biology

هستوي ت‎5‎زابونه د حجرې ‏!ول حياتي اعمال؛ لکه:‏ وده،‏ د مثل توليد،‏ دپرو!ين تشکيل،‏ او د م‎5‎تابول‎5‎زم نورې عملي‎3‎ کنترولوي.‏ ‏'‏‎75‎نو ‏*ودل‎3‎ دهچ‎3‎ د نباتي او حيواني نوکليک اسيد جوړ*ت يوشان دی او برخلاف هغه‏'ه چ‎3‎ له نامه ‏'خه ي‎3‎ معلوم‎85‎ي دا مواد يوازې د هست‎3‎ په دننه ک‎3‎ وجودلري،‏ بلک‎3‎ د حجرو په سايتوپلازم ک‎3‎ هم شتون لري.‏ نوکليک اسيدونه پهدوه ډوله دي:‏ يو RNA او بل ي‎3‎ DNA دی چ‎3‎ د نوکليو!ايد په نامه لهکوچنيو ماليکولونو ‏'خه من#‏ ته راغلي دي.‏ يا په بل عبارت نوکليو تايدونهد نوکليک اسيد د جوړ*ت بلاکونه دي.‏دواړه ډوله هستوي ت‎5‎زابونه په خپلو ماليکولونو ک‎3‎ پن%ه کاربنه قند لري.‏قند ي‎3‎ ريبوز دی،‏ نو له همدې کبله په دواړو هستوي ت‎5‎زابونو ک‎3‎ د ريبوز(Ribose) کلمه ذکر شوې ده او په همدې نامه نومول شوي دي،‏ لکه:‏رايبونوکليک اسيد (Ribo Nucleic Acid) RNA او ډي اوکسيرايبونوکليک اسيد Deoxyribo Nucleic Acid يا .(DNA)سرب‎5‎ره په ريبوز قند د هستوي ت‎5‎زابونو په ترکيب ک‎3‎ دوه ډوله نور ماليکولونهوجود لري چ‎3‎ يو ي‎3‎ فاسفيت ‏-روپ او بل ي‎3‎ نايتروجن لرونک‎3‎ قلويماليکولونه دي.‏ هغه قلوي ‏-ان‎3‎‏،‏ چ‎3‎ د DNA په جوړ*ت ک‎3‎ وجودلري عبارت دي له:‏ ادنين (A)، ‏-وانين (G)، سايتوزين (C) او تايمين(T). په RNA ک‎3‎ د تايمين قلوي پر$ای يوراس‎5‎ل (U) وجود لري.‏دهستوي تيزابونو د جوړ*ت په باره کي به په راتلونکو درسونو کي معلوماتتر لاسه ک‎7‎ي.‏بايد پوه شو چ‎3‎ د يو ژوندي موجود ‏!ول‎3‎ حجرې د DNA ‏!اکل‎3‎ اندازهلري،‏ خو د RNA اندازه توپير کوي.‏ په ‏$ينو حجرو ک‎3‎ د RNA اندازهزياته وي.‏ هغه حجرې چ‎3‎ د RNA زياته اندازه لري،‏ زياته اندازه پرو!ينجوړوي.‏په م‎5‎تابول‎5‎زم ک‎3‎ د عضوي مرکباتو رولد خوراکي توکو عمده برخ‎3‎ چ‎3‎ د انسان او حيواناتو په واسطه په مصرفرس‎85‎ي.‏ کاربوهايدريتونه،‏ پرو!ينونه او شحمونه دي چ‎3‎ ز‎4‎رمه شوېکيمياوي انرژي لري.‏ د ژونديو موجواتو په حجرو ک‎3‎ د عضوي توکو دبدلون په واسطه پ‎5‎چلي توکي په ساده توکو او کيمياوي انرژي د انرژۍپر نورو ب‎2‎و؛ لکه:‏ م‎5‎خانيکي او حرارتي انرژۍ باندې بدل‎85‎ي.‏ يا داچ‎3‎ د29