01.07.2015 Views

November 2014

Udbodhan Magazine

Udbodhan Magazine

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

• <br />

<br />

<br />

• <br />

• <br />

• <br />

<br />

• <br />

<br />

• <br />

—<br />

<br />

—<br />

<br />

—<br />

<br />

- —<br />

<br />

• <br />

<br />

–— <br />

• <br />

— <br />

• <br />

— <br />

• <br />

— <br />

• -<br />

—<br />

<br />

<br />

• <br />

, -—<br />

<br />

— <br />

— <br />

— <br />

— <br />

— <br />

— <br />

— <br />

— <br />

• <br />

<br />

<br />

• –<br />

— <br />

—<br />

<br />

• <br />

<br />

<br />

<br />

• <br />

<br />

<br />

- (- ) <br />

(- ) <br />

<br />

() , , – <br />

, – <br />

– , ‘’<br />

t ; t


• - <br />

‘’- ( ) <br />

, <br />

, (-<br />

) — u () <br />

/ <br />

( ) ( <br />

— )<br />

M O/Draft/Postal Order M O/e-M O <br />

, , <br />

Draft ‘Ramakrishna Math, Baghbazar’— <br />

Cheque , Cheque (<br />

) Postal Order (A/c Payee )<br />

, , , <br />

M O- <br />

<br />

‘- ‘ ’, <br />

, , , , ,<br />

, , , , , <br />

‘’- <br />

Cheque Bank Draft- ‘Ramakrishna<br />

Math, Baghbazar’— /Editor, , , -<br />

M O <br />

‘Ramakrishna Math, Baghbazar’— Cheque Draft <br />

/Editor, ‘’, , , , - <br />

() -, - Website : www.udbodhan.org<br />

e-mail : editor@udbodhan.org, udbodhan12@bsnl.in<br />

, , -<br />

<br />

,


, , <br />

, — <br />

, , <br />

, <br />

— <br />

; — <br />

... — -<br />

, <br />

, , <br />

, , <br />

<br />

, , <br />

- <br />

, - <br />

— <br />

— <br />

[ , , , , -]


(Classical) <br />

- <br />

- <br />

<br />

—, , , , <br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

- <br />

, <br />

<br />

<br />

(Dr. Louis Reno)<br />

“There is not a living culture without<br />

a living tradition. If India is beloved and cherished<br />

among the elite of the West, it is on account of<br />

her traditional culture. And this culture is embeded<br />

above all in the treasures of Sanskrit. Sanskrit and<br />

India are inseparably connected, inspite of all the<br />

transitory harangues of the politicians.”<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- - “Whatever<br />

sphere of the human mind you may select for your<br />

special study, whether it be language, or religion,<br />

or mythology, or philosophy, whether it be laws<br />

of customs, primitive art or primitive science,<br />

everywhere, you have to go to India, whether you<br />

like it or not, because some of the most valuable<br />

and most instructive materials in the history of man<br />

are treasured up in India, and in India only.”<br />

-<br />

<br />

, <br />

- <br />

“None can be<br />

compared with the Indian laws in exactness and<br />

versatility. I believe that no book so competent as<br />

Kautilya’s Arthasastra published in ancient times. No<br />

work on politics, administration, and law describes<br />

local conditions so well. This work alone is enough<br />

to invite the study of ancient India and draw a man<br />

to this country for ever.”<br />

, ,<br />

, , , , ,<br />

, , , ,<br />

, , <br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

— <br />

- ‘-’ (Dead-<br />

<br />

,


Language)— - <br />

<br />

, <br />

<br />

“ <br />

<br />

” <br />

<br />

<br />

‘ ’ <br />

“- <br />

<br />

...”<br />

“ - <br />

<br />

<br />

<br />

, , , ,<br />

<br />

-<br />

<br />

— ‘’ ‘’<br />

<br />

” “...<br />

, <br />

<br />

... — <br />

- <br />

, <br />

, <br />

”<br />

Classical , <br />

- (<br />

) <br />

<br />

<br />

‘ ’ <br />

, <br />

<br />

, , <br />

<br />

<br />

<br />

,<br />

— <br />

, — <br />

<br />

, , , <br />

<br />

-<br />

<br />

- - <br />

- -<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

‘ ’ <br />

“ <br />

<br />

, <br />

, <br />

<br />

, <br />

, <br />

; ,<br />

<br />

<br />

”<br />

<br />

— ,


- <br />

“ , Cultured <br />

Classics <br />

Classical , ,<br />

, , ,<br />

— - <br />

?”<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

,<br />

, <br />

<br />

—<br />

<br />

‘’- <br />

‘’- <br />

<br />

<br />

- <br />

—<br />

“ <br />

”<br />

<br />

- , <br />

. . <br />

“When we talk of our national genius<br />

being unity in diversity, the fundamental oneness of<br />

the Indian minds; what we are really meaning is the<br />

dominance of Sanskrit which overrides the regional<br />

differences and linguistic peculiarities and achieves<br />

a true national and even gives form and shape to<br />

the languages.... The unity of India will collapse if<br />

it ceases to be related to Sanskrit and break away<br />

from Sanskrit and Sanskrit traditions.”<br />

, <br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

- <br />

, , , <br />

, , <br />

, <br />

‘<br />

’- <br />

‘ ’ <br />

--<br />

<br />

<br />

, , , , , ,<br />

<br />

<br />

— <br />

<br />

<br />

<br />

, -<br />

<br />

-<br />

<br />

<br />

- ,<br />

—<br />

- <br />

- <br />

q<br />

<br />

,


[ ]<br />

<br />

<br />

<br />

,<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

[ ]<br />

<br />

<br />

<br />

,


[ ]<br />

<br />

<br />

<br />

,<br />

<br />

— <br />

— <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

[ ]<br />

<br />

<br />

<br />

—<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

[ ]<br />

<br />

<br />

<br />

—<br />

<br />

— <br />

<br />

<br />

<br />

‘-’– <br />

<br />

,


, -<br />

— - -<br />

, <br />

, <br />

, <br />

, , <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

,<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- , <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

, -, -<br />

, - — <br />

-- <br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

-, -<br />

<br />

, , <br />

<br />

“ ”— <br />

- <br />

— <br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

—<br />

,<br />

<br />

<br />

— <br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

-<br />


, <br />

<br />

!<br />

! ,<br />

<br />

- <br />

<br />

- —<br />

<br />

, <br />

<br />

- , <br />

<br />

“ ” <br />

, <br />

<br />

<br />

“ <br />

” <br />

<br />

, <br />

<br />

— <br />

, , <br />

<br />

, — <br />

; , , <br />

<br />

“ ,<br />

<br />

<br />

” <br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

‘’ <br />

<br />

— <br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

, —<br />

,<br />

, <br />

<br />

- <br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

! - <br />

, <br />

— <br />

<br />

, <br />

<br />

- <br />

— -- <br />

<br />

<br />

,


- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

, <br />

— <br />

, <br />

<br />

- <br />

<br />

—<br />

, -, -<br />

! <br />

- <br />

-<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

,<br />

<br />

- <br />

, —-<br />

<br />

<br />

‘’- <br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

-<br />

‘ ’—<br />

, —‘’- <br />

—<br />

“ ‘’, <br />

” <br />

<br />

, - <br />

<br />

<br />

, -<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

— <br />

, <br />

() <br />

‘’ <br />

<br />

“ ” <br />


, <br />

, <br />

-,<br />

, , , — <br />

---, ---<br />

— <br />

, , <br />

, <br />

<br />

“... <br />

” Concept of oneness——<br />

<br />

— <br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

‘ ’— <br />

- <br />

, <br />

<br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

“... <br />

() ?” “ , <br />

, ‘’ ” <br />

— , <br />

, <br />

— <br />

<br />

, <br />

<br />

- , <br />

— <br />

<br />

, ,<br />

— -<br />

<br />

-<br />

<br />

<br />

-<br />

<br />

<br />

, , <br />

<br />

<br />

“ ,<br />

” <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

q<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

— , <br />

, , , <br />

, <br />

-, , , , , <br />

<br />

, <br />

— , , <br />

, , , <br />

—-, , ,<br />

, <br />

, , , , <br />

, <br />

— , , , <br />

‘ ’ <br />

<br />

,


–<br />

<br />

, , , <br />

[]<br />

<br />

- <br />

<br />

, — - <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

—<br />

<br />

, - <br />

<br />

‘model’— <br />

<br />

—<br />

, <br />

(alternative) <br />

‘ ’ ,<br />

‘’ <br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

-<br />

<br />

<br />

- - ; - <br />

, <br />

- , <br />

, <br />

- <br />

, <br />

, <br />

; , <br />

<br />

‘’ <br />

“ <br />

, <br />

” <br />

, <br />

<br />

“... <br />

- <br />

<br />

, , , <br />

- , <br />

, -<br />

, - <br />

<br />

<br />

, ‘<br />

’- ” <br />

<br />

<br />


, ,<br />

<br />

<br />

- , <br />

- <br />

- <br />

-<br />

(chief) <br />

; ‘’ ‘’ <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

-<br />

, <br />

<br />

<br />

“- <br />

; <br />

; , <br />

, <br />

<br />

— , <br />

, <br />

, ,<br />

<br />

; , , <br />

--<br />

<br />

, - --;<br />

-- ” <br />

, <br />

<br />

? <br />

<br />

, <br />

<br />

, (<br />

‘’, ‘’, ‘’ <br />

) <br />

<br />

<br />

<br />

; <br />

,<br />

<br />

“-, <br />

, <br />

<br />

, ” <br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

— <br />

<br />

“-, -<br />

—<br />

, <br />

- , <br />

, <br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

: , <br />

<br />

” <br />

, <br />

( ‘’) <br />

, -<br />

<br />

,


(‘’) <br />

<br />

( )<br />

, <br />

, - <br />

‘’- <br />

<br />

, <br />

<br />

“<br />

— <br />

-<br />

, ‘ <br />

<br />

’, [] <br />

<br />

, <br />

, <br />

<br />

, - <br />

, ; <br />

<br />

” <br />

<br />

“ , <br />

, <br />

<br />

‘’ , <br />

- <br />

” <br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

, - <br />

<br />

, -<br />

-<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

“ [] — ; , <br />

, , - <br />

- - <br />

, , ,<br />

<br />

-<br />

<br />

--<br />

” <br />

; <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

“ , <br />

, <br />

<br />

, - <br />

<br />

<br />

; <br />

‘’<br />

‘’ ” <br />

, <br />

<br />

- <br />

- -<br />

,<br />

<br />

- <br />


, <br />

; <br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

, <br />

- <br />

, <br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

“<br />

<br />

” -<br />

(<br />

) <br />

<br />

<br />

“<br />

, , ‘ ’<br />

<br />

<br />

; -<br />

<br />

” <br />

<br />

<br />

<br />

“... <br />

--- ; <br />

<br />

, <br />

- ; <br />

<br />

,<br />

, ” <br />

, <br />

<br />

- <br />

—-<br />

<br />

? <br />

<br />

, <br />

“... <br />

<br />

, <br />

...” <br />

<br />

<br />

“ <br />

<br />

” <br />

— ? , <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, “... <br />

, ,<br />

, <br />

<br />

, , -,<br />

<br />

,


-, , <br />

<br />

, ---<br />

- <br />

” <br />

<br />

, <br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

‘ ’ <br />

<br />

, - <br />

“... <br />

,<br />

<br />

, <br />

<br />

, - <br />

, <br />

, <br />

-- , <br />

, , <br />

- <br />

, <br />

, <br />

<br />

” <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

-, <br />

<br />

, <br />

<br />

, , <br />

“ <br />

<br />

<br />

<br />

-— <br />

<br />

, <br />

” <br />

-<br />

<br />

- <br />

, <br />

, []<br />

<br />

<br />

‘’ - <br />

<br />

<br />

[ , <br />

, , , , -]<br />

, <br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

, -<br />

, <br />

, <br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

, <br />

, <br />

, <br />

<br />

, <br />

, , , , , , <br />

<br />

<br />

, , , <br />

, <br />

<br />


, , <br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

-<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

-<br />

<br />

<br />

‘ ...’<br />

<br />

<br />

, <br />

, ,<br />

- <br />

<br />

<br />

, <br />

, - <br />

<br />

<br />

- <br />

, , , <br />

<br />

<br />

( ) <br />

<br />

‘ ’ <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

— <br />

, <br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

, <br />

‘ ’<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

- <br />

- ‘’<br />

‘ ’ <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

,


“ , ,<br />

<br />

? <br />

?” <br />

“ <br />

, , <br />

” <br />

, “<br />

—<br />

!<br />

— <br />

! —! <br />

!” <br />

<br />

<br />

<br />

‘The Web of Indian Life’<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

-<br />

- <br />

‘<br />

’ <br />

<br />

<br />

<br />

— <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

(‘ ’) <br />

<br />

‘ <br />

’ <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

,<br />

, <br />

<br />

<br />

‘ ?’<br />

<br />

<br />

- <br />

, , ,<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

, <br />

‘<br />

’- <br />

<br />

<br />

<br />

‘Plant Response’


“ <br />

<br />

... () <br />

, ‘ ...<br />

<br />

’” <br />

<br />

<br />

- <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

“ <br />

<br />

<br />

- <br />

— <br />

, <br />

<br />

... () —<br />

‘ ,<br />

’ <br />

<br />

<br />

‘’ - -<br />

<br />

” <br />

, ‘’ <br />

, <br />

<br />

-<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

— <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

- - <br />

<br />

, <br />

‘ ’- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

, <br />

, — <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

- <br />

<br />

<br />

,


, <br />

- , <br />

<br />

“<br />

! <br />

, <br />

<br />

, -!” <br />

<br />

,<br />

- <br />

- <br />

, <br />

! <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

‘ , ’ <br />

<br />

<br />

( , <br />

, ) - <br />

<br />

‘The Master<br />

as I Saw Him’ <br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

‘Footfalls of Indian History’<br />

<br />

‘History of the Bengali Language and Literature’<br />

- ‘Ananda Mohan Bose as<br />

a Nation Maker’ <br />

, , ‘ ’<br />

— <br />

‘The Master<br />

as I Saw Him’ <br />

<br />

<br />

- <br />

(<br />

, ) <br />

, <br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

, <br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

..- “I never knew that<br />

Darjeeling was so beautiful! And just now it is full<br />

of autumn flowers! so full! Ah me!... The people of<br />

this part are very Mongolian. You realise at once<br />

that you are on the southern fringe of the Chinese<br />

countries. They are suave and practical and dirty<br />

and most decorative!” <br />

<br />

( <br />

) <br />

, <br />

<br />

<br />

, <br />

- <br />

“ <br />

, ”


“ ‘’ <br />

‘’ <br />

, ‘’ <br />

, ” <br />

, <br />

- <br />

<br />

, <br />

— <br />

, ? <br />

,<br />

<br />

‘ ’<br />

‘The Master<br />

as I saw Him’ <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

- <br />

<br />

,<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- , <br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

,<br />

<br />

‘... ...’<br />

<br />

‘Studies from the Eastern Home’ <br />

‘Footfalls of Indian History’ <br />

<br />

, ‘ ’ ‘<br />

’- , <br />

— ,<br />

- <br />

, <br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

- <br />

,<br />

<br />

<br />

,


(<br />

) <br />

- - <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

‘’ <br />

<br />

, <br />

-<br />

, -<br />

- <br />

-<br />

“-, <br />

” - “<br />

, ?” <br />

“ -, <br />

, ” - <br />

‘’ ‘’ <br />

- <br />

<br />

<br />

“ , ” <br />

, , <br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

- <br />

, <br />

, <br />

- <br />

‘’ <br />

- <br />

<br />

“Bo has been so kind!” <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, - <br />

— <br />

, <br />

<br />

“ <br />

<br />

<br />

, <br />

—<br />

<br />

‘ , <br />

’ <br />

<br />

<br />

,<br />

<br />

<br />

” <br />

<br />

<br />

, “Let<br />

there be no hiding, and don’t try to prolong.” <br />

- — <br />

, <br />

,


, <br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

“In the East, and in the West,<br />

In the North, and in the South<br />

Let all things that are,<br />

Without enemies, without obstacles,<br />

Having no sorrow, and attaining cheerfulness,<br />

Move forward freely,<br />

Each in his own path!” <br />

<br />

“ , <br />

, ...” <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

“The boat is sinking. But<br />

I shall see the sunrise.”<br />

( , <br />

) <br />

,<br />

, <br />

<br />

<br />

, ,<br />

, <br />

<br />

‘’ ‘<br />

’ <br />

“ , <br />

- , <br />

, <br />

, ,<br />

, <br />

, <br />

! <br />

, <br />

!” <br />

<br />

<br />

, <br />

‘’<br />

<br />

‘’ <br />

, <br />

<br />

<br />

-<br />

<br />

<br />

,<br />

, ,<br />

, <br />

, <br />

,<br />

,<br />

<br />

, ,<br />

,<br />

, .<br />

, , <br />

<br />

<br />

, <br />

-<br />

<br />

,


, <br />

<br />

<br />

‘’ <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

“ <br />

<br />

, () <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, - <br />

... <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, ‘ , <br />

<br />

, <br />

’” <br />

‘ ’<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

‘’ <br />

“HERE REPOSE THE ASHES<br />

OF SISTER NIVEDITA (MARGARET E. NOBLE)<br />

OF THE RAMKRISHNA-VIVEKANANDA WHO<br />

GAVE HER ALL TO INDIA, 13 OCTOBER,<br />

1911.” <br />

<br />

-<br />

<br />

-‘’ ,


() - <br />

-<br />

<br />

, <br />

, , <br />

— -<br />

! <br />

<br />

<br />

- (,<br />

, ) <br />

, , ,<br />

<br />

- <br />

‘’ <br />

<br />

<br />

(...)<br />

, .. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

‘<br />

<br />

’<br />

‘’<br />

<br />

<br />

, ‘’<br />

<br />

...- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

‘’<br />

‘ ’- <br />

, <br />

, <br />

q<br />

-<br />

<br />

<br />

, , ..—.. <br />

, , ..—.. <br />

, , ..—.. <br />

, , ..—.. <br />

, , ..—.. <br />

, , ..—.. <br />

, , ..—.. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

,


— —<br />

, , , , - [ <br />

, , <br />

, <br />

<br />

- <br />

<br />

Letters of Sister Nevedita—Edited by : Shankari Prasad Basu,<br />

vol. II, Nababharat Publishers, Calcutta, 1982, pp.570-<br />

74 [ <br />

, , ] <br />

, <br />

<br />

Letters of Sister Nevedita, vol. II, pp.570-74<br />

— , , <br />

, , , <br />

Letters of Sister Nevedita, vol. II, p. 580 [ <br />

,<br />

, <br />

( , <br />

, , ) , <br />

<br />

‘The Web of Indian Life’- <br />

— , <br />

, , , , <br />

— , <br />

, , , -;<br />

“ <br />

-<br />

<br />

”] Letters of Sister Nivedita<br />

( ) , <br />

<br />

( , )<br />

<br />

— , [ ]<br />

, , , <br />

— , , , ,<br />

<br />

, -<br />

Letters of Sister Nevedita, vol. II, p.760 [ <br />

, , - <br />

, <br />

<br />

, <br />

( , ) ]<br />

(), <br />

, <br />

, , [ <br />

, <br />

- — <br />

]<br />

, -<br />

, -<br />

Letters of Sister Nevedita, vol. II, p.1021<br />

‘’, , , - , <br />

, <br />

, , <br />

<br />

, -<br />

, <br />

( ,<br />

) <br />

.. ( Letters of Sister Nivedita, Vol. 2,<br />

p. 246) <br />

( , ) <br />

, , <br />

<br />

<br />

— , ,<br />

, , <br />

, <br />

, <br />

Letters of Sister Nevedita, vol. II, p.1246<br />

Ibid, p.1252<br />

, <br />

<br />

, , <br />

, <br />

, <br />

, , <br />

, <br />

<br />

‘’, , , -, , <br />

, ( )<br />

‘’, , , <br />

, , ,


, -<br />

<br />

, -<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, —<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

—<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

,<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

, ,<br />

<br />

, --<br />

<br />

<br />

, , <br />

<br />

,


- <br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, - <br />

<br />

- <br />

?<br />

-- <br />

, <br />

,<br />

<br />

-, <br />

, ,<br />

<br />

, ?<br />

, <br />

<br />

,<br />

- <br />

,<br />

- , <br />

<br />

<br />

, <br />

, <br />

- <br />

, <br />

-- --,<br />

, <br />

, <br />

, <br />

, <br />

<br />

,<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

, <br />

, <br />

<br />

, ,


, , <br />

“ () (<br />

) ; <br />

, <br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

Gertrude Emerson<br />

<br />

<br />

<br />

...<br />

‘’ <br />

() <br />

; <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

; ,<br />

<br />

” <br />

‘’ -<br />

<br />

‘’-<br />

<br />

- - “<br />

<br />

<br />

<br />

” <br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

-<br />

‘ ’, <br />

<br />

“... <br />

— <br />

<br />

...” -<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

, <br />

-<br />

<br />

<br />

<br />

,


“ <br />

( <br />

) <br />

, ? <br />

? <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

‘ <br />

?’ , ‘, ! <br />

’ <br />

<br />

() <br />

‘ ’ <br />

” <br />

<br />

<br />

, , , <br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

“, ?” <br />

“, ?” <br />

“ , <br />

, <br />

” <br />

, <br />

<br />

<br />

‘ ’ <br />

“ <br />

? — <br />

, , ” <br />

<br />

-<br />

<br />

- , <br />

<br />

<br />

— <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

, ,<br />

<br />

<br />

, - <br />

‘ ’ - <br />

<br />

<br />

, , ,<br />

, , <br />

, <br />

, <br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

“...I owe my science to Sister Nivedita.


She it was who placed me under Sir J.C. Bose. It is<br />

difficult for me to express in words what I feel about<br />

her. In my own little ways I try to express in life<br />

some of the dynamic ideas she used to radiate.<br />

I brought back her ashes from Darjeeling, part of<br />

which is now at Belur Math and the rest of it is now<br />

in my little chapel at 8, Bosepara Lane, Baghbazar,<br />

Calcutta.” <br />

<br />

<br />

-<br />

<br />

- <br />

<br />

“ ( )<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

” <br />

<br />

“... ... <br />

, , <br />

<br />

—, <br />

<br />

, <br />

— -<br />

” <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

;<br />

-<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

— , ,<br />

,<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

“! ! <br />

”<br />

‘ <br />

’— - <br />

<br />

, <br />

,<br />

, <br />

() <br />

<br />

“ !”<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

,


, -<br />

<br />

<br />

- <br />

- <br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

‘-<br />

’ <br />

<br />

<br />

( )<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

‘<br />

’ <br />

<br />

<br />

() <br />

<br />

“... <br />

( <br />

) <br />

, ‘<br />

, <br />

, <br />

’” <br />

<br />

‘ ’ <br />

- ‘ ’-<br />

<br />

‘’ <br />

-<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

- <br />

‘ ’ <br />

‘ ’-<br />

<br />

<br />

‘ ’ <br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

, <br />

— ,<br />

, , — <br />

<br />

- (Plant<br />

Physiologist) <br />

-<br />

(High Altitude Hill Crop Physiology) <br />

<br />

<br />

- <br />

(water conservation) <br />

- , - <br />

<br />

. . <br />

“If Bashi Sen’s ideas had been followed<br />

in other areas like Meghalaya, we would not have<br />

witnessed the spectacle of Cherapunji facing acute<br />

water shortage during summer months.”<br />

<br />

“Gertrude


used to point out to me how the pine trees were<br />

being killed on the pretext of gum extraction.” <br />

<br />

- - <br />

, <br />

<br />

<br />

‘ ’<br />

<br />

Indian Council of Agricultural<br />

Research (ICAR)- <br />

. . ‘<br />

’ - <br />

ICAR- —, <br />

- <br />

‘’ ; , <br />

<br />

<br />

ICAR <br />

-, <br />

‘ <br />

’ ICAR- <br />

<br />

<br />

- <br />

‘’ <br />

- ‘ ’ <br />

- - <br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

- <br />

! “...... <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

, <br />

, <br />

<br />

” <br />

<br />

- -,<br />

- <br />

-? <br />

q<br />

<br />

— , , <br />

, , , -<br />

-, , ‘’, , ,<br />

, <br />

— , , , <br />

, , , ,<br />

, - <br />

Nearer Heaven than Earth : The Life and<br />

Time of Boshi Sen and Gertrude Emerson Sen—Girish N.<br />

Mehra, Rupa & Co., New Delhi, 2007, p. 5- <br />

<br />

<br />

Nearer Heaven than Earth, p. 13<br />

, <br />

, , , , -<br />

‘’, , , — , <br />

Nearer Heaven than Earth, p. 32<br />

— , , <br />

, , , <br />

‘’, , , , <br />

— , ,<br />

, , , <br />

Nearer Heaven than Earth, pp. 66-69<br />

, <br />

Nearer Heaven than Earth, p.76<br />

, , <br />

Nearer Heaven than Earth, ‘Forward’, pp. xi-xii<br />

, <br />

<br />

,


- <br />

<br />

-- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

—<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

-, , <br />

[]<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, — <br />

<br />

<br />

<br />

— <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

!<br />

<br />

<br />

<br />

(<br />

) <br />

<br />

(-<br />

) <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, (<br />

) <br />

, <br />

! <br />

<br />

<br />

<br />

( ) <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

‘ ’


(-) <br />

-- <br />

<br />

<br />

, <br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

! , , <br />

<br />

-<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

-- , <br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

, <br />

, <br />

- , <br />

, --<br />

<br />

<br />

—<br />

<br />

, , <br />

—<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, - <br />

<br />

<br />

!<br />

-- <br />

<br />

, , ,<br />

<br />

! <br />

—<br />

‘- ’ <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

( )<br />

, -<br />

<br />

<br />

<br />

,


, <br />

— <br />

(-) <br />

<br />

<br />

, - <br />

<br />

<br />

<br />

-<br />

- <br />

<br />

, <br />

- <br />

— <br />

,<br />

<br />

<br />

<br />

—<br />

<br />

-<br />

<br />

, - <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

-- <br />

-<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, -- <br />

, <br />

- ,<br />

<br />

, - <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

() <br />

<br />

<br />

,<br />

- <br />

<br />

<br />

,


- <br />

, , <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

-<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

( ) <br />

, , <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

( <br />

) <br />

, <br />

<br />

‘ ’- <br />

, <br />

. <br />

, , —<br />

-<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

-<br />

- <br />

<br />

, <br />

<br />

- (Two-men) <br />

, <br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

--<br />

( ) <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

[]<br />

<br />

,


, , <br />

<br />

<br />

–<br />

<br />

<br />

, <br />

– <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

‘ <br />

’ <br />

‘ ’<br />

(Mobile Dispensary Van) <br />

– <br />

<br />

<br />

– <br />

‘ ’ <br />

<br />

<br />

, <br />

[]<br />

<br />

, <br />

– <br />

<br />

— <br />

, – <br />

<br />

, -<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

, <br />

- <br />

- <br />

<br />

“ <br />

– <br />

, – –<br />

– <br />

<br />

<br />

––<br />

”<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

––


– <br />

<br />

–– <br />

- –<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, —<br />

<br />

, <br />

––<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

–<br />

– –, <br />

<br />

– –– <br />

<br />

–,<br />

–, — <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

- <br />

–<br />

, , — <br />

<br />

, <br />

,<br />

<br />

<br />

-<br />

<br />

– <br />

– “<br />

, <br />

, <br />

, <br />

— ”<br />

<br />

“, -<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

–<br />

” “<br />

” <br />

—<br />

, <br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

“ ?” <br />

“ <br />

<br />

” <br />

, - <br />

<br />

<br />

[]<br />

<br />

,


, , <br />

[]<br />

<br />

<br />

* <br />

? ?<br />

, , <br />

, ,<br />

, <br />

, , <br />

concentrated limited circle- <br />

<br />

‘’ <br />

— , acid<br />

; <br />

! <br />

? <br />

? , <br />

,<br />

<br />

— <br />

, <br />

‘’<br />

- —‘’ <br />

, ,<br />

, ‘’<br />

<br />

<br />

<br />

scientific <br />

, <br />

<br />

*— <br />

<br />

<br />

, <br />

; <br />

<br />

<br />

<br />

; <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

“, <br />

, ” “ ,<br />

- <br />

, <br />

- , <br />

— , , <br />

— <br />

, <br />

, ?” <br />

,


— <br />

— <br />

, <br />

—“ ” - <br />

<br />

“ , <br />

” “ ? <br />

- <br />

” <br />

<br />

“<br />

?” ! “<br />

, ?” “ ” <br />

<br />

— ,<br />

<br />

<br />

<br />

? Being and Becoming is Religion.<br />

<br />

<br />

? ?<br />

, <br />

? <br />

— - <br />

, ; <br />

- ,<br />

, <br />

<br />

, —; <br />

, <br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

— ,<br />

; <br />

- <br />

N.C.C.- — -<br />

, <br />

— <br />

<br />

—<br />

, <br />

<br />

“, —<br />

!” <br />

“ , <br />

, ! <br />

- , <br />

”<br />

, <br />

?<br />

, <br />

[]<br />

<br />

- <br />

( - )<br />

(<br />

), <br />

( ), <br />

( ),<br />

<br />

<br />

<br />

.–. <br />

.–. <br />

<br />

(/) <br />

<br />

,


- <br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

,<br />

( , , <br />

) <br />

, , <br />

( , <br />

, -, <br />

) <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

‘..’ <br />

‘ ’<br />

<br />

; ,<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- (Play-<br />

Wright) — ,<br />

, , , , <br />

;<br />

<br />

<br />

<br />

‘ ’-<br />

‘-’ <br />

<br />

<br />

‘ ’- ‘’<br />

( ‘ ’) <br />

<br />

<br />

‘’, ‘’,<br />

‘’, ‘ ?’ <br />

‘’ ( ‘ ’)<br />

- <br />

, <br />

<br />

‘<br />

?’ <br />

<br />

<br />

‘’ ‘’ ( ‘ ’)<br />

, -,<br />

-, -, -<br />

<br />

-


- <br />

‘’ ‘<br />

?’ - <br />

- <br />

<br />

‘’ ‘<br />

?’ -<br />

‘’ <br />

‘ <br />

’ ‘Babu Girish Chandra<br />

Ghosh’s new socio- historical drama’ <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

- <br />

“ <br />

, <br />

<br />

... <br />

<br />

, ‘<br />

<br />

— , , -<br />

—- <br />

; , <br />

- , <br />

; - <br />

‘ ’ ( )<br />

‘ ’ <br />

! - <br />

, ‘ — ? !<br />

? ?<br />

, , — !’<br />

“ <br />

, <br />

<br />

, ‘ <br />

!<br />

... <br />

... <br />

<br />

, <br />

’” <br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

‘ ’ <br />

<br />

“ ’ -, ,<br />

, <br />

, ?<br />

, ” <br />

,<br />

<br />

<br />

—<br />

, ,<br />

<br />

‘ <br />

’ ‘’ ( ) <br />

, , , - <br />

“ ,—‘-<br />

<br />

- <br />

<br />

, <br />

- ’” <br />

<br />

‘’<br />

<br />

‘ ’- (/ <br />

<br />

,


, / ) ‘ ’<br />

(Dramatic Director)- <br />

, ( , ,<br />

) - <br />

— ,<br />

-- <br />

, <br />

<br />

<br />

‘’— ,<br />

, ( , )<br />

- <br />

,<br />

( , , )<br />

‘’ <br />

<br />

( <br />

) <br />

, <br />

, <br />

<br />

<br />

, <br />

- <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

‘<br />

’ ,<br />

<br />

<br />

,<br />

<br />

<br />

- <br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

“ —<br />

; <br />

’... ’...<br />

- ;<br />

— !<br />

“ — <br />

!... — — <br />

— ” <br />

‘’<br />

, <br />

‘ ’- (, )<br />

‘’<br />

(Dramatist) , <br />

( , , ) <br />

‘’ <br />

‘’— <br />

‘’ ,<br />

, ( , )<br />

<br />

<br />

‘’ <br />

, <br />

( , , ) <br />

-


, <br />

<br />

,<br />

, ( , )<br />

<br />

‘’<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

-<br />

<br />

<br />

‘’ - <br />

“ <br />

—<br />

- ‘’ <br />

” <br />

<br />

<br />

<br />

, ‘’ <br />

<br />

, <br />

<br />

,<br />

<br />

<br />

‘’ ‘’ <br />

<br />

‘’ <br />

; <br />

, ,<br />

<br />

<br />

, , ,<br />

<br />

<br />

<br />

“ , <br />

, <br />

“ , , <br />

...<br />

“ , ?<br />

“: , ? <br />

?<br />

“ ! <br />

<br />

, <br />

“: , <br />

, ’ ’ <br />

...<br />

“ , ?<br />

: ! ’<br />

<br />

“ ! <br />

?<br />

“ ?<br />

;<br />

,—<br />

, ; ’ ,<br />

<br />

, , , ,<br />

! <br />

, ?” <br />

<br />

‘’<br />

‘’ (Lesse), ‘’<br />

(Proprietor) - <br />

‘ ’- <br />

‘’ (Director) ‘’<br />

(Manager) <br />

, ( , ,<br />

) <br />

<br />

,


‘’<br />

, , <br />

( , ) <br />

<br />

-<br />

<br />

‘ ’ ‘ ’<br />

, , <br />

( , ) - <br />

- <br />

,<br />

‘’ <br />

‘’ <br />

‘’ <br />

, ( )<br />

- <br />

‘’ ‘’ <br />

- <br />

‘-’<br />

<br />

‘ ’<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

,<br />

<br />

<br />

‘’ <br />

<br />

‘-<br />

’ <br />

‘-’ <br />

-- <br />

‘’ <br />

‘-<br />

’ ‘’<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

(Premiss)- <br />

<br />

“ <br />

! ! <br />

, ! <br />

! <br />

!— <br />

’ <br />

, —<br />

! —<br />

!!” []<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

— , , <br />

, , , -<br />

, , ,<br />

, <br />

, , , , ,<br />

<br />

, , , <br />

— , ’ , ,<br />

, <br />

, , , -<br />

, ,‘’, , <br />

<br />

<br />

‘’ ‘’ -<br />

“ <br />

<br />

”- —“ -<br />

<br />

<br />

- <br />

,<br />

‘’ ”<br />

<br />

-


– <br />

<br />

<br />

‘’ <br />

- ‘ ’ <br />

<br />

—“ <br />

<br />

” —“ ,<br />

<br />

() , -— ,<br />

”<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

‘’ <br />

<br />

<br />

( <br />

- —‘ <br />

’) , <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

“ <br />

” <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

,<br />

<br />

<br />

<br />

( - <br />

) ‘-’ <br />

, -<br />

‘’ <br />

(<br />

) <br />

- ‘’ ,<br />

<br />

‘-<br />

’ <br />

‘ <br />

’ <br />

‘ ’<br />

“ —,<br />

, -<br />

() <br />

<br />

”<br />

- <br />

‘-’ <br />

<br />

“ <br />

<br />

”<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, - <br />

<br />

,


‘’ <br />

‘ ’ <br />

, <br />

<br />

<br />

‘’<br />

(), <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

, <br />

- <br />

- - —<br />

<br />

, <br />

, <br />

<br />

‘’<br />

() <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

‘’ ‘’ <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

‘’ <br />

<br />

<br />

<br />

‘’ <br />

<br />

, <br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

, -<br />

() ‘’ ,<br />

() <br />

() ——— <br />

() <br />

() <br />

– () —<br />

‘ ——— ’ () <br />

() <br />

() ——— <br />

() ——— <br />

() <br />

() <br />

() <br />

() “ ——— , ”<br />

() <br />

“ ——— - ”


–<br />

<br />

<br />

( )<br />

, <br />

‘ ’ <br />

<br />

<br />

- ‘’ (<br />

) <br />

<br />

<br />

- <br />

- <br />

<br />

“, <br />

” <br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

“ <br />

?”<br />

- ,<br />

( ) <br />

( )<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

‘ ’ <br />

<br />

- ,<br />

-<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, , <br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

‘ ’ <br />

“ <br />

”<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

“ , <br />

<br />

,


”<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, , , , <br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

“ <br />

”<br />

<br />

“ <br />

” <br />

<br />

, <br />

<br />

‘ ’ q<br />

<br />

, <br />

<br />

–<br />

- <br />

( - )<br />

<br />

• – •<br />

, <br />

( ), <br />

, <br />

( ), <br />

, <br />

( ), <br />

( ), <br />

, <br />

( ), <br />

, <br />

( ), <br />

, <br />

( ), <br />

• – (–) •<br />

, ( , )<br />

, ( , )<br />

<br />

() , () , () ,<br />

() , () , () ,<br />

() , () , () , ()<br />

<br />

– () , () , () , ()<br />

, () , () , () ,<br />

() , () , () , () ,<br />

() , () , () <br />

<br />

, <br />

, ‘’– –/<br />

<br />

, <br />

<br />

-


–<br />

<br />

<br />

- -<br />

• <br />

• <br />

, -<br />

, ‘’,<br />

, ,<br />

- • <br />

• • <br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

— <br />

‘ ’—<br />

<br />

—<br />

- <br />

— ‘latest<br />

and most perfect’—- <br />

- , <br />

<br />

-<br />

“ <br />

— !... <br />

<br />

<br />

!”<br />

, ,<br />

<br />

<br />

<br />

— , ‘’,<br />

‘ ’— <br />

- <br />

- <br />

<br />

<br />

-<br />

, <br />

- <br />

<br />

Guide Book () <br />

<br />

, <br />

, —<br />

( ), ( )<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

(<br />

) “ <br />

( ) <br />

” <br />

<br />

, ‘’ <br />

,<br />

(<br />

) —<br />

<br />

<br />

, <br />

, <br />

<br />

q<br />

<br />

,


(<br />

) • <br />

• , <br />

, -<br />

• •<br />

, , •<br />

<br />

, ,<br />

<br />

, <br />

- <br />

<br />

, , ,<br />

- <br />

<br />

-<br />

<br />

<br />

- ; <br />

, , , , <br />

, - <br />

<br />

<br />

( -) <br />

, -<br />

- <br />

<br />

(<br />

-) -<br />

- <br />

—<br />

- -<br />

<br />

- <br />

- <br />

<br />

, <br />

- <br />

- <br />

- ,<br />

<br />

<br />

<br />

( )<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, , , <br />

, , , ,<br />

, <br />

<br />

, <br />

— , ,<br />

, , <br />

, , <br />

, , <br />

<br />

-, <br />

—<br />

‘ ’<br />

-<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

, <br />

—‘<br />

’ (— ) <br />

, <br />

<br />

— <br />

q<br />

-


-<br />

<br />

, , , <br />

, <br />

<br />

—, , , , ,<br />

<br />

<br />

<br />

( <br />

)- <br />

<br />

<br />

<br />

, ‘<br />

’ <br />

<br />

<br />

-<br />

‘ <br />

’- , <br />

<br />

.. ( ) <br />

<br />

<br />

<br />

‘ <br />

’ (DMSE) <br />

‘ <br />

’ (GAPEY)- <br />

- <br />

<br />

<br />

- <br />

. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

(<br />

) <br />

<br />

- <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

,


-<br />

, <br />

<br />

<br />

<br />

. . — <br />

. . <br />

. . —<br />

. . () — <br />

<br />

<br />

(CIUP)- <br />

’ ( )- -<br />

<br />

CIUP , <br />

<br />

<br />

- <br />

, <br />

<br />

CIUP- <br />

, ,<br />

’ - ,<br />

<br />

<br />

<br />

(/) <br />

(<br />

)<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

<br />

, <br />

<br />

( ) <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

-<br />

, ,<br />

, , , , <br />

( ), , , , <br />

<br />

<br />

q<br />

<br />

<br />

‘’ <br />

‘ ’ , <br />

‘’ , <br />

‘ ’ <br />

, ‘’<br />

, <br />

‘’ , <br />

‘ ’ ,<br />

‘ ’ <br />

, ‘ ’


, ‘<br />

’ , <br />

‘’ <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

‘’ <br />

<br />

‘’ <br />

<br />

‘’ <br />

<br />

Institute of HYDT Research & Education<br />

(IHRE)- Cancer Awareness<br />

and C. P. R. Training Programme <br />

, IHRE- <br />

<br />

C. P. R. Training <br />

IHRE- <br />

<br />

<br />

<br />

q<br />

<br />

, <br />

() , <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

<br />

() <br />

<br />

<br />

, , <br />

<br />

, , <br />

, , <br />

q<br />

<br />

<br />

, <br />

, <br />

, <br />

, <br />

, <br />

, <br />

, <br />

, <br />

, <br />

, <br />

, <br />

, <br />

, <br />

<br />

,

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!