abc czarterówJacht z floty stoczni Bavaria. To jedne z najpopularniejszych jednostek czarterowych.Przeglądinstalacji elektrycznejNa tablicy rozdzielczej włączamyoświetlenie wewnętrzne. W każdympomieszczeniu kontrolujemy wszystkiepunkty elektryczne. Odnajdujemyi sprawdzamy akumulatory. Na dużychjachtach znajdziemy akumulator startowydo silnika, serwisowy do światełi nawigacji oraz akumulator do obsługisteru strumieniowego i windy kotwicznej.Akumulatory powinny spoczywaćw szczelnym, kwasoodpornym kontenerze,zabezpieczone pasami. Niemogą się przemieszczać w czasie przechyłów.Styki nie mogą być zaśniedziałe,ani luźne. Napięcie w instalacjijachtowej bez obciążenia powinno wynosićprawie 13 V. Włączanie poszczególnychlamp w kabinach nie powinnopowodować widocznego spadku natężeniaświatła.Zlokalizujmy główny bezpiecznik230 V i zapytajmy o zapasowy (wartomieć kilka zapasowych bezpiecznikówdo różnych elementów instalacji). Dokładniesprawdzamy przeznaczeniei funkcjonowanie każdego przyciskui wskaźnika na tablicy rozdzielczej.Można zapytać armatora co oznaczająposzczególne diody na prostownikui jakie są objawy złego funkcjonowaniazasilania i ładowania.Zwróćmy uwagę na główne włączniki12V załączające akumulatory doposzczególnych sekcji. Uwaga! Wyłączenieakumulatora startowego w czasiepracy silnika spowoduje uszkodzeniealternatora. Większość jachtów maprzełącznik akumulatora serwisowegona instalację rozruchową, rozwiązanieto zabezpiecza nas na wypadek rozładowaniaakumulatora startowego.Włączniki akumulatorów często znajdująsię w kabinach. Należy uczulićczłonków załogi, aby ich nie dotykać.Przegląd instalacji gazowejButle gazowe mają osobne, zewnętrznebakisty. Sprawdźmy szczelnośćpołączenia zaworu na butli z reduktorem.Drugi zawór powinniśmyznaleźć w kambuzie, przy kuchence.Sprawdzamy po kolei sprawność każdegoz palników i piekarnika. Płomieńpo zapaleniu powinien mieć barwęjasnoniebieską. Nowoczesny palnikpo zgaszeniu płomienia (na przykładwskutek podmuchu) zostanie automatycznieodcięty od gazu. Kuchenkapowinna być wyposażona w uchwytyprzytrzymujące naczynia, blokadędrzwiczek piekarnika i blokadę całejkuchni w stałej pozycji. Jeśli nad kuchenkąznajduje się urocza zasłonka, tona czas rejsu lepiej ją zdejmijmy. Przyokazji włączmy lodówkę i znajdźmyjej agregat. Pamiętajmy, że przysłonięcieagregatu bagażem może zakłócićjego pracę.Przegląd silnikaFot. Bavaria YachtsZdejmujemy pokrywy boczne w kabinachrufowych i podnosimy schodyzejściówki. Zęza komory silnika powinnabyć sucha i czysta. Równieżokolice wyjścia wału z dna. Lokalizujemywlew oleju silnikowego i bagnetpomiarowy – sprawdzamy poziom oleju.Olej nie powinien być czarny, spalony.Również przy przekładni silnikaod strony wału może znajdować siękorek z miarką poziomu oleju. Jeśli silnikma przekładnię typu S-drive to najej korpusie powinien być korek wlewuoleju przekładniowego połączonyz bagnetowym miernikiem.W okolicy dna odnajdujemy zawórwlotowy zaburtowej wody chłodzącejsilnik oraz jej filtr. W większości silnikówwoda zaburtowa nie schładza bezpośredniosilnika, ale płyn chłodzącyw specjalnym wymienniku. Tym płynemjest najczęściej słodka woda (alenie zawsze). Jeśli silnik jest chłodzonyprzez płyn, to na jachcie powinien byćkanister z zapasem. Korek wlewu płynuznajduje się w górnej części silnika.Na ścianie komory silnika jest zbiornikwyrównawczy z miarką poziomu.Uwaga! Nigdy nie otwieramy wlewuw wymienniku, gdy silnik jest gorący.Na wyposażeniu powinniśmy miećbutelkę z olejem do silnika, zapasowyolej do przekładni S-drive, pasekklinowy, filtry oleju i paliwa, wirnikpompy wodnej oraz uszczelki. Pozatym przydatne mogą być niezbędneklucze i śrubokręty, obejmy na przewodypaliwowe, metr przewodu paliwowego,lejek z filtrem, kanister z olejemnapędowym i wspomniany płynchłodzący.Potrzebne będą informacje o pojemnościzbiorników paliwa. O maksymalnychobrotach bezpiecznych dlasilnika oraz o obrotach najbardziejekonomicznych. Zapytajmy o sposóbwłączania i wyłączania silnika, gdyprzycisk „start – stop” nie zadziała.A także o konstrukcję śruby (lewoskrętnaczy prawoskrętna?). Jeśli śrubajest składana to do jej rozłożeniaczęsto trzeba użyć dużych obrotów.W protokole przejmowania jachtu wartowpisać motogodziny podawane nazegarze oraz poziom paliwa odczytanyze wskaźnika.Pamiętajmy, by po każdym uruchomieniusilnika sprawdzić czy wodaz układu chłodzenia wydostaje się zaburtę. Obsługę silnika i punkty kontrolneobowiązkowo powinien zaprezentowaćprzedstawiciel właścicielajachtu.WyposażenieprzeciwpożaroweSprawdzamy ile mamy gaśnic, gdziesą, czy posiadają ważny atest, jak jereklama16 magazyn dla żeglarzy • luty 2011 www.magazynwiatr.pl
abc czarterówobsłużyć. Gdzie jest koc gaśniczy i toporek.W pokrywach komory silnikai w schodach znajdziemy zaczopowaneotwory, do których po odetkaniuwkładamy wyloty gaśnic w czasie akcjigaszenia pożaru silnika. Całkowite otwarciepokryw spowodować może podsycenieognia.Kontrolaurządzenia sterowegoKołem wykonujemy maksymalnyobrót w lewo i w prawo, aż do wyczuciaoporu. Oznaczmy położeniesteru w pozycji „zero”. W rufowejczęści dna kokpitu zazwyczaj jestzakręcana klapa, pod którą schowanajest końcówka trzonu steru. W bakiścieznajdziemy rumpel awaryjny.Sprawdźmy jak go się montuje i używaw razie awarii głównego napędupłetwy. Warto widzieć jak skonstruowanyjest układ przekazania napędu.Często zamiast klasycznych sterociągówzainstalowana jest pompahydrauliczna napędzająca siłownik.Wówczas na wyposażeniu powinienbyć pojemnik z zapasowym płynemhydraulicznym.Kontrolasteru strumieniowegoPo odłączeniu zasilania zewnętrznego230V i włączeniu silnika sprawdzamydziałanie śruby w dziobowymtunelu. Litera „L” lub kolor czerwonyna przycisku – dziób jest odrzucanyw lewo. Litera „R” lub kolor zielony– dziób jest odrzucany w prawo. Najczęściejprzy stanowisku nawigacyjnymlub w kabinie rufowej znajdują sięwłącznik akumulatorów i bezpiecznikprzeciążeniowy.Kotwica, łańcuchi winda kotwicznaDowiedzmy się, jaka jest długośćłańcucha. Skontrolujmy sposób połączeniałańcucha z kotwicą oraz z solidnymokuciem w komorze. Wartoopuścić całą długość łańcucha, bysprawdzić czy nie jest poskręcany.Jeśli odcinki łańcucha nie są oznaczone,to wówczas warto samemu co pięćmetrów przymocować kawałek taśmy.Kontrola windy elektrycznej polega nawypróbowaniu pilota po odłączeniuzasilania 230V i włączeniu silnika.Trzeba też poddać testowi zwalnianieręczne windy łańcucha (bardzo ważnarzecz w przypadku wyczerpania akumulatorówlub awarii silnika windy).Często jachty mają płytką komorękotwiczną – wówczas w czasie wybieraniałańcucha musimy robić przerwyna rozrzucenie tworzącego się stożka,który mógłby zablokować windę.Pod pokrywą komory powinien byćprzymocowany handszpak lub korbado windy. W kokpitowej bakiście odszukajciedrugą kotwicę (najczęściejDanfortha) z 10-metrowym odcinkiemłańcucha i liną. Sprawdźmy łączeniai sposób wyciągania kotwicy.Środkiratunkowe i sygnalizacyjneSprawdzamy czy tratwa ratunkowajest połączona z jachtem linką do uruchamiania.Zapoznajemy się z opisem.Zwracamy uwagę na datę atestowaniatratwy i zwalniaka hydrostatycznego.Przeglądamy wszystkie kamizelki ratunkowei pasy asekuracyjne. Sprawdzamystan pasków, karabińczyków,klamer i dopasowujemy kamizelki dlawszystkich członków załogi. Kontrolujemyzamocowane kół ratunkowychi możliwość ich szybkiego użycia. Testujemypławkę świetlną – po ustawieniużarówką do góry powinna się zaświecić.Sprawdzamy przymocowaniepławki do koła. Przeglądamy wszystkieśrodki pirotechniczne, sprawdzającich stan i datę przydatności. Zapoznajemysię ze sposobem uruchamianiaradiopławy EPIRB i pytamy o datęostatniego testowania baterii. Sprawdzamydziałanie rogu mgłowego. Odnajdujemyszperacz, kule, stożki sygnalizacyjnei latarkę oraz zapasowe,świeże baterie.Sprawdzamy czy działają światłanawigacyjne oraz czy mamy zapasoweżarówki. Sprawdzamy czy najachcie prawidłowo zamontowanoreflektor radarowy (prawidłowo czylijak najwyżej). Klasyczny prostopadłościennyreflektor powinien byćzamontowany na sztywno, w pozycji„łapiącej deszcz”, natomiast reflektoryrurkowe - pionowo po obu burtach.Nie liczmy na to, że ktoś zauważy nasna swoim radarze, jeśli nasz reflektorbędzie zainstalowany na achtersztagu,tuż nad głową sternika.Kapitan Piotr Siedlewski, autor tekstu, podczas jednego ze swoich rejsów.Żagle i olinowanieŻagle trzeba rozwinąć. Jeśli są najachcie żagle sztormowe, dowiedzmysię jak je postawić. Testujemy refowanie,zwijanie, zrzucanie, kontrolujemyteż liny rolerów. Długość linyrolera powinna pozwolić na ciasnezwinięcie foka na profilu i parokrotneowinięcie na nim szotów. Zapoznajmysię ze sposobem zrzucaniażagla w przypadku awarii rolera.Przy okazji kontrolujemy działanieblokad, knag, kabestanów i korb.Ważnym krokiem jest sprawdzenieolinowania stałego oraz ściągaczyi ich zabezpieczeń.Na koniec przeglądamy resztęosprzętu: odbijacze, cumy, bosak.Sprawdzamy ponton wraz dulkami,wiosłami i pompą. Zaglądamy doskrzynki z narzędziami, do apteczkii kontrolujemy wyposażenie podstawowychzestawów naprawczych doelektryki, żagli, pontonu oraz instalacjigazowych i wodnych.Nawigacja i łącznośćWłączamy GPS i sprawdzamy czywspółrzędne jakie wskazuje odpowiadająrzeczywistej pozycji jachtu. Sprawdzamyczy wszystkie mapy elektronicznesą odczytywane oraz czy obejmująobszar naszej żeglugi. Jeśli posiadamyploter to sprawdzamy w jakich jednostkachwyświetlana jest głębokość.Jeżeli mamy UKF z DSC to skontrolujmyczy wyświetla pozycję z GPS.Warto wyjaśnić załodze do czego służyprzycisk „Distress” i przestrzec wszystkichprzed jego przypadkowym włączeniem.Przed wypłynięciem z portuprzetestujmy nawiązywanie łączności.Ważne jest skontrolowanie jaki numerMMSI jest wpisany w DSC i czy zgadzasię z numerem zapisanym w dokumentachjachtu. Przy UKF zawieśmykartkę z numerem wywoławczym i nazwąjachtu oraz jego wymową w MKS,a także numer MMSI.Sprawdźmy czytelność map, locji,spisów, przewodników, to czy zostałynaniesione poprawki oraz jakie narzędzianawigacyjne mamy do dyspozycji.Skontrolujmy wskazania kompasugłównego i namiarowego.Piotr SiedlewskiPiotr SiedlewskiKapitan jachtowy i instruktor PZŻ.Pływa po Bałtyku, Morzu Egejskim,Adriatyku, Morzu Północnym, Atlantyku,odwiedził także Karaiby i Nowa Zelandię.Szkoli żeglarzy w K.S. Navigarew Poznaniu.reklamawww.magazynwiatr.plluty 2011 • magazyn dla żeglarzy17