Pobierz PDF - Muzeum Technik Ceramicznych

Żydzi w Kole do końca XVIII wieku15W 1601 r. Żydzi kolscy poprosili, aby wpisać do ksiąg miejskich, że rozliczylisię z pogłównego za 1598 r. Zeznał to Jan Ciesielski, sługa wojewodykaliskiego 38 . Działanie kolskiej gminy było zapewne podyktowane obawąo możliwość nagabywania ich o dodatkowe pieniądze.Żydzi uczestniczyli również w obrocie prawnym. Kupowali i sprzedawalinieruchomości w mieście. Na przykład w 1575 r. zawarta została umowakupna sprzedaży domu pomiędzy Grzegorzem Rymarzem a braćmi Salomonemi Mojżeszem Szmaj 39 . W 1680 r. Żyd Jakub Rusin kupuje od władzmiasta plac leżący w pobliżu ulicy Toruńskiej 40 .W 1616 r. domów żydowskich w Kole było 24, a w 1628 r. 21, ponieważtrzy domostwa, będące zastawem, zostały wykupione z ich rąk. W sumiepłacili więc kolscy Żydzi w 1628 r. 42 floreny podymnego 41 . Żydówkomorników było wówczas 20, z których każdy płacił po florenie. Jeśli chodzio działalność gospodarczą, to żydowskich handlarzy było 30, szklarzy 4,sukienników 2, a kramarek 6 42 . We wspomnianej lustracji z 1628 r. Żydzikolscy skarżą się, że mieszczanie angażują ich częstymi podwodami, niezgodnymiz umową z 1571 r. Jednocześnie mieszczanie wskazują, że Żydzibez zgody burmistrza i rady miejskiej przyjmują do miasta obcych swojegowyznania i ich od podwód ochraniają. Ponadto mieszczanie utyskiwali nafakt, że w związku z brakiem rzeźników żydowskich, to oni muszą płacićłoje na zamek oraz wójtowi 43 .Według lustracji z 1659 r., zamieszkałych domów żydowskich było jużtylko 5, pustych 14, a po reszcie domostw zostały tylko puste place. Z domówosiadłych każdy gospodarz płacił 2 floreny, co dawało kwotę 10 florenów44 . Komorników żydowskich było wówczas 11, z których każdy płacił38Ibidem, sygn. 53/4300/0/-/7, s. 17.39Ibidem, sygn. 53/4300/0/-/4, s. 138–140.40Ibidem, sygn. 53/4300/0/-/14, s. 163–165.41Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1628–1632..., op. cit., s. 104.42Ibidem.43Ibidem, s. 105.44Lustracja starostwa kolskiego z 1659 r., opr. M. Kulecki, [w:] J. Mujta, Koło w dokumentach, Konin––Koło 1998, s. 81.