Ubezpieczenia w Rolnictwie. Materiały i Studia. Nr 38/2010 - KRUS

ORGANIZACJA, EKONOMIKA I PROBLEMY SPOŁECZNEminimalnej, dla planowanej rzeczywistej sprzedaży (lub ceny maksymalnej– w przypadku opcji kupna dla planowanej rzeczywistej transakcji kupna,np. pasz).Te transakcje zabezpieczające mogą być jedynie zawierane na giełdzietowarowej (terminowej). 14 Jest ona miejscem obrotu instrumentami pochodnymi(instrumentami finansowymi). Gdy nie ma giełdy w danym kraju,można korzystać z zagranicznej, oferującej instrument pochodny dlatakiego samego produktu. Spełniony musi być jednak warunek wysokiejkorelacji zmienności cen na naszym rynku i notowań na tej giełdzie. Natomiasttransakcje rzeczywiste kupna-sprzedaży towarów są rozproszone i odbywająsię poza giełdą, przede wszystkim z uwagi na indywidualny i bilateralny charakter.Bardzo znaczącą rolę na rynku pochodnych rolnych na giełdzie towarowejodgrywają fundusze towarowe. Są to w istocie fundusze inwestycyjne,otwarte lub zamknięte, takie same jak na rynku kapitałowym. Te funduszespecjalizują się w operacjach na rynku pochodnych rolnych. Operująone na rynku pochodnym, jednakże zmienność wartości ich jednostekuczestnictwa jest, oczywiście, uwarunkowana sytuacją na rzeczywistychrynkach rolnych. Fundusze w sposób zawodowy, zarządzając portfelamiinwestorów, dokonują złożonych operacji na rynku futures i opcji.Uzyskują zyski zarówno na wzrostach jak i na spadkach cen, zarównoz rozliczanych różnic cenowych jak i z premii. Aktywność funduszy towarowychma istotne znaczenie dla rynku pochodnych rolnych, zarówno dlaskali obrotów, jak i ich płynności.W zarządzaniu ryzykiem cenowym nie idzie o ubezpieczenie ceny skupudla wszystkich producentów rolnych, dla całego rynku. Idzie natomiasto ubezpieczenie ceny dla siebie, dla danego producenta rolnego. W zarządzaniuryzykiem producent rolny (czy przetwórca rolno-spożywczy) samplanuje sobie ceny pomimo naturalnej rynkowej ich zmienności. Wykona-14Instrumenty pochodne dla towarów rolnych oferowane są na wielu giełdach towarowychna świecie i w Europie. W USA, Chicago Bard of Trade oferuje kontrakty futures i opcje (nafutures) na kukurydzę, soję, olej i mączkę sojową, pszenice owies, ryż. Chicago MrcantaileExchange oferuje futures i opcje (na futures) na półtusze wieprzowe, żywiec wieprzowyi wołowy, masło, mleko, bydło opasowe. Na New York Bard of Trade obracane są futuresi opcje (na futures) na kawę arabica, cukier, kakao, bawełnę, koncentrat pomarańczowy.W Europie Euronext.Liffe (łączna oferta giełd w Londynie, Lizbonie, Amsterdamie, Paryżu)oferuje futures i opcje na nie dla bazowych: ziemniaki, żywiec wieprzowy, rzepak, pszenica,kukurydza, owies, nasiona słonecznika, kawa robusta, cukier biały oraz kontrakty pogodowe.W Afryce bardzo rozwinięta giełda South African Futures Exchange oferuje futuresi opcje na nie dla kukurydzy, pszenicy, soi. Pozostałe bazowe rolne dla pochodnych towarowychto np. kakao, koncentrat pomarańczowy, skrobia ziemniaczana, ryż, rzepak. Innebazowe towary w pochodnych towarowych to np. kauczuk, bawełna, wełna, ropa, benzynabezołowiowa, złoto, srebro, miedź, cyna, aluminium, nikiel, platyna. Regulacje na giełdachtowarowych wynikają z podstaw samorządowych oraz rządowych.27