Spis treÅci numeru 5/2011 - ZwiÄ zek Romów Polskich w Szczecinku
Spis treÅci numeru 5/2011 - ZwiÄ zek Romów Polskich w Szczecinku
Spis treÅci numeru 5/2011 - ZwiÄ zek Romów Polskich w Szczecinku
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Romowie<br />
w<br />
Mołdawii<br />
Ostatni spis powszechny ludności przeprowadzony w Mołdawii<br />
w roku 2004 wykazał liczebność mniejszości romskiej wynoszącą<br />
12.280 osób. Z kolei analizy aktualnej sytuacji i potrzeb<br />
społeczności romskiej wykonane na potrzeby „Planu Pomocy<br />
Romom w Mołdawii 2007 – 2010” wykazały jednak, iż realnie liczba<br />
ta wynosi około 27 tysięcy osób.<br />
Poprzedni spis ludności przeprowadzony<br />
został jeszcze<br />
w czasach ZSRR w roku 1989<br />
i wykazał liczbę Romów w wysokości<br />
11.600. Jednakże według<br />
szacunkowych danych organizacji<br />
romskich na terenie Republiki Mołdawii<br />
mieszka obecnie znacznie<br />
ponad 100 tysięcy osób narodowości<br />
romskiej. Jest to znacząca<br />
liczba wziąwszy pod uwagę ogólną<br />
liczbę ludności w tej byłej republice<br />
radzieckiej. Zgodnie z danymi<br />
podawanymi przez Krajowe Cen-<br />
Monastyr Căpriana, zwany przez Polaków Mołdawską<br />
Częstochową. fot. wikipedia<br />
trum Romów (RNC) z siedzibą<br />
w stolicy kraju – Kiszyniowie mniejszość<br />
romska jest rozproszona na<br />
terenie całego kraju i zamieszkuje<br />
dużymi grupami w miastach, takich<br />
jak: Kiszyniów, Otaci, Soroca, Balti,<br />
Edinet, Drochia, Riscani, Orhei,<br />
Calarasi, Straseni, Nisporeni, Comrat,<br />
Ciadir – Lunga oraz Tyraspol<br />
w Naddniestrzu. Większość Romów<br />
w Mołdawii nie określa się tym<br />
mianem, szczególnie w sytuacjach<br />
zbierania oficjalnych danych.<br />
Do początków XIX w. Romowie<br />
na terenie Mołdawii<br />
byli niewolnikami na<br />
dworach szlacheckich<br />
i w dobrach klasztornych.<br />
Był to okres ich<br />
znaczącej integracji ze<br />
społeczeństwem mołdawskim.<br />
Ulegali oni<br />
wtedy dużym wpływom<br />
języka rumuńskiego,<br />
a w przypadku Transylwanii<br />
również węgierskiego<br />
i niemieckiego.<br />
Pierwsze akty<br />
prawne znoszące niewolnictwo<br />
zostały wydane<br />
w 1843 r. w Wołoszczyźnie,<br />
w wyniku<br />
czego zostali wypisani<br />
z rejestrów sądowych<br />
i wpisani do ewidencji okręgów<br />
administracyjnych. Rok później,<br />
w 1844 r. takie same prawo otrzymali<br />
Romowie w Mołdawii. Wraz<br />
z otrzymywaną wolnością od państwa,<br />
jak i osób prywatnych Romowie<br />
byli jednocześnie obejmowani<br />
obowiązkiem płacenia podatków.<br />
Wcześniej bowiem, co warto podkreślić,<br />
posiadanie Romów na terenie<br />
swych posiadłości było dla<br />
możnych oznaką pewnego prestiżu<br />
społecznego. Proces równouprawnienia<br />
osób narodowości romskiej<br />
na terenie Mołdawii zakończył się<br />
w 1855 r.<br />
Po uzyskaniu wolności Romowie<br />
rozprzestrzenili się po terenie<br />
całego dzisiejszego państwa mołdawskiego,<br />
jak i sąsiedniej Wołoszczyzny.<br />
Byli obecni zarówno na<br />
wsiach, jak również w nielicznych<br />
przypadkach w miastach. W wyniku<br />
regulacji kwestii własności ziemi<br />
(1868 r.), mieszkający na obszarze<br />
Besarabii Romowie zajmujący się<br />
różnego rodzaju rzemiosłem pozostali<br />
na tym terenie, reszta zaś często<br />
emigrowała w kierunku Ukrainy<br />
i dalej w głąb Rosji.<br />
20 – leciu międzywojennym<br />
Mołdawia wchodząca<br />
W<br />
w skład Rumunii była objęta spisem<br />
powszechnym (1930 r.), który<br />
to wykazał, że w kraju tym mieszka<br />
245 tys. Romów. Wcześniej reforma<br />
rolna w Rumunii w 1921 r.<br />
stworzyła warunki do wykonywania<br />
przez Romów zawodu rolnika, lecz<br />
zajęcie to było rzadko przez nich<br />
wykonywane, natomiast naprawa<br />
narzędzi niezbędnych w pracy na<br />
roli była częstym zajęciem mołdawskich<br />
Romów.<br />
W okresie II wojny światowej<br />
Romowie w okupowanym przez<br />
Rumunię Naddniestrzu byli ofiarami<br />
represji reżimu Antonescu.<br />
W wyniku tychże działań życie straciło<br />
9.000 osób narodowości romskiej,<br />
zamieszkujących państwo<br />
rumuńskie. Po wkroczeniu Armii<br />
Czerwonej na ówczesne tereny Rumunii<br />
zdarzały się z kolei przypadki<br />
aresztowań mołdawskich Romów<br />
jako „podejrzanych osób państwa<br />
rumuńskiego”.<br />
W 1956 w Związku Radzieckim<br />
wprowadzony został zakaz wędrówek,<br />
co oznaczało smutek dla<br />
Romano Atmo