Październik 2008 - Polska Izba Inżynierów Budownictwa
Październik 2008 - Polska Izba Inżynierów Budownictwa
Październik 2008 - Polska Izba Inżynierów Budownictwa
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Prawo<br />
Zamówienia publiczne<br />
Nieznajomość prawa nie zwalnia z odpowiedzialności, cz. II<br />
Inżynier w kontrakcie<br />
(według warunków<br />
kontraktowych FIDIC)<br />
Budowa wieżowca w centrum Warszawy (kwiecień <strong>2008</strong>); fot. K. Wiśniewska<br />
Inżynier w kontrakcie nie jest stroną<br />
kontraktu. Tam, gdzie wymaga się<br />
od inżyniera działania uznaniowego,<br />
powinien działać bezstronnie, bez<br />
względu na status zatrudnienia. Tylko<br />
taka osoba daje gwarancję obiektywnej<br />
oceny przestrzegania postanowień<br />
kontraktu (umowy). Inżynier może interpretować<br />
kontrakt tylko tak, jak jest<br />
on napisany. Inżynier zatrudnia inspektorów<br />
nadzoru zgodnie z Prawem<br />
budowlanym i za ich działania naruszające<br />
prawo jest odpowiedzialny.<br />
Kiedykolwiek inżynier uzgadnia lub<br />
określa jakąkolwiek sprawę w ramach<br />
zawartego kontraktu, powinien przeprowadzić<br />
konsultacje z każdą ze stron<br />
(wykonawcą i zamawiającym), próbując<br />
osiągnąć uzgodnienie stanowisk. Jeśli<br />
uzgodnienie nie zostanie osiągnięte,<br />
inżynier powinien dokonać rzetelnego<br />
określenia zgodnie z kontraktem, biorąc<br />
pod uwagę wszystkie okoliczności.<br />
Następnie inżynier powiadamia strony<br />
o każdym uzgodnieniu lub określeniu<br />
z podaniem szczegółowych informacji<br />
uzasadniających. Każda ze stron<br />
zobowiązana jest wprowadzić w życie<br />
każde uzgodnienie lub określenie, do<br />
czasu dopóki ewentualnie nie zostanie<br />
skorygowane przez rozjemstwo,<br />
arbitraż lub sąd (w zależności od ustaleń<br />
kontraktowych). Wszelkie zatem<br />
działania inżyniera, który uważa się za<br />
działającego w imieniu zamawiającego<br />
(wyłącznie na jego rzecz), są niezgodne<br />
z intencją FIDIC i skutkują naruszeniem<br />
zawartego kontraktu. Ponadto<br />
inżynier, który nie stosuje się do zapisów<br />
warunków kontraktowych FIDIC,<br />
musi liczyć się z odpowiedzialnością<br />
z art. 415 k.c., jeżeli jego zamiarem jest<br />
działanie wyłącznie w interesie zamawiającego<br />
ze szkodą dla wykonawcy.<br />
W zamówieniach publicznych<br />
wszelkie zmiany, jakie zamierza polecić<br />
wykonawcy inżynier czy zamawiający,<br />
podlegają ustawie – Prawo<br />
zamówień publicznych (Pzp). Jeżeli<br />
zastosowanie mają w kontrakcie warunki<br />
kontraktowe FIDIC, to inżynier<br />
przed wydaniem jakiegokolwiek polecenia<br />
musi stosować się do Subklauzuli<br />
1.13, a więc przestrzegać obowiązującego<br />
w Polsce prawa. Dotyczy to również<br />
kontraktów, w których nie wykorzystano<br />
warunków kontraktowych<br />
FIDIC. Tak więc w przypadku zamówień<br />
publicznych zakres świadczenia<br />
wykonawcy wynikający z umowy jest<br />
tożsamy z jego zobowiązaniem zawartym<br />
w ofercie (art. 140 ust. 1 Pzp), a to<br />
zobowiązanie z kolei musi być zgodne<br />
z jednoznacznym i wyczerpującym<br />
opisem przedmiotu zamówienia.<br />
Umowy w zamówieniach publicznych<br />
wymagają pod rygorem nieważności<br />
zachowania formy pisemnej (art. 139<br />
ust. 2 Pzp). Umowa w sprawie zamówienia<br />
publicznego jest nieważna<br />
w części wykraczającej poza określenie<br />
przedmiotu zmówienia, zawarte<br />
w specyfikacji istotnych warunków<br />
zamówienia, lub zaproszeniu (art. 140<br />
ust. 3 Pzp). Dotyczy to zarówno ustalonego<br />
przedmiotu zamówienia przy<br />
podpisywaniu umowy zawieranej<br />
w wyniku przetargu (lub innej procedury),<br />
jak i późniejszej ewentualnej<br />
zmiany zawartej umowy (art. 144 Pzp).<br />
W przypadkach gdy są podstawy do<br />
zmiany zawartej umowy, wymagana<br />
jest forma pisemna (pisemny aneks)<br />
z uwagi na art. 77 § 1 k.c. Celem tego<br />
ograniczenia jest niedopuszczenie do<br />
obchodzenia wyników postępowania.<br />
Zakaz „wykraczania poza opis<br />
przedmiotu zamówienia” nie doznaje<br />
żadnych wyjątków. Sankcją jest częściowa<br />
nieważność (bezskuteczność)<br />
umowy. Natomiast bezwzględna<br />
nieważność umowy oznacza bezskuteczność<br />
czynności prawnej z mocy<br />
samego prawa. Jest to sankcja wadliwości<br />
umowy, będącej w sprzeczności<br />
z bezwzględnie obowiązującymi przepisami<br />
prawa. Umowa nieważna nie<br />
powinna być wykonywana, ponieważ<br />
wówczas świadczenie jest nienależne<br />
(art. 410 k.c.). Często polecenia inżyniera<br />
dotyczą tzw. robót dodatkowych<br />
nieobjętych przedmiotem zamówienia<br />
podstawowego. Zamówienie dodatkowe<br />
to dalsze zamówienia, które<br />
powinny być funkcjonalnie związane<br />
z zamówieniem na roboty budowlane<br />
uprzednio udzielonym. Ustawa – Prawo<br />
zamówień publicznych dopuszcza<br />
takie zamówienia dodatkowe, ale nie<br />
przez rozszerzenie uprzedniego zamówienia.<br />
Są one możliwe poprzez<br />
zamówienie z wolnej ręki według art.<br />
67 ust. 1 pkt 5. Lista możliwości jest<br />
jednak bardzo ograniczona. Udzie-<br />
32 Inżynier <strong>Budownictwa</strong> <strong>Październik</strong> <strong>2008</strong>