Inženjerska geologija IIIA dio

Ako neko vrelo izbija na morskom dnu, ispod razine morske vode nazivamoga vrulja. Takvih vrela ima mnogo uz našu jadransku obalu, a najpoznatija jeVrulja između Omiša i Makarske.Ima krških vrela koja su u vezi s nekim podzemnim vodotokom pa izbacujuvodu samo za vrijeme jakih oborina, i to samo onaj suvišak vode koji nemože proteći podzemljem. Međutim, za vrijeme nižeg vodostaja ti otvori, kojenazivamo estavele, mog primati vodu s površine jednako kao i svaki praviponor. Estavele nalazimo u našim krškim poljima u većem broju (v. sliku).Ponekad i vrulje mogu funkcionirati kao estavele.Postoje i izvori mineralnih voda, kod kojih je sadržaj otopljenih tvari veći od 1000 mg/l. Poznatiji izvori mineralnih voda kod nasnalaze se u Jamnici i Lipiku.Prema balneološkoj klasifikaciji termalnim izvorima nazivaju se oni čija je temperaura vode na samom izvoru viša od 20°C. Dopovišenja temperature vode u podzemlju dolazi kad se ona na svom putu spusti do većih dubina s višim temperaturama. Termalnevode najčešće nastaju infiltracijom meteorske vode, ali postoje i one juvenilnog podrijetla. Takve vode su najčešće mineralizirane, pase zbog Ijekovitih svojstava koriste u zdravstvene svrhe. Termalni izvori najčešće se nalaze u područjima aktivnih i ugašenihvulkana, te uz duboke rasjede. Poznatiji termalni izvori kod nas, koji se koriste u zdravstvene svrhe, jesu Varaždinske toplice,Krapinske toplice, Stubičke toplice, Lipičke toplice i Splitske toplice.42