"Złodzieje chleba i róż: Balcerowicz i ekonomia polityczna kary w Gruzji"

ez wątpienia osiągnięcia strukturalnego dostosowania, to już
atmosferę biznesowego laisser faire psuł znacznie brak silnego
państwa w innych sferach. Po pierwsze, nieistniejącemu państwu
trudno było zdyscyplinować społeczeństwo do wyższych
opłat i pacyfikować wszystkie bunty wobec polityki zaciskania
pasa. Do tego, jak notuje z niepokojem Christoph H. Stefes
w pracy Zrozumieć post-sowieckie transformacje o Gruzji i Armenii:
„to rosnąca fala zbrodni napawała trwogą międzynarodowych
oficjeli i przedsiębiorców, którzy często padali ofiarą napaści,
porwań czy nawet zabójstw. Szewardnadze publicznie
przyznał, że wzrost przestępstw wobec obcokrajowców szkodzi
interesom narodowym... jednak przedstawiciele państwa
albo przymykali oczy na tę zbrodnię, albo wręcz byli aktywnie
zaangażowani w kradzieże i uprowadzenia” 23 . Stefes, uznany
post-sowietolog, ignoruje przy tym w swej pracy związek neoliberalnej
transformacji ze wzrostem przepaści społecznych
i przestępstw.
Osłabiony Szewardnadze bez wątpienia nie był w stanie zagwarantować
optymalnych warunków dla biznesu. Nie mógł
nawet zapewnić wypłat dla policjantów i urzędników, których
pensje pokrywali zwykli ludzie, płacąc łapówki na każdym
rogu. W neoliberalnej Gruzji, „to była właściwie jedyna interakcja
z państwem” 24 .
23 C. H. Stefes, Understanding Post Soviet Transitions: Corruption, Collusion and
Clientelism, s. 135.
24 C. King, “Potemkin Democracy: Four Myths about Post-Soviet Georgia”.
AE 00000267
267