Artykuł - Kresy24.pl

WołczynDYMITR ZAGACKIKOŚCIÓŁ ŚW. TRÓJCY FUNDACJI S. PONIATOWSKIEGO. 1938 R.FOT. ZE ZBIORÓW NARODOWEGO ARCHIWUM CYFROWEGOZnany jest przedewszystkim jako miejsce,gdzie przyszedł na światkról Stanisław AugustPoniatowski. Znajduje sięna północnym zachodziePolesia, gdzieś w 10kilometrach od stacjikolejowej WysokieLitewskie. W dobieInternetu można odbyćpodróż wirtualną doWołczyna, która się przydaprzed podróżą rzeczywistą.Jak podaje Anatol Fiedoruk, badaczdziejów dworów poleskich,pierwszym właścicielem Wołczynabył Jan Sołtan (zm. w 1494 r.),działacz religijny i polityczny WielkiegoKsięstwa Litewskiego. Jedenz jego spadkobierców, JarosławSołtan, starosta ostryński, ufundowałw Wołczynie w 1586 rokucerkiew. Warto także zaznaczyć, żeza czasów Jarosława Sołtana Wołczynotrzymał status miasteczka.Od 1612 roku miejscowość należałado rodu Gosiewskich, którzyzbudowali drewniany kościół, późniejzaś – do Sapiehów.Na początku XVIII wieku Wołczynskładał się z kilku folwarków.Dobra te nabył od hetmanaSapiehy feldmarszałek saski JakubFlemming. Od córki FlemmingaWołczyn przeszedł w posagu doCzartoryskich, a od nich w 1720roku, wraz z ręką księżny Konstancjido podskarbiego wielkiegolitewskiego Stanisława Poniatowskiego,który te posiadłości znakomiciezagospodarował: powiększyłilość folwarków aż do osiemnastu,zbudował na rzekach Pulwa i Leśnasiedem młynów, został fundatoremwspaniałego kościoła ŚwiętejTrójcy. Jednak już na początkulat 40. XVIII wieku dobra wołczyńskiewykupił kanclerz MichałCzartoryski i wzniósł tu okazałądrewnianą rezydencję. W 1828roku Wołczyn wyszedł ostateczniez rąk Czartoryskich i stopniowotracił swoją dawną wspaniałość,często zmieniając właścicieli.Autorzy wydanego pod koniecXIX wieku «Słownika geograficznegoKrólestwa Polskiego i innychkrajów słowiańskich» w częścipoświęconej Wołczynowi poda-M A G A Z Y N 21