Sve«ano otvoren RazvojnoǦedukativni centar Op©inskog suda u ...
Sve«ano otvoren RazvojnoǦedukativni centar Op©inskog suda u ...
Sve«ano otvoren RazvojnoǦedukativni centar Op©inskog suda u ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
postupka medijacije imaju advokati koji<br />
manje zarađuju primjenom postupka<br />
medijacije, ali za advokate u Kraljevini<br />
Norveškoj to ne predstavlja poseban<br />
problem sa finansijskog aspekta jer<br />
su veoma dobro plaćeni u ostalim<br />
poslovima koje obavljaju.<br />
Proces medijacije u Kraljevini Norveškoj<br />
je počeo 1993. godine inicijativom<br />
za njeno uvođenje u pravni sistem<br />
Kraljevine Norveške pokrenutom<br />
od strane univerzitetskih profesora i<br />
studenata koji su svoj prijedlog podnijeli<br />
Vladi Kraljevine Norveške. U to vrijeme<br />
proces medijacije je provođen kao<br />
pilot projekat u određenim odabranim<br />
sudovima. Od 01.01.1997. godine<br />
postupak medijacije provodi 5 Okružnih<br />
(regionalnih) i jedan Žalbeni sud u<br />
Kraljevini Norveškoj. Pilot projekat<br />
postupka medijacije imao je veliki uspjeh<br />
što je imalo za posljedicu povećanje<br />
broja sudova u Kraljevini Norveškoj pred<br />
kojima se provodio postupak medijacije.<br />
Od 1999. godine Sud Regije Oslo počinje<br />
sa provođenjem postupka medijacije.<br />
Od 01.01.2006. godine svi sudovi u<br />
Kraljevini Norveškoj provode postupak<br />
medijacije kao način alternativnog<br />
rješavanja sporova između stranaka.<br />
Potrebno je reći da je primjena postupka<br />
medijacije u Kraljevini Norveškoj imala<br />
veliku podršku od strane Harvard Law<br />
School iz Sjedinjenih američkih država,<br />
koji je imao veliki utjecaj pri uvođenju<br />
postupka medijacije u pravni sistem<br />
Kraljevine Norveške.<br />
Postupak medijacije je regulisan<br />
Zakonom o parničnom postupku<br />
Kraljevine Norveške koji je stupio na<br />
snagu 01.01.2008. godine, od kada<br />
provođenje postupka medijacije postaje<br />
zakonska kategorija i prestaje da ima<br />
obilježja pilot projekta. Teoretski svaki<br />
sudija u Kraljevini Norveškoj obavezan<br />
je provoditi postupak medijacije kada<br />
dođe u situaciju da je isti neophodno<br />
provesti, ali se ostavlja mogućnost<br />
sudiji da odluči i drugačije i ne prihvati<br />
rad u postupku medijacije. Postupak<br />
medijacije je dobrovoljan, a sud uvijek<br />
prije pokretanja sudskog postupka<br />
nudi rješavanje spora na ovakav način.<br />
Medijatori u Kraljevini Norveškoj su<br />
u pravilu sudije, ali se kao medijatori<br />
mogu angažovati i druge osobe, na<br />
trošak stranaka. U većini slučajeva<br />
stranke izražavaju želju da sudije budu<br />
medijatori. U slučaju da se spor ne riješi u<br />
postupku medijacije, sudija koji je vodio<br />
postupak medijacije se izuzima od rada<br />
predmeta tih stranaka koji ide u redovnu<br />
18 www.oss.ba<br />
sudsku proceduru, uz poštivanje načela<br />
povjerljivosti i nepristrasnosti strankama<br />
u postupku.<br />
U pogledu rješavanja sporova malih i<br />
nespornih potraživanja (tzv. „komunalni”<br />
predmeti) rečeno je da komunalna<br />
preduzeća u Kraljevini Norveškoj imaju<br />
konstituisan poseban Odbor koji se<br />
bavi rješavanjem ove vrste predmeta.<br />
U okviru rada Odbora stranke mogu da<br />
sklope određeni sporazum koji nije u<br />
okviru medijacije. Stranke u Kraljevini<br />
Norveškoj su veoma zadovoljne<br />
primjenom postupka medijacije jer se u<br />
većini slučajeva nađe određeno rješenja.<br />
URED ZA IZVRŠENJE U OSLU<br />
(Enforcement Office in<br />
Oslo-Namsfogden)<br />
Uvod<br />
Ured izvršitelja se bavi provođenjem<br />
izvršnog postupka u toku kojeg su<br />
ovlašteni da poduzimaju mnoge<br />
izvršne radnje poput prinudne prodaje<br />
automobila, dionica kao i postizanje<br />
nagodbi o dugovima. Izvršitelji Ureda<br />
učestvuju i u radu Odbora za mirenje<br />
gdje je Ured po osnovi nadležnosti<br />
Odbora za mirenje u 2009. godini<br />
zaprimio 62.7500 predmeta, a završio<br />
66.800 predmeta (dakle više je riješeno<br />
od priliva), dok podaci za 2010. godinu<br />
do mjeseca oktobra ukazuju na rast<br />
priliva predmeta (između 74.000-75.000<br />
predmeta), a očekuje se da će se taj<br />
broj predmeta i završiti. Ured izvršitelja<br />
u Oslu ima 110 zaposlenika od kojih<br />
50 sa visokom stručnom spremom<br />
(pravni fakultet), te Uredu pomaže i<br />
12 sudija porotnika koji učestvuju u<br />
radu u Odborima za mirenje. Osoblje<br />
Ureda raspolaže automobilima i često<br />
učestvuju u obukama novopristiglih<br />
zaposlenika u raznim dijelovima Osla<br />
i šire iz razloga što je osoblje veoma<br />
dobro obučeno za svoj rad. Kada se<br />
govori o sudijama porotnicima koji<br />
učestvuju u radu Odbora za mirenje,<br />
onda se najčešće radi o bivšim uticajnim<br />
političarima.<br />
Jedna od specifičnosti sistema Kraljevine<br />
Norveške jeste i postojanje Agencije za<br />
naplatu duga čiji rad je u određenim<br />
elementima povezan sa radom Ureda<br />
za izvršenje. U 2009. godini Agencija za<br />
naplatu duga je imala u radu 5.200.000<br />
predmeta ukupne vrijednosti od 65<br />
milijardi NOK. Istaknuto je da Agencija<br />
za naplatu duga radi izuzetno efikasno<br />
tako da se u prosjeku od ukupnog<br />
broja predmeta koji se nalaze u radu<br />
Agencije za naplatu duga svega 6-8% tih<br />
predmeta dođe u rad Uredu za izvršenje.<br />
U Kraljevini Norveškoj postoje precizne<br />
zakonske odredbe koje stimulišu naplatu<br />
dugova, situacije kada se radi o istom<br />
povjeriocu i dužniku u više predmeta i<br />
sl. Pravilo postupka naplate duga jeste<br />
da dužnik plaća sve troškove postupka.<br />
Objedinjavanjem kompletnog duga<br />
(jednog dužnika) ne plaćaju se troškovi<br />
za svaki predmet pojedinačno nego se<br />
troškovi objedinjuju. Većina pravnog<br />
odnosa između povjerioca i dužnika<br />
nastaje sklapanjem ugovora između<br />
istih. Svi prigovori na predmete za<br />
naplatu dugova šalju se Uredu za<br />
izvršenje. Dakle, Ured sudskih izvršitelja<br />
radi na predmetima čiji je osnov pravnog<br />
odnosa stranaka ugovor, a od nedavno<br />
Ured radi i na predmetima izvršenja na<br />
osnovu računa za pružene komunalne<br />
usluge (vjerodostojna isprava). Izvršitelj<br />
je taj koji donosi sve odluke u postupku<br />
izvršenje i iz tog razloga izvršitelj treba<br />
da bude kvalifikovana i sposobna<br />
osoba. U suštini, radi se o nespornim<br />
predmetima u kojima je dužnik svjestan<br />
postojanja svog duga. Ovakav sistem<br />
rada i prijenos nadležnosti na Ured za<br />
izvršenje u velikoj mjeri je smanjio broj<br />
nepotrebnih sudskih predmeta.<br />
Izvršni postupak u Kraljevini Norveškoj<br />
se sastoji od dva osnovna elementa<br />
koja učestvuju u provođenju istog i to<br />
rada i nadležnosti Okružnih sudova<br />
(Sudovi Regije) i Ureda izvršitelja.<br />
Uredi za izvršenje su organizaciono i<br />
po nadležnosti u sastavu Ministarstva<br />
unutrašnjih poslova Kraljevine<br />
Norveške. Manji Uredi su locirani u<br />
sklopu policijskih uprava u određenim<br />
područjima i regijama Kraljevine<br />
Norveške, dok su u većim gradovima,<br />
poput Osla, Uredi potpuno fizički i<br />
infrastrukturalno nezavisni od policijskih<br />
uprava (ukupno postoji 9 takvih ureda).<br />
Ured za izvršenje predstavlja državni<br />
organ, odnosno instituciju.<br />
U pogledu zakonske regulative koja<br />
reguliše rad i nadležnost Ureda za<br />
izvršenje u Kraljevini Norveškoj,<br />
potrebno je istaći Zakon o izvršnom<br />
postupku Kraljevine Norveške od 26.<br />
juna 1992. godine koji spada u procesni<br />
zakon i Zakon o naplati potraživanja<br />
Kraljevine Norveške od 08. juna 1994.<br />
godine koji spada u red materijalnih<br />
propisa. Kao izvor prava po kojem Ured<br />
izvršitelja radi pojavljuje se sudska praksa<br />
i običajno pravo (uglavnom vezano za<br />
određena proceduralna pitanja).
Change language