You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Larawan kuha ni Ronica Jane Cantere<br />
Carries Intervention Program<br />
inilunsad sa Pasay<br />
Pahina 7<br />
Taon III Blg. 1 HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
PAHAYAGANG PAMPAARALAN SA FILIPINO NG KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL<br />
KALAYAAN VILLAGE, PASAY CITY<br />
NI FIONA VERONIQUE SALAY,<br />
VI-1<br />
M ula sa<br />
Ikalabing-apat na<br />
pwesto noong<br />
nakaraang taon,<br />
umangat sa ikalimang<br />
pwesto ang resulta ng<br />
NAT ng mga magaaral<br />
sa ikaanim na<br />
baitang sa buong<br />
dibisyon ng Pasay<br />
ngayong taon.<br />
Nakapagtala<br />
ang paaralan ng MPS<br />
na 69.86 . Mas<br />
mataas ito ng 11.43<br />
kaysa sa 58.43 MPS<br />
na naitala noong<br />
School Year 2013-<br />
2014. Ito ang ikalawa<br />
sa pinakamataas na<br />
pwestong naitala ng<br />
KES sa buong dibisyon<br />
mula nang ipatupad<br />
ang pagbibigay<br />
ng NAT sa mga magaaral<br />
sa ikaanim na<br />
baitang sa buong<br />
bansa.<br />
Bukod sa magandang<br />
resultang<br />
nakamit ng mga magaaral<br />
sa ikaanim na<br />
baitang, nakuha na-<br />
World Bank Economists<br />
bumisita sa KES<br />
NI: SHERRY ANN ALCOREZA, VI-1<br />
Bumisita sa<br />
Mababang Paaralan<br />
ng Kalayaan ang ilang<br />
economista ng World<br />
Bank kasama ang<br />
ilang mga Department<br />
of Social Welfare and<br />
Development (DSWD)<br />
central office officials<br />
noong unang araw ng<br />
Disyembre<br />
<strong>2015</strong>.<br />
taong<br />
(Sundan sa pahina 6 )<br />
DOH, DepED nagbigay ng libreng<br />
bakuna<br />
NI;: RONICA JANE CANTERE VI-1<br />
Sa pagtutulungan<br />
ng Department of<br />
Health (DOH) at Department<br />
of Education<br />
(DepEd), isinagawa<br />
noong Setyembre ang<br />
NI: FIONA VERONIQUE SALAY,<br />
VI-1<br />
Nakamit ng<br />
isang mag-aaral sa<br />
ika-anim na baitang<br />
pangkat Jose Rizal<br />
ng Paaralang Elementaryang<br />
Kalayaan ang unang<br />
puwesto sa pagsulat<br />
ng balita sa ginanap<br />
na Metro Manila<br />
Young Writers Conference<br />
and Contest<br />
School-Based Immunization<br />
Program sa<br />
buong bansa.<br />
Sa Mababang Paaralan<br />
ng Kalayaan ,<br />
471 na mga mag-aaral<br />
sa unang baitang ang<br />
nakatanggap ng libreng<br />
bakuna sa German<br />
measles, Diptheria<br />
at Tetanus mellitus.<br />
(sundan sa pahina 5)<br />
BALITA<br />
Pasay Kontra<br />
Droga<br />
Campaign<br />
Inilunsad<br />
Pahina 7<br />
AGHAM AT TEKNOLOHIYA<br />
Gawang<br />
pinoy:<br />
Bamboo<br />
Bike<br />
Pahina 9<br />
ISPORTS<br />
Ang Pagsibol<br />
ng Kampeon<br />
Pahina 15
2 OPINYON<br />
Open<br />
High: Susi<br />
sa Pagkamit<br />
ng<br />
SENTRO<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
NI: SHERRY ANN ACLOREZA<br />
VI-1<br />
Edukasyon<br />
ang puhunan ng<br />
bawat tao at bansa<br />
para sa maunlad na<br />
kinabukasan. Subalit<br />
hindi lahat ay nakakapag-aral<br />
o nakakapagtapos<br />
sa pagaaral.<br />
Ang Kagawaran<br />
ng Edukasyon<br />
(DepEd), sa pamamagitan<br />
ng Bureau of<br />
Secondary Education<br />
ay nagpatupad ng<br />
Open High School<br />
Program sa pampublikong<br />
Secondary Education<br />
o sa mataas<br />
na paaralan.<br />
Ang Open<br />
High School Program<br />
ay isang alternatibong<br />
pamamaraan<br />
ng pag-aaral gamit<br />
ang distance learning.<br />
Ito ay para sa<br />
mga estudyante sa<br />
mataas na paaralan<br />
na hindi na pumapasok<br />
sa regular<br />
na klase dahil sa<br />
pisikal na kapansanan,<br />
kahirapan, pangangailangan<br />
na<br />
makapagtrabaho at<br />
iba pang mga lehiti-<br />
Dahil<br />
Ang programang k-12 ay naglalayong<br />
malinang ang kakayahan ng mga magaaral<br />
at<br />
mapabuti<br />
EDITORYAL ang<br />
edukasyon<br />
sa Pilipinas. Ang Pilipinas na lamang kasi<br />
ang natatanging bansa sa Asya na nabibilang<br />
sa may pinakamababang bilang ng taon sa<br />
edukasyon.<br />
Taong pampaaralan 2012-2013 nang<br />
ipatupad ng DepEd ang ― Enhanced K-12<br />
Mga Batang Manunulat:<br />
Basic Education Program‖ sa mga paaralan<br />
dito sa Pilipinas. Sa ilalim ng programang ito,<br />
ang mga mag-aaral ay kailangang dumaan sa<br />
kindergarten na susundan ng anim na taon sa<br />
elementarya( Baitang 1-6), apat na taon sa<br />
junior high school (Baitang 7-10), at dalawang<br />
taon sa senior high school (Baitang 11-12 )<br />
Ngunit ano nga ba ang epekto ng K to<br />
12? Ang K to 12 ay inihahanda ang mga magaaral<br />
sa kanilang buhay sa hinaharap.<br />
P A M A T N U G U T A N<br />
<strong>2015</strong>-2016<br />
Punong Patnugot:<br />
Pangalawang Patnugot:<br />
JASMINE M. FERNANDEZ<br />
FIONA VERONIQUE SALAY / SHERRY ANN ALCOREZA/ KENNETH LAPORE/ JAMAICA BAYATON, / RONICA<br />
CANTERE / VOLTAIRE AZUELA/ ANGEL JANNAH ACURAN / EARL RAFAEL LIMPIADA / KATRE CAMILLE<br />
CAMANGONAN / JAMAICA BAYATON, ALYANNA JUAN<br />
Gurong Tagapayo<br />
BB. NORA C. RELANIZA<br />
sa mabagal na pag-angat ng iba’t ibang aspeto ng edukasyon sa ating<br />
bansa, ang ating gobyerno kaagapay ang Kagawaran ng Edukasyon ay muling nagpatupad<br />
ng bagong curriculum upang maiangat ang kalidad ng eduksyon. Ang bagong curriculum<br />
na ito ay ang K + 12, sa pamamagitan nito, ang ating mga mag-aaral ay makasabay<br />
sa pandaigdigang pag-unlad ng edukasyon at teknolohiya.<br />
Kinatawan ng GPTA<br />
GNG. EUFEMIA CORAL<br />
Mga Gurong Tagapagsanay:<br />
GNG. MARICAR L. TABUAC/ BB. MARISSA C. BALAORO /<br />
GNG. REBECCA CANDELARIO/ G. REMIGIO A BACCUD/<br />
GNG. SNOOKY C. LICAS/ GNG. ESPERENZA G. RASING/<br />
GNG. LEONIZA O. GUYALA/ G. JESUS G. DELOS REYES<br />
Konsultant
SENTRO<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
OPINYON 3<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
Child Protection Policy,<br />
Isulong natin<br />
NI: ANGELLEANNE G. MARFA, IV-1<br />
Ipinalabas<br />
ng Department of Education<br />
(DEPED) ang<br />
isang komprehensibong<br />
Child Protection<br />
Policy upang mapangalagaan<br />
at maprotektahan<br />
ang mga<br />
mag-aaral mula sa<br />
pamamaraan upang<br />
maiwasan ang anumang<br />
karahasan mula<br />
sa mga nakatatanda o<br />
maging sa mga kapwa<br />
mag-aaral at mga<br />
prosesong dapat<br />
gawin sakaling may<br />
nagkasala at mga tuntuning<br />
dapat sundin.<br />
mga pang-aabuso,<br />
Lubha na<br />
pananakot, pananamantala,<br />
diskriminasy-<br />
ngang nakababahala<br />
ang pagdami ng<br />
on, ―bullying‖ at iba<br />
bilang ng mga karahasan<br />
at krimen sa<br />
pang uri ng karahasan<br />
at krimen sa loob ng<br />
mga paaralan.<br />
mga paaralan.<br />
Talagang kailangan<br />
na itong aksyunan at<br />
Ang Child Protection<br />
Policy ay maaring maapektuhan<br />
solusyunan dahil<br />
sumasaklaw sa mga ang kinabukasan ng<br />
L<br />
LUCILLE ZHEN MARFA, VI-1<br />
Dakilang Bayani, hindi kilala?<br />
Kamakailan<br />
lamang ay lumutang<br />
ang isang nakapagtatakang<br />
reaksiyon<br />
hinngil sa karakter na<br />
ginampanan ni Epy<br />
Quizon bilang si Apolinario<br />
Mabini sa pelikulang<br />
―Heneral Luna‖<br />
na namamayagpag<br />
sa mga<br />
sinehan nito lamang<br />
Setyem-<br />
nakaraang<br />
bre.<br />
Matatandaang<br />
kumalat sa<br />
―internet‖ ang tanong<br />
umano ng ilang estudyante<br />
kung bakit<br />
nakaupo lang at hindi<br />
man lang tumayo si<br />
Apolinario Mabini sa<br />
pelikulang ―Heneral<br />
Luna‖. Bakit nga ba?<br />
Si Apolinario<br />
Mabini ang tinaguriang<br />
― Utak ng Rebolusyon‖.<br />
Kilala rin siya<br />
bilang ―Dakilang Lumpo<br />
o Paralitiko‖ dahil<br />
sa kanyang naging<br />
kontribusyon para<br />
makamit ang kalayaan<br />
ng ating bansa, sa<br />
Child Protection Policy...<br />
kabila ng kaniyang<br />
kalagayan. Nagkaroon<br />
ng polio si Mabini na<br />
naging sanhi ng<br />
kanyang pagkalumpo<br />
kaya hindi siya nakakatayo<br />
o nakakalakad.<br />
Hindi tayo makakarating<br />
sa patutunguhan<br />
kung hindi natin alam<br />
ang ating pinanggalingan.<br />
Sana ay gawin<br />
itong tulay ng DEPED<br />
at ng pamahalaan para<br />
gisingin at maipamulat<br />
sa mga<br />
kabataan pati na rin<br />
sa mga matatanda na<br />
JASMINE M. FERNANDEZ, VI-1<br />
‖Ang kabataan<br />
ang pag-asa ng<br />
bayan.‖ Iyan ang isa<br />
sa mga sikat na katagang<br />
winika ni Gat<br />
Jose Rizal. Noon pa<br />
man ay naniniwala na<br />
siya na ang kabataan<br />
ang susi at daan tungo<br />
sa matagumpay na<br />
bansa. Ngunit, paano<br />
nga ba ginagampanan<br />
ng ika-21 siglong<br />
pampaaralang pamamahayag<br />
ang<br />
pagpapaigting ng<br />
tapat at mabuting pamamahala<br />
at pamumuno.<br />
Ang pampaaralang<br />
pamamahayag<br />
ay bahagi ng ating<br />
mga paaralan. Dahil<br />
dito, nabibigyan ng<br />
pagkakataon ang mga<br />
mag-aaral na malayang<br />
makapagpahayag<br />
ukol sa<br />
pangyayari sa ating<br />
bansa sa pamamagitan<br />
ng pagsusulat ng<br />
mga balita, editorial,<br />
lathalain at iba pa.<br />
Sa pamamagitan<br />
nito ay nabibigyan<br />
ng oportunidad ang<br />
mga manunulat at mamamahayag<br />
na masabi<br />
ang nais nilang<br />
iparating sa lahat ng<br />
tao. Naipaparating din<br />
ang mga isyu na<br />
dapat malaman ng<br />
lahat.<br />
Napakalaki ng<br />
bahaging ginagampanan<br />
ng pampaaralang<br />
pamamahayag<br />
sa pagpapaigting ng<br />
tapat at mabuting pamamahala.<br />
Nahihikayat<br />
natin ang mga<br />
namumuno na maging<br />
tapat sa tungkulin at<br />
maging isang<br />
mabuting pinuno.<br />
BIlang isang<br />
mamamahayag, dapat<br />
Kaya naman<br />
dapat na pangunahan<br />
ng mga guro ang pagpigil<br />
sa anumang uri<br />
ng paglabag sa mga<br />
karapatan ng mga<br />
kabataan .Inaasahan<br />
din ang pamamahagi<br />
ng Pupils‘ Handbook<br />
na lubos na makatutulong<br />
sa paglaban sa<br />
karahasan sa mga<br />
paaralan. Sana rin ay<br />
lalo pang pagtuunan<br />
ng pansin at huwag<br />
isantabi lamang ang<br />
magawang ipaalam at<br />
ituro sa lahat ang<br />
tungkol dito.<br />
Sana ay maging daan<br />
ang mga pamamamahayag<br />
upang magkaroon<br />
ng mga tapat at<br />
problemang ito, dahil<br />
kung walang aaksyon<br />
paano na lang ang<br />
mga kabataan na siyang<br />
pag-asa ng ating<br />
bayan.<br />
Kailangan ring tumulong<br />
at makilahok ng<br />
mga magulang sa<br />
kampanya laban sa<br />
karahasan dahil malaki<br />
ang papel na kanilang<br />
ginagampanan sa<br />
pagpapausbong ng<br />
magandang paguugali<br />
ng kanilang<br />
mabuting pinuno sa<br />
ating bansa. Bigyang<br />
halaga ang mga katulad<br />
nila dahil Malaki<br />
ang naiaambag at naitutulong<br />
nila sa ikakabuti<br />
at ikauunlad ng
4 OPINYON<br />
SENTRO<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
* FORUM * FORUM * FORUM * FORUM * FORUM *<br />
Tuwing<br />
pasukan ay madalas<br />
na nagkakagulo sa<br />
paghahanap ng mga<br />
bakanteng upuan sa<br />
mga silid-aralan ang<br />
mga batang transferee<br />
mula sa ibang lugar.<br />
Kadalasan wala na<br />
silang mapaglugarang<br />
silid-aralan dahil<br />
naokupahan na ang<br />
" Ok lang sa akin kahit na ilan kaming mag-aaral sa<br />
aming silid-aralan kasi nasa mag-aaral naman yun<br />
kung mag-aaral siya ng mabuti o hindi."<br />
Jeanne Claude Crisostomo<br />
VI- Jose Rizal<br />
mga upuan ng mga<br />
estudyante. Dahil na<br />
rin sa kakulangan ng<br />
mga silid-aralan,<br />
uamaabot ang bilang<br />
ng mag-aaral sa 50-60<br />
bawat silid-aralan.<br />
"Tama lang na bawasan ang mga bilang ng mag-aaral sa loob ng<br />
classroom para maging maginhawa kaming nag-aaral. Siguro<br />
tama na ang 40 kami sa klase.<br />
Ayon sa Kagawaran ng<br />
Edukasyon, ang nararapat<br />
na bilang ng<br />
estudyante sa loob ng<br />
silid-aralan ay 35-40<br />
upang makapag-aral<br />
ng mabuti. Nararapat<br />
ba na ganito karami<br />
ang bilang ng mga<br />
mag-aaral sa bawat<br />
silid-aralan? Anong<br />
bilang ng mag-aaral<br />
ang nararapat sa isang<br />
silid-aralan?<br />
"Mas maganda para sa akin na 50 kami sa klase para<br />
marami akong maging kaibigan."<br />
Shaira Charrise Sahagun, VI-1<br />
"Wala naman po sa bilang ng mag-aaral<br />
yan kung 40 o 60 pa sa isang klase. Nasa<br />
mga estudyante po yun kung kami ay<br />
mag-aaral ng mabuti o magpapabaya sa<br />
pag-aaral at kung magtuturo ang mga guro<br />
nang maayos."<br />
MULA SA PAHINA 2<br />
Ang mga mag-aaral na<br />
ito ay may mas<br />
maraming baong kaalaman<br />
at kasanayan<br />
kapag sila ay nagtapos<br />
kumpara sa mga<br />
hindi dumaan sa programang<br />
K to 12. Ang<br />
kanilang kasanayan ay<br />
lubos na nahasa sa<br />
mga pagsasanay na<br />
agad.<br />
kanilang pagdadaraanan<br />
sa kurikulum.<br />
Pagnakatapos na<br />
paaralan,<br />
sila sa ilalim ng K to<br />
12 ay maaari na silang<br />
maghanap ng trabaho<br />
Gayunpaman, marami<br />
pa ring mga magulang,<br />
mag-aaral at<br />
maging mga guro ang<br />
tumututol sa K to12.<br />
Naniniwala silang ang<br />
―curriculum na K+12<br />
ay dagdag pasaninlamang<br />
para sa kanila.<br />
Nariyan ang gastos sa<br />
baon ng mga magaaral,<br />
kagamitan sa<br />
martikula,<br />
pamasahe at kung anu<br />
-ano pa. Ang ilang<br />
mga mag-aaral ay<br />
Shaine Esteban, VI-1<br />
"OK para sa akin ang bilang ng mag-aaral na 35-40 sa isang classroom<br />
kasi kapag sobrang dami, nagiging magulo ang mga estudyante.<br />
Chezka Lorreigne San Juan, VI-1<br />
maaaring mawalan ng<br />
interes sa pag-aaral<br />
dahil sa tagal ng pagaaral.<br />
Ang mga guro<br />
ay madadagdagan ng<br />
trabaho na sobrang<br />
magpapahirap sa kanila.<br />
Ang K to 12 ay<br />
isang magandang programa<br />
dahil higit nitong<br />
pinapalawak ang<br />
ang kaisipan, hinuhubog<br />
ang mga<br />
kasanayan at kakayahan<br />
ng mga magaaral.<br />
Open High-School Susi sa<br />
Pagkamit ng Tagumpay<br />
(MULA SA PAHINA 2)<br />
Isang magandang<br />
layunin nito ay<br />
ang mabigyan ng<br />
pagkakataon ang mga<br />
nagsipagtapos sa elementarya,<br />
mga high<br />
school drop outs at<br />
mga nakapasa sa<br />
Philippine Education<br />
Placement Test<br />
(PEPT) upang matapos<br />
ang sekondaryang<br />
pag-aaral. Dulot nito,<br />
mababawasan ang<br />
bilang ng high school<br />
drop outs at mapataas<br />
ang completion rate sa<br />
ating bansa.<br />
Gayundin,<br />
isang malaking oportunidad<br />
ang naibibigay<br />
ng Open High School<br />
sa mga kabataang<br />
hindi regular na pumapasok<br />
sa paaralan.<br />
Sa pamamagitan nito,<br />
marami ang nakakapagtapos<br />
ng pagaaral,<br />
nagkakaroon ng<br />
magandang hanapbuhay<br />
at nagiging<br />
isang produktibong<br />
mamamayan sa ating<br />
bansa.<br />
Samakatuwid,<br />
ang Open High School<br />
Program ay isang magandang<br />
programa ng<br />
DepEd. Sa layunin<br />
nito, tiyak na malaki<br />
ang maitutulong nito<br />
sa pag-angat ng<br />
edukasyon sa ating<br />
bansa. Ang ikatatagumpay<br />
ng nasabing<br />
programa ay nasa<br />
SHERRY ANN ALCOREZA
SENTRO<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong> BALITA 5<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
Resulta ng<br />
NAT<br />
MULA SA PAHINA 1<br />
Rebecca Candelario,<br />
Gng. Maricar Tabuac,<br />
Gng. Esperanza Rasaaral<br />
sa ikatlong<br />
baitang ang ikawalo<br />
at unang pwesto sa<br />
English at Filipino<br />
sa buong dibisyon ng<br />
Pasay sa ginanap na<br />
Language Assesment<br />
for Primary Grades<br />
(LAPG) noong Marso.<br />
Nakakuha<br />
naman sila ng MPS<br />
na 59.95 sa English<br />
at 73.36 sa Filipino<br />
upang makamit nila<br />
ang ikapitong pwesto<br />
sa over-all ranking na<br />
may MPS na 66.65.<br />
Itinuturing na dahilan<br />
ng pagtaas ng resulta<br />
ng NAT ng paaralan<br />
ay ang mga proyektong<br />
ipinatutupad sa<br />
paaralan tulad ng pag<br />
-aanalisa sa pagsusulit<br />
ng mga magaaral<br />
kung saan ang<br />
mga guro ay gumagawa<br />
ng Least Mastered<br />
Skills (LMS) na kung<br />
saan ibabatay ng mga<br />
guro ang mga practice<br />
exercises na<br />
gagamitin nila sa mga<br />
drills and reviews sa<br />
pang-araw-araw na<br />
mga aralin. Nagsagawa<br />
rin ng remediations<br />
at ilang Saturday<br />
classes ang mga<br />
guro at mag-aaral sa<br />
Ang School-<br />
Based Immunization<br />
Program na may temang<br />
―Bakuna para<br />
sa kabataan,<br />
proteksyon sa kinabu-<br />
(MULA SA PAHINA 1)<br />
(MMYWCC) sa Highway<br />
Hills Integrated<br />
School, Lungsod ng<br />
Mandaluyong noong<br />
ika-5 ng Disyembre.<br />
Dumaan ang<br />
mag-aaral na si Fiona<br />
Veronique Salay, 12<br />
taong gulang sa matindi<br />
at puspusang pagsasanay<br />
sa ilalim ng<br />
kanyang masipag na<br />
trainer na si Gng. Maricar<br />
L. Tabuac, guro sa<br />
Filipino ng ika-limang<br />
baitang ng nasabing<br />
paaralan<br />
Ang pagpasok<br />
ni Salay sa ika-siyam<br />
na puwesto sa division<br />
level ang naging daan<br />
upang siya‘y makasama<br />
sa national level.<br />
Sa ikatlong<br />
pagkakataon, muling<br />
nakamit ng mga batang<br />
manunulat ng<br />
paaralan ang kampeonato<br />
sa natapos na<br />
layuning makapagbigay<br />
ng libreng bakuna<br />
sa mga mag-aaral<br />
sa unang baiting sa<br />
mga paaralan sa<br />
buong bansa.<br />
Ayon sa DOH,<br />
naniniwala sila na ang<br />
kabataan ang pagasa<br />
ng bayan kaya<br />
dapat silang<br />
proteksyunan laban<br />
sa mga sakit na nakamamatay.<br />
―Masaya kami<br />
dahil nagsidating sa<br />
Pasay City Young<br />
Writers Conference<br />
and<br />
Contest<br />
(PCYWCC) na<br />
ginanap sa Padre Zamora<br />
Elementary<br />
School noong ika-4 ng<br />
Setyembre, <strong>2015</strong>.<br />
Nakuha nila<br />
ang 13 awards sa individual<br />
category at 2<br />
awards sa team category<br />
upang tanghalin<br />
silang over-all champion.<br />
Sa Filipino, ang<br />
punong patnugot ng<br />
pahayagang Sentro na<br />
si Lucille Zhen Marfa<br />
ay nanalo ng ikaapat<br />
na pwesto sa pagsulat<br />
ng editorial. Ang iba<br />
pang nagsipagwagi ay<br />
sina Ronica Jane Cantere,<br />
unang pwesto sa<br />
pagkuha ng larawan;<br />
Sherry Ann Alcoreza,<br />
unang pwesto sa pagwawasto<br />
at pag-uulo;<br />
Jasmine Fernandez,<br />
aming paaralan ang<br />
mga magulang ng<br />
mga bata upang ibigay<br />
ang kanilang suporta<br />
sa importanteng<br />
immunization program<br />
na ito. Hindi ito<br />
magiging<br />
matagumpay kung<br />
wala ang buong suporta<br />
nila,‖ sabi ni G.<br />
Rodulfo Tirol,<br />
punonguro ng paaralan.<br />
Ang School-<br />
Based Immunization<br />
ikalawang pwesto sa<br />
pagsulat ng lathalain;<br />
Kate Camille Camangonan,<br />
ikaanim na<br />
pwesto sa pagsulat ng<br />
balitang isports; Alyanna<br />
Juan, ikapitong<br />
pwesto sa cartooning;<br />
Fiona Veronique Salay,<br />
ikasiyam na pwesto<br />
sa pagsulat ng<br />
balita; Ma. Robeliza<br />
Helbolario; Angel Janna<br />
Arucan; Voltaire<br />
Azuela, best in editorial<br />
page sa collaborative<br />
writing.<br />
Sa kategoryang<br />
Ingles naman,<br />
ang mga nagsipagwagi<br />
ay sina Axl Ruel Andaya,<br />
ikaapat na pwesto<br />
sa copyreading; Sofia<br />
Danielle Sahagon,<br />
ikalimang pwesto sa<br />
Scence and Technology;<br />
James Matthew<br />
Sugon, ikalimang<br />
pwesto sa editorial<br />
writing; Jeanine<br />
Ongcoy, ikaanim na<br />
pwesto sa feature writing;<br />
Erl Rafael Limpiada,<br />
ikaanim na pwesto<br />
sa sports writing;<br />
Shaira Charisse Sahagun,<br />
ikawalong pwesto<br />
sa photojournalism;<br />
Ryza Nicole Lacdang;<br />
Lara Lois Owens, best<br />
in sports page sa collaborative<br />
writing.<br />
Ang mga batang<br />
manunulat na<br />
nagsipagwagi ay<br />
dumaan sa matiding<br />
pagsasanay sa ilalim<br />
ng kanilang mga masisipag<br />
na gurong tagapagsanay<br />
na sina<br />
Bb. Nora Relaniza, G.<br />
Remigio Baccud, Gng.<br />
Leoniza Guyala, Gng.<br />
DOH, DepED nagbigay ng libreng bakuna<br />
MULA SA PAHINA 1<br />
BUONG TAPANG. Kahit wala ang mga magulang sa tabi<br />
niya, hindi siya umiyak habang binabakunahan.
6 BALITA<br />
World Bank Economists<br />
bumisita sa KES<br />
MULA SA PAHINA 1<br />
Ito ay sa kadahilanang<br />
nais<br />
nilang malaman kung<br />
gaano kaepektibo<br />
ang Pantawid Pamilyang<br />
Pilipino Program<br />
(4P‘s) sa attendance<br />
ng mga<br />
4P‘s recipients sa<br />
paaralan.<br />
Nagkaroon ng<br />
maikling programa<br />
kung saan ipinakita<br />
ng punongguro ng<br />
paaralan na si G.<br />
Rodulfo C. Tirol ang<br />
mga programa ng<br />
paaralan na<br />
nakaeengganyo<br />
sa mga 4‘Ps<br />
recipients na pumasok<br />
araw-araw.<br />
Matapos ang<br />
video presentation ng<br />
punongguro ng paaralan,<br />
nagkaroon ng<br />
open forum kung<br />
saan nagbigay ng<br />
ilang katanungan ang<br />
mga bisita sa<br />
punongguro at focal<br />
person ng 4P‘s sa<br />
paaralan na si Gng.<br />
Evelyn V. Ulic.<br />
Ang evaluation<br />
ay pinangunahan<br />
SENTRO<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
Acosta-M&E senior<br />
economist; Jorge Avalas-M&E<br />
specialst;<br />
Rachel Velardeeconomist;<br />
Engel Del<br />
Rosario-DSWD Project<br />
Evaluation Officer<br />
IV, Kris Ann Melad-<br />
DSWD Project Evaluation<br />
Officer III; at iba<br />
pa.<br />
Ang 4P‘s o<br />
Pantawid Pamailyang<br />
Pilipino Program ay<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
MGA PANAUHIN MULA SA WORLD BANK. Binisita nila ang paaralan upang matukoy ang<br />
mga problema tungkol sa 4P‘s at ang kalagayan ng attendance ng mga mag-aaral na kasapi<br />
ng 4‘Ps.<br />
isang programa ng<br />
pamahalaan kung<br />
saan buwan-buwan<br />
na binibigyan ng<br />
ayudang pinansyal<br />
ang mga pinakamahihirap<br />
na pamilya<br />
ng ating bansa.<br />
Pasay Kontra Droga Campaign Inilunsad<br />
NI: LUCILLE ZHEN MARFA, VI-1<br />
ALAM NA NILA. Kahit nasa murang edad pa sila, alam na nila ang hindi magandang idudulot<br />
sa kanila ng paggamit ng ipinagbabawal na mg droga. Ilan lamang sila sa handang tumulong<br />
sa pagpapalaganap ng kasamaang dala ng ilegal na droga.<br />
Inilunsad<br />
kamakailan ang<br />
―Pasay Kontra Droga<br />
Campaign‖ sa Cuneta<br />
Astrodome sa Lungsod<br />
ng Pasay.<br />
Dinaluhan ito<br />
ng may 201 barangay<br />
chairmen; 3000 barangay<br />
officials ; 3000<br />
mga mag-aaral sa elementarya,<br />
highschool,<br />
kolehiyo at youth leaders<br />
ng iba‘t ibang<br />
paaralan at unibersidad<br />
ng Pasay.<br />
Ang paglulunsad<br />
ay pinangunahan<br />
ni Regional Peace<br />
and Order Council<br />
(RPOC) Chairman at<br />
Pasay City Mayor Antonino<br />
Calixto.<br />
Ayon<br />
kay<br />
Mayor Calixto, ―Ang<br />
Pasay ang pambansang<br />
kampeon sa<br />
National Literacy<br />
Award in Highly Urbanized<br />
Category<br />
2014 ng Department<br />
of Education. Tayo ay<br />
nasa tamang daan in<br />
terms of education,<br />
health, good governance,<br />
infrastructure<br />
and other basic services.<br />
Ang kilala noon<br />
na Pasay bilang ―Sin<br />
City‖ ay isang ―Travel<br />
City‖ na ng Pilipinas.<br />
pang<br />
gawin<br />
―Pero marami<br />
kailangang<br />
upang<br />
masolusyonan ang<br />
dahilan ng mahigit na<br />
70% heinous crimes<br />
sa ating bansapaggamit<br />
ng ilegal na<br />
droga at substance<br />
abuse. Hindi ko kaya<br />
itong mag-isa. Kahit<br />
ang pulisya at mga<br />
barangay ay hindi nila<br />
kaya itong labanan.<br />
Kailangan ng malasakit<br />
at pagtutulungan<br />
ng lahat ng sector ng<br />
ating lungsod upang<br />
mabawasan o mahinto<br />
ang paggamit ng<br />
ilegal na droga,‖ ani<br />
Mayor Calixto.<br />
Sina Bb. Nora<br />
Relaniza, Gng. Maria<br />
Cristina Balagat, Gng.<br />
Elyen Gotel, Bb.<br />
Maylyn Manabat, G.<br />
Neil Perlas at<br />
apatnaput tatlong mag<br />
-aaral ng Kalayaan<br />
Elementary School
SENTRO<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
BALITA 7<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
Carries intervention Program<br />
NI: RONICA JANE CANTERE, VI-1<br />
Nagsanib<br />
pwersa ang Colgate<br />
Philippines, New York<br />
University, University<br />
of the Philippines College<br />
of Dentistry at<br />
DepEd-Pasay upang<br />
maisagawa ang Programang<br />
Carries Intervention<br />
Program.<br />
Ayon kay Dr.<br />
Angel David II, head<br />
ng professional oral<br />
care ng Colgate,‖Ang<br />
programang ito ay nabuo<br />
sa kadahilanang<br />
walo sa sampung mga<br />
bata sa Pilipinas ay<br />
may dental carries o<br />
sirang mga ngipin.‖<br />
Ang Paaralang<br />
Elementaryang<br />
Kalayaan ay isa sa<br />
dalawang paaralan sa<br />
Pasay na napili para<br />
sa pag-aaral na ito.<br />
Noong<br />
nakaraang Nobyembre<br />
3 at 4, binigyan ng libreng<br />
toothpaste at<br />
fluoride varnish ang<br />
mga mag-aaral sa<br />
kinder at grade two ng<br />
KES upang mapanatili<br />
ang kalusugan ng kanilang<br />
mga ngipin. Ito<br />
ay gagawin 4 na<br />
beses sa loob ng<br />
isang taon.<br />
Ang CIP ay<br />
tatlong taong pagaaral<br />
na binubuo ng 2<br />
grupo, ang control<br />
group at intervention<br />
group. Ang control<br />
group ay ang nagbibigay<br />
ng mga libreng<br />
toothpaste upang<br />
mapanatili ang kalusugan<br />
ng ngipin ng<br />
mga mag-aaral samantalang<br />
ang intervention<br />
group naman<br />
ay ang grupong<br />
naglalagay ng libreng<br />
fluoride varnish sa ngi-<br />
“Aldub Fever” sa Reading Month<br />
NI: JASMINE FERNANDEZ, VI-1<br />
ALDUB FEVER SA KALAYAAN. Binuhay ng mga mag-aaral<br />
na ito ang mga manood ng gayahin nila ang mga karakter sa<br />
sikat na sikat na kalye serye ng isang palabas sa telebisyon.<br />
Ipinagdiwang ng paaralan ang<br />
taunang Buwan ng Pagbasa na may temang<br />
“Nasa Pagbabasa ang Pag-asa” noong bu-<br />
Sinimulan<br />
ang pagdiriwang sa<br />
isang programa na<br />
pinatingkad ng isang<br />
presentasyon mula<br />
kina Reign Jascha<br />
Lanuzga bilang si<br />
Yaya Book, Rizan<br />
Remolador Jr. bilang<br />
si Aladen, John<br />
Raphael Cadungog<br />
bilang si Tini Bookra,<br />
Kenneth Lapore<br />
FLOURIDE VARNISH. Ito ang maingat na inilalagay ng<br />
mga dentistang kasali sa programang Carries Intervention<br />
Program na inilunsad ng Colgate Phils. at DepEd<br />
upang mapangalagaan ang ngipin ng mga mag-aaral<br />
sa ikalawang baitang..<br />
bilang si Tinibooklet<br />
at Shori De Jesus<br />
bilang si Tinibook.<br />
Ang kanilang mga<br />
karakter ay hinango<br />
sa sikat na kalye serye<br />
ng isang palabas<br />
sa telebisyon. Sila<br />
ang nagbigay buhay<br />
sa programa sa pamamagitan<br />
ng kanilang<br />
pag-eemcee.<br />
Isa sa mga<br />
aktibidades ng nasabing<br />
pagdiriwang ay<br />
ang araw-araw na<br />
pagsasagawa ng<br />
storytelling sa mga<br />
mag-aaral ng bawat<br />
baitang.<br />
ikaanim na<br />
Nagkaroon<br />
din ng spelling bee<br />
ang bawat baitang<br />
mula kinder hanggang<br />
baitang.<br />
Nagsipagwagi<br />
sina Kateleen<br />
Mao O. Viloria sa<br />
kinder; Daniel Singhid<br />
sa unang<br />
baitang; Marian<br />
Chloe Ingrid Nalla sa<br />
ikatlong baitang;<br />
Sian Alexa Samiento<br />
sa ikaapat na<br />
baitang; Ryza Nicole<br />
Lacdang sa ikalimang<br />
baitang; at si<br />
Lhera Ashlyn Puning<br />
sa ikaanim na<br />
baitang.<br />
Nagtapos<br />
ang pagdiriwang sa<br />
isang programa kung<br />
saan nagpakita ang<br />
bawat baitang ng<br />
magaganda at makukulay<br />
na presentasyon.<br />
Naging<br />
matagumpay ang<br />
pagdiriwang ng Buwan<br />
ng Pagbasa dahil<br />
na rin sa patutulungan<br />
ng mga guro<br />
sa Filipino at English.
8<br />
AGHAM AT<br />
TEKNOLOHIYA<br />
SENTRO<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
SDRRMC AT BERT<br />
pinatatag para sa<br />
“The Big One”<br />
NI: LUCILLE ZHEN MARFA, VI-1<br />
Habang ang gobyerno ay<br />
naghahanda para sa pagdating ng “The Big<br />
One”, ang Paaralang Elementaryang<br />
Kalayaan ay may sariling paghahanda na<br />
ginagawa upang maiwasan ang malaking<br />
sakuna kapag nangyari ang 7.2 earthquake<br />
LIGTAS ANG HANDA. Patunay ito sa matinding paghahanda ng paaralan sa<br />
pagdating ng “The Big One”.<br />
(KUHA NI RONICA JANE CANTERE)<br />
SORE EYES, laganap na rin<br />
Ni: KENNETH LAPORE, VI-1<br />
Ang sore<br />
eyes, o viral conjunctivitis<br />
ay pamamaga o<br />
impeksyon sa mata<br />
na sanhi ng virus.Ito<br />
ay maaaring maka –<br />
apekto sa mga tao sa<br />
anumang edad. Ito ay<br />
nakahahawa sa pamamagitan<br />
ng paghawak<br />
sa iyong mata<br />
kung ang kamay<br />
mo ay nakakahawak<br />
sa isang tao na may<br />
sore eyes.<br />
Ang karaniwang<br />
sintomas ng sore<br />
eyes ay pamumula ng<br />
mata, pagtutubig o<br />
pagluluha, pagiging<br />
mahapdi at makating<br />
mata.<br />
Ano ang lunas o<br />
gamot ng sore eyes?<br />
Walang gamot para<br />
sa sore eyes ito ay<br />
hinihintay lang ng<br />
kusang mawala.<br />
Ngunit maaring<br />
maibsan ang hapdi<br />
kirot at pangangati sa<br />
pamamagitan ng palagay<br />
ng ― Cold Compress‖<br />
sa mata, sapat<br />
na pagtulog, pahinga<br />
at kumain ng masustansyang<br />
pagkain.<br />
Paano maiwasan<br />
na mahawa sa sore<br />
eyes? Ang mga taong<br />
may sore eyes ay<br />
dapat iwasan na hawakan<br />
o kamutin ang<br />
kanilang mga mata.<br />
Dapat ding ugaliing<br />
maghugas palagi ng<br />
kamay. Para hindi<br />
mahawa ng sore<br />
eyes, dapat ring<br />
maghugas palagi ng<br />
kamay ng sabon at<br />
tubig at iwasan ring<br />
kamutin ang iyong<br />
mga mata.<br />
Kailan dapat<br />
magpatingin sa doctor<br />
kung may sore eyes?<br />
Magpakonsulta sa<br />
doctor na espesyalista<br />
sa mata<br />
(ophthalmologist)<br />
kung may nana sa<br />
mata, kung lumabo<br />
ang paningin at kung<br />
higit na sa isang<br />
linggo aY hindi pa rin<br />
mawawala ang mga<br />
sintomas ng sore<br />
eyes.<br />
Narito pa ang ilan sa<br />
mga dapat gawin para<br />
hindi makahawa o<br />
mahawa.<br />
1.Isolation-Huwag<br />
munang pumasok sa<br />
Matapos<br />
dumalo sa mga emergency<br />
preparedness<br />
seminars, sinimulan ni<br />
Bb. Nora Relaniza ,<br />
chairman ng School<br />
Disaster Risk Reduction<br />
Management<br />
Council (SDRRMC)<br />
ang pagbuo ng<br />
School Disaster Risk<br />
Reduction Management<br />
Council na<br />
binubuo ng ilang mga<br />
guro, non-teaching<br />
personnel at GPTA<br />
officers ng paaralan.<br />
Sinimulan rin ni Bb.<br />
Relaniza ang paggawa<br />
ng hazard map ng<br />
paaralan upang<br />
mairebisa ang school<br />
emergency plan ng<br />
paaralan.<br />
Bukod sa<br />
pagbuo ng SDRRMC<br />
ng paaralan, muling<br />
binuhay ang Batang<br />
Emergency Response<br />
Team (BERT) ng<br />
paaralan. Ang bumubuo<br />
sa BERT ay sina<br />
Lucille Zhen Marfa,<br />
Sofia Danielle Sahagon,<br />
James Matthew<br />
Sugon, Angel<br />
Janna Arucan, Jasmine<br />
Fernandez,<br />
Chezka San Juan,<br />
Charlene<br />
Victorino,<br />
Ella Santillan, Sherry<br />
Ann Alcoreza, Jho-<br />
Anna Mendoza, Rizan<br />
Remolador at Erl Rafael<br />
Limpiada.<br />
Ang mga<br />
miyembro ng BERT<br />
ay magsisilbing kaagapay<br />
ng SDRRMC<br />
sa mga gawaing<br />
kaugnay ng emergency<br />
preparedness tulad<br />
ng earthquake o fire<br />
drills na isinasagawa<br />
dalawang beses sa<br />
isang buwan.<br />
Ang pagsasagawa<br />
ng earthquake<br />
drills dalawang<br />
beses sa isang buwan<br />
ay upang masanay<br />
ang mga mag-aaral<br />
sa kung saan at ano<br />
ang dapat nilang
SENTRO<br />
AGHAM AT<br />
TEKNOLOHIYA<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
9<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO<br />
NI: KENNETH LAPORE, VI-1<br />
I<br />
sang<br />
―educational toy‖ ang<br />
nabuo ng isang grupo<br />
ng mga mag-aaral sa<br />
electronics na siyang<br />
ginagamit ngayon sa<br />
New Zealand, Australia<br />
at Singapore—ang<br />
IQube.<br />
Ito ngayon ang<br />
ipinapakilala ng isang<br />
kompanya na tinatawag<br />
na Tactiles sa<br />
merkado upang<br />
makahikayat sa mas<br />
malaking global market.<br />
IQubes: Pinadali at pinasaya ang<br />
Ayon kay<br />
Joshua de Llana, ang<br />
CEO ng Tactiles, habang<br />
ang kanilang<br />
produkto<br />
ay<br />
matagumpay na<br />
naitaguyod sa tatlong<br />
mahahalagang<br />
―educational markets‖<br />
sa Asya-Pasipiko,<br />
kahit na ang mga<br />
unang mga mag-aaral<br />
na gumamit nito ay<br />
hindi galling sa mga<br />
paaralang pampubliko<br />
sa mga naturang<br />
bansa, kailangang<br />
maikalat pa ito sa mas<br />
maraming bansa. Ang<br />
tanging balakid dito ay<br />
ang mabagal na<br />
produksyon ng IQube<br />
dahil na rin sa manumanong<br />
paggawa nito.<br />
Nakagagawa sila ng<br />
isang IQube lamang<br />
sa loob ng tatlong araw.<br />
Ang IQube kit<br />
ay binubuo ng walong<br />
electronic component<br />
squares o pareparehong<br />
sukat na<br />
cubes na maaaring<br />
iinterconnect ng mga<br />
bata upang makabuo<br />
sila ng isang simple at<br />
kumpletong circuitries.<br />
Ang color-coded cubes<br />
ay maaaring input<br />
Gawang pinoy: Bamboo Bike<br />
cubes, output cubes,<br />
connector cubes o<br />
component cubes na<br />
may iba‘t- ibang<br />
gawain sa isang electronic<br />
circuit.<br />
Ang mga bata<br />
ay maaaring<br />
makakuha ng mga<br />
hakbang kung paano<br />
makabuo ng circuits<br />
para sa iba‘t-bang<br />
pangangailangan sa<br />
pamamagitan ng<br />
kasama nitong mobile<br />
application. Para ka<br />
lang daw bumubuo ng<br />
lego blocks ang<br />
IQubes.<br />
Ayon din kay<br />
De Llana na sa pagmamanipula<br />
sa<br />
IQubes, matututo ang<br />
mga bata kung paano<br />
umaandar ang isang<br />
electric fan, kung<br />
paano kinokontrol ng<br />
switch ang ilaw, kung<br />
paano tumutunog ang<br />
isang game show<br />
buzzer, at marami<br />
pang iba.<br />
Matututo ang<br />
mga bata tungkol sa<br />
electronics at technolohiya<br />
sa kanilang<br />
murang edad na magagamit<br />
nila habang<br />
sila ay lumalaki.<br />
NI: KENNETH LAPORE, VI-1<br />
Dahil na rin<br />
sa lumalalang problema<br />
sa polusyon,<br />
lalo na sa hangin,<br />
naka-isip ang mga<br />
pinoy ng isang<br />
paraan upang<br />
mabawasan ito.<br />
Ito ay ang<br />
paggawa ng isang<br />
sasakyang hindi lang<br />
solusyon sa polusyon,<br />
kundi pati na rin<br />
sa traffic. Ito ay ang<br />
Bamboo Bike. Ang<br />
katawan ng bisikletang<br />
ito ay yari sa<br />
kawayan na marami<br />
sa ating bansa. Ang<br />
kawayan ay isang uri<br />
ng damo na ginagamit<br />
sa paggawa<br />
ng mga bahay sa<br />
lalawigan, mga<br />
kagamitan at mga<br />
dekorasyon dahil sa<br />
likas nitong tibay at<br />
mura pa. Ngunit kahit<br />
na napakalaking<br />
pakinabang ang hatid<br />
ng kawayan, ang<br />
gobyerno at ang mga<br />
lokal na mangangalakal<br />
ay hindi<br />
binibigyan ng pansin<br />
ang mura at kapakipakinabang<br />
na materyales<br />
na ito. Dalawang<br />
grupo ng mga<br />
manggagawa ang<br />
nakaisip ng ganitong<br />
proyekto- ang Bambike<br />
at Kawayan<br />
Tech. Sila ang na<br />
naka-isip na gumawa<br />
ng bamboo bike at<br />
ilabas ito sa merkado.<br />
Ayon sa kanila<br />
ang bamboo bike ay<br />
napakatibay at malaki<br />
ang maiaambag<br />
nito sa pagbawas ng<br />
polusyon sa hangin.<br />
Panlaban pa ito sa<br />
Larawan kuha sa www.google.com<br />
kapag naipit ka sa<br />
matinding traffic na<br />
araw-araw na nangyayari<br />
sa mga kalsada<br />
sa Metro Manila.<br />
Menos pasahe at gasolina<br />
pa ang bamboo<br />
bike kaya malaki ang<br />
matitipid ang mga mag<br />
-aaral. Kasalukuyang<br />
isinasagawa ang isang<br />
kampanya sa pamamagitan<br />
ng paggamit<br />
ng bamboo bike sa<br />
paglibot sa buong Pilipinas<br />
upang maipakita<br />
ang tibay nito.
10<br />
AGHAM AT<br />
TEKNOLOHIYA<br />
SENTRO<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
“Ecorampa” isinagawa<br />
MALIKHAIN. Yan ang ipinakita ng mga mag-aaral ng KES nang sila ay rumampa<br />
sa entablado suot ang mga kasuotang yari sa mga basurang naipon nila upang<br />
makatulong sa kalikasan. (LARAWAN KUHA NI RONICA JANE CANTERE)<br />
Climate Change, nagdadala ng<br />
NI: KENNETH E. LAPORE, VI-1<br />
Nakababahala<br />
ang di mapagilang pag<br />
-init ng sanlibutan at<br />
pabagu-bagong ihip<br />
ng panahon at klima<br />
sa ating mundo. Kung<br />
anu-anong mga trahedya<br />
at peligro ang<br />
nararamdaman at<br />
nasasaksihan ng<br />
bawat indibidwal. Hindi<br />
na natin maiwasan<br />
ang magkaroon ng<br />
sakit lalo na sa mga<br />
panahong katulad<br />
ngayon na sobrang init<br />
at halos ayaw na<br />
nating masikatan ng<br />
araw dahil matindi ang<br />
sinag nito. Ano nga ba<br />
ang climate change?<br />
Anu-ano nga ba ang<br />
masasamang epekto<br />
nito?<br />
Ang katagang<br />
―Global Warming‖ o<br />
ang pag-init ng mundo<br />
ay tiyak na dulot ng<br />
mas malawak na climate<br />
change. Ang climate<br />
change ay tumutukoy<br />
din sa paglamig<br />
tulad ng pangyayari<br />
noong ―ice age.‖ Ginagamit<br />
ang katagang<br />
‗Arthropogenic climate<br />
change‖ na ang<br />
pagbabago ng klima<br />
na dulot ng tao.<br />
Ang pagkakaroon<br />
ng tagtuyot ay<br />
nagdudulot din ng<br />
pagkasira ng mga<br />
pananim at pagkamatay<br />
ng mga<br />
alagang hayop na<br />
pinagkukunan ng mga<br />
―poultry products‖.<br />
Maging ang mga tao<br />
ay hindi na rin ligtas<br />
sa panganib ng heat<br />
stroke at ang iba pang<br />
mga sakit tulad na<br />
lang ng sore eyes,<br />
pigsa at bungang araw.<br />
At ang pinakanakakabahalang<br />
epekto ng tagtuyot ay<br />
ang posibilidad ng<br />
pagkukulang sa<br />
suplay ng tubig dahil<br />
sa matumal na pagbuhos<br />
ng ulan sa mga<br />
panahong<br />
ito.<br />
inaasahan<br />
Karamihan sa<br />
mga sanhi ng ―global<br />
warming ay ang ilang<br />
maling gawain ng tao.<br />
Huwag sana nating<br />
abusuhin ang ating<br />
inang kalikasan<br />
bagkus ay tumulong<br />
tayo sa pangangalaga<br />
nito tulad ng pagtatanim<br />
ng mga puno,<br />
wastong pagsesegregate<br />
ng ating mga<br />
basura, pagpapanatiling<br />
malinis ng binubugang<br />
usok ng ating<br />
mga sasakyan at sa<br />
pag-iwas sa paggamit<br />
ng mga produktong<br />
may kemikal na chlorofluorocarbon<br />
(CFC)<br />
NI: ALYANNA JUAN VI-1<br />
Isang<br />
―Ecorampa Contest‖<br />
ang naganap sa pagdiriwang<br />
ng Science<br />
Festival noong<br />
Setyembre ng taong<br />
<strong>2015</strong>.<br />
Ang patimpalak<br />
ay isinagawa<br />
upang maipakita ang<br />
mga maaaring gawin<br />
sa mga patapong<br />
mga bagay upang<br />
mabawasan ang basurang<br />
itatapon at<br />
upang maagang matutunan<br />
ng mga magaaral<br />
ang wastong<br />
Ang Ecorampa<br />
Contest ay<br />
pangangalaga<br />
isang patimpalak para<br />
sa mga mag-aaral<br />
mula kinder hanggang<br />
ikaanim na<br />
baitang. Ang mga<br />
mag-aaral na kasali<br />
sa patimpalak ay lalakad<br />
sa entablado na Bukod<br />
suot ang kasuotang<br />
yari sa mga patapong<br />
bagay tulad ng plastic<br />
na mga botelya, cd,<br />
plastic wrappers,<br />
Styrofoam, balot ng<br />
kape o pagkain, at<br />
marami pang iba.<br />
magandang senyalas<br />
na ang pagkawala ng<br />
mapulang mata.<br />
Gayunman, posibleng<br />
nakakahawa pa rin<br />
ito.<br />
2.Gumamit ng tissue<br />
imbes na panyo sa<br />
pagkakamot ng mata.<br />
Kapag panyo ang<br />
ginamit, babalik sa<br />
mata ang impeksyon<br />
sa bawat pagkamot<br />
gamit ito.Pero kung<br />
tissue ang gagamitin,<br />
agad na itong itapon.<br />
ng<br />
kalikasan. Ang mga<br />
mag-aaral sa ikalawang<br />
baitang at<br />
ikaapat na baitang<br />
ang nagwagi sa<br />
patimpalak.<br />
sa<br />
nasabing patimpalak<br />
ay nagkaroon din ng<br />
mga science booths<br />
ang ikaapat hanggang<br />
ikaanim na<br />
baitang na may kanya<br />
-kanyang tema.<br />
Nagkaroon<br />
din ng overnight<br />
camping ang mga<br />
Sore eyes . . . P. 8<br />
3. Ugaliing maghugas<br />
ng kamay. Maghugas<br />
ng kamay gamit ang<br />
sabon at tubig. Mas<br />
epektibo ito kaysa sa<br />
paggamit ng alcohol.<br />
4. Gumamit ng gamot<br />
- Kahit gumagaling ito<br />
mag-isa, makakatulong<br />
sa may sore<br />
eyes ang paggamit ng<br />
gamot na inereseta<br />
ng doctor. Halimbawa<br />
nito ang lubricant o<br />
tear replacement para<br />
hindi magaspang ang
11<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
SENTRO<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
LATHALAIN<br />
NI: JAZMINE FERNANDEZ, VI-1<br />
BAHAY KUBO<br />
Balut<br />
Kalesa<br />
Ito ay<br />
isang katutubo at<br />
kinikilalang pambansang<br />
tahanan<br />
sa Pilipinas.<br />
Yari ito sa kawayan,<br />
nipa at<br />
iba pang halamang<br />
likas sa<br />
bansa. Naaayon<br />
ang bahay kubo sa<br />
tropical na klima ng<br />
Pilipinas, gayon din<br />
sa pabugsobugsong<br />
pag-ulan.<br />
Sakaling mapinsala<br />
ito ng pag-ulan,<br />
madali naman<br />
itongpalitan o<br />
itayong muli. Dahil<br />
Bakya<br />
Larawan galing sa<br />
www.google.com<br />
pawang mula sa<br />
kalikasan ang mga<br />
materyales sa paggawa<br />
nito, may<br />
kaugnayan ang<br />
bahay kubo kaya<br />
naman madali itong<br />
buhatin o ilikas sa<br />
tulong nga kaugali-<br />
Larawan galing sa www.google.com<br />
Isang nilagang itlog ng<br />
itik na naglalaman ng sisiw na<br />
18 na araw ang gulang, mayaman<br />
sa protina, bitamina, at<br />
mineral ang balut kaya itinuturing<br />
ng mga Filipino bilang<br />
pagkaing pampalakas.<br />
Ang Abaca<br />
fiber o mas<br />
kilala sa buong<br />
mundo bilang Manila<br />
Hemp ay nagmumula<br />
sa malasaging<br />
na puno<br />
Larawan galing sa www.google.com<br />
Isang sasakyang<br />
hinihila ng<br />
kabayo. Nakikita ito<br />
sa mga probinsyia<br />
ng Ilokos, lalo na sa<br />
may Vigan City.<br />
Ang kabuuan ay<br />
yari sa kahoy at<br />
nilalagyan ng bakal<br />
bilang suporta. Ito<br />
Abaca<br />
ay pinatatakbo ng<br />
isang kutsero. Nilalagay<br />
ng sapin<br />
ang ilalim ng uwitan<br />
(anus) ng kabayo<br />
para di babagsak<br />
ang dumi nito. May<br />
nakasabit ding mga<br />
balde ng tubig para<br />
inumin ng kabayo.<br />
Larawan galing sa www.google.com<br />
Ang bakya ay isang<br />
uri ng sapin sa paa na yari<br />
sa kahoy, karaniwan ay mula<br />
sa puno ng laniti at santol.<br />
Ito ay inuukit na may<br />
bahagyang lundo o kurba<br />
sa magkabilang bahagi<br />
upang bigyan ng anyong<br />
animo‘y paa. May kakapalan<br />
ang kahoy na ginagamit<br />
sa paggawa ng<br />
bakya kaya naman kadalasan<br />
ay inuukitan ito ng disenyo,<br />
gaya ng bulaklak at<br />
kabundukan. Nililihaito<br />
upang kuminis, at kung minsanay<br />
pinipinturahan upang<br />
mabigyan ng higit na kaayaayang<br />
anyo. Mahigit isang<br />
pulgada ang kadalasang<br />
taas ng bakya, at may ilan<br />
naming nilalagyan ng ka-<br />
Noong<br />
unang panahon ay<br />
lubid lamang ang<br />
gamit ng Abaca<br />
fiber. Kinalaunan,<br />
natutunan na rin<br />
itong gamitin<br />
bilang papel, tea<br />
bag, cigaret filter,<br />
sausage casing, furniture,<br />
tela, at ang pinakabagong<br />
teknolohiya ay ang paggamit<br />
ng abaca fiber<br />
bilang alternatibo ng mga<br />
fiber glass sa mga intiryor<br />
na parte ng mga sasakyan<br />
Larawan galing sa www.google.com<br />
Tumutubo ang Abaca sa halos<br />
lahat ng pook sa bansa,<br />
ngunit ang mga pangunahing<br />
probinsiyang nagtatanim nito<br />
par sa pandaigdigang kalakalan<br />
ay ang Sorsogon, Leyte,<br />
Southern<br />
Leyte,<br />
Catanduanes, Davao Orien-
LARAWAN KUHA SA WWW.GOOGLE.COM<br />
12 LATHALAIN<br />
SENTRO<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
NI: JASMINE FERNANDEZ, VI-1<br />
―Mula Batanes hanggang Jolo,<br />
Saan ka man ay halina kayo,<br />
Isang libo’t, isang tuwa,<br />
Buong bansa….Eat Bulaga!”<br />
―Eat Bulaga na! Eat<br />
Bulaga na!‖, patarantang<br />
ani ng mga manonood<br />
sa tuwing naririnig<br />
nila ang awit ng<br />
programang Eat Bulaga.<br />
Maraming nagtatanong<br />
kung anong<br />
meron dito. Meron din<br />
namang nagtatanong<br />
kung bakit ba<br />
inaabangan at tinututukan<br />
ito ng nakararami.<br />
Bakit nga ba?<br />
Tinutukan at<br />
inabangan ito ng<br />
nakararami dahil sa<br />
magagandang segment<br />
kabilang ang<br />
tunay na kinaabangan<br />
ng mga manonood…<br />
Ang Kalyeserye… Ito<br />
ang pag-iibigan ng dalawang<br />
kilalang artista<br />
sa kalye. Pinapangunahan<br />
ito ng<br />
magagaling na artista<br />
ng Star Struck tulad na<br />
lang ni Alden Richards<br />
A.K.A. Alden. Pinapangunahan<br />
din naman<br />
ito ng tinaguriang<br />
Divina Ursula Bokbokova<br />
Smash, Nicomaine<br />
Dei Capili<br />
Mendoza A.K.A Yaya<br />
Dub.<br />
Nag-umpisa<br />
ang Kalyeserye noong<br />
ika-16 ng Hulyo,<br />
<strong>2015</strong> . Nabuo ang<br />
pabebe wave nang<br />
nakita ni Yaya Dub si<br />
Alden sa screen. Natatak<br />
naman ang pabebe<br />
tounge na halos arawaraw<br />
ay ginagawa ng<br />
tambalang ALDUB.<br />
Umuso at sumikat rin<br />
naman ang pagdudubsmash<br />
dahil sa<br />
segment na ito. Ang<br />
mga awit na parati‘y<br />
tinutugtog rito ay halos<br />
araw-araw ko nang<br />
naririnig sa mga taong<br />
nadadaanan ko sa<br />
iba‘t-ibang lugar.<br />
Marami<br />
nang<br />
nangyari sa Kalyeseryeng<br />
ito… Noong ika-<br />
16 ng Hulyo, ang first<br />
meet o ang unang<br />
pagkikita nina Alden at<br />
Yaya Dub. Marami na<br />
ang natuwa dahil napakaganda<br />
ng nangyari<br />
noong una pa<br />
lamang. Kaya naman,<br />
habang patagal na ng<br />
patagal ang seryeng<br />
ito, padami na rin ng<br />
padami ang tumatangkilik<br />
na manood<br />
nito..<br />
Sa kasalukuyan<br />
ay ang 4 th monthsary o<br />
ang 20 th weeksary ng<br />
Kalyeserye. Maraming<br />
salamat po sa bumubuo<br />
ng programang ito<br />
dahil sa pagpapasaya<br />
niyo sa amin.. Sana po<br />
ay ipagpatuloy ninyo<br />
ang pagpapasaya,<br />
pagbibigay ng kulay at<br />
PAMBANSANG WIKA<br />
NI: LUCILLE ZHEN MARFA, VI-1<br />
Mahalaga ba<br />
ang wika ng isang<br />
bansa? Tinatangkilik at<br />
ginagamit mo ba ang<br />
iyong sariling wika?<br />
Ito ang mga tanong na<br />
di maalis sa aking<br />
isipan.<br />
Biniyayaan tayo ng bagay-bagay<br />
isipan ng ating<br />
Panginoon upang<br />
gamitin at ipalaganap.<br />
Maraming tanong sa<br />
isipan ng isang tao,<br />
mga tanong na nakakaapekto<br />
sa bawat<br />
galaw, kilos, at desisyon<br />
nito. Sa paaralan<br />
nalalaman natin ang<br />
kahalagahan ng mga<br />
katulad<br />
na lang ng wikang<br />
pambansa. Ang isang<br />
bansa na may sariling<br />
wika ay nangangahulugang<br />
malaya<br />
ito. Ang wika ay isang<br />
paraan ng komunikasyon.<br />
Iba't-iba ang<br />
wika sa bawat lugar,<br />
komunidad, at bansa.<br />
Mahalaga ang wika ng<br />
isang bansa katulad<br />
ng Wikang Filipino.<br />
Ang Wikang Filipino ay<br />
sumisimbolo sa kultura<br />
ng ating wika. Kung<br />
mahalaga talaga ang<br />
ating Wikang Pambansa,<br />
gagamitin natin<br />
ito kahit saan man<br />
tayo magpunta.<br />
Marami tayong<br />
dialekto dito sa ating<br />
bansa katulad ng<br />
ilonggo, ilokano, bisaya,<br />
boholano, chavacano,<br />
at iba pa. Marami<br />
tayong iba't-ibang<br />
wika dahil sa archepilagong<br />
hugis ng ating<br />
bansa . Ngunit sa<br />
iisang wika lamang<br />
tayo nagkakaintindihan<br />
saan mang bahagi<br />
ka ng Pilipinas magpunta-ang<br />
wikang Filipino.<br />
Sabi nga ni<br />
Gat. Jose Rizal,"Ang<br />
hindi marunong magmahal<br />
sa sariling wika<br />
ay higit pa ang amoy<br />
sa malansang isda."<br />
Kaya gamitin at maha-
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
SENTRO LATHALAIN 13<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
Kakaiba talaga ang Pasko sa Pinas<br />
NI: JASMINE FERNANDEZ, VI-1<br />
“Ang Pasko na yata ang pinakamasayang<br />
pagdiriwang para sa ting<br />
Sa kabila ng<br />
maraming problema at<br />
pagsubok na dinaranas<br />
natin sa ating<br />
buhay, mayroon pa<br />
ring kakaibang ngiting<br />
namumutawi sa mga<br />
labi ng bawat taong<br />
nakakasalubong natin<br />
sa kalye, sa eskwela o<br />
di kaya‘y nasa opisina.<br />
Kakaibang sigla ang<br />
naidudulot ng simoy<br />
ng pasko sa ating mga<br />
Pilipino. Ngunit, ano<br />
nga ba ang pagdiriwang<br />
na ito? Bakit ba<br />
natin ginugunita ito?<br />
Tuwing ika-25 ng<br />
disyembre, ay ipinagdiriwang<br />
ang kapistahan<br />
ng pasko. Ito ang<br />
araw na isinilang an<br />
gating panginoon na si<br />
Hesukristo. Sa pamamagitan<br />
ng pagdidiriwang<br />
nito, naipapakita<br />
natin ang pagpapahalaga,<br />
pagmamahal,<br />
pagbibigayan at<br />
pagkakaisa kasama<br />
ang lahat ng pinoy.<br />
Noche Buena sa<br />
lamesa…Pancit…Fruit<br />
Salad…Puto…At spaghetti…Ilan<br />
lamang ito<br />
sa mga pagkaing<br />
nakahain sa mesa ng<br />
bawat pamilya. Mga<br />
parol na nakasabit sa<br />
mga bintana o sa pintuan<br />
ng bahay, mga<br />
Christmas lights na<br />
nakapaligid sa bahay<br />
at nakapulupot sa<br />
Christmas tree at<br />
kumikinang na nagbibigay<br />
ng magagandang<br />
kulay at liwanag. Ang<br />
lahat ng ito ay ang<br />
mga gawaing tiyak na<br />
ikakaabala ng lahat.<br />
Hindi naman<br />
nagpapatalo ang mga<br />
kabataang pinoy sa<br />
pag-awit ng mga<br />
Larawan mula sa www.google.com<br />
awiting pampasko.<br />
Karoling dito,karoling<br />
doon..Karoling kasama<br />
ang mga kamag-anak,<br />
kaibigan, kaklase o<br />
kapamilya sa kapitbahay<br />
o sa iba pang lugar<br />
na ginugunita rin<br />
ang pasko.<br />
Hinding-hindi naman<br />
makakalimutan<br />
ang isang napakahalaga<br />
sa araw ng mga<br />
pagdiriwang, ang pagsisismba.<br />
Sabi nga nila<br />
na bisitahin nating lahat<br />
ang tahanan ng<br />
Diyos lalong-lalo na‘t<br />
kaarawan ito ng<br />
panginoong Hesukristo.<br />
Pasasalamat kay<br />
Hesus dahil sa mga<br />
biyayang ibinigay niya<br />
sa atin.<br />
ANG AKING KAIBIGAN<br />
NI JAMAICA BAYATON<br />
Napakahalaga ng<br />
pagdiriwang ng pasko<br />
kaya gunitain natin ito<br />
na may pagpapahalaga,pagmamahalan,pag<br />
bibigayan at pagka-<br />
H<br />
a b a n g<br />
ako ay<br />
naglalakad pauwi ng<br />
bahay, may natisod<br />
akong isang papel na<br />
nakatiklop. Dinampot<br />
at binuklat ko<br />
ang papel. Nakasulat<br />
sa papel na makakakilala<br />
ako ng isang<br />
kaibigan ngayong<br />
araw. Lumingonlingon<br />
ako ngunit<br />
VI-1<br />
wala namang ibang<br />
tao sa kalye. Agad<br />
akong tumakbo sa<br />
bukid at nakita ko<br />
ang mga tutubi na<br />
l u m i l i p a d - l i p a d<br />
ngunit hindi ko naman<br />
sila maintindihan.<br />
Naisipan kong<br />
pumunta sa dagat at<br />
sumisid ako sa ilalim.<br />
Naglalaro ang mga<br />
dolphins kaya sumali<br />
ako sa kanila ngunit<br />
iniwan nila ako. Wala<br />
pa rin akong kaibigan.<br />
Pumunta ako sa<br />
gubat at natagpuan<br />
ko ang mga hayop na<br />
n a g - u u s a p - u s a p<br />
ngunit hindi ko sila<br />
maintindihan kaya<br />
umalis ako kaagad.<br />
Tumingin ako sa<br />
langit at nakita ko<br />
ang isang maningning<br />
na bituin.<br />
Sumakay ako sa<br />
lobo at dinala ako<br />
sa bituin ngunit wala<br />
namang tao<br />
doon. Agad akong<br />
umalis at nagpatalon-talon<br />
sa ulap at<br />
sumakay sa mga<br />
ibon. Wala pa rin<br />
akong kaibigan.<br />
Malungkot akong<br />
umuwi ng bahay<br />
ngunit wala ring<br />
tao sa bahay<br />
namin. Nang bigla<br />
akong inuga ng nanay<br />
ko. "Gising na<br />
anak umaga<br />
na." Sinabi ko sa<br />
nanay ko na<br />
hinananap ko pa<br />
ang kaibigan ko.<br />
Sabi naman niya,<br />
"Anak, maligo ka<br />
na at magbihis na<br />
ng uniporme. Dun<br />
sa school nyo<br />
makakatagpo ka ng<br />
k a i b i g a n . " H a y<br />
naku, panaginip<br />
lang pala.<br />
Larawan mula sa www.google.com
SENTRO<br />
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
14 PANITIKAN<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
* MGA HAIKU *<br />
NGITI<br />
NI: SHERRY ANN ALCOREZA, VI-1<br />
Hatid nya‘y tuwa<br />
Panlaban sa pighati<br />
Sa mundong imbi.<br />
BAGYO<br />
NI: SHERRY ANN ALCOREZA, VI-1<br />
Di mapigilan..<br />
Lubos kung sumagasa<br />
Baha ang dulot.<br />
PUNO<br />
NI: SHERRY ANN A.LCOREZA, VI-1<br />
Tikas ng tayo,<br />
Lilim ang hatid sa‘tin<br />
Kaya ingatan.<br />
PASLIT<br />
NI: ANGEL JANNA ARUCAN , VI-1<br />
Maraming mga bagay,<br />
Na sadyang lumalatay,<br />
Isip ko‘y walang malay,<br />
Sa hiwaga ng buhay.<br />
* MGA TANAGA*<br />
PANANAMPALATAYA<br />
NI: ANGEL JANNA ARUCAN , VI-1<br />
Ang taong bukas-palad<br />
Ay madaling umunlad<br />
Kamay ay nakalahad<br />
Sa biyaya Niyang gawad<br />
ULING<br />
NI: ANGEL JANNA ARUCAN, VI-1<br />
Putol-putol na ugat,<br />
Sa dibdib nitong gubat,<br />
Ay nakikipag-usap,<br />
Sa nag-iwi ng tabak.<br />
KALIKASAN<br />
NI ERL RAPHAEL LIMPIADA<br />
Kalikasan,<br />
Ika’y isang magandang biyaya<br />
Sa buhay naming aba.<br />
Kayamanan,<br />
Tulad ng lupa, puno at lawa<br />
Hatid mo sa amin.<br />
Kasakiman,<br />
Ang sukli namin sa’yong biyaya,<br />
Sinira ang lahat.<br />
Pagkawasak,<br />
Buhay at ari-arian man,<br />
Wala kaming ligtas.<br />
Bukas sana,<br />
Matuto na kaming magpahalaga<br />
Sa’yo kalikasan.<br />
Sa Aking mga Magulang<br />
NI ALYANNA JUAN<br />
Kayo ang dahilan kaya ako’y may buhay<br />
Ako ay lumaki sa inyong pagkalinga,<br />
Pag-ibig sa aki’y wagas, totoo’t dakila,<br />
Ang siyang nagbigay ng lakas ko’t sigla<br />
Hinubog ang aking diwa’t pagkatao,<br />
Kasama ko kayo sa ligaya ko’t luha.<br />
Ubod ng laki ang sakripisyo nyo sa akin,<br />
Simula nang ako’y mamulat sa mundo,<br />
Kaya naman ako’y bumuo ng pangako<br />
Utos nyo’t hiling aking susundin,<br />
Respeto’t paggalang handog ko sa inyo<br />
At mamahalin ng buong puso!
HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />
SENTRO<br />
ISPORTS 15<br />
KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />
Ang Pagsibol ng Kampeon<br />
“TAKBO PARA SA MEDALYA”<br />
NI: KATE CAMILLE CAMANGONAN, VI-1<br />
Sumibol<br />
ang<br />
galing ni Aaron Petallo,<br />
atleta ng Paaralang<br />
Elementaryang<br />
Kalayaan simula<br />
noong siya ay nasa<br />
ika- limang batang<br />
hanggang sa ikaanim<br />
na baitang nang<br />
nakukuha ng mga<br />
ginto, pilak at tansong<br />
medalya sa ibat-ibang<br />
patimpalak sa<br />
pangdibisyon at<br />
pangrehiyonal na laban.<br />
Nakahakot ng 1<br />
gintong medalya, 6 na<br />
pilak na medalya at<br />
tansong medalya sa<br />
pasiklab ang kanyang<br />
hamon sa pagiging<br />
atleta.<br />
Nagwagi siya sa<br />
ibat-ibang laro tulad<br />
ng volleyball,tennis at<br />
athletics.<br />
Isa si Aaron sa pinakamahusay<br />
sa athletics<br />
ng Paaralang Elementaryang<br />
Kalayaan.<br />
Sa kasalukuyan<br />
ang laro naman ngayon<br />
na kanyang<br />
pinagtutuunan ng pansin<br />
ay ang athletics<br />
kung saan nagwagi<br />
siya ng 3 gintong<br />
Larawan kuha ni Nora Relaniza<br />
KES humakot ng<br />
ginto sa athletics<br />
Ni: KATE CAMILLE CAMANGONAN, VI-1<br />
Humakot ng<br />
gintong medalya sa<br />
athletics ang mga<br />
manlalaro ng<br />
Kalayaan Elementary<br />
School matapos ang<br />
Palarong Pandistrito<br />
ng Timog na ginanap<br />
sa nasabing paaralan.<br />
Nanguna ang<br />
bilis ni Aaron Petallo,<br />
mag-aaral sa ikaanim<br />
na baitang,<br />
nang makuha niya<br />
ang gintong medalya<br />
sa 800 meter dash at<br />
1500 meter dash.<br />
Bukod ditto nagkamit<br />
din siya ng medalyang<br />
pilak sa 400<br />
meter dash.<br />
Nakahakot<br />
naman si Marilou<br />
Agan, mag-aaral sa<br />
ikaanim na baitang<br />
pangkat Gregorio del<br />
Pilar, ng ginto medalya<br />
sa 200 meter dash<br />
at isa ring pilak sa<br />
100 meter dash.<br />
Naiuwi rin ni<br />
Rian Sean Lagar ang<br />
pilak na meadalya sa<br />
1500 meter dash.<br />
Ibinulsa rin ni<br />
Norma Encio ang<br />
pilak na medalya sa<br />
discuss throw.<br />
Nagkamit din<br />
ng pilak na medalya<br />
sa 1500 meter dash<br />
at isa ring pilak sa<br />
800 meter dash sa<br />
pambabaeng athletics<br />
si Danica Pebra.<br />
Sila ay<br />
dumaan sa matinding<br />
training sa ilalim ng<br />
Ibandera ang Talentong<br />
NI: VOLTAIRE AZUELA, VI-1<br />
Pinoy<br />
Kakaiba ang Valdez at Nicko Lorenzo<br />
Valdez. Siya ay<br />
talento ng mga Pilipino.<br />
Isa sa mga ito ay nag-aaral sa pamantasan<br />
ng Ateneo de<br />
ang taleno natin sa<br />
paglalaro ng ibatibang<br />
uri ng isports tangkaran na 1.75m.<br />
Manila at may ka-<br />
tulad na lang ng volleyball.<br />
Siya ay nakilala<br />
dahil sa napakaraming<br />
parangal at<br />
Isa na rito ang<br />
babaeng Pilipino na panalo na kanyang<br />
nakapag-ambag na natamo. Kasalukuyan<br />
ng mga ginto at pilak siyang kabilang sa<br />
na medalya para sa Ateneo Lady Eagles,<br />
bansa.<br />
Phillipine Women‘s<br />
Team, PLDT club<br />
team. Siya ang nagwaging<br />
MVP sa<br />
UAAP sa loob ng<br />
ilang taon..<br />
Ang babaeng<br />
ito ay si Alyssa Caymo<br />
Valdez o mas kilala<br />
bilang Alyssa Valdez.Siya<br />
ay anak ni<br />
Pablita Caymo at<br />
Ruel Valdez. Ang<br />
kanyang mga kapatid<br />
na sina Kim Paulo<br />
Valdez, Kian Bernan<br />
Dumami na rin<br />
ang kanyang mga<br />
ineendorsong mga<br />
produktong pampalakas<br />
na inumin at iba<br />
pang mga produktong<br />
pang-isports..<br />
Sikat na rin<br />
siya maging sa social<br />
media at telebisyon.<br />
Iniimbita na rin siya<br />
ngayon sa mga sikat<br />
na TV show.<br />
Blue team. . .<br />
MULA SA PAHINA 16<br />
Maranga, Jatlord<br />
Lozada, James Kenneth<br />
Bautista, Jhon<br />
Carlo Ilagan, Ian Clay<br />
Azankno at Aj Nicos<br />
Barnachea.<br />
Masayang masaya<br />
ang kanilang<br />
coach na si Ginoong<br />
Ronel Zacarias sa<br />
ipinakitang gilas ng<br />
kanyang mga manlala-
Ang Pagsibol ng Kampeon<br />
PAHINA 14<br />
Taon III Blg. 1 HUNYO-DISYEMBRE,<br />
PAHAYAGANG PAMPAARALAN SA FILIPINO NG KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL<br />
KALAYAAN VILLAGE, PASAY CITY<br />
Ni: VOLTAIRE AZUELA, VI-1<br />
Mahalaga<br />
para sa Kalayaan<br />
Elementary School<br />
(KES) ang mga parangal<br />
pagdating sa<br />
larangan ng isports.<br />
Nagsipag ang<br />
KES trainers at players<br />
para makamit ang<br />
parangal na kanilang<br />
hyinahangad.<br />
Nang matapos<br />
ang kani-kanilang<br />
mga laro ay ginawaran<br />
na sila ng mga<br />
parangal na kanilang<br />
pinapangarap.<br />
Nakamit ng mga<br />
manlalarong lalaki sa<br />
tennis na sina Matthew<br />
M. Garrrido at<br />
Charles Joshua A.<br />
Tancinco ang gold<br />
Blue Team nasilo ang<br />
medal. Habang ang<br />
mga manlalarong babae<br />
ng tennis na sina<br />
Yvonne Mae A. Russel<br />
at Jeannely C.<br />
Alde ay nakasungkit<br />
ng gintong medalya<br />
at silver naman kay<br />
Anna Janet Dalisan.<br />
Nabingwit din ni<br />
Franz Yuri M. Cordova<br />
ang gintong<br />
medalya sa larangan<br />
ng Badminton at silver<br />
naman ang kay<br />
Jomel Macas sa<br />
chess.<br />
Nagtulongtulong<br />
naman sina<br />
James Kenneth B.<br />
Bautista, Li Timothy<br />
Belitario, Razil Doring,<br />
Charlie Dave D.<br />
Edovalrio, Dhaeniel<br />
Anthony Maranga at<br />
kampeonato sa District Meet<br />
NI: KATE CAMILLE CAMANGONAN, VI-1<br />
Buong<br />
gilas<br />
na ipinakita ng mga<br />
manlalaro ng Paaralang<br />
Elementaryang<br />
Kalayaan ang<br />
kanilang bangis<br />
nang masilo nila ang<br />
kampeonato sa larong<br />
basketball<br />
noong nakaraang<br />
District Meet na<br />
ginanap sa nasabing<br />
paaralan.<br />
AYAW SUMUKO. Kahit na anong gawin ng kalaban sa kanila, hindi pa rin nagpaawat ang<br />
mga manlalaro ng KES sa basketball kaya nakuha nila ang kampeonato.<br />
ng basketball mula sa<br />
KES upang masungkit<br />
ang gintong medalya<br />
sa larong basketball.<br />
Nagpasiklab din<br />
si Phiolo M. Viray ng<br />
kanyang mga atake sa<br />
larangan ng taekwando<br />
kaya nasungkit niya<br />
ang silver medal.<br />
ng KES-Blue Team<br />
dahil hindi nila napigilan<br />
ang mga mababangis<br />
na 2-point at 3-<br />
point shots ng<br />
katunggaling Maricaban-Green<br />
Team sa<br />
unang yugto ng laro.<br />
Nang sumapit<br />
ang ikalawang yugto<br />
ng laro, nagsimula<br />
nang humabol ang<br />
Umarangkada<br />
rin ang bilis ni<br />
Aeron Petallo<br />
upang masilo<br />
ang gintong<br />
medalya sa ng<br />
1500m sprint<br />
sa lalaki at si<br />
Danica Pebra<br />
naman ay<br />
nagkamit ng<br />
blue team sa green<br />
team. Nagpakawala<br />
ng matitinding 3 point<br />
shots si Li Timothy<br />
Beutario at nailapit<br />
niya ang iskor sa 58-<br />
54 may 3 minuto na<br />
lang ang natitira sa<br />
laro. Nang matapos<br />
ang laro, panalo ang<br />
blue team sa iskor na<br />
64-60.<br />
silver medal sa 1500<br />
DIVISION MEET <strong>2015</strong><br />
Distrito Gold Silver Bronze<br />
North 4 8 9<br />
East 20 31 35<br />
West 5 14 16<br />
South 51 24 15<br />
PCPRISA 22 21 12<br />
Nagwagi ang<br />
blue team dahil sa<br />
pagtutulungan ng kanilang<br />
mga manlalaro.<br />
Tulad na lang ng mga<br />
manlalarong sina Li<br />
Timothy Beutario na<br />
nag-ambag ng 18 puntos;<br />
Charlie Dave na<br />
nakabuslo ng 12 puntos;<br />
Anthony Quilla na<br />
nag-ambag ng 10 puntos<br />
at ang iba pang<br />
(SUndan sa p. 15)