystą jest bezsprzecznie. Tyle, że lampa 

mu nie podskoczy. 

Za to wszyscy się podlizują. 

Powodzenie u kobiet szalone! Wszystkie aktorki 

wiedzą, że do kogo, jak do kogo, ale do 

operatora należy się uśmiechać, bo to on robi 

z nich piękne kobiety. 

Mężczyźni też zabiegają o jego względy 

Nie. To specyfika pań, faceci na czym innym się 

koncentrują. 

Nie ma Pan chyba o paniach najlepszego zdania 

To nie tak. Tkwię w tym zawodzie już 20 lat 

i wiem, i rozumiem, że dla aktorki niesłychanie 

ważne jest to, jak zostanie sfilmowana. Sam jednak 

nie mam czegoś takiego. Na początku, kiedy 

przyjeżdżałem na plan filmowy, młody, zbuntowany 

gówniarz, nie chciałem żadnej charakteryzacji. 

Chciałem dobrze grać, nie wyglądać! 

I pamiętam, że któregoś dnia starsza charakteryzatorka 

po prostu mnie opieprzyła: – Synuś, 

ty ładnie graj, a ja muszę zadbać, żebyś mi się 

nie świecił i dobrze wyglądał. Tak samo jest 

z tymi aktorkami. Wiem, że nie bez powodu 

istnieje charakteryzacja, a one chcą i mogą dobrze 

wyglądać. 

A kim chce być Jeremi 

Jeszcze nie wie. I dobrze. Jest zodiakalnym 

Bliźniakiem, bardzo ciekawym gościem – trudnym, 

ale rozsądnym. 

Tworzycie fajną rodzinę, to musi dodawać 

skrzydeł. 

Tak. Z każdym rokiem bardziej istotne jest to, żeby 

mieć gdzie wracać. Jak ważna jest baza, na której 

się buduje. Że gdzieś tam są moi bliscy, że na 

mnie czekają. Mam przyjaciół, nie będę wymieniał 

nazwisk, którzy są singlami. Nie zazdroszczę 

im. To, że sami o sobie stanowią To taka niewola 

bycia wolnym. Ale ja już to zrozumiałem. Dobrze 

mieć bliskich, dobrze mieć rodzinę. 

Internet ocieka słodyczą na Pana temat. Kilka 

cytatów przygotowałam: „kocham Cię gościu”, 

„jesteś najlepszy aktor świata”, „cudowny, 

przystojny, facet z moich snów”. Pan jest 

zorientowany w temacie 

Sam nie mam wewnętrznej potrzeby czytania 

13

Postaci 

forów internetowych. Czasami ludzie, którzy 

się tym zawodowo zajmują, w serialu np., 

przekazują mi, że coś takiego się pojawia. Ale 

ja nie jestem typem do ściskania, głaskania, 

lubienia. Wolę zresztą być ciekawym facetem 

niż ślicznym, słodkim, przyjemnym. Tacy się 

szybko nudzą. 

Ale przecież może się Pan trochę ponapawać… 

Eeeeee. Wie pani, kiedy zacząłem pracować, 

moja babcia zbierała wszystkie wycinki prasowe 

na mój temat. Ale po pewnym czasie człowiek 

się przyzwyczaja do popularności. Nie 

rajcują mnie takie rzeczy. 

Powiem Panu, co mnie wśród tych internetowych 

wyznań, zachwyciło: „Im starszy, tym 

przystojniejszy”. 

Tak to jest z facetami. To chyba nawet reguła. 

No nie, są ślicznoty, które z wiekiem wiele tracą. 

Ale ja nigdy nie byłem ślicznym młodzieńcem. 

Kiedyś Kieślowski mi powiedział: „Ty jesteś 

z tych, co z wiekiem będą ciekawieć”. 

A boi się Pan mijającego czasu 

Nie, jeśli chodzi o wygląd. Ale uświadamiam 

sobie mijający czas i to, że już pewnych 

rzeczy nie mogę zrobić, że pewnych rzeczy 

nie zagram. Ale „always look on the bright 

side of life”. Zacząłem grać ojców i znajduję 

w tym frajdę. Za chwilę będę mógł grać dziadków. 

Jedne drzwi się zamykają, za to drugie 

się otwierają i wszystko jest w porządku. Kiedyś 

męczyło mnie, jak chyba każdego faceta, 

obcowanie z małymi dziećmi. Teraz uwielbiam 

przebywać w ich towarzystwie i gadać 

z nimi. Już wiem, co wiedzą też dziadkowie, jak 

wiele można czerpać z dzieci, jaki one mają 

niezwykły rodzaj energii, siły, który przyswaja 

się nawet nieświadomie. Może już niedługo 

będę miał wnuki Łukasz ma dziewczynę, jest 

poważnie zaangażowany… Ale zapowiedziałem 

mu, że na razie ma uważać. Przygotowanie 

jakieś mam, grałem już dziadków. 

Grał Pan też anioła. I to dwa razy. 

No tak. Zaproponowano mi zagranie anioła. 

Kiedy powiedziałem, że raczej nie nadaję się 

do takiej roli, usłyszałem: „Ale panie Mirku, 

pozwolę sobie wyjaśnić, że to jest anioł, który 

ciągle pije wódkę”. To zresztą anegdotyczna 

historia. Zgodziłem się zagrać jedną scenę w 

filmie, a ona do filmu nie weszła. Tak naprawdę 

to był anioł Ryś, kolędnik ze skrzydłami. A drugi 

raz to było w niemieckim filmie „Droga Molly”, 

też jedna scena, ale bardzo ważna dla filmu, 

w której bohaterka spotyka na swojej drodze 

taksówkarza, będącego kimś na kształt anioła. 

Ale proszę mi wierzyć, że o ile w pierwszym 

przypadku miałem skrzydła nieco sfatygowane 

i siedziałem w jakimś starym żuku, to w drugim 

przypadku wcale skrzydeł nie miałem. 

Ci, którzy mają kontakt z aniołami wiedzą, 

że skrzydła to przereklamowana sprawa. 

A anioły przecież są na świecie. Tymczasem 

proszę wytłumaczyć, dlaczego Pan się w „Fali 

zbrodni”, wbrew oczekiwaniom widzów, nie 

uśmiecha. Reżyser zabrania 

Gram faceta, który mało ma okazji do uśmiechu. 

Taka postać po prostu. Ale nieprawda, że 

nie uśmiecha się wcale. Wszyscy staramy się 

w tym mrocznym scenariuszu znaleźć momenty 

ludzkie – żartów, śmiechu. 

I ma Pan takie szczęście, że castingi Pana 

nie dotyczą. Jak to możliwe w dzisiejszych 

czasach 

To nie tak, że spotkało mnie szczęście. Myślę, 

że tak jest z każdym aktorem, który już 

14

ma swoją filmografię. Oczywiście rozumiem 

reżysera, który dzwoni i mówi: – Znam twoją 

filmografię, niemniej chciałbym sprawdzić, 

jak mi pasujesz do partnera, partnerki, jak się 

w tym filmujesz, może byś zechciał przyjechać. To 

ja wtedy nie mówię – nie jeżdżę z zasady, tylko 

– dobrze, sprawdzimy. Casting w takim sensie rozumiem. 

Niemniej, jeśli ktoś chce dać mi rolę, wie 

kim jestem i gdzie można mnie znaleźć. Reżyserka 

z Holandii znalazła mnie na wczasach w Bieszczadach. 

Czasami zdarzają mi się castingi do filmów 

niepolskich. Jeśli jakiś reżyser widział tylko „Krótki 

film o zabijaniu” i nic więcej i chce mnie zobaczyć, 

to nie ma sprawy. To nie jest moją zakonną regułą, 

że nie będę jeździł na castingi. Ale to, co się odbywa 

w Polsce, gdzie przychodzi 750 osób, to nie dla 

mnie. Wiele lat pracowałem, żeby nazwisko Baka 

coś znaczyło. Lindy nikt na casting nie zaprasza. 

A jak ktoś nie wie, kim jestem, to tylko źle o nim 

świadczy. 

Brawo! Nareszcie! 

Nie ma w tym braku skromności, jest tylko jakaś 

liczba filmów i teatrów telewizji. Panowie 

spod budki z piwem rzucają tytułami filmów, 

w których grałem. Tym bardziej od funkcjonującego 

w kulturze człowieka można wymagać, 

żeby coś wiedział. 

To prawda. Wiedzieć też powinien, że Pan nie 

mieszka w Warszawie, ale w Gdańsku. I ma 

Pan sukces. I popularność. Jest Pan dowodem 

na to, że to możliwe. Wyjątkowym. Co jest takiego 

w tym Gdańsku, że Pan woli być tu 

Tu nie ma Warszawy (śmiech). A jest to! (Mirosław 

Baka pokazuje na widoczną za oknem 

Motławę i kamieniczki nad Motławą). Mogę 

z chłopakami łazić po zaśnieżonej plaży, a nie po 

rozgrzanej, pachnącej olejkiem do opalania. Zimowy 

i wiosenny spacer nad morzem jest czymś 

cudownym. Tu jest wiatr od morza. W Warszawie 

się duszę. Tam jest wyścig szczurów. Po co się 

tam jeździ Żeby zrobić karierę, być wszędzie, 

wszędzie grać! Mnie to nie bawi. Mieszkając tutaj, 

gram tyle, ile potrzebuję, ile chcę. Gdańsk jest 

miejscem, w którym lubię być, lubię żyć, tutaj się 

urodzili moi synowie, tu jest mój dom. 

Nie chciał Pan nigdy mówić o swoich miejscach 

magicznych w Gdańsku, ale może choć 

o jednym Pan opowie 

Są tu miejsca, które lubię bardziej, są też takie, 

których nie lubię. 

Ooo, czyli 

Lubię stary Gdańsk. Uwielbiam Stogi, ale nie plażę, 

tylko las. Od momentu, kiedy pojawił się Łukasz, 

a później Jeremi, do tego lasu chodziliśmy 

na bursztynki. Dwumilimetrowe kamyki zbierane 

przez nas od lat, mieszczą się dzisiaj w ponadlitrowym 

słoju. Ten las ma dla mnie wartość emocjonalną. 

Tam było przyjemnie nawet w lecie. 

• 

15

Kraj 

Chile 

drzwi do Ameryki Łacińskiej 

16

Chile 

A 

José Manuel Ovalle Bravo, 

Ambasador Chile w Polsce, 

rozpoczął swoją misję 

dyplomatyczną w sierpniu 

2004 roku. Jak mówi, 

w Polsce czuje się jak 

w domu – wiele bowiem 

łączy nasze kraje, 

a odległość między 

nimi zmniejsza się 

z każdym rokiem 

Na stronie internetowej ambasady podkreśla 

Pan wagę ponad 80-letniej tradycji 

chilijsko-polskich stosunków dyplomatycznych 

a także to, że wykazujemy 

wspólnotę interesów w wielu dziedzinach. 

W jakich przede wszystkim 

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości 

w 1918 roku, Chile prawie 

natychmiast nawiązało stosunki dyplomatyczne. 

Dokładnie w 1920 roku. 

W związku z burzliwą historią obu naszych 

krajów stosunki te były zrywane 

i przywracane na nowo. To nie przeszkodziło 

nam jednak w budowaniu 

bardzo pozytywnych relacji. 

Jakie są nasze wspólne interesy Oczywiście 

polityczne, gospodarcze i kulturalne. 

Jeśli chodzi o kwestie polityczne, 

to zarówno Chile, jak i Polska zakończyły 

sukcesem proces transformacji sprzed 

kilkunastu lat. Wiele nas łączy także 

w sensie globalnym. Oba nasze kraje 

walczą o te same idee – o prawa człorozmawiała: 

Aneta Polak-Myszka 

foto: Maciej Łabudzki 

N 

17

Kraj 

tu znajduje się bardzo piękna pustynia. 

To takie zagłębie bardzo małych miasteczek. 

Mam tu na myśli takie miejscowości 

jak San Pedro de Atacama – to tam 

dawno temu powstały pierwsze osady. 

A Pana ukochane miejsca w Chile 

Mnie bardziej podoba się południowa 

część Chile. Kraina pełna jezior – podobna 

do polskich Mazur. 

wieka, o wolność, o jak najlepsze warunki 

życia dla swoich obywateli. 

Na przestrzeni ostatnich lat nasze stosunki 

polityczne bardzo się ożywiły. 

W 2006 roku zaszczyciła nas swoją wizytą 

prezydentowa Maria Kaczyńska. 

Do Polski zaś przybyli z wizytą oficjalną 

przewodniczący Senatu Chile i Przewodniczący 

Izby Deputowanych Chile. 

Niedawno odwiedził nasz kraj marszałek 

Senatu RP Bogdan Borusewicz. 

Delegacji tej towarzyszyło 30 przedsiębiorców 

polskich. 

Bardzo zależy nam także na współpracy 

na polu kultury. Są pewne wartości, 

które podzielamy – przede wszystkim 

kultura chrześcijańska. W Chile, podobnie 

jak w Polsce, większość obywateli 

to katolicy. Walczymy o te same wartości 

– o pogłębianie znajomości kultury, 

a także o ciągłe podwyższanie poziomu 

oświaty. 

Nasze gospodarki także wiele łączy. 

Odnotowujemy podobny wzrost PKB 

– Chilijczykom i Polakom żyje się coraz 

lepiej. Polska jest członkiem Unii Europejskiej, 

Chile zaś podpisało Umowę 

Stowarzyszeniową z Unii Europejską. 

Dzięki temu zredukowane zostały bariery 

celne i systematycznie wzrasta 

wymiana handlowa między naszymi 

krajami. W zeszłym roku wyniosła 

350 mln dolarów. 

Biorąc pod uwagę, że w 2004 roku wymiana 

handlowa wyniosła 50 mln dolarów, 

to rzeczywiście wzrost ten jest 

ogromny. 

I bardzo widoczny. Coraz więcej produktów 

chilijskich można kupić w supermarketach 

– przede wszystkim 

owoce, wino, które cieszy się rosnącą 

popularnością wśród Polaków, czy owoce 

morza. Miesiąc temu byłem w Chile. 

We wszystkich dużych sklepach widziałem 

polskie kryształy – jeszcze niedawno 

były nieobecne na rynku chilijskim. 

Chilijczycy coraz chętniej także wybierają 

Polskę na miejsce podróży. Są ciekawi 

tego europejskiego kraju. 

Polacy także chętniej jeżdżą do Chile 

Zdecydowanie tak. Odwiedza nas coraz 

więcej polskich przedsiębiorców. Ale 

Chile przyciąga także młodych Polaków. 

Ciekawi Ameryki Południowej często 

wybierają właśnie mój kraj. 

Które regiony Chile najchętniej odwiedzają 

Polacy 

Ogólnie Europejczykom bardziej podoba 

się północna część Chile. To właśnie 

Wspomniał Pan o wzajemnych wizytach 

przedstawicieli naszych rządów. Już 

Jerzy Buzek i Bronisław Geremek podkreślali, 

że Chile jest dla Polski strategicznym 

partnerem regionalnym. Co to 

znaczy w praktyce 

Chile jeszcze niedawno, z racji tego, że 

jest krajem Ameryki Łacińskiej, było dla 

Polski czymś nowym i bardzo odległym. 

Polacy przekonują się, że możemy być 

swego rodzaju „drzwiami” na rynki tego 

regionu. Chile ma doskonale zorganizowany 

system bankowy, nowoczesne 

drogi i porty, oferuje polskim przedsiębiorcom 

bezpieczne i przejrzyste warunki 

do inwestowania. 

Jak ważnym partnerem dla Chile jest 

Polska 

Polska ma dla nas ogromne znaczenie 

kulturowe. Polak – Ignacy Domeyko – był 

fundatorem i pierwszym rektorem naszej 

najważniejszej uczelni. To rodzina bardzo 

znana i zasłużona. Chilijczycy podziwiają 

polską kulturę. Imponuje nam odwaga, 

jaką Polacy wykazali w walce o niepodległość 

i swoją wolność. Polskę postrzegamy 

jako kraj pełen świetnych uniwersytetów, 

kształcących na bardzo wysokim 

poziomie – to także wzbudza podziw. 

Polska jest także dla nas bardzo ważnym 

partnerem gospodarczym w Europie. 

To ogromny rynek zbytu w Unii 

Europejskiej, a przy tym o stabilnej gospodarce 

i dużych możliwościach inwestycyjnych. 

Co prócz niedawnej historii łączy nasze 

kraje 

Jesteśmy bardzo podobni mentalnie. 

Nasi obywatele kochają wolność i chcą 

żyć w krajach, w których niezwykle ważną 

wartością jest demokracja. 

18

Chile 

Swoją misję w Polsce rozpoczął Pan 

w 2004 roku, a zatem dość dawno. Co 

najbardziej podoba się Panu w naszym 

kraju 

Długo by wymieniać. Bardzo interesuję 

się historią Polski. Jest zachwycająca. 

Ludzie są niezwykle uprzejmi 

i gościnni. I choć nie mówię po polsku, 

nigdy nie spotkało mnie tu nic przykrego. 

Zwiedziłem wiele miast polskich, 

wspomnę tylko o tych największych 

jak: Kraków, Wrocław, Poznań, Gdańsk 

– są przepiękne. Niedawno wybrałem 

się na Mazury – ten region także mnie 

urzekł. Macie piękne jeziora i bardzo 

dużo zieleni. 

Nie ma Pan pewnie zbyt wiele czasu na 

dłuższe wycieczki po Polsce 

To prawda, ale staram się wykorzystać 

na podróże każdą wolną chwilę. 

Rozumiem, że wakacje wciąż przed Panem 

O tak. Ale nie tylko w czasie wakacji 

podróżuję po Polsce. Bardzo chętnie 

wyjeżdżam z Warszawy także na przykład 

na weekend. 

Polacy coraz bliżej poznają chilijską 

literaturę. 

W tym zakresie także wiele nas łączy. 

I Polska, i Chile mają swoich Noblistów, 

wielkie nazwiska. Nagrodzeni Chilijczycy 

to Pablo Neruda i Gabriela Mistral. Na 

przestrzeni stu lat Polacy aż cztery razy 

odbierali tę nagrodę. Henryk Sienkiewicz, 

Władysław Reymont, Czesław Miłosz 

i Wisława Szymborska to wspaniali artyści. 

Myślę, że jesteśmy krajami poetów. 

W przypadku Polski to chyba w dużej 

mierze trudna historia zrodziła tylu 

wielkich literatury 

Zgadzam się. Wy macie historię, a my 

wino, które także sprzyja twórczości... 

Co Pana zdaniem jest najważniejsze 

w pracy dyplomaty 

Najważniejsze jest to, żeby w kraju, 

w którym wypełnia się misję dyplomatyczną, 

czuć się jak u siebie w domu. 

A ja właśnie tak się czuję w Polsce. Druga 

niezwykle ważna kwestia to budowanie 

jak najlepszych stosunków przede 

wszystkim tych politycznych, ale także 

gospodarczych i kulturalnych. To mi się 

chyba udaje. 

Czego mogę zatem życzyć 

Żebym był tutaj jak najdłużej – to dla 

mnie bardzo ważne. 

Dziękuję za rozmowę. 

• 

19

Kraj 

Kraina 

różnorodności 

20

Chile 

Długi wąski pas wzdłuż zachodniego wybrzeża Ameryki Południowej 

nad Oceanem Spokojnym, na którego terytorium odnajdziemy skute lodem 

fiordy, jak i jałowe pustynie, pokryte śniegiem wulkany i skaliste szczyty 

Andów, a także szerokie doliny rzeczne i głębokie wąwozy. To Chile 

Na jednym krańcu tego kraju leży tropikalna 

Arica, na drugim subarktyczna Punta Arenas. 

Do Chile należy także ok. 3 tys. wysp, 

w tym – jedyne w swoim rodzaju – Wyspy 

Wielkanocne. 

Santiago de Chile 

Stolica Chile to megamiasto, które otoczyło 

Santiago z czasów kolonialnych. Dzisiaj jest 

jednym z najnowocześniejszych miast Ameryki 

Południowej. Coraz bardziej rozrasta 

się na boki i – za sprawą wciąż nowych wieżowców 

– pnie się w górę. Mieszka tu blisko 

5 milionów ludzi – ponad jedna trzecia 

Chilijczyków. Pozostałością po latach 60. 

są otaczające stolicę osiedla nędzy, które 

pomimo wielu starań wciąż wyraźnie kontrastują 

z zamożnymi dzielnicami, takimi jak 

Vitacura i Las Condes. 

Miasto dzieli na połowę rzeka Mapocho, 

która tworzy północną granicę centrum 

i zamyka trójkąt, którego boki wyznaczają 

Vía Norte Sur oraz Avenida General 

O’Higgins zwana przez mieszkańców Alameda. 

W tym obszarze znajdują się najbardziej 

godne polecenia muzea i pomniki historii 

oraz architektury. 

Najbardziej „europejskim” miejscem 

w Santiago jest park Forestal, zaprojektowany 

przez francuskiego architekta przestrzeni, 

który wzorował się na paryskich parkach. 

Przechodząc przez rzekę trafimy do modnej 

dzielnicy Bellavista, gdzie mieszczą się 

liczne restauracje i kafejki. Dalej odnajdziemy 

The Parque Metropolitano będący dla 

21

mieszkańców i turystów miejscem rozrywki 

ze szlakami spacerowymi, miejscami piknikowymi 

i zoo. Tu też znajduje się wzgórze 

San Cristňbal, na które można wjechać autobusem, 

kolejką linową lub wejść pieszo, by 

podziwiać metropolię z góry. 

Santiago jest również znakomitym punktem 

wypadowym do dalszych atrakcji turystycznych. 

Tylko 60 km stąd znajdują się tereny 

do uprawiania narciarstwa. Także tylko godzina 

drogi wystarczy, by znaleźć się na jednej 

z pięknych plaż Pacyfiku. Natomiast na południe 

od Santiago leżą bogate i piękne winnice 

Maipo Valley, będące jednym z najbardziej 

szanowanych regionów produkcji wina. 

Miasto-ogród 

Vińa del Mar, nazywana Ciudad Jardín (miasto-ogród) 

to najbardziej luksusowy kurort 

Chile z szerokimi alejami ciągnącymi się 

pod palmami i bananowcami, z rozległymi 

plażami z białym piaskiem i licznymi wysmakowanymi 

restauracjami. Mimo iż wody oceanu 

są tutaj wyjątkowo zimne, ta tropikalna 

atmosfera ulic przyciąga turystów z całego 

świata. Popularności miejsca dodają także 

wymuskane nowoczesne wille i pałace, 

a także odmienne w charakterze urzekające 

domy z czasów kolonialnych. 

Wyspa Wielkanocna 

Wzdłuż wybrzeża wyspy stoi mniej więcej 

245 kamiennych ahu, a kilka znajduje się 

w jej głębi. Odstępy pomiędzy nimi świadczą, 

że kiedyś było ich znacznie więcej. Spośród 

wielu odmian największe wrażenie robią ahu 

moai – postumenty, na których stoją potężne 

postacie, czyli moai, mierzące nawet 10 

metrów. W Rano Raraku znajdują się większe 

posągi, nad którymi pracę nagle przerwano. 

Wiele z tych budowli zostało częściowo zniszczonych 

i zrabowanych. Archeolodzy odrestaurowali 

jednak znaczną ich część. 

Patagonia 

Fascynujące krajobrazy, niezwykłe formacje 

geologiczne, błękitne laguny i ośnieżone 

szczyty gór. Do tego malownicze jeziora, 

wodospady, wysokie ściany lodowe. To Patagonia, 

której unikalne piękno przyciąga 

turystów i wspinaczy. 

Najsłynniejszy region Chile. Kraina geograficzna 

w południowej części Ameryki Południowej 

położona na terenie Argentyny i Chile. 

Na zachodzie i południu obejmuje część 

Andów (Kordyliera Patagońska) oraz Ziemię 

Ognistą, na północy ograniczona jest Pampą 

i niziną La Platy, natomiast na wschodzie 

sięga do Oceanu Atlantyckiego. Na jej terenie 

znajduje się m.in. Wyżyna Patagońska, 

Cieśnina Magellana oraz przylądek Horn. 

Punta Arenas to jedno z najbardziej interesujących 

miast Patagonii, położone na 

zachodnim brzegu Cieśniny Magellana. Panuje 

tu atmosfera przełomu wieków dzięki 

pałacom i innym budowlom powstałym 

w okresie boomu wełnianego. 

Liczące 113 tys. mieszkańców miasto rozwija 

się wokół najlepszego w promieniu tysięcy 

kilometrów portu, do którego zawijają 

kutry rybackie, statki naukowe prowadzące 

badania Antarktyki oraz statki wycieczkowe. 

Miejska strefa wolnocłowa wpływa na rozwój 

handlu i wzmaga ruch imigracyjny. Ponieważ 

w niedziele miasto całkowicie zamiera, warto 

wówczas rozejrzeć się po okolicy. 

Przy porośniętej egzotycznymi drzewami iglastymi 

Plaza Múńoz Gamero stoją takie charakterystyczne 

budowle, jak Club de la Unión 

(dawny pałac Sary Braun), katedra i główna 

siedziba potężnej Sociedad Menéndez Behety 

(obecnie filia Citibanku). Dalej zobaczymy 

wspaniałą Casa Braun-Menéndez, niegdyś 

siedzibę rodową, a obecnie ośrodek kultury 

i muzeum historii regionu czy niezwykły kamienny 

zamek należący do Charly’ego Milwarda, 

którego ekscentryczne przygody zainspirowały 

jego krewnego Bruce’a Chatwina 

do napisania książki „W Patagonii”. 

Na północny wschód od Punta Arenas, nad 

Seno Otway, żyje kolonia pingwinów Magellana, 

a także mewy, kormorany i morsy. • 

22

Restaurator 

marzyæ 

Warto 

rozmawiała: Anna Zawadzka 


Agnieszka 

Kusznierewicz 

– marzycielka podejmująca 

działania pod wpływem chwili. 

Od roku współwłaścicielka 

restauracji Bazaar 

24

Bazaar 

TTa restauracja to spełnienie marzeń czy może 

początek drogi do ich spełnienia 

Chyba początek, bo nie zamierzam na tym 

poprzestać. Od zawsze, a już na pewno 

od czasów licealnych marzyłam o własnej 

restauracji. W każde wakacje pracowałam 

jako kelnerka, później barmanka. Biznes 

restauracyjny poznawałam więc od podstaw. 

Przez te kilkanaście lat czułam, że 

kiedyś - wcześniej lub później - będę miała 

własną restaurację. I tak się szczęśliwie 

złożyło, że marzenie się spełniło. I to chyba 

w najbardziej odpowiednim momencie 

mojego życia, niedługo po rozstaniu z Mateuszem. 

systemy komputerowe. To ogromna maszyna, 

w której pracuje około 40 osób, a aby 

sprawnie funkcjonowała musi być jak szwajcarski 

zegarek. Myśląc o restauracji miałam 

w głowie raczej to, co widzi klient – przytulne 

wnętrze, eleganckie meble, wyszukaną 

zastawę, pyszne jedzenie. Zapomniałam 

o całej organizacji, a to właśnie jest codzienna 

praca restauratora. 

Czy ta konfrontacja marzeń z rzeczywistością 

nie spowodowała, że wszystko straciło 

swój urok 

Ależ nie. Mam przecież to, czego chciałam. 

Reszty wciąż się uczę, zresztą przy wsparciu 

Jaką kuchnię serwujecie w Bazaarze 

Smaczną i - co nie mniej istotne – ciekawą. 

Są to autorskie propozycje naszego 

rewelacyjnego szefa kuchni, który cale 

swoje doświadczenie zawodowe zdobywał 

za granicą, u najlepszych kucharzy 

m.in. w Hiszpanii. Potrafi on w zaskakujący 

sposób połączyć smaki. Jego propozycje 

to np. mus czekoladowy z powidłami 

z pomidorów czy deser ze szparagów, czyli 

rzeczy, które pozornie wydają się nie do 

pogodzenia. 

Znalezienie odpowiedniej osoby na stanowisko 

szefa kuchni zajęło nam blisko rok, 

ale było warto. Choć czasem jest ciężki we 

Czy to była terapia zastępcza 

Nie na pewno nie. To było raczej przeznaczenie. 

Jeszcze nie zdążyłam pomyśleć co dalej, 

gdy z propozycją otwarcia restauracji zwrócił 

się do mnie mój wieloletni przyjaciel, właściciel 

kilku warszawskich lokali. Wiedział, 

że od dawna marzę o otworzeniu własnej 

restauracji, a właśnie znalazł dobrą lokalizację 

i zaproponował mi współpracę. 

Z drugiej strony rzeczywiście moment był 

idealny. Skończyłam pewien etap życia, 

a wtedy najlepiej zaczynać coś nowego. 

Można wtedy w całości poświęcić się nowemu 

celowi. Propozycja trafiła na idealny 

moment. Muszę się bowiem przyznać, że 

już kiedyś – sześć lat wcześniej – byłyśmy 

z koleżanką bliskie otwarcia restauracji. Wycofałam 

się jednak z pomysłu ze względu 

na inne plany jakie mieliśmy z Mateuszem. 

Teraz dziękuję losowi, że tak to się skończyło. 

Dziś mam świadomość jak mało wtedy 

wiedziałam o tym biznesie. Z pewnością 

nie poradziłybyśmy sobie bez wsparcia doświadczonej 

osoby. A taką jest właśnie mój 

obecny wspólnik. 

Restauracja działa już ponad rok. Czego musiała 

się Pani przez ten czas nauczyć 

Niezmiernie istotną kwestią okazała się cała 

organizacja zaplecza, czasu pracy, skomplikowana 

księgowość, wspomagające ją 

Czêsto marzy mi siê te¿ Toskania 

i dom z winnic¹. Ale to kiedyœ... 

znakomitego i doświadczonego menedżera. 

A poza tym, ta praca cięgle daje mi ogromną 

satysfakcję. Robię to co lubię, spełniam 

swoje marzenia i ciągle się rozwijam. 

Kto przychodzi do Bazaaru 

W założeniach nastawiliśmy się głównie na 

klienta biznesowego i organizowanie eventów. 

Gości prywatnych miało być 20 – 30 proc. 

Tymczasem jest odwrotnie. Odwiedzają 

nas głównie prywatne osoby poszukujące 

dobrego jedzenia i miłej atmosfery. Przy 

sąsiednich stolikach często siedzą pary 

w średnim wieku w wieczorowych strojach po 

wizycie w pobliskiej Filharmonii oraz młodzi 

ludzie w jeansach, którzy posilają się przed 

długą nocą w klubach. Z tego co obserwuję, 

zarówno jedni jak i drudzy, czują się u nas 

znakomicie. Stworzony przez nas klimat wyjątkowo 

odpowiada też kobietom, które spotykają 

się u nas na babskie wieczory. 

współpracy (śmiech), to znosimy jego artystyczne 

kaprysy. W zamian za to możemy 

zaoferować naszym klientom jedną z najciekawszych 

kuchni w mieście. Propozycje 

z pierwszej karty dań okazały się sukcesem. 

Nowe, wiosenne menu również znalazło 

uznanie wśród naszych gości. Szczególnie 

chwalą nas bywalcy zagranicznych restauracji 

– potwierdzają, że tak właśnie się jada 

na świecie w najznakomitszych lokalach. 

Natomiast pozostali cenią nas sobie jako 

ciekawostkę, inną niż wszystko. 

Czyli znakomicie radzicie sobie na konkurencyjnym 

warszawskim rynku. 

Od samego początku za nadrzędny cel postawiliśmy 

sobie serwowanie jak najlepszej 

kuchni. Chcieliśmy, aby właśnie z tym kojarzył 

sie Bazaar. I udało się - klienci wracają, 

polecają nas swoim znajomym. Mamy coraz 

większą liczbę bywalców. 

25

Restaurator 

Co dalej Wspomniała Pani, że Bazaar to 

jeszcze nie koniec realizacji marzeń. 

Na razie cieszy mnie to, co mam. Restauracja 

wciąż wymaga znacznych nakładów pracy, 

więc siłą rzeczy tylko jej poświęcam swoją 

uwagę. Tym bardziej, że wreszcie po trzech 

latach (dwa lata trwały prace przygotowawcze) 

wiele rzeczy toczy się już swoim własnym 

trybem. Wciąż jednak marzę o małej 

tajskiej restauracyjce. Byłby to lokal z bardzo 

rodzinną atmosferą, z zaledwie kilkoma 

stolikami. Drugi pomysł to francuska braseria. 

Na razie jednak nie robię długofalowych 

planów. Nie ustalam konkretnych dat, po 

prostu ciężko na to pracuje i trochę zdaję się 

na szczęśliwy los. Wierzę w przeznaczenie. 

Ciekawą kolejność Pani przyjęła, zaczynając 

od realizacji największego projektu... 

Rzeczywiście Bazaar to dość duża restau- 

racja. Powierzchnia dwóch poziomów to 

w sumie 650 m 2 . W lecie otwieramy także 

200 metrowy ogród. Możemy realizować imprezy 

nawet dla 300 – 400 osób. Pod tym 

względem nie mamy więc zbyt dużej konkurencji 

w Warszawie. 

W biznesie nie chce Pani planować. A w życiu 

prywatnym 

Jeżeli cokolwiek planuje to właśnie 

w biznesie, ale tak jak powiedziałam, nie na 

wiele lat w przód. Doświadczenie nauczyło 

mnie tego, że w jednej chwili wszystko się 

może zmienić. W życiu prywatnym w ogóle 

staram się nie planować. Nawet w kontekście 

tak już bliskich wakacji. Na pewno 

gdzieś pojadę, ale gdzie i kiedy to zobaczymy. 

Lubię spontaniczność. Uwielbiam 

podróże. Najbardziej fascynuje mnie Azja 

– jej kultura i kuchnia oraz ludzie, którzy 

są szczęśliwi niezależnie od warunków, 

w jakich przyszło im żyć. Dzięki ich wielkiej 

życzliwości jest tam bezpiecznie. Bardzo 

odpowiada mi też tamtejszy klimat 

– gorący i wilgotny. 

Często marzy mi się też Toskania i dom 

z winnicą. Ale to kiedyś - póki co jestem człowiekiem 

miasta. I chyba stąd równoległe 

marzenia o Nowym Jorku, a ściśle mówiąc 

Manhattanie. Jak do tej pory się nie udało, 

choć już dwa razy miałam bilet na samolot. 

Nie planuję już, czekam raczej na ten właściwy 

czas. 

Poza podróżami mój cel w życiu to wstawać 

rano z chęcią do działania i z radością wynikająca 

z tego, co robię. Żyję tak jak miałabym 

umrzeć jutro, a marzenia mam takie, jakbym 

miała żyć wiecznie. I to jest moje motto. 

• 

26

Pasje 

Dla przyjemności 

i prestiżu 

tekst: Anna Zawadzka 

foto: Polski Związek Golfa, Wilson Golf 

28

Golf 

Golf to dyscyplina sportu 

szczególnie lubiana 

przez biznesmenów 

i przedsiębiorców. 

Gra pozostawia bowiem 

sporo czasu na rozmowy 

między partnerami. Daje 

wyjątkową możliwość 

poznania osobowości 

przeciwnika. Niektórym 

trudno bowiem zachować 

zimną krew, gdy piłka 

po raz kolejny 

o centymetry mija dołek 

29

Pasje 

W ocenie ekspertów kraje Europy Środkowej, w tym 

Polska znajdują się tuż przed momentem skokowego 

wzrostu popularności gry w golfa. Według prognoz 

do roku 2015 liczba pól golfowych w Polsce 

wzrośnie dwukrotnie, a liczba graczy czterokrotnie. 

W Wielkiej Brytanii co roku na pola golfowe wychodzi 

prawie 1,5 miliona ludzi, a w USA około 25 

milionów. W Polsce w golfa regularnie gra zaledwie 

około 5 tys. osób. Oprócz biznesmenów i przedsiębiorców 

w coraz większej liczbie są to prawnicy, lekarze, 

dziennikarze, aktorzy czy managerowie, czyli 

przedstawicieli tzw. middle class. 

W zderzeniu z monumentalnym 500-letnim okresem 

rozwoju tego sportu w Europie musimy skromnie 

przyznać, że golf ma u nas dość wątłe tradycje. 

Najstarszy nasz klub powstał w 1906 roku w okolicach 

dzisiejszego Szczawna Zdroju. Ponad 20 lat 

później grano już w Warszawie. Pole położone było 

na łąkach siekierkowskich (przy dzisiejszej ulicy 

Bartyckiej). Jego prezesem był ówczesny ambasador 

Francji w Warszawie, a wśród graczy byli między 

innymi książę Jan Lubomirski z synem, hrabia 

Tarnowski, hrabia Czapski, minister Wielowiejski, 

przedstawiciele ambasad oraz goście z za granicy. 

W 1938 roku klub przeniósł się do Powsina, gdzie 

działał zaledwie do wybuchu wojny. 

Nie trudno zgadnąć, co stało się z golfem po wojnie. 

Dyscyplina nie cieszyła się sympatią polskiej 

władzy ludowej. Entuzjaści mogli się ujawnić dopiero 

pod koniec lat 80-tych. Swoją pasję golfową 

zapragnęli rozwijać ci, którzy golfa spróbowali za 

granicą oraz mieszkający u nas cudzoziemcy. Pojawili 

się także pierwsi inwestorzy. Powstały pola 

golfowe – jedno pod Warszawą w Rajszewie, drugie 

w Kołczewie niedaleko Międzyzdrojów. W 1994 

roku rozegrano pierwszy i zarazem najważniejszy 

turniej Polskiego Związku Golfa – Polish Open. 

Dziś polski golf rozwija coraz dynamiczniej. W ubiegłym 

roku otwarte zostały dwa mistrzowskie pola 

– Toya pod Wrocławiem i Rosa koło Częstochowy. 

W województwie zachodniopomorskim realizowany 

jest projekt Modry Las koło Choszczna. Inwestycja 

prowadzona przez firmę słynnego golfisty Gary 

Playera ma szansę być obiektem światowej klasy. 

Spośród imprez organizowanych 

wyłącznie dla pań jednym z najbardziej 

prestiżowych w naszym kraju jest 

organizowany w połowie czerwca 

Dr Irena Eris Ladies Golf Cup (drugim 

są SEB Mistrzostwa Polski Kobiet). 

Udział w turnieju firmowanym przez 

koncern kosmetyczny daje szansę zdobycia 

cennych punktów w Dell Polskim 

Rankingu Golfowym 2007. Dodatkowo, 

dzięki porozumieniu o współpracy 

podpisanemu z Golf Morava 

– organizatorem m.in. cyklu Ladies 

Czech Open – polskie zawodniczki 

będą miały szansę powalczyć 

z koleżankami zza południowej 

granicy 

30

Golf 

Polski Związek Golfa zrzesza obecnie 32 kluby golfowe. 

Wśród nich aż 13 posiada pola 18-dołkowe, 

tyle samo jest pól 9-dołkowych. Pozostałe kluby są 

zarejestrowane przy ośrodkach Driving Range, polach 

Pitch & Putt lub innych niepełnowymiarowych 

polach golfowych. Największe skupisko klubów 

golfowych jest w okolicach Szczecina, Trójmiasta 

i Wrocławia. 

Choć na razie trudno mówić o masowości tego 

sportu w naszym kraju, to jednak z każdym rokiem 

golfistów przybywa. Grają głównie mężczyźni 

(80 proc.). Zarejestrowanych jest również 150 juniorów 

i to oni mają największe osiągnięcia. Najlepszym 

golfistą w Polsce jest 16-letni Mateusz Jędrzejczyk. 

Sezon golfowy w Polsce trwa 7-8 miesięcy – od 

kwietnia do listopada (dłużej na północy i zachodzie 

Polski – ze względu na sprzyjającą pogodę). 

W tym czasie amatorzy tego sportu mogą wziąć 

udział aż w kilkuset turniejach. Największe i najważniejsze 

z nich to Turnieje Mistrzowskie PZG, 

gdzie zawodnicy (lub drużyny) walczą o tytuły 

Mistrzów Polski. Cykl składa się z 8 turniejów. Są 

to m.in. Klubowe Mistrzostwa Polski, MP Juniorów, 

Międzynarodowe Mistrzostwa Polski Amatorów 

– Mężczyzn, SEB Mistrzostwa Polski Kobiet oraz 

rozgrywane w formule open – dla graczy zawodowych 

i najlepszych amatorów – najważniejsze 

zawody sezonu, turniej Polish Open. W tym roku 

odbędzie się on w dniach 6 – 9 września na polu 

Postołowo Golf Club koło Gdańska. Pula nagród 

wynosi 120 tysięcy złotych. 

Ponadto, po raz kolejny organizowany jest Oracle 

Mid Amateur Golf Tour. Jest to seria golfowych 

turniejów, w których udział mogą brać zawodnicy 

spełniający limit wieku (od 35 lat). Serię turniejów 

z zawodami Masters na zakończenie cyklu (głównie 

dla profesjonalnych graczy) oferuje Armada Deutsche 

Bank Pro-Am Tour. 

Od kilku lat odbywają się również zawody firmowane 

przez firmy Volvo i Lexus, które są jednocześnie 

krajowymi/regionalnymi eliminacjami do światowego 

finału. 

• 

31

Ekskluzywne marki 

Luksus w skromności 

i umiarkowaniu 

tekst: Katarzyna Krzymińska 

foto: East News 

Kobieta w dżersejowej sukience z papierosem w ustach 

w czarnym kapeluszu – tak widzę Coco Chanel, 

która przez prawie sześćdziesiąt lat kreowała paryski 

świat mody. I chociaż moda przemija, jej styl pozostaje 

Kobieta Chanel jest poważna, niezwykle elegancka 

i pełna godności, ale też wyzwolona. Przestała być 

tylko ozdobą męskiego świata w stroju tak skonstruowanym, 

że trudno się było pochylić - w sukni po kostki 

i szpiczastych trzewikach. Mademoiselle odrzuciła 

zastane kanony. Zaproponowała pierwszy w historii 

mody dżersejowy kostium. Któż sięgnąłby po tak 

tani materiał, z którego do tej pory szyto jedynie 

męską bieliznę Tylko ona, a był to strzał 

w dziesiątkę. Dżersejowa sukienka, w 1916 roku 

nazwana przez „Harper’s Bazaar” „Chanel’s 

charming chemise dress” - także przetrwała do 

dziś, choć pod skróconą nazwą - „szmizjerka”. 

Mawiała, że dzięki jej ubraniom „kobiety będą 

się normalnie poruszać i żyć”. Trafiła na bardzo 

podatny grunt. Kobiety z pierwszej połowy 

XX wieku stawały się coraz bardziej aktywne 

i niezależne, zaczynały pracować zawodowo. 

Ubierając panie na dzień Chanel proponowała 

żakiety, marynarki, „szmizjerkę” właśnie. Przemycała 

wiele elementów męskich. Na wieczór 

doskonała była sukienka, która - choć odkrywała 

plecy i ramiona – pozostawała nadal skromna. 

Z czasem kobiety zaczęły naśladować ciekawie ubraną 

projektantkę. Jak ona obcinały włosy na krótko. 

Założyły spodnie, wygodne swetry, kamizelki i buty z 

zaokrąglonym noskiem. 

Chanel jako pierwsza stworzyła kolekcję mody sportowej. 

Pojawiły się w niej wełniane szale i czapki, idealne 

na narty wełniane spodnie i śniegowce. Był to rok 1929. 

Zaledwie dwa lata później Mademoiselle otrzymała od 

potentata filmowego Samuela Goldwina propozycję 

przyjazdu do Stanów Zjednoczonych. Za gażę 1 miliona 

dolarów Chanel zaczęła projektować dla Katherine 

Hepburn, Grace Kelly, Elizabeth Taylor czy Glorii Swanson. 

Zdecydowała się jednak na zerwanie kontraktu, 

prawdopodobnie dlatego, że gwiazdom nie podobało 

się to, że projektuje dla nich tylko jedna osoba. 

Chanel rozsławiła przede wszystkim ta najbardziej pożądana 

- Marilyn Monroe. Z rozbrajającą szczerością 

wyznała kiedyś, iż za całe ubranie wystarczy jej kilka 

kropel Chanel Nr 5 - najsławniejszych perfum świata. 

Początkowo Mademoiselle rozdawała je klientkom, 

mówiąc, że znalazła ten zapach przypadkowo i nie 

pamięta, kto jest producentem. Niezwykłe jak na owe 

czasy było także opakowanie. Wybrała kształt prosty i 

klasyczny. To przyniosło jej kolejny sukces. 

Między rokiem 1926 i 1931 Coco projektuje stroje w 

stylu angielskim. Jej kamizelka wygląda jak liberia lokajów 

w zamku Eaton Hall. Beret naciągnięty głęboko na 

czoło, męskie kardigany narzucone na spódnice – jak 

swetry angielskich szlachciców. Chanel sięga także 

po tweed – ten rezerwuje dla damskich kostiumów. 

Proponuje też coś, czego żadna Angielka wcześniej 

nie założyłaby – sztuczną biżuterię. Nie tylko 

to szokuje obserwatorów jej poczynań. Sznury 

pereł, broszki, bransoletki Mademoiselle łączy 

ze swetrami i tweedowymi żakietami. A do tego 

wszystkiego torebka już nie trzymana w ręku, 

ale zawieszoną na łańcuszku. Świat oszalał! 

W 1940 roku Chanel zamyka firmę, by ponownie 

zadebiutować przed całym światem w 

1954 r. Po roku znów jest na okładkach kolorowych 

magazynów. 

Zwykła dziewczyna – tak można by powiedzieć 

o Mademoiselle. Wychowywana była w ubogiej 

rodzinie, potem – po śmierci matki – kilka 

lat spędziła w sierocińcu. Może to spowodowało, 

że z aż taką determinacją zabrała się za 

podbój świata. Uwielbiana przez mężczyzn zawzięta 

i dumna Coco zdołała pozyskać sobie wielkich tego 

świata. Zdobyła coś jeszcze - ponadczasowość. 

Styl chanelowski dziś kojarzony jest z klasyką, elegancją 

i prostotą. Obowiązuje w dyplomacji, uwielbiają 

go postaci biznesu. Każda dobrze ubrana kobieta ma 

zapewne w szafie kostium a' la Chanel i oczywiście... 

małą czarną. 

• 

34

Coco Chanel 

„Nie ma kobiet 

brzydkich 

– są tylko kobiety 

zaniedbane” 

„Zawsze 

odejmować, 

nigdy 

dodawać” 

35


BMW serii 5 

radość 

z jazdy 

Już charakterystyczna stylistyka limuzyny BMW serii 5 zapowiada 

radość z jazdy. Innowacyjny układ jezdny o lekkiej konstrukcji 

oraz potężny silnik wywiązują się z tej obietnicy 

na każdym przejechanym metrze 

Fascynujące detale, takie jak pierścienie diod 

elektroluminescencyjnych wokół podwójnych 

reflektorów i umieszczony nad nimi świecący pas 

tworzą niepowtarzalny wygląd BMW serii 5. Elegancja 

i sportowy charakter - taki przekaz niesie duży 

rozstaw osi, krótkie zwisy i karoseria przypominająca 

coupé. Wewnątrz auta komfort zapewniają 

wyselekcjonowane materiały, doskonałe oprzyrządowanie 

i przestrzeń. Fotele godzą perfekcyjną, 

ergonomiczną pozycję siedzenia i swobodę ruchów 

z eleganckim wyglądem. 

Prostszy, bardziej logiczny i przejrzysty - to cechy nowego 

kokpitu BMW serii 5. Wszystkie najważniejsze 

funkcje umieszczone zostały w pobliżu kierownicy, 

a drugorzędne obsługiwane są wygodnie za pomocą 

kontrolera umieszczonego na konsoli środkowej. 

Pozwoliło to zmniejszyć liczbę przyrządów na tablicy 

rozdzielczej i ułatwić obsługę pojazdu tak, aby 

kierowca mógł się poświęcić całkowicie czerpaniu 

radości z jazdy. 

Komfort i bezpieczeństwo jeszcze bardziej zwiększa 

dostępny na życzenie systemem nawigacji Professional. 

Pozwala on na obsługę wszystkich istotnych 

funkcji za pomocą poleceń głosowych. Zawiera 

on czytelny 8,8 calowy ekran, który za pomocą 

40

BMW 

w klasie biznes 

komunikatów głosowych, mapy trasy lub strzałek 

pewnie prowadzi kierowcę do wybranego celu. 

Przednia część pojazdu wykonana jest z wysokowytrzymałego 

aluminium. Zredukowana masa przodu 

pojazdu pozwala uzyskać na zakrętach idealny 

rozkład masy na obie osie w stosunku 50 : 50. 

Dzięki temu auto jest niewiarygodnie zwinne. 

BMW serii 5 gwarantuje najbardziej sportową jazdę 

w swojej klasie. 

Prawdziwa radość z jazdy wymaga czegoś więcej, 

niż tylko wrażenia bezpieczeństwa. Wysokowydajne 

hamulce i takie elementy jak reflektory 

adaptacyjne czy opony z funkcją jazdy awaryjnej 

przyczyniają się aktywnie do podniesienia bezpieczeństwa 

jazdy. Układ ASE (Advanced Safety Electronics) 

wykorzystuje czujniki w celu optymalnego 

działania poduszek powietrznych i systemu pasów 

bezpieczeństwa. Dodatkowo wysokowytrzymała 

kabina gwarantuje maksymalne zabezpieczenie 

pasywne. 

• 

41


Z mi³oœci 

do piêkna 

tekst: Aneta Polak-Myszka 

Ponad sto nagród na koncie, doskonała reputacja 

w środowisku biznesowym, zadowoleni klienci 

– to największe osiągnięcia Natalii Gold i jej 

właściciela Józefa Czerniejewskiego 

42

Natalia Gold 

Podczas spaceru ulicą Kościuszki w Piasecznie trudno nie zauważyć pięknego 

salonu z biżuterią. Ogromne przeszklone witryny zapraszają przechodniów do 

środka. To tam, w przestronnym salonie o powierzchni 160 m², kupić możemy 

wykwintną biżuterię – pierścionki, bransoletki, łańcuszki i wisiory o wyszukanych 

wzorach. Coś na co dzień i na wyjątkową okazję. 

– Pracujemy już 28 lat – wspomina właściciel – Józef Czerniejewski. – Wszystko 

zaczęło się od jednoosobowej firmy z siedzibą w malutkim lokalu. Dziś zajmujemy 

się projektowaniem, wytwarzaniem i sprzedażą. Zdecydowaliśmy się także 

na współpracę barterową z wieloma partnerami. Dzięki temu rozszerzyliśmy zasięg 

naszej dystrybucji – dodaje. 

Dziś Natalia Gold zatrudnia 17 pracowników. Biżuterię sprzedaje w trzech własnych 

salonach jubilerskich – dwóch w Piasecznie i jednym w Warszawie. Może 

się pochwalić nową, piękną siedzibą na ulicy Kościuszki 18. 

Firma jest laureatem ponad 100 nagród w konkursach branżowych i biznesowych. 

Ostatni z nich to „Polski Sukces”, w którym Natalia Gold otrzymała statuetkę 

Lidera Polskiego Sukcesu. 

Z roku na rok rosną obroty firmy. Mimo ogromnych nakładów inwestycyjnych 

Natalia Gold zawsze pomaga najbardziej potrzebującym. Fundacja Uśmiech 

Dzieciom nagrodziła Józefa Czerniejewskiego certyfikatem Firma Przyjazna Dzieciom. 

– Dobroczynność jest bardzo ważną częścią mojej działalności. Nigdy nie 

można zapominać o tych, którzy potrzebują pomocnej dłoni. To nasz obowiązek 

- podkreśla właściciel Natalii Gold. 

43

Zdrowie & SPA 

szczypta 

luksusu 

rozmawiała: Ewa Firlej 

Mercure Mrongovia 

Wspaniały kompleks SPA, ekskluzywne wnętrza, fantastyczna obsługa, 

sale konferencyjne mogące pomieścić nawet 320 osób i wiele, 

wiele innych atrakcji. Jednym słowem coś dla ducha i... dla ciała 

Mercure Mrongovia cieszy się zasłużoną renomą. 

Jaki jest przepis na sukces 

Przepisu nie mam i chyba nikt go nie ma. 

Nasz hotel ma dobrą opinię, na którą pracowaliśmy 

wiele lat. Najważniejsze było, 

aby wszyscy pracownicy w hotelu rozumieli 

( i stosowali ) zasadę – „jesteśmy 

do Państwa dyspozycji”. Może zabrzmi to 

jak slogan, ale w Mrongovii podchodzimy 

do każdego z gości indywidualnie. Inne 

potrzeby mają goście indywidualni, którzy 

korzystają z naszego hotelu jako miejsca 

wypoczynku, dobrej zabawy, relaksu. Ci 

goście się nie spieszą, ale wymagają profesjonalnej 

obsługi, rodzinnej atmosfery, 

widzą wszystkie niedociągnięcia. Innego 

serwisu oczekują grupy turystyczne 

– szybkiego, profesjonalnego. A organizatorzy 

spotkań konferencyjnych wymagają 

wszystkiego naraz – szybkiej i sprawnej 

obsługi, profesjonalizmu, adaptacji pomieszczeń 

do potrzeb swoich spotkań. No 

i co bardzo ważne, wszyscy oczekują dobrego 

jedzenia. I chyba nam to wszystko 

wychodzi (śmiech)! 

W hotelu można zadbać o swój wygląd. Z jakich 

zabiegów mogą skorzystać goście 

Szczycimy się naszym kompleksem SPA. 

SPA w Hotelu Mercure Mrongovia, stworzone 

z myślą o odprężeniu i zdrowiu, oferuje ponad 

60 rodzajów ekskluzywnych zabiegów 

odmładzających ciało, usuwających stres 

i sprzyjających dobremu samopoczuciu. 

W ofercie zabiegów znajdują się m.in. masaż 

hawajski Lomi Lomi Nui, masaż gorącymi kamieniami, 

terapia LaStone, nowość – masaż 

wywodzący się z Indii – Ajurweda Abhyanga, 

pielęgnacja twarzy, peelingi ciała solami 

z Morza Martwego zabiegi czekoladowe, 

jogurtowe oraz specjalna oferta zabiegów 

na twarz i ciało skierowana wyłącznie do 

Panów! Zabiegi wykonywane są przy użyciu 

kosmetyków francuskich firm Decleor i Phytomer 

oraz Carita. 

Goście korzystający z zabiegów SPA bez dodatkowych 

opłat korzystać mogą z basenu 

mineralnego z solami z Morza Martwego, 

jacuzzi wewnętrznego, łaźni parowej oraz 

solarium. W kąciku wypoczynkowym na gości 

czekają herbatki ziołowe, soki oraz woda 

mineralna. 

Proszę opowiedzieć o ofercie dla biznesu. 

Hotel dysponuje siedmioma salami konferencyjnymi. 

Cztery z nich to pokoje spotkań 

do maksymalnie 25 osób. Pozostałe sale 

mogą pomieścić od 80 do 120 osób. Natomiast 

po połączeniu ich w jedną mieścimy 

konferencję do 320 osób. Sale oczywiście 

klimatyzowane, z pełnym wyposażeniem 

multimedialnym. Ale konferencje to nie tylko 

sale. To również czas na zajęcia integracyjne. 

W tej dziedzinie mamy sporo do zaoferowania. 

Na własnym terenie posiadamy 

5 kortów tenisowych, mini golfa, boisko piłkarskie, 

wypożyczalnie rowerów górskich. 

W naszej przystani nad jeziorem czekają 

rowery wodne, kajaki, łodzie wiosłowe, żaglówki. 

Rozległy teren hotelu pozwala nam 

na organizację szeregu innych, zleconych 

zabaw od quadów, paint ballu, pokazów 

jeździeckich, i tak naprawdę atrakcje można 

wymieniać i wymieniać. No i nie zapominamy 

o kompleksie basenowym w hotelu 

z saunami, siłownią salą ćwiczeń. 

Zapewne hotel odwiedza wielu turystów 

zagranicznych. Jak to się zmienia na przestrzeni 

ostatnich lat 

Widoczna jest zmiana w narodowościach. 

Kilka lat temu właściwie mieliśmy w większości 

gości z Niemiec. Obecnie to już jest 

przekrój turystki światowej od Japonii i USA 

po właściwie każdy z krajów europejskich. 

I nie mówię tu tylko o turystyce zorganizowanej 

(autokarowej) ale też o gościach indywidualnych. 

Jakich nowości możemy się spodziewać 

w najbliższym czasie 

Naprawdę mamy coś jeszcze zmieniać 

(śmiech). Przecież w listopadzie ubiegłego 

roku zakończyliśmy remont hotelu. Oczywiście 

żartowałem. Już w najbliższych dniach 

będziemy wymieniać kapsułę, prysznic Vichy 

oraz stoły do masażu w SPA. W tym tygodniu 

wymienione na nowe zostały telewizory we 

wszystkich pokojach. Tak naprawdę to każdy 

dzień przynosi nowe pomysły na poprawę 

naszego działania, co nasi goście przyjmują 

z zadowoleniem. 

50

Zdrowie & SPA 

SPA & Wellness 

najwyższa marka Geovity 

rozmawiała: Anna Zawadzka 

Rozmowa z Januszem Śmielakiem, 

prezesem zarządu spółki Geovita 

Już 

SPA 

ponad 10 lat Geovita spełnia marzenia o udanym wypoczynku. 

Jak przez ten czas zmieniały się upodobania 

Waszych gości i jak w związku z tym zmieniała się Wasza 

oferta 

Od początku podążamy za oczekiwaniami naszych klientów, 

a często udaje nam się je wyprzedzać. Przed laty 

Geovita świadczyła typowe jak na owe czasy usługi wczasów 

dla pracowników Firm z grupy Polskiego Górnictwa 

Naftowego i Gazownictwa. Wymogi rynku wymusiły jednak 

zmianę podejścia do prowadzonej działalności. Spółka zo- 

& 

stała wyodrębniona ze struktur grupy i niezbędne było takie 

skonstruowanie oferty, aby zatrzymać dotychczasowych, ale 

i przyciągnąć nowych klientów. Jako że „od zawsze” prowadziliśmy 

w części ośrodków zabiegi odnowy biologicznej 

i profilaktyki zdrowotnej oraz wiele z naszych obiektów zlokalizowane 

jest w miejscowościach uzdrowiskowych, zaproponowanie 

naszym gościom usług SPA stało się naturalnym 

rozwinięciem dotychczasowej działalności. Na początek 

spośród wszystkich naszych obiektów wyselekcjonowaliśmy 

dwa, w których – korzystając z najlepszych wzorców 

z wykorzystaniem najwyższych standardów i dostępnych 

technologii - stworzyliśmy Instytuty SPA & Wellnes. 

Spodziewam się, że właśnie te dwa obiekty są najchętniej 

odwiedzane przez najbardziej wymagających 

klientów 

Tak. Od początku naszym celem było świadczenie w nich 

usług na najwyższym poziomie, bez półśrodków czy substytutów. 

Także lokalizacje zostały dobrane tak, by współgrały 

z charakterem miejsca, które służyć ma pielęgnacji 

urody, wyciszeniu, odpoczynkowi. Instytuty powstały 

w urokliwych zakątkach Polski. Uzdrowisko Krynica-Zdrój, 

z idealnymi warunkami do aktywnego wypoczynku, położone 

jest między Beskidem Śląskim a Niskim. Kusi 

licznymi atrakcjami turystycznymi oraz bogactwem wód 

mineralnych. Nasz komfortowy ośrodek położony jest 

w uzdrowiskowej części miasta w bezpośrednim sąsiedztwie 

lasów oraz niewielkiej odległości od parku zdrojowego. 

W takim otoczeniu łatwiej o wypoczynek i relaks, tym 

bardziej, że jest on wspomagany zbawiennym działaniem 

aromaterapii, odnową biologiczną oraz zabiegami na bazie 

ekskluzywnych kosmetyków firmy Pevonia Botanica. 

Wnętrza Instytutu zostały zaprojektowane tak, by pomóc 

naszym gościom w odnalezieniu wewnętrznej harmonii 

i aby mogli oni poczuć się jak w innym świecie, z dala od 

gonitwy życia codziennego. 

Podobnie jest w Dąbkach, nadmorskiej miejscowości, 

która niedawno uzyskała status uzdrowiska, położonej 

na środkowym wybrzeżu pomiędzy Bałtykiem, a jeziorem 

Bukowo. Z jednej strony piękny las, piaszczyste plaże 

i czyste morskie kąpielisko, z drugiej słoneczna plaża 

nad brzegiem jeziora. W tak urokliwym miejscu znajduje 

i ciała. Szeroki wachlarz zabiegów leczniczych w połączeniu 

z fachową pomocą lekarską stwarza ponadto możliwość 

„podreperowania” zdrowia. 

Z tego co słyszę, bardzo poważnie traktujecie Wasze 

motto - GEOVITA Turystyczna Sieć Marzeń. 

Wspomniane motto to nie tylko hasło reklamowe. Jest 

ono bardzo poważnie traktowane przez wszystkich 

naszych pracowników. Służą temu jednolite standardy 

obsługi klienta wsparte finansowanym ze środków Europejskiego 

Funduszu Społecznego programem szkoleń nastawionych 

głównie na poprawę jakości obsługi klientów 

pod nazwą „Geovita gości wita”. Ponadto realizowanych 

jest szereg szkoleń związanych z zastosowaniem nowych 

urządzeń, zabiegów czy kosmetyków. 

Charakter miejsca, ale przede wszystkim umiejętności 

i nastawienie całego personelu stwarzają odpowiedni 

klimat, który pozwala na oderwanie się od codzienności, 

pośpiechu dnia codziennego. 

Większość naszych klientów to osoby zajęte, którym z trudem 

przychodzi wygospodarowanie czasu na odpoczynek. 

Dlatego bardzo nam zależy, aby chwile, które spędzają 

u nas wspominali jak najmilej i by nie traktowali ich jako 

Wellness 

stracone. Mamy świadomość, że dla wielu naszych gości 

się nasz Morski Instytut SPA & Wellness. Oferowane zabiegi 

odnowy biologicznej i kosmetyki realizowane pod 

nadzorem doświadczonych konsultantów pozwalają na 

regenerację sił witalnych oraz osiągniecie harmonii ducha 

ten spędzony u nas weekend, tydzień czy dwa to spełnienie 

marzenia o długo wyczekiwanym wypoczynku. Musimy 

dbać o to, by wyjechali z poczuciem, że ich marzenie się 

spełniło, że warto było zrobić to właśnie z Geovitą. • 

52

Tu warto bywać 

Rozmowa 

z Jackiem 

Karnowskim 

– prezydentem 

Sopotu 

Miasto 

fajnych ludzi 

rozmawiała: Ilona Miluszewska 

foto: Wojtek Jakubowski /KFP, Biuro Informacji i Promocji Miasta Sopot 

Aktorka Joanna Bogacka, notabene mieszkanka Sopotu, 

nazwała Sopot nie tyle miastem, co miasteczkiem. Pan 

się z tym zgadza 

Myślę, że Agnieszka Osiecka nazwała Sopot najlepiej – miasto 

skrojone na miarę. 

Sopot jest miejscem nadającym się do życia. Z jednej strony, 

jak w małym miasteczku, wszyscy się znają. Z drugiej 

– spełniane są tu wszystkie funkcje dużego miasta. Są tu 

instytucje kulturalne, mają miejsce wydarzenia sportowe. 

Obecne są także problemy społeczne i te dotyczące bezpieczeństwa. 

Wszystkiego jest tu więcej niż w niejednym 

średniej wielkości mieście. 

Czy łatwo się tu rządzi 

Raczej tak. To dlatego, że są fajni mieszkańcy. 

Jacy ludzie tu mieszkają 

Przede wszystkim przedsiębiorczy – mamy tu bardzo dużo 

firm. Do tego wykształceni i rozsądni. Mocno identyfikujący 

się ze swoim miastem. 

A czy zgadza się pan z twierdzeniem, że i ładniejsi niż 

gdzie indziej Takie zdanie o mieszkańcach Sopotu usłyszałam 

niedawno. 

Jeśli chodzi o kobiety, na pewno. Na mężczyznach się nie 

znam. 

Czego mieszkańcy oczekują od swojego prezydenta 

Przede wszystkim, żeby poczucie dumy z Sopotu, jako miasta 

wyjątkowego, było wciąż obecne. Oczekują poczucia 

bezpieczeństwa. I czystości w mieście. 

Czego na pewno nie chcą 

Nie chcą, żeby to miasto było jedną z sypialni Gdańska. 

Nie chcą być dodatkiem, chcą miasta z własną tożsamością. 

Oczywiście to nie wyklucza współpracy trzech miast. 

Nie chcą wciąż zwiększającego się ruchu samochodowego. 

I na pewno nie chcą zmian w architekturze Sopotu. 

A zarzut, że obcy wykupują miasto Z 1300 mieszkań 

wybudowanych tu do 2006 roku tylko 30 proc. kupili 

mieszkańcy Sopotu. 

58

Tu warto bywać 

I morze, i góry, i drzewa 

Sopot 

jak marzenie 

tekst: Ilona Miluszewska, gdańszczanka 

foto: Biuro Informacji i Promocji Miasta Sopot 

Kurort. Uzdrowisko. Miasto 

magiczne. Tłumne latem, 

cudownie inne jesienią 

i zimą. Ci z Gdyni i z Gdańska 

lubią je wtedy najbardziej. 

Trzeba je po swojemu poznać. 

Zakochać się. Wracać później. 

Bo wraca się zawsze 

Tu balowali Cybulski i Kobiela. Tu Polański nakręcił 

„Dwóch ludzi z szafą”. Tu wracają wypoczywać Irena 

Santor i Zbigniew Kurtycz z żoną Barbarą Dunin. 

Po Sopocie spacer Wyłącznie z Wojciechem Fułkiem! 

On tu urodzony. Poeta. Scenarzysta. Publicysta. Dodatkowo 

wiceprezydent Sopotu. - Różne klimaciarskie 

rzeczy wie – mówi mi miłośniczka Sopotu. To 

dzwonię. I idziemy. 

Zaczynamy od trasy molo - Opera Leśna. Niby wszyscy 

wiedzą gdzie i wszyscy wiedzą co, ale mało kto 

zdaje sobie sprawę, że sopockie molo liczy sobie prawie 

200 lat. Zbudowane zostało przez doktora Jeana 

Georga Haffnera na początku XIX wieku. To najdłuższe 

drewniane molo w Europie. W mieście partnerskim 

Sopotu, Southend-on-Sea w Wielkiej Brytanii znajduje 

się dłuższe, liczące ponad 2 km molo spacerowe, 

wpisane do księgi rekordów Guinessa. Ale tamto, posadowione 

na metalowej konstrukcji, o wiele mniej 

jest malownicze, o wiele mniej ciekawe niż sopockie. 

Dość powiedzieć, że na jego koniec kursuje kolejka… 

Wróćmy do Sopotu. Trasa od mola do Opery Leśnej 

łączy dwa końce miasta, dwa miejsca najbardziej 

dla niego charakterystyczne. Molo, według ostatnich 

60

Sopot 

badań Sopockiej Pracowni Badań Społecznych, odwiedziło 

prawie 50 proc. wszystkich Polaków. Tym 

bardziej trzeba tam być. Czeka historia. Opisana 

miedzy innymi przez Agnieszkę Osiecką i Stefana 

Kisielewskiego. A na drugim końcu czeka Opera 

Leśna. W 2009 roku minie dokładnie 100 lat od odkrycia 

tego miejsca i zorganizowania tu pierwszego 

koncertu. Była to wówczas leśna dolina, bez dachu, 

który powstał w 1964 roku, za to z naturalną akustyką 

i w naturalnym otoczeniu. Opera romantyczna „Obóz 

nocny w Granadzie” Conradina Kreutzera to pierwsze 

co tu wystawiano. Od tamtego czasu opera każdego 

roku gromadzi tłumy widzów, wyjąwszy lata czarne, te 

tuż po wojnie, pod koniec lat 40. ubiegłego stulecia 

i dwa lata po ogłoszeniu stanu wojennego. 

Opera i molo w naturalny sposób łączą leśne wzgórza 

z brzegiem morskim. Ruszamy z końca sopockiego 

mola. Pokonujemy te 511,5 metra od brzegu morskiego. 

Następnie ok. 600 metrów najsłynniejszego 

deptaka spacerowego, czyli ulicy Monte Cassino. 

I w górę, do Opery Leśnej. Szybkim krokiem można te 

2 km pokonać w ok. 20 min. 

Obok opery możemy podziwiać Łysą Górę, jedyną, 

z której można zjeżdżać na nartach zimą widząc 

jednocześnie morze. Latem można z niej zbiegać, 

uczestniczyć w zawodach rowerowych, chodzić z kijkami 

uprawiając najmodniejszy dziś Nordic Walking, 

pokonywać wytyczone do spacerowania trasy. Można 

też spotkać jeźdźców na koniach. Zimą zaś psie zaprzęgi, 

albo biegaczy na nartach. 

Zwiedzanie Sopotu To muszą też być ogródki przy 

Monciaku. Żeby odpocząć. Napić się czegoś. Coś 

zjeść. Pogapić się. Pokontemplować. Znaną twarz zobaczyć. 

Podejść pod kościół Św. Jerzego, gdzie swoje 

prace wystawiają malarze i gdzie można dać się zdjąć 

portrecistom. 

A później wizyta w górnym Sopocie. Tu się na chwilę 

zatrzymamy. Żeby zaznaczyć, że Sopot dzieli się na 

górny i dolny. Wielu wydaje się, że granicą miedzy 

jednym a drugim jest aleja Niepodległości, główna 

arteria przelotowa przez Trójmiasto, tudzież tory kolejowe. 

A otóż nie. 

Historycznie, geograficznie, geologicznie Sopot dzieli 

się na górny i dolny dzięki skarpie sopockiej, do 

której kiedyś dochodziło morze. Wzdłuż tej skarpy 

ciągnie się ul. Sobieskiego. Przecina mniej więcej 

w połowie ul. Monte Cassino, gdzie tej skarpy oczywiście 

nie zobaczymy, bo ją zniwelowano, ale dalej 

w stronę Gdańska skarpa ciągnie się ulicą Sobieskiego. 

Kiedyś znajdowały się na niej przepiękne ogrody. Ale 

i dzisiaj, tuż przy sopockim ratuszu, można zobaczyć 

dawne elementy ogrodów, np. malutką grotę szeptów, 

relikt mieszczańskiego, bogatego ogrodu rezydencji 

rodziny Herbstów, bardzo z Sopotem związanej. 

Górny Sopot. Mieszczą się tu, ukryte trochę pomiędzy 

wzgórzami, w ogrodach, przepiękne wille, posiadłości, 

rezydencje. Więcej spokoju, mniej spacerujących. 

Warto to zobaczyć. Warto dojść do jednego 

z najpiękniej położonych stadionów lekkoatletycznych 

na świecie. To dawne boisko stulecia, zbudowane 

w 1923 roku z okazji stulecia założenia kąpieliska 

sopockiego przed doktora Haffnera. Po wojnie z tym 

miejscem związane były kariery sportowe najsłynniejszego 

polskiego oszczepnika Janusza Sidło i Elżbiety 

Duńskiej-Krzesińskiej, jednej z najwybitniejszych 

polskich lekkoatletek, „Złotej Eli”, wieloletniej medalistki 

Mistrzostw Europy, Świata i olimpiad. Z tego też 

klubu wywodzi się Ania Rogowska, medalistka olimpijska 

w skoku o tyczce, a także Łukasz Chyła, Jakub 

Czaja i kilku innych młodych, zdolnych sportowców. 

Warto ten stadion zobaczyć. Na końcu miasta, położony 

w kotlinie, ma za sobą las, a dojechać tam można 

tylko z jednej strony. Można zostawić samochód, 

a samemu wyruszyć na spacer po okolicznych lasach. 

Ulica Wybickiego prowadząca do stadionu wyłożona 

jest starą kostką. Po obu jej stronach przepiękne kamienice 

się znajdują, z witrażami i wieżyczkami, charakterystycznymi 

dla całego Sopotu. Po tym mieście należy 

chodzić z zadartą głową. Trzeba na dachy patrzeć i na 

górne kondygnacje, na płaskorzeźby, balkony. 

Jest przy al. Niepodległości, na skrzyżowaniu 

z ul. Monte Cassino, na przeciwko apteki, rzeźba, któ- 

ra zwieńcza dach kamienicy, chłopiec z sarenką. Tak, 

jak Jasiu Rybak stał się symbolem dolnego Sopotu, 

niegdysiejszej wioski rybackiej, tak chłopiec z sarenką 

mógłby stać się w przyszłości symbolem tej leśnej, 

górnej części Sopotu. 

Na koniec powrót nad morze. Do symbolu miasta, na 

Plac Rybaków. Miejsce wciąż urokliwe, choć dawno 

nie mieszkają tam rybacy. W pobliżu znajduje się 

przystań. Plac, ze starą kotwicą jest rozpoznawalnym 

miejscem tej części Sopotu, która kiedyś kojarzyła się 

z rybakami. Tam mieszczą się stare, odrestaurowane 

w większości, domki. Z placu koniecznie trzeba zajrzeć 

na przystań rybacką, która całkowicie odrestaurowana, 

jest tym miejscem, gdzie można kupić świeżą 

flądrę, popatrzeć na kapliczkę rybacką, w której 

rybacy modlą się o szczęśliwy powrót, czy zobaczyć 

fragmenty starego wyposażenia rybackich łodzi i stare 

sieci w minimuzeum rybackim. Tu, nad brzegiem 

morza zaczęła się historia Sopotu. I teraz już tylko 

gapimy się na morze. Można bez końca. 

A później znowu do miasta, podziwiać kilkaset wieżyczek 

na dachach sopockich domów. Cieszyć się 

klimatem knajpek, wdychać tę niepowtarzalną atmosferę 

miejsca. W Kawiarni u Hrabiego w Dworku 

Sierakowskich pyszne ciacho można zjeść i herbaty 

się napić, i kawy. A później pójść w prawo podziwiać 

Sopot tajemniczy. 

Zazdroszczę 39 tys. mieszkańcom, że mają to wszystko... 

Również tego, że w tym mieście daje się szansę niepełnosprawnym 

artystom. Od trzech lat we wrześniu 

na ulicach Sopotu gości sztuka. W aptekach, klubach, 

restauracjach, u fryzjera będzie można w tym roku po 

raz czwarty, w ramach projektu „Sopot, ulica Sztuki”, 

podziwiać prace twórców niepełnosprawnych 

i znanych sopockich artystów. W angielskim mieście 

Leeds też malują obrazy niepełnosprawni artyści. 

To stamtąd, razem z ulotkami o imprezie, przyszło 

natchnienie. I udało się stworzyć w Sopocie uliczną 

galerię. Ją też warto zwiedzić. 

• 

61

Biznes 

poza 

biurem 

Szybka komunikacja i niezawodny 

przepływ informacji to podstawy 

powodzenia w biznesie. Niezastąpionym 

sprzymierzeńcem staje się tutaj 

telefon komórkowy, który wraz 

z najnowocześniejszymi 

rozwiązaniami nabiera 

nowego znaczenia 

dla użytkowników 

66

Nowoczesne technologie 

Nadchodzi etap upowszechnienia 

mobilności w biznesie, uniezależnienia 

pracy od czasu i miejsca. A to za 

sprawą urządzeń, które oprócz klasycznych 

funkcji telefonu posiadają 

wiele nowych możliwości. Sprawia to, 

że użytkownicy mają w zasięgu ręki 

zintegrowane kieszonkowe biuro. 

Zaawansowane technologie, nowe 

funkcje, atrakcyjny wygląd – tego nie 

mogło zabraknąć smartfonom Nokii. 

Nowej generacji telefony z serii E reprezentowane 

są przez trzy wielofunkcyjne 

urządzenia o zaawansowanej konstrukcji 

– wszechstronną Nokię E90 

Communicator, elegancką, rozsuwaną 

Nokię E65 oraz niewielką, zoptymalizowaną 

do przesyłania poczty elektronicznej 

Nokię E61i. Wszystkie nowe 

telefony łączą w sobie zaawansowane 

funkcje, które ułatwiają pracę w mobilnym 

świecie, dając szybszy 

i lepszy dostęp do ważnych informacji. 

– Profesjonalistom ze świata biznesu 

ułatwiamy przejście do mobilnego 

stylu pracy – podkreśla Antti Vasara, 

wiceprezes ds. urządzeń mobilnych 

działu Enterprise Solutions firmy Nokia. 

– Naszym celem jest zmiana sposobu 

prowadzenia działalności biznesowej 

w mobilnym świecie. 

Nowa seria smartfonów została 

stworzona m.in. z myślą o wszystkich, 

którzy często przebywają poza biurem. 

Zainstalowane oprogramowanie umożliwia 

podłączenie się do sieci przedsiębiorstwa, 

korzystanie z jego zasobów 

i umieszczanie w niej nowych danych. 

Urządzenia spełniają surowe wymogi 

bezpieczeństwa w zakresie ochrony 

przechowywanych oraz przesyłanych 

danych. Gwarantują to powszechnie 

stosowane w świecie informatycznym 

mechanizmy szyfrowania danych oraz 

metody bezpiecznego dostępu do 

wewnętrznej sieci firmowej. 

Telefony pracują w czterech zakresach 

sieci GSM. Zapewniają szybką łączność 

szerokopasmową w sieciach 3G WCD- 

MA i WLAN. Nokia E90 Communicator 

działa ponadto z technologią High Speed 

Download Packet Access (HSDPA), 

która umożliwia transmisję danych 

z szybkością spotykaną dotychczas 

tylko w biurze. Łącząca z aplikacjami 

biznesowymi oraz internetem przeglądarka 

S60 może wyświetlać na ekranie 

o 16 milionach kolorów strony www 

w pełnej ich szerokości. Komunikator 

ma także wbudowane funkcje GPS 

i aplikację Nokia Maps, ułatwiające 

odnalezienie drogi i potrzebnych usług 

czy sklepów. Kolejne funkcje to radio, 

odtwarzacz plików muzycznych i wideo, 

aparat fotograficzny o rozdzielczości 

3,2 megapiksela z automatyczną 

ostrością i lampą błyskową oraz kamera 

do wideokonferencji. 

Niech nas nie zwiedzie delikatny 

wygląd Noki E65. W smukłej, eleganckiej 

obudowie z najwyższej jakości 

materiałów zawarte są wszelkie 

niezbędne funkcje biznesowe. Telefon 

zapewnia łatwy dostęp do najczęściej 

używanych aplikacji dzięki klawiszom 

One Touch na przedniej obudowie. 

Za jednym naciśnięciem przycisku można 

nawiązywać połączenia konferencyjne, 

korzystać z bazy danych kontaktów, 

wyłączać i włączać mikrofon podczas 

rozmów i wybierać własne aplikacje. 

Prostą obsługę poczty elektronicznej 

z możliwością obsługi załączników 

dzięki funkcjom edycji dokumentów 

zapewnia mieszcząca sie w dłoni 

Nokia E61i. Telefon zawiera także 

wysokiej jakości aparat fotograficzny 

o rozdzielczości 2 megapikseli, odtwarzacz 

muzyczny i odtwarzacz wideo. • 

67

Pieniądze 

Ryzykowny interes 

tekst: Marek Kukiel 

Oszczędzanie. Słowo modne i co ważne praktyczne. 

Jest jednak poważna różnica pomiędzy klasycznym 

oszczędzaniem, a gromadzeniem kapitału na szeroką skalę. 

To już nie oszczędzanie, lecz inwestowanie. W co Powiedzmy 

w fundusze hedge. To nimi się teraz zajmiemy 

Fundusze hedge, choć wyjątkowo ryzykowne, 

są bardzo opłacalne. Od tradycyjnych 

funduszy inwestycyjnych odróżnia 

je to, że inwestują zgromadzone 

środki praktycznie we wszystkie możliwe 

aktywa oraz stosują zdecydowanie 

szerszą gamę strategii inwestycyjnych. 

Większa liczba dostępnych aktywów 

finansowych pozwala zarabiać nie tylko 

w okresie wzrostu na rynkach akcji, 

ale także wykorzystywać wzrost cen surowców, 

nieruchomości, zmiany kursów 

walut, czy inwestować w firmy na rynku 

prywatnym. 

Dla inwestorów znudzonych klasycznymi 

sposobami pomnażania kapitału oferta 

hedge to jak wizyta w kasynie. Można 

sporo stracić, ale także dużo wygrać. Ta 

bardzo specyficzna forma inwestowania 

zdobywa sobie w Polsce coraz większą 

popularność. Tymczasem na świecie inwestorzy 

korzystają z jej uroków już od 50 

lat. Pierwszą inwestycją typu hedge był 

fundusz założony w latach pięćdziesiątych 

XX wieku przez Amerykanina australijskiego 

pochodzenia Alfreda Winslowa 

Jonesa. Przez pierwsze 10 lat fundusz 

działał anonimowo. Zasada była prosta: 

fundusz zabezpieczał pozycje posiadane 

przez inwestorów w akcjach poprzez 

krótką ich sprzedaż. Pożyczał walory 

znajdujące się na rachunkach w domach 

maklerskich i sprzedawał je w odpowiednich 

momentach na rynku, licząc na odkupienie 

ich w późniejszym terminie po 

korzystnej cenie. Zysk stanowiła różnica 

między kursem sprzedaży a kursem odkupienia 

pomniejszona o koszt pożyczki. 

Dzięki zastosowaniu tej rewolucyjnej 

techniki możliwe było osiągnięcie stabilniejszego 

wzrostu portfela, eliminujące 

gwałtowne spadki jego wartości przy 

korektach kursów w momentach bessy. 

Mechanizm ten jest stosowany do dziś 

i to w sytuacji, w której w USA i Europie 

funkcjonuje ok. 10 tys. funduszy hedge, 

których aktywa wynoszą ponad bilion 

dolarów. Wielkość ta rośnie o mniej więcej 

20 proc. rocznie. 

Prócz wspomnianych tu wcześniej zalet, 

inwestowanie w fundusze hedge daje 

jeszcze jedną, wyraźną korzyść. Niezależność 

od giełdy. Analitycy wieszczą w tym 

roku głębszą korektę lub nawet bessę. 

A gdy indeksy pikują w dół, szansę na zyski 

oferują właśnie fundusze typu hedge. 

Dość jednak o zaletach. Przejdźmy teraz 

do rzeczy najważniejszej, rynkowej oferty. 

Dajemy Ci wolność 

Na polskim rynku oferta funduszy 

hedge jest bardzo wąska. Najbardziej 

dostępna jest propozycja Superfund 

TFI, które w Polsce oferuje klony swoich 

zagranicznych funduszy hedge. Są 

to fundusze otwarte, dostępne już od 

68

Pieniądze 

5 tys. zł lub nawet 100 zł w ramach 

planu systematycznego inwestowania. 

Wyniki na razie nie zachwycają: od 5 do 

26 proc. w skali roku – zależnie od strategii 

i waluty. Potencjał firmy jest jednak 

spory, jeśli wspomnieć, że w 2000 roku, 

gdy pękła internetowa bańka, flagowy 

fundusz Superfund – GCT USD, zarobił 

ponad 40 proc. 

Fundusze typu hedge oferują także 

Opera TFI oraz Investors TFI. Oferta 

pierwszej z firm skierowana jest do zamożnych 

inwestorów – jeden certyfikat 

kosztuje ponad 300 tys. zł. Dodatkowo, 

certyfikaty oferowane są w ramach ofert 

niepublicznych, co oznacza, że może ją 

nabywać tylko określona grupa osób. 

Warto także zwrócić uwagę na ofertę TFI 

Investors. Główny fundusz tej firmy – Inwestor 

FIZ w ciągu ostatnich 12 miesięcy 

wypracował 69,5 proc. zysku ustępując 

jedynie funduszom małych i średnich 

spółek ING TFI i DWS Polska TFI. 

Podziel się 

zyskiem 

Ponad przeciętne zyski 

związane są niestety 

z dość wysokimi opłatami 

za zarządzanie. Sięgają 

one średnio 10-15 proc. 

Spójrzmy. Jeśli fundusz zarobi 

np. 50 proc., to z zysku 

pobierze 10 proc. Do tego weźmie 

jeszcze ok. 2 proc. stałego fee za zarządzanie 

pobieranego niezależnie od 

wyniku. W sumie opłaty wyniosą więc 

12 proc., podczas gdy klasyczny fundusz 

akcyjny ściągnie tylko 4 proc. Opłaty 

duże, ale i zyski wysokie. Na dodatek 

ich prognozy dość łatwo przewidzieć, bo 

chociaż historyczne wyniki funduszy nie 

są gwarancją przyszłych sukcesów, warto 

spojrzeć, co działo się z aktywami wybranego 

przez nas funduszu w okresach 

dużych spadków lub kryzysów. Trzeba 

również zwrócić uwagę na zaangażowanie 

zarządzającego. I ostatecznie warto 

wiedzieć, w jakim gronie się znajdziemy: 

ile pieniędzy w fundusz zainwestowali 

jego właściciele. Trzeba także pamiętać, 

że fundusze hedge nie są perpetuum 

mobile – nie dają licencji na zarabianie. 

Mają jednak narzędzia takie jak np.: 

krótka sprzedaż, możliwość znacznego 

angażowania kapitału w opcji i kontrakty 

terminowe, dzięki którym mogą zarabiać 

w każdych warunkach rynkowych i to ich 

podstawowa zaleta. Ta zdecydowanie 

wojenna strategia prowadzi do jednego: 

walki do upadłego o zysk. A czyż nie na 

to czekają inwestorzy 

• 

Nie ma zysku, 

bez ryzyka 

Wiele osób zwraca niejednokrotnie uwagę, że inwestycje 

funduszy hedgingowych mają charakter spekulacyjny 

i obarczone są wysokim ryzykiem. Oczywiście 

jest to prawda, ale bynajmniej nie odstrasza 

to potencjalnych inwestorów, których dynamicznie 

przybywa. Wystarczy zwrócić uwagę na liczby. 

Obecnie na świecie działa ponad 12 tys. funduszy 

hedgingowych z aktywami znacznie przekraczającymi 

1 bilion dolarów. W 1990 roku było to niespełna 

40 miliardów dolarów. W ciągu najbliższych dwóch 

lat zakłada się, że liczba funduszy hedgingowych 

wzrośnie co najmniej o 50 procent. 

Zarządzający funduszami hedgingowymi, aby 

osiągnąć jak najwyższą stopę zwrotu, dokonują 

więc inwestycji na wielu rynkach i w różnorodne 

instrumenty finansowe. W ostatnim okresie rośnie 

na przykład zainteresowanie wśród tych funduszy 

takimi sektorami jak energetyka, private equity czy 

derywaty kredytowe. 

Cechą charakterystyczną funduszy hedgingowych 

jest m.in. ich niska korelacja z rynkiem inwestycji 

tradycyjnych. Inwestorzy mają możliwość osiągnięcia 

zysków zarówno w okresie bessy na rynku akcji, 

jak i obligacji. Jak wykazują analizy, fundusze tego 

typu, tracą także znacznie mniej niż inne, w czasie 

na przykład kryzysów politycznych, ataków terrorystycznych 

czy innych zdarzeń nadzwyczajnych. 

Oczywiście osobną kwestią pozostaje odpowiedni 

wybór funduszu przez inwestora, gdyż prawie każdy 

z nich reprezentuje inny model inwestycyjny. 

Budując odpowiedni portfel warto jednak znaleźć 

w nim miejsce na około 50-procentowy udział właśnie 

funduszy hedgingowych. 

Marek Knitter 

Money.pl 

69

Pieniądze 

Bułgaria i Rumunia 

nowe 

Eldorado 

tekst: Przemysław Bogusz 

Kiedy mieszkańcy Sofii i Bukaresztu świętowali przystąpienie swych 

krajów do Unii Europejskiej, nad Wisłą specjaliści od inwestowania 

kapitału zastanawiali się, jak przekuć sukces nowych członków UE 

na zyski swoich klientów. Produkt, który zaproponowali, spotkał się 

z entuzjastycznym przyjęciem ze strony inwestorów 

Dosłownie w ciągu kilku godzin rozeszła 

się cała emisja certyfikatów funduszu 

Investor Bułgaria i Rumunia FIZ, najnowszego 

produktu Investors TFI S.A. 

Młoda, od dwóch lat obecna na polskim 

rynku finansowym firma, postanowiła 

wykorzystać szanse, jakie dla gospodarek 

obu krajów stwarza integracja europejska 

i podbić Sofię oraz Bukareszt 

przed konkurencją. 

– Przygotowania trwały ponad rok, projekt 

został wybrany spośród wielu konkurencyjnych 

propozycji – zdradza Andrzej 

Maniewski z Investors Towarzystwa 

Funduszy Inwestycyjnych S.A. 

Nowy fundusz będzie zarówno inwestował 

w firmy cieszące się ugruntowaną 

pozycją na rynku bułgarskim i rumuńskim, 

jak i stymulował rozwój przedsięwzięć 

dobrze rokujących na przyszłość, 

głównie spółek, które mają szanse 

w najbliższym czasie wejść na miejsco- 

we giełdy. Przy podejmowaniu decyzji 

o tym w co inwestować, dla zarządzających 

funduszem znaczenie będzie miała 

przede wszystkim ocena finansowej 

kondycji i perspektyw rozwoju przedsiębiorstwa, 

jego branża będzie natomiast 

sprawą drugorzędną. Jak podkreśla Andrzej 

Maniewski, przedmiotem zainteresowania 

nowego gracza, jakim będzie 

na obu rynkach Investor BiR, staną się 

nie tylko tamtejsze rodzime firmy, ale 

także zagraniczne i międzynarodowe 

podmioty operujące w Bułgarii i Rumunii, 

jak choćby środkowoeuropejski 

potentat wśród deweloperów – Global 

Trade Center. 

Bułgaria i Rumunia to kraje rozwijające 

się w ostatnich latach bardzo dynamicznie. 

Według analizy CASE – Centrum 

Analiz Społeczno-Ekonomicznych, stanowiącej 

pokłosie seminarium, zorganizowanego 

w przeddzień przystąpienia 

obu krajów do UE (w listopadzie 2006 

r.), średnie tempo wzrostu gospodarczego 

w latach 2000 – 2006 wyniosło 

5,1 proc. w Bułgarii oraz 5,9 proc. 

w Rumunii. To dużo w porównaniu z krajami 

„starej Unii”, które w tym okresie 

rozwijały się w tempie 1,7 proc. rocznie. 

W podobnym tempie rozwijały się jednak 

inne państwa, nadrabiające dystans, 

dzielący je od „piętnastki” – na przykład 

Czechy, Słowacja, czy kraje bałtyckie. 

I choć z danych opublikowanych 

przez CASE wynika, że Bułgarzy i Rumuni 

zrobili wiele, aby stworzyć prawno-administracyjne 

ramy, umożliwiające 

ukierunkowanie dalszego rozwoju 

ekonomiczno-społecznego w zgodzie 

z europejskimi standardami, to jednak 

w wielu dziedzinach pozostają jeszcze 

daleko za unijnym peletonem. Wypełniając 

warunki akcesyjne Bułgaria 

przyjęła program wdrożenia narodowej 

70

Pieniądze 

strategii antykorupcyjnej, powołano też 

rządową komisję do walki z korupcją 

i znowelizowano Kodeks Karny, w zgodzie 

z antykorupcyjnymi standardami OECD, 

UE i Rady Europy. Cóż jednak z tego, 

skoro nowoczesne rozwiązania prawne 

i mechanizmy pozostają na papierze 

Według komunikatu Komisji Europejskiej 

z września 2006 r. Bułgaria to kraj, w którym 

„w dziedzinie zwalczania procederu 

prania brudnych pieniędzy nie osiągnięto 

żadnego sukcesu, korupcja jest 

nadal problemem, szczególnie w dziedzinie 

poboru opłat celnych i podatków, 

a współpraca między organami zajmującymi 

się zwalczaniem przestępczości 

zorganizowanej jest niewystarczająca” 

(cyt. za CASE). Problemy z przestrzeganiem 

i – co gorsza – egzekwowaniem 

prawa występują również w Rumunii, 

przy tym dodatkowym czynnikiem, który 

trudno uznać za sprzyjający rozwojowi 

gospodarczemu, jest tu brak politycznej 

stabilizacji. Scenę polityczną rozdziera 

konflikt między premierem Calinem Popescu-Tariceanu, 

a prezydentem Traianem 

Basescu – nawet wstąpienia swego 

kraju do Unii Europejskiej obaj oponenci 

nie potrafili świętować wspólnie. 

Co przesądziło o tym, że właśnie te dwa 

kraje – stojące przed swoją szansą, ale 

równocześnie zmagające się z poważnymi 

wyzwaniami – znalazły się w orbicie 

zainteresowań analityków z Investors 

TFI S.A. 

– Kierowaliśmy się zarówno wskaźnikami 

makroekonomicznymi, jak i własnymi 

doświadczeniami. Dysponujemy 

świetnym know-how i kadrą przygotowaną 

do prowadzenia inwestycji na 

tamtejszych rynkach. Oczywiście, są 

tam pewne problemy, podobne do tych, 

jakie występowały przed laty u nas, 

choćby z przewlekającymi się procedurami 

administracyjnymi. Klientom przypominamy 

jednak sytuację w Polsce 

sprzed trzech lat i rozwój gospodarki po 

przystąpieniu do UE – wyjaśnia Andrzej 

Maniewski, podkreślając jednocześnie 

zalety Bułgarii i Rumunii, jak choćby niskie 

podatki. Jego zdaniem fundusz Investor 

BiR FIZ to propozycja o wyraźnie 

określonym profilu, adresowana do tych 

klientów, którzy doceniają potencjał nowych 

członków Unii. 

– Uczulamy klientów, na to, że nie jest 

to inwestycja na kilka miesięcy. Investor 

BiR to fundusz silnie przywiązany do danego 

regionu. Przy dekoniunkturze wahania 

wyników mogą być większe, niż 

w przypadku naszego flagowego produktu, 

funduszu Investor FIZ, inwestującego 

na całym świecie – dodaje Maniewski. 

Według niego nowy fundusz okaże się 

znakomitą inwestycją w perspektywie 

kilku lat. Przy wszystkich problemach, 

z jakimi zmagają się Bułgaria i Rumunia, 

ich rynki finansowe mają bowiem jeden 

atut nie do przecenienia: wyceny tamtejszych 

spółek są obecnie bardzo niskie 

w porównaniu z wycenami ich polskich 

odpowiedników, a to doskonale rokuje 

przed pojawieniem się dużych inwestorów 

sektorowych. Podobnego zdania są 

najwyraźniej klienci Investors TFI S.A. 

Sto tysięcy certyfikatów inwestycyjnych 

serii A o łącznej wartości 100 mln. zł 

natychmiast znalazło nabywców. Wśród 

2,2 tys. szczęśliwców jest kilku potentatów, 

zdecydowaną większość stanowią 

jednak drobni inwestorzy. Od 6 lipca 

certyfikaty dostępne są na warszawskiej 

giełdzie, można je kupować za pośrednictwem 

biur maklerskich. Są wyceniane 

na koniec każdego miesiąca, a pod 

koniec każdego kwartału będzie można 

skorzystać z możliwości wykupienia ich 

przez fundusz. 

• 

71

Opowiadanie 

Amedeo Modigliani 

„Portret 

Jeanne Hébuterne” 

Źródło: 

Wikimedia Commons 

72

Portret 

Jeanne 

Magdalena Krawczak 

Teraz stojąc przy otwartym oknie, w chłodzie zimowej nocy, 

Jeanne przypomniała sobie, że ostatnia kobieta, którą widziała 

w pracowni była jedną z jego piękniejszych modelek. 

Miała rude włosy. Ogniste. Dlaczego akurat teraz nękają ją takie 

wspomnienia, jak kolor jej włosów Pamięta nawet takie 

drobiazgi, jak to, że kiedy zobaczyła ją tamtego popołudnia, 

miała wielką ochotę usiąść przy sztalugach i móc nakreślić 

zarys jej posągowego ciała na kredowo-białym papierze. 

Ale kiedy zobaczyła jak wpatruje się w nią Modi... wyszła 

z pracowni. Kiedyś poprosiła go, żeby pozwolił jej usiąść 

obok niego przy sztalugach i patrzyć jak maluje. Awantura, 

jaką wtedy rozpętał, kazała jej zapomnieć o tym na zawsze. 

Krzyczał, żeby zajęła się czymś, byle tylko nie nim i zostawiła 

mu swobodę przy pracy, bo nauczy ją porządku. „Kiedy w 

końcu zrozumiesz, że nie mogę malować klocków drewnianych, 

jeżeli nie chcę żeby wyglądały jak klocki Nagie kobiety 

podobają Ci się na obrazach, to uświadom sobie, że do takiego 

efektu potrzebna jest naga kobieta w mojej pracowni! 

I nic Ci do tego, co się dzieje za tymi drzwiami!”– unosił się. 

Cierpiała, bo mówił to wszystko tak, jakby zapomniał, że i ona 

studiowała malarstwo w Akademii Colarossi. Szczerze podziwiała 

jego talent i obrazy. Była pewna, że kiedyś zawisną na 

najważniejszych wystawach świata i to właśnie dla obrazów 

chciała się nauczyć być taką kobietą, jakiej on potrzebuje. 

Teraz kiedy nie było go obok niej przypadkowo zapamiętane 

sceny z pracowni powracały, jak natrętny owad. Modelka 

rozbierająca się powoli przed malarzem, uśmiechająca się: 

„Mój mistrzu, masz tutaj jakiś trunek” Modelka prężąca 

swoje zgrabne, młode ciało, jak kotka już do niego należąca. 

Refleksy świec tańczące na jej brzoskwiniowej skórze. Modi 

podchodzący do sofy i przestawiający dwie świece. Intensywnie 

wpatrujący się w modelkę i proszący, aby przeniosła 

lewe ramię nad głowę, by przymknęła oczy. Modi zamykający 

drzwi do pracowni. A kiedy kładł się obok modelki na 

sofie, Jeanne słyszała już tylko dźwięki świadczące o braku 

skrępowania, jakiego należałoby oczekiwać od mężczyzny, 

którego partnerka przebywa w pokoju obok z ich dzieckiem. 

Modi kochał się równie gwałtownie i namiętnie jak malował. 

Modelka zapewne przez chwilę próbowała oponować, 

zasłaniając piersi dłońmi, ale po chwili poddawała się jego 

chciwym ustom. Był dumny ze swej seksualnej atrakcyjności 

i swoje umiejętności w łożu stawiał na równi z talentem malarskim. 

Kobiety zmieniał tak często, jak powstawał nowy obraz. 

Kiedy odsuwał się od modelki myślał zapewne tylko o tym, 

że jej zaczerwienione policzki będą cudownie wyglądały na 

obrazie. Na nagie ciało narzucał koszulę i wracał do sztalug. 

Jeanne starała się milczeć, a to wystarczyło temu włoskiemu 

mężczyźnie. Oskarżał ją tylko, że prowokuje go do 

awantur dopominając się o swój akt. Nie mogła sobie teraz 

przypomnieć, czy to zazdrość o wspaniały akt tej rudowłosej 

modelki sprawiły, że tego dnia postanowiła odkryć 

przed nim swój sekret Czy może nosiła się z tym zamiarem 

już kilka miesięcy i ciągle nie miała odwagi pokazać mu 

swoich prac Bała się jego reakcji, ale kiedy ponownie weszła 

wtedy do pracowni, niosła przed sobą wielką teczkę 

73

Opowiadanie 

z rysunkami. „To dla Ciebie! Zobacz, że potrafię malować 

akty i nie są mi do tego potrzebne cielesne ćwiczenia!” Ale 

on nawet nie spojrzał na rozsypane u jego stóp rysunki. 

„Obejrzę je później” – powiedział chłodno. Ale jej już nie 

było. Wybiegła z pokoju znowu trzaskając drzwiami. „Przeszkadzasz 

mi w pracy furiatko! Nie chciałabyś się znów wyprowadzić!” 

– Krzyknął za nią. Odpowiedziało mu trzaśnięcie 

drzwiami w głębi mieszkania. 

Tamtego wieczoru poprosił, żeby mu pozowała. Ponowiła 

błagania, żeby namalował jej akt. Powiedziała, że jej krągłości 

nigdy nie będą dla artysty bardziej tajemnicze niż teraz. 

Był w dobrym humorze po udanej sesji z rudowłosą, więc 

tłumaczył jej spokojnie: „Zrozum, że to wbrew tradycji mego 

kraju, wbrew mojej włoskiej duszy. To nie do pomyślenia, 

żeby swoją kobietę i żonę mógł pokazać obnażoną Włoch 

czystej krwi. A zwłaszcza w Twoim stanie kochana. To byłoby 

straszne.” Czyścił pędzle pogwizdując, gdy mówiła, że nie 

obchodzą ją tradycje kraju, w którym nigdy nie była. Nie reagował, 

gdy prosiła, aby malował ją i przestał sprowadzać 

do pracowni te wszystkie kobiety. „Nie smuć się. Będziesz 

miała tyle portretów ile zechcesz. Żadna żona, żadnego artysty 

nie będzie miała tylu portretów ile ja tobie namaluję!” 

Więc znowu namalował jej portret. Kolejny portret na ucięcie 

dyskusji – pomyślała Jeanne. Kolejny pięknie wymalowany 

portret na zamknięcie ust. 

Kiedy kilka dni temu Ortiz zabrał go do szpitala, Modi był 

nieprzytomny z bólu. Rodzice zabrali ją do rodzinnego domu 

i postanowili opiekować się nią ze względu na jej stan. 

Pamięta, że coś jadła i siedziała przy kominku. Pamiętała 

prośby matki, aby przespała się na sofie, ale nie słyszała 

tego wszystkiego, co do niej mówili. Każda jej myśl była 

przy kochanku i w pracowni w ich apartamencie przy Reu 

de la Grande Chaumiere. Łzy rozpaczy, żalu i bezsilnej złości 

spływały po jej policzkach w długich korytarzach, które 

zdążyły wyżłobić. 

Przez otwarte okno wpadał do pokoju styczniowy wiatr. Patrzyła 

na ten ostatni portret, który jej namalował i płakała. 

Po co matka go zabrała Na pierwszy rzut oka nie wyróżniał 

się niczym szczególnym spośród jej wielu portretów, które 

namalował. Jeanne obserwowała swoją twarz odmalowaną 

wraz z długą szyją. Nieskazitelną biel bluzki na rdzawym tle. 

Ciemność aksamitnej spódnicy. Pozując siedziała wyprostowana, 

oparta dla wygody o podłokietnik fotela – bardzo 

wdzięczna poza, przystająca kobiecie w jej stanie. Włosy 

gładko zaczesane. Bardzo grzeczne. Ale w jej oczach Modi 

odmalował coś takiego, że patrząc na siebie teraz, jego oczami, 

przełykała ślinę z żalu i ze strachu. Oczy na portrecie nie 

kryją w sobie żadnych iskierek, są zgaszone. Karminowe usta 

i lekkie rumieńce na twarzy nie odwracają uwagi od bezmiernego 

smutku i rezygnacji, jakie malują się na tej twarzy. Jest 

to portret kobiety, która nie ma już nadziei. Sugestywny portret 

niewypowiedzianych wyrzutów i zniszczonych marzeń. 

Od ilości odmalowanego nieszczęścia jest chyba znacznie 

cięższy od innych portretów o wymiarach 92 × 60 cm. 

Kiedy jeszcze bliżej przyjrzała się sobie na portrecie po jej 

twarzy popłynęły łzy. Jakże ten portret ma się do ognistych 

aktów, z których on słynie Malował ją zawsze w kompletnym 

ubraniu, podczas gdy prężące się na sofach nagie, piękne 

kobiety spoglądały na nią cały czas ze ścian pracowni Przecież 

spoglądały na Jeanne pozującą Modiemu w zapiętych 

pod szyję sukniach i apaszkach! Przypomniała sobie jak starała 

się uśmiechać do niego podczas pozowania, pomimo, 

że dławił ją żal. Skoro nie wziął pod uwagę nawet jej stanu 

i nie uległ jej błaganiom, żeby namalował ją rozciągniętą na 

sofie w erotycznej pozie – to znaczy, że nigdy nie ulegnie. 

Nigdy nie patrzył na nią tak, jak na tamte kobiety. 

Usłyszała natarczywe pukanie do drzwi swojego pokoju. Jej 

brat domagał się wyjaśnień, dlaczego zastał drzwi zamknięte 

i prosił, by natychmiast otworzyła. Prosił, błagał, zaklinał, 

że się martwi i boi. Jego głos docierał do niej ściszony i oddalony. 

Jeanne otarła łzy i zamknęła teczkę pełną swoich 

rysunków. Skreśliła na niej drżącą ręką kilka słów do brata: 

„Chciałam je zniszczyć, ale już mnie na tyle nie obchodzą, 

żeby zadać sobie trud niszczenia. Chciałam, żeby Modi tak 

mnie widział.” 

Oczy miała szeroko otwarte i pozbawione już łez. Wiatr lekko 

poruszał jej kruczoczarnymi włosami. Pod stopami czuła 

chłód parapetu okiennego. Był śliski od przymarzniętego 

śniegu. Modi zmarł kilkanaście godzin temu. Nikt nie zdążył 

jej o tym powiadomić, ale czuła, że nie bez powodu jej serce 

skurczyło się w bolesnym spazmie, który na chwilę pozbawił 

ją oddechu. 

Długa koszula nocna zafalowała lekko, kiedy zrobiła jeden 

zdecydowany krok do przodu. W objęcia wiatru. W objęcia 

śmierci. Jej delikatne ciało spadło z piątego piętra na bruk. 

Był 25 stycznia 1920 roku. Kilka godzin wcześniej w szpitalu 

zmarł nie odzyskawszy przytomności jej kochanek i największy 

artystyczny autorytet. Ojciec jej pierwszego dziecka – córki, 

do której się nigdy nie przyznał. Jedyny mężczyzna w jej życiu, 

który mówił o niej „moja żona”, chociaż jej nigdy nie poślubił. 

Zazdrosny furiat, alkoholik i tyran, będący równocześnie największym 

szczęściem jej życia – Amadeo Modigliani. Jeanne 

Hebuterne była w 9 miesiącu ciąży i miała niecałe 22 lata. 

Brat Jeanne długo płakał tej nocy. Płakał nad rysunkami 

z teczki. Nie dlatego, że wzruszyło go piękno aktów wyrysowanych 

wprawną ręką. Płakał, bo to były autoportrety. 

Amedeo Modigliani został pochowany 27 stycznia 1920 na cmentarzu 

Pére Lachaise i w jego pogrzebie wziął udział chyba cały świat 

paryskiej bohemy początków XX wieku. Ciała Jeanne i ich nienarodzonego 

dziecka spoczywają w grobie tuż obok niego. 

74

Marcin Wolski 

Optymista z rozsądku, 

pisarz z powołania. 

Książki, podróże 

i obserwacja polityki 

– to pasje 

Marcina 

Wolskiego 

Satyryk, 

Satyryk na państwowej posadzie – 

jedno z drugim się nie kłóci 

Za czasów „Polskiego Zoo” zarzucono 

mi, że jestem satyrykiem dworskim. 

Zdecydowanie się temu sprzeciwiłem, 

ponieważ satyryk dworski jest uzależniony 

od dworu i kiedy się zmienia król, 

on zmienia poglądy. Owszem, kilkakrotnie 

bywałem wyrazisty, ale to nie była 

kalkulacja. Parę razy w moim życiu zda- 

ale nie wesołek 

rozmawiała: Ewa Zarzycka 


O Panu piszą tak: pisarz, dziennikarz, 

autor kabaretowych tekstów, satyryk... 

Odpowiada mi kolejność, w jakiej pani 

to wymieniła – pisarz, dziennikarz, satyryk. 

Dla masowej publiczności jest odwrotnie 

i to czasami boli. 

I jest jeszcze zawód wyuczony – historyk. 

Nie ma szkół pisarzy, a trzeba mieć jakiś 

punkt oparcia, by stworzyć przysłowiową 

dźwignię. W moim przypadku to była 

historia. Zawsze chciałem być pisarzem, 

ale nigdy nie wierzyłem w możliwość 

realizacji tych marzeń. Byłem bardzo 

samokrytyczny. Pracowałem, by zostać 

historykiem z nadzieją, że może będę 

pisarzem niedzielnym – co jakiś czas 

napiszę aforyzm lub fraszkę. 

A satyrykiem 

Najpierw narodził się Marcin fantasta, 

dokładnie wtedy, kiedy wróciłem z przedstawienia 

kukiełkowego w wieku lat 6 

i narysowałem sobie, bo nie umiałem 

jeszcze pisać, ciąg dalszy tej sztuki. A satyryk 

W ósmej klasie, może dziewiątej 

przeżyłem coś na kształt zawodu miłosnego. 

Nie mogłem rywala pokonać, bo 

był przystojny, świetnie tańczył itd. Więc 

napisałem utwór wierszem, w którym go 

ośmieszyłem. Może to był ten moment... 

Satyryk musi patrzeć na siebie z dystansem. 

Najgorszy jest taki, który uważa 

siebie za idealny wzorzec i wszystko do 

tego przykrawa. Mnie się wydaje, że ten 

błazen, ten garbus, dlatego żartuje ze 

świata, bo żartuje z siebie. 

75

Felieton 

Piotr Balcerowicz 

Sen o IV Ziemi Obiecanej 

Z moich podróży 

Opuszczam średniowieczną twierdzę, która o zachodzie 

słońca wygląda jak ulepiona ze złocistego piasku. Chciwa, 

bajkowa oaza, była ongiś stolicą potężnego Chanatu, a obecnie 

zagubiła się na rubieżach Uzbekistanu. W promieniu 

tysiąca kilometrów wokół jej murów rozciągają się pustynie. 

Na północ aż po Kazachstan Kyzył-Kum. Na południe aż 

po Iran piekielna Kara-Kum, jedno z najgorętszych miejsc 

świata. 

Zdawać by się mogło, że czas w Chiwie się nie posunął od 

stuleci. Coś się jednak zmieniło: opustoszały nisze przy 

bramie wschodniej, gdzie jeszcze w 1873 r. sprzedawano 

niewolników, w tym podróżników i kupców z Rosji czy Polski. 

Podróżowanie po Uzbekistanie ryzykowne. Najgorsza jest 

milicja, która pod byle pretekstem, wymusza łapówkę. 

Wzorem dawnych turkmeńskich koczowników polujących 

na karawany potrafi nawet posadzić w areszcie. Najczęściej 

podrzucają narkotyki. Przybysze zaszywają więc sobie 

kieszenie. 

Z pewną ulgą zmierzam w rozklekotanym pociągu z czasów 

radzieckich ku granicy z Turkmenistanem. W jednym wagonie 

udaje się wyważyć okno: do środka wpada gorący strumień 

powietrza. Na zewnątrz metalowej puszki panuje ponadczterdziestostopniowy 

upał, pozostałe okna są zaśrubowane 

na amen. 

Wszyscy Uzbecy w wagonie już wiedzą, dokąd jadę. Bachtijar 

cmoka z ukontentowaniem: „Oj, będzie się wam podobało... 

To piękny kraj...” – „Jak tam jest”, dopytuję się. – „Tam jest 

wspaniale. Piękniej niż tutaj. Trochę gorąco. Ale za to wieje 

na pustyni chłodna bryza. I w dzień, i w nocy. No i drzewa 

dają cień...” – „Drzewa Na pustyni” – „No tak... Mało jest 

drzew. Ale jak już jakieś wyrośnie, to jest tak rozłożyste, że 

daje wszystkim dookoła cień. Nie to, co tutaj...” 

„A ludzie” Bachtijar bez namysłu wyjaśnia: „Ludzie są 

wspaniali. Tu ludzie są chytrzy, zawistni. Tam są gościnni, 

dobrzy. Nie oszukają. Zgubisz pieniądze, to pojadą za tobą 

przez pustynię, by ci oddać. Nie to, co tutaj...” Bachtijar 

zamyślił się. „No i kobiety tam są też ładniejsze! Życzliwe, 

z gorącym charakterem...” 

Pozostali pasażerowie przysłuchują się, potakując głową ze 

zrozumieniem. „Bachtijar, drogo tam jest” – „Ależ skąd! Nie 

to, co tutaj. Potrzebujesz tylko jednej zapałki w życiu: gaz 

płonie w kuchni bez przerwy, bo dają go za darmo. Chleb jest 

za darmo. I sól. I woda. I prąd. Prawie wszystko. To wspaniały 

kraj!” 

„Ale podobno milicja jest brutalna...” Bachtijar żachnął się: 

„Ależ skąd! Milicja tylko pilnuje porządku. Dlatego nie ma 

tam złodziei i bandytów, nikt nie kłamie i nie oszukuje. No 

i łapówek nikt nie bierze. Wszyscy źli ludzie są w więzieniu. 

Nie to, co tutaj...” 

„Bachtijar, powiedz, kiedy byłeś tam ostatni raz” Bachtijar 

wyszeptał rozmarzony: „Nigdy. Ale na pewno tam kiedyś 

pojadę...” Wszyscy potaknęli. 

Turkmenistan pozostaje jednym z najbardziej autorytarnych 

państw na ziemi. Władza kontroluje każdy przejaw życia. Zlikwidowano 

szpitale z wyjątkiem jednego: nikt nie zastrajkuje. 

Liczba więźniów, w tym politycznych, i ich śmiertelność nie 

jest do końca znana; państwo zaprzestało ich dożywiania. 

Wersety z radosnej twórczości prezydenta Turkmenbasziego 

pt. Ruchnama („Księga duszy”) stanowią obowiązkową 

lekturę w meczetach i podstawę egzaminu na prawo jazdy. 

Na szczęście każda władza się kiedyś kończy. Turkmenbaszi 

już nie żyje. 

Iluzja nowego lepszego świata i pełni bezpieczeństwa, snuta 

przez polityków, przemawia do naiwnej wyobraźni. Nawet 

jeśli ceną jest stopniowa utrata demokracji i wolności. Ach, 

ten wspaniały Turkmenistan... Nie to, co tutaj... 

78

Marzenia - EUROSTYL Nowe Spojrzenie

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?