LAI_5_2016_Short

MONOGRAFIE
Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński
Trzy samoloty myśliwskie MS.406 w niskim przelocie,
podczas prezentacji w trakcie międzynarodowego salonu
lotniczego w Brukseli, lipiec 1939 r.
Morane-Saulnier
MS.406 cz.II
Pierwsze MS.405 trafiły do dywizjonu GC II/7 w Reims w 1938 r., łącznie jednostka odebrała siedem z piętnastu
myśliwców przedseryjnych (egzemplarze nr 1, 2, 5, 6, 7, 8 i 9). Do sierpnia 1939 r. na MS.406 przezbrojono
całkowicie cztery pułki myśliwskie (2., 3., 6. i 7.), każdy w składzie trzech dywizjonów. Z owych
12 dywizjonów myśliwskich, 10 stacjonowało we Francji, 2 zaś w Algierii.
Na terenie metropolii znajdowały się dywizjony
GC I/2 z Beauvais-Tillé, GC II/2 z Clermontles-Fermes,
GC III/2 z Cambrai-Niergnies,
GC I/3 z Velaine-en-Haye, GC II/3 z Fayence,
GC III/3 z Salon-de-Provence, GC II/6 z Anglure-Vouarces,
GC III/6 z Villacoublay, GC II/7 z Luxeuil-Saint-
Sauveur i GC III/7 z Ambérieu. Poza Francją, w bazie
Blida, GC I/6 i GC I/7. Spośród pozostałych jednostek
myśliwskich, Francuzi do sierpnia 1939 r. przezbroili
dwa dwudywizjonowe pułki (4. i 5.) w zakupione
interwencyjnie w Stanach Zjednoczonych samoloty
myśliwskie Curtiss H.75 (Hawk-75), 1. Pułk Myśliwski
(Escadre de Chasse) zaś zaczął przezbrojenie na również
zakupione doraźnie Bloch MB.151 i MB.152. Ostatni
z wówczas istniejących, 9. Pułk, był nadal wyposażony
w Dewoitine D.510. Francuski dywizjon myśliwski
(Groupe de Chasse), zgodnie z etatem liczył 26 samolotów,
w tym 2 w dowództwie dywizjonu i po 12
w dwóch eskadrach (Escadrille).
Kiedy 3 września 1939 r. Francja przystąpiła do
wojny z Niemcami, MS.406 był podstawowym samolotem
myśliwskim Sił Powietrznych Francji. Pierwszą
walkę powietrzną stoczyły jednak dostarczone ze
Stanów Zjednoczonych myśliwce H.75, 8 września
1939 r. Dopiero 21 września swój chrzest bojowy
przeszły MS.406. Tego dnia dziewięć samolotów
myśliwskich tego typu z GC I/3 eskortowało Poteza
390 z GAO 505 (Groupe Aérien d’Observation) i Mureaux
115 z GAO 504, mające przeprowadzić rozpoznanie
rejonu Wiesbaden. Francuzi zostali zaskoczeni
atakiem Bf 109E z I./JG 53, które tak poważnie
uszkodziły Mureaux 115, że musiał on przymusowo
W ciągu ośmiu miesięcy „dziwnej wojny” francuskie lotnictwo myśliwskie wykonało +10 000 lotów bojowych, z których
około połowa przypada na MS.406. Ich największa intensywność miała miejsce we wrześniu i październiku 1939 r. oraz
w kwietniu 1940 r. (odpowiednio: 2600, 1400 i 1800).
lądować na niemieckim terytorium. Dodatkowo pilot-
-rezerwista, weteran I wojny światowej, kpt. Erich Mix
zestrzelił MS.406 pilotowanego przez ppor. Mariusa
Baizé, który zginął.
Następnego dnia, 22 września, MS.406 poniosły
kolejne straty. Jeden z pilotów z GC III/2, sierż.
Duclos zgubił się i lądował przymusowo w rejonie
Saarbrücken. Pilot został wzięty do niewoli, a samolot
zniszczyła francuska artyleria. W wypadku na innym
MS.406 w locie treningowym zginął sierż. René Durouchard
z GC II/6. 24 września załogom MS.406 poszło
lepiej. Tego dnia cztery Morane z GC I/3 eskortowały
rozpoznawczego Mureaux 115 z GAO I/520.
W rejonie Saarbrücken doszło do starcia z sześcioma
Bf 109D z JGr. 152. Niemcy zestrzelili wszystkie cztery
MS.406. Jeden francuski pilot zginął (sierż. Jean
Garnier), jeden lądował przymusowo, dwaj ostatni zaś
ratowali się skokiem ze spadochronem. W czasie walki,
zanim sami ulegli, Francuzi zdołali zestrzelić dwa Bf
109D. Obaj Niemcy dostali się do niewoli, jako że walka
przeniosła się na francuską stronę frontu. Jedno
ze zwycięstw odniósł rezerwista, kpt. Roger Gérard,
mający wówczas 41 lat. Swoje pierwsze zwycięstwo
odniósł 30 października 1918 r., zestrzeliwując myśliwiec
Fokker, Bf 109D z 24 września był jego drugim
sukcesem w walce powietrznej. Później, latając na
86
Lotnictwo Aviation International MAJ 2016