Pobierz - Wiatr

sportFot. Shutterstock.com, archiwum Witolda Dudzińskiegoanatomiczny, wówczas może dojśćdo tylnego przemieszczenia masy jądragalaretowatego dysku. Na skutekpowtarzalnego zginania kręgosłupado przodu dochodzi do takiego obciążeniatylnego fragmentu pierścieniawłóknistego dysku, że on w końcunie wytrzymuje - ulega mikrourazomi rozwarstwianiu. W wyniku tego rozwarstwianiadochodzi do drażnieniareceptorów czuciowych, pojawia sięból lokalny i promieniujący do pośladków.W wyniku dalszej destrukcji pierścieniamoże dochodzić do ucisku nakorzeń nerwowy. Wtedy zaczyna bolećkończyna górna lub dolna. Ból zaczynapromieniować w różnych kierunkach.To jest sytuacja dość groźna. Znacznystopnień uszkodzenia pierścieniamoże oznaczać konieczność poddaniasię operacji, a wówczas dalsza karierasportowa jest zagrożona.Czy polscy żeglarze narzekają nakręgosłup częściej, niż zawodnicyz innych krajów?Zawodnicy ze wszystkich krajównarzekają na bóle kręgosłupa w równymstopniu. Nie jesteśmy tu żadnymwyjątkiem.Czy bóle kręgosłupa wyczynowychżeglarzy można skutecznie leczyć?Tak skutecznie, by zawodnik mógło nich zupełnie zapomnieć?Na szczęście ta dolegliwość w wieluwypadkach podlega pełnemu wyleczeniu.Wiele zależy od tego, na którymetapie uszkodzenia dysku zawodnikzgłasza ból i poddaje się konsultacjilekarskiej.Jakie błędy popełniają trenerzyi opiekunowie młodych zawodników?Czy obciążenia dla nastolatków nie sązbyt duże? Najlepsi zawodnicy z klasyOptimist żeglują dziś po 480-500godzin rocznie. Startują w ponad 140wyścigach. Tylu treningów i startównie mają nawet olimpijczycy.Nie chciałbym mówić o błędach, aleo zasadach jakie powinny obowiązywać,by zmniejszać ryzyko kontuzjii dolegliwości bólowych kręgosłupa.Po pierwsze trzeba wiedziećco może doprowadzić do uszkodzeniadysku lub aparatu więzadłowegow obrębie kończyny górnejlub dolnej. Drugi ważny punkt torozumienie problemu. Jeśli zawodnikpoddawany jest jednostronnemuprzeciążeniu, które trwakilka godzin dziennie,to trener powinienznaleźć sposóbna kompensacjęczyli zrównoważenietego jednostronnegoprzeciążenia. Jeślipodczas zgrupowaniazawodnik balastujeprzez pięć godzinw pozycji zgięciowej,to zajęcia niemogą się zakończyć na wyciągnięciułódki z wody. Nawet między wyścigamiczy halsami treningowymi żeglarzpowinien choćby chwilę spędzić w pozycjiodwrotnej, do tej jaką przyjmujepodczas żeglugi. Na przykład sternikklasy Optimist powinien stanąć w łopociei klęcząc na dnie kokpitu wykonaćprzeprost czyli wygięcie plecówdo tyłu.Ważne jest to, by trenerzy nie tylkorozumieli problem, ale także abypodejmowali odpowiednie działania.Trening równoważący trzeba wykonywaćsystematycznie. Należy zwracaćzawodnikom uwagę na nieprawidłowąpozycję zgięciową, na nieprawidłowesiedzenie oraz nieprawidłowe podnoszenieprzedmiotów. Pamiętajmyo tym, że zawodnicy wyciągają łódkiz wody w pozycji zgiętej, dźwigająkadłuby w pozycji zgiętej, nawet szotyprzykręcają do krętlika wygięci w pałąk.Zwracajmy im na to uwagę. Powtarzajmy,że mamy kręgo-słup, gdziegłowa jest ustawiona nad słupem,a nie krego-łuk, gdzie głowa jestustawiona przed łukiem.Wiele też zależy od systematycznościsamych zawodników. Jedenz najlepszych polskich żeglarzyma problemy z kręgosłupem,które ujawniająsię zawsze w pewnych odstępachczasu. Tygodniamikręgosłupsię bardzo dobrze,a wówczaszawodnikzaczyna zapominaćo zasadachi ćwicz e n i a c h .Powoli wracado starych,złych nawyków,spisujeb on i cgo nieboli. Alew pewnymm o m e n c i ejego dyski podlegajątakiemuprzeciążeniu, żektóryś z nich tego niewytrzymuje. Pojawiasię ból i zawodnik wracado punktu wyjściaczyli zaczyna ponowniestosować tzw. rygor posturalny,wraca do ćwiczeńi później znów przez jakiśczas jest dobrze.A co z długimi podróżamina zgrupowania i regaty?Jak zawodnik mawytrzymać kilka godzinw pozycji siedzącej?Trener powinien zaplanować częstepostoje, nie tylko na zatankowanie paliwa,ale także na ćwiczenia i przebieżkę.Jeśli żeglarz przez większą część drogisiedzi z nogami na oparciu poprzedzającegogo fotela, to kręgosłup ma zgiętyjak napięty łuk. Taknie wygląda prawidłowapostawa,trenerzy powinnizwracać zawodnikomna to uwagę. Częstozasypiamy w samochodzie,a nasza głowaopada do przodubezwładnie. W takiejpozycji ryzyko uszkodzeniadysku szyjnegojest bardzo duże.W podróżach na regatyi treningi upatrujępoważnego wroga. Miałemchyba dziesięciu pacjentówżeglarzy, którzyprzyjechali na wizytębezpośrednio z drogi.Dzwonili z trasy i mówili,że nie mogą ruszyćgłową, bo chyba ich „zawiało”.Nie ma takiegorozpoznania medycznegojak „zawianie”.Co mogą zrobić rodziceżeglarzy, by wspieraćtrenerów?Kręgosłup nie lubi tego,co fundujemy mu najczęściej– jednostajną pozycjęzgięcia w płaszczyźniestrzałkowej do przodu. Kręgosłupkocha ruch. Więc każdaaktywność jest dla niego znakomita.Zabierajmy naszychmłodych żaglarzy na basen. Niepo to, by się popluskali i pozjeżdżaliw rurze, ale by przepłynęli30 basenów. Biegajmy, spacerujmy,grajmy w tenisa, zabierajmy dziecina narty – to doskonała aktywnośćdla naszego kręgosłupa. Cała sztukaprowadzenia treningu przygotowaniafizycznego polega na tym, by jednostronnośćzwiązaną z uprawianą konkurencjąwciąż uzupełniać nowymibodźcami.Sam również żeglujesz na desce,a zimą na iceboardzie. Czy czasemboli Cię kręgosłup?Podczas pływania nigdy. Ale zdarzasię, że kiedy jadę kilka godzin samochodem,który ma nieprawidłowoskonstruowany fotel, odzywa się kręgosłupszyjny.Ile modeli samochodów ma źleskonstruowane fotele?Mnóstwo.Rozmawiał Krzysztof OlejnikDoktor Witold Dudziński.www.magazynwiatr.plluty 2011 • magazyn dla żeglarzy29