08.07.2016 Views

sentro 2015

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Larawan kuha ni Ronica Jane Cantere<br />

Carries Intervention Program<br />

inilunsad sa Pasay<br />

Pahina 7<br />

Taon III Blg. 1 HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

PAHAYAGANG PAMPAARALAN SA FILIPINO NG KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL<br />

KALAYAAN VILLAGE, PASAY CITY<br />

NI FIONA VERONIQUE SALAY,<br />

VI-1<br />

M ula sa<br />

Ikalabing-apat na<br />

pwesto noong<br />

nakaraang taon,<br />

umangat sa ikalimang<br />

pwesto ang resulta ng<br />

NAT ng mga magaaral<br />

sa ikaanim na<br />

baitang sa buong<br />

dibisyon ng Pasay<br />

ngayong taon.<br />

Nakapagtala<br />

ang paaralan ng MPS<br />

na 69.86 . Mas<br />

mataas ito ng 11.43<br />

kaysa sa 58.43 MPS<br />

na naitala noong<br />

School Year 2013-<br />

2014. Ito ang ikalawa<br />

sa pinakamataas na<br />

pwestong naitala ng<br />

KES sa buong dibisyon<br />

mula nang ipatupad<br />

ang pagbibigay<br />

ng NAT sa mga magaaral<br />

sa ikaanim na<br />

baitang sa buong<br />

bansa.<br />

Bukod sa magandang<br />

resultang<br />

nakamit ng mga magaaral<br />

sa ikaanim na<br />

baitang, nakuha na-<br />

World Bank Economists<br />

bumisita sa KES<br />

NI: SHERRY ANN ALCOREZA, VI-1<br />

Bumisita sa<br />

Mababang Paaralan<br />

ng Kalayaan ang ilang<br />

economista ng World<br />

Bank kasama ang<br />

ilang mga Department<br />

of Social Welfare and<br />

Development (DSWD)<br />

central office officials<br />

noong unang araw ng<br />

Disyembre<br />

<strong>2015</strong>.<br />

taong<br />

(Sundan sa pahina 6 )<br />

DOH, DepED nagbigay ng libreng<br />

bakuna<br />

NI;: RONICA JANE CANTERE VI-1<br />

Sa pagtutulungan<br />

ng Department of<br />

Health (DOH) at Department<br />

of Education<br />

(DepEd), isinagawa<br />

noong Setyembre ang<br />

NI: FIONA VERONIQUE SALAY,<br />

VI-1<br />

Nakamit ng<br />

isang mag-aaral sa<br />

ika-anim na baitang<br />

pangkat Jose Rizal<br />

ng Paaralang Elementaryang<br />

Kalayaan ang unang<br />

puwesto sa pagsulat<br />

ng balita sa ginanap<br />

na Metro Manila<br />

Young Writers Conference<br />

and Contest<br />

School-Based Immunization<br />

Program sa<br />

buong bansa.<br />

Sa Mababang Paaralan<br />

ng Kalayaan ,<br />

471 na mga mag-aaral<br />

sa unang baitang ang<br />

nakatanggap ng libreng<br />

bakuna sa German<br />

measles, Diptheria<br />

at Tetanus mellitus.<br />

(sundan sa pahina 5)<br />

BALITA<br />

Pasay Kontra<br />

Droga<br />

Campaign<br />

Inilunsad<br />

Pahina 7<br />

AGHAM AT TEKNOLOHIYA<br />

Gawang<br />

pinoy:<br />

Bamboo<br />

Bike<br />

Pahina 9<br />

ISPORTS<br />

Ang Pagsibol<br />

ng Kampeon<br />

Pahina 15


2 OPINYON<br />

Open<br />

High: Susi<br />

sa Pagkamit<br />

ng<br />

SENTRO<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

NI: SHERRY ANN ACLOREZA<br />

VI-1<br />

Edukasyon<br />

ang puhunan ng<br />

bawat tao at bansa<br />

para sa maunlad na<br />

kinabukasan. Subalit<br />

hindi lahat ay nakakapag-aral<br />

o nakakapagtapos<br />

sa pagaaral.<br />

Ang Kagawaran<br />

ng Edukasyon<br />

(DepEd), sa pamamagitan<br />

ng Bureau of<br />

Secondary Education<br />

ay nagpatupad ng<br />

Open High School<br />

Program sa pampublikong<br />

Secondary Education<br />

o sa mataas<br />

na paaralan.<br />

Ang Open<br />

High School Program<br />

ay isang alternatibong<br />

pamamaraan<br />

ng pag-aaral gamit<br />

ang distance learning.<br />

Ito ay para sa<br />

mga estudyante sa<br />

mataas na paaralan<br />

na hindi na pumapasok<br />

sa regular<br />

na klase dahil sa<br />

pisikal na kapansanan,<br />

kahirapan, pangangailangan<br />

na<br />

makapagtrabaho at<br />

iba pang mga lehiti-<br />

Dahil<br />

Ang programang k-12 ay naglalayong<br />

malinang ang kakayahan ng mga magaaral<br />

at<br />

mapabuti<br />

EDITORYAL ang<br />

edukasyon<br />

sa Pilipinas. Ang Pilipinas na lamang kasi<br />

ang natatanging bansa sa Asya na nabibilang<br />

sa may pinakamababang bilang ng taon sa<br />

edukasyon.<br />

Taong pampaaralan 2012-2013 nang<br />

ipatupad ng DepEd ang ― Enhanced K-12<br />

Mga Batang Manunulat:<br />

Basic Education Program‖ sa mga paaralan<br />

dito sa Pilipinas. Sa ilalim ng programang ito,<br />

ang mga mag-aaral ay kailangang dumaan sa<br />

kindergarten na susundan ng anim na taon sa<br />

elementarya( Baitang 1-6), apat na taon sa<br />

junior high school (Baitang 7-10), at dalawang<br />

taon sa senior high school (Baitang 11-12 )<br />

Ngunit ano nga ba ang epekto ng K to<br />

12? Ang K to 12 ay inihahanda ang mga magaaral<br />

sa kanilang buhay sa hinaharap.<br />

P A M A T N U G U T A N<br />

<strong>2015</strong>-2016<br />

Punong Patnugot:<br />

Pangalawang Patnugot:<br />

JASMINE M. FERNANDEZ<br />

FIONA VERONIQUE SALAY / SHERRY ANN ALCOREZA/ KENNETH LAPORE/ JAMAICA BAYATON, / RONICA<br />

CANTERE / VOLTAIRE AZUELA/ ANGEL JANNAH ACURAN / EARL RAFAEL LIMPIADA / KATRE CAMILLE<br />

CAMANGONAN / JAMAICA BAYATON, ALYANNA JUAN<br />

Gurong Tagapayo<br />

BB. NORA C. RELANIZA<br />

sa mabagal na pag-angat ng iba’t ibang aspeto ng edukasyon sa ating<br />

bansa, ang ating gobyerno kaagapay ang Kagawaran ng Edukasyon ay muling nagpatupad<br />

ng bagong curriculum upang maiangat ang kalidad ng eduksyon. Ang bagong curriculum<br />

na ito ay ang K + 12, sa pamamagitan nito, ang ating mga mag-aaral ay makasabay<br />

sa pandaigdigang pag-unlad ng edukasyon at teknolohiya.<br />

Kinatawan ng GPTA<br />

GNG. EUFEMIA CORAL<br />

Mga Gurong Tagapagsanay:<br />

GNG. MARICAR L. TABUAC/ BB. MARISSA C. BALAORO /<br />

GNG. REBECCA CANDELARIO/ G. REMIGIO A BACCUD/<br />

GNG. SNOOKY C. LICAS/ GNG. ESPERENZA G. RASING/<br />

GNG. LEONIZA O. GUYALA/ G. JESUS G. DELOS REYES<br />

Konsultant


SENTRO<br />

HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

OPINYON 3<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

Child Protection Policy,<br />

Isulong natin<br />

NI: ANGELLEANNE G. MARFA, IV-1<br />

Ipinalabas<br />

ng Department of Education<br />

(DEPED) ang<br />

isang komprehensibong<br />

Child Protection<br />

Policy upang mapangalagaan<br />

at maprotektahan<br />

ang mga<br />

mag-aaral mula sa<br />

pamamaraan upang<br />

maiwasan ang anumang<br />

karahasan mula<br />

sa mga nakatatanda o<br />

maging sa mga kapwa<br />

mag-aaral at mga<br />

prosesong dapat<br />

gawin sakaling may<br />

nagkasala at mga tuntuning<br />

dapat sundin.<br />

mga pang-aabuso,<br />

Lubha na<br />

pananakot, pananamantala,<br />

diskriminasy-<br />

ngang nakababahala<br />

ang pagdami ng<br />

on, ―bullying‖ at iba<br />

bilang ng mga karahasan<br />

at krimen sa<br />

pang uri ng karahasan<br />

at krimen sa loob ng<br />

mga paaralan.<br />

mga paaralan.<br />

Talagang kailangan<br />

na itong aksyunan at<br />

Ang Child Protection<br />

Policy ay maaring maapektuhan<br />

solusyunan dahil<br />

sumasaklaw sa mga ang kinabukasan ng<br />

L<br />

LUCILLE ZHEN MARFA, VI-1<br />

Dakilang Bayani, hindi kilala?<br />

Kamakailan<br />

lamang ay lumutang<br />

ang isang nakapagtatakang<br />

reaksiyon<br />

hinngil sa karakter na<br />

ginampanan ni Epy<br />

Quizon bilang si Apolinario<br />

Mabini sa pelikulang<br />

―Heneral Luna‖<br />

na namamayagpag<br />

sa mga<br />

sinehan nito lamang<br />

Setyem-<br />

nakaraang<br />

bre.<br />

Matatandaang<br />

kumalat sa<br />

―internet‖ ang tanong<br />

umano ng ilang estudyante<br />

kung bakit<br />

nakaupo lang at hindi<br />

man lang tumayo si<br />

Apolinario Mabini sa<br />

pelikulang ―Heneral<br />

Luna‖. Bakit nga ba?<br />

Si Apolinario<br />

Mabini ang tinaguriang<br />

― Utak ng Rebolusyon‖.<br />

Kilala rin siya<br />

bilang ―Dakilang Lumpo<br />

o Paralitiko‖ dahil<br />

sa kanyang naging<br />

kontribusyon para<br />

makamit ang kalayaan<br />

ng ating bansa, sa<br />

Child Protection Policy...<br />

kabila ng kaniyang<br />

kalagayan. Nagkaroon<br />

ng polio si Mabini na<br />

naging sanhi ng<br />

kanyang pagkalumpo<br />

kaya hindi siya nakakatayo<br />

o nakakalakad.<br />

Hindi tayo makakarating<br />

sa patutunguhan<br />

kung hindi natin alam<br />

ang ating pinanggalingan.<br />

Sana ay gawin<br />

itong tulay ng DEPED<br />

at ng pamahalaan para<br />

gisingin at maipamulat<br />

sa mga<br />

kabataan pati na rin<br />

sa mga matatanda na<br />

JASMINE M. FERNANDEZ, VI-1<br />

‖Ang kabataan<br />

ang pag-asa ng<br />

bayan.‖ Iyan ang isa<br />

sa mga sikat na katagang<br />

winika ni Gat<br />

Jose Rizal. Noon pa<br />

man ay naniniwala na<br />

siya na ang kabataan<br />

ang susi at daan tungo<br />

sa matagumpay na<br />

bansa. Ngunit, paano<br />

nga ba ginagampanan<br />

ng ika-21 siglong<br />

pampaaralang pamamahayag<br />

ang<br />

pagpapaigting ng<br />

tapat at mabuting pamamahala<br />

at pamumuno.<br />

Ang pampaaralang<br />

pamamahayag<br />

ay bahagi ng ating<br />

mga paaralan. Dahil<br />

dito, nabibigyan ng<br />

pagkakataon ang mga<br />

mag-aaral na malayang<br />

makapagpahayag<br />

ukol sa<br />

pangyayari sa ating<br />

bansa sa pamamagitan<br />

ng pagsusulat ng<br />

mga balita, editorial,<br />

lathalain at iba pa.<br />

Sa pamamagitan<br />

nito ay nabibigyan<br />

ng oportunidad ang<br />

mga manunulat at mamamahayag<br />

na masabi<br />

ang nais nilang<br />

iparating sa lahat ng<br />

tao. Naipaparating din<br />

ang mga isyu na<br />

dapat malaman ng<br />

lahat.<br />

Napakalaki ng<br />

bahaging ginagampanan<br />

ng pampaaralang<br />

pamamahayag<br />

sa pagpapaigting ng<br />

tapat at mabuting pamamahala.<br />

Nahihikayat<br />

natin ang mga<br />

namumuno na maging<br />

tapat sa tungkulin at<br />

maging isang<br />

mabuting pinuno.<br />

BIlang isang<br />

mamamahayag, dapat<br />

Kaya naman<br />

dapat na pangunahan<br />

ng mga guro ang pagpigil<br />

sa anumang uri<br />

ng paglabag sa mga<br />

karapatan ng mga<br />

kabataan .Inaasahan<br />

din ang pamamahagi<br />

ng Pupils‘ Handbook<br />

na lubos na makatutulong<br />

sa paglaban sa<br />

karahasan sa mga<br />

paaralan. Sana rin ay<br />

lalo pang pagtuunan<br />

ng pansin at huwag<br />

isantabi lamang ang<br />

magawang ipaalam at<br />

ituro sa lahat ang<br />

tungkol dito.<br />

Sana ay maging daan<br />

ang mga pamamamahayag<br />

upang magkaroon<br />

ng mga tapat at<br />

problemang ito, dahil<br />

kung walang aaksyon<br />

paano na lang ang<br />

mga kabataan na siyang<br />

pag-asa ng ating<br />

bayan.<br />

Kailangan ring tumulong<br />

at makilahok ng<br />

mga magulang sa<br />

kampanya laban sa<br />

karahasan dahil malaki<br />

ang papel na kanilang<br />

ginagampanan sa<br />

pagpapausbong ng<br />

magandang paguugali<br />

ng kanilang<br />

mabuting pinuno sa<br />

ating bansa. Bigyang<br />

halaga ang mga katulad<br />

nila dahil Malaki<br />

ang naiaambag at naitutulong<br />

nila sa ikakabuti<br />

at ikauunlad ng


4 OPINYON<br />

SENTRO<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

* FORUM * FORUM * FORUM * FORUM * FORUM *<br />

Tuwing<br />

pasukan ay madalas<br />

na nagkakagulo sa<br />

paghahanap ng mga<br />

bakanteng upuan sa<br />

mga silid-aralan ang<br />

mga batang transferee<br />

mula sa ibang lugar.<br />

Kadalasan wala na<br />

silang mapaglugarang<br />

silid-aralan dahil<br />

naokupahan na ang<br />

" Ok lang sa akin kahit na ilan kaming mag-aaral sa<br />

aming silid-aralan kasi nasa mag-aaral naman yun<br />

kung mag-aaral siya ng mabuti o hindi."<br />

Jeanne Claude Crisostomo<br />

VI- Jose Rizal<br />

mga upuan ng mga<br />

estudyante. Dahil na<br />

rin sa kakulangan ng<br />

mga silid-aralan,<br />

uamaabot ang bilang<br />

ng mag-aaral sa 50-60<br />

bawat silid-aralan.<br />

"Tama lang na bawasan ang mga bilang ng mag-aaral sa loob ng<br />

classroom para maging maginhawa kaming nag-aaral. Siguro<br />

tama na ang 40 kami sa klase.<br />

Ayon sa Kagawaran ng<br />

Edukasyon, ang nararapat<br />

na bilang ng<br />

estudyante sa loob ng<br />

silid-aralan ay 35-40<br />

upang makapag-aral<br />

ng mabuti. Nararapat<br />

ba na ganito karami<br />

ang bilang ng mga<br />

mag-aaral sa bawat<br />

silid-aralan? Anong<br />

bilang ng mag-aaral<br />

ang nararapat sa isang<br />

silid-aralan?<br />

"Mas maganda para sa akin na 50 kami sa klase para<br />

marami akong maging kaibigan."<br />

Shaira Charrise Sahagun, VI-1<br />

"Wala naman po sa bilang ng mag-aaral<br />

yan kung 40 o 60 pa sa isang klase. Nasa<br />

mga estudyante po yun kung kami ay<br />

mag-aaral ng mabuti o magpapabaya sa<br />

pag-aaral at kung magtuturo ang mga guro<br />

nang maayos."<br />

MULA SA PAHINA 2<br />

Ang mga mag-aaral na<br />

ito ay may mas<br />

maraming baong kaalaman<br />

at kasanayan<br />

kapag sila ay nagtapos<br />

kumpara sa mga<br />

hindi dumaan sa programang<br />

K to 12. Ang<br />

kanilang kasanayan ay<br />

lubos na nahasa sa<br />

mga pagsasanay na<br />

agad.<br />

kanilang pagdadaraanan<br />

sa kurikulum.<br />

Pagnakatapos na<br />

paaralan,<br />

sila sa ilalim ng K to<br />

12 ay maaari na silang<br />

maghanap ng trabaho<br />

Gayunpaman, marami<br />

pa ring mga magulang,<br />

mag-aaral at<br />

maging mga guro ang<br />

tumututol sa K to12.<br />

Naniniwala silang ang<br />

―curriculum na K+12<br />

ay dagdag pasaninlamang<br />

para sa kanila.<br />

Nariyan ang gastos sa<br />

baon ng mga magaaral,<br />

kagamitan sa<br />

martikula,<br />

pamasahe at kung anu<br />

-ano pa. Ang ilang<br />

mga mag-aaral ay<br />

Shaine Esteban, VI-1<br />

"OK para sa akin ang bilang ng mag-aaral na 35-40 sa isang classroom<br />

kasi kapag sobrang dami, nagiging magulo ang mga estudyante.<br />

Chezka Lorreigne San Juan, VI-1<br />

maaaring mawalan ng<br />

interes sa pag-aaral<br />

dahil sa tagal ng pagaaral.<br />

Ang mga guro<br />

ay madadagdagan ng<br />

trabaho na sobrang<br />

magpapahirap sa kanila.<br />

Ang K to 12 ay<br />

isang magandang programa<br />

dahil higit nitong<br />

pinapalawak ang<br />

ang kaisipan, hinuhubog<br />

ang mga<br />

kasanayan at kakayahan<br />

ng mga magaaral.<br />

Open High-School Susi sa<br />

Pagkamit ng Tagumpay<br />

(MULA SA PAHINA 2)<br />

Isang magandang<br />

layunin nito ay<br />

ang mabigyan ng<br />

pagkakataon ang mga<br />

nagsipagtapos sa elementarya,<br />

mga high<br />

school drop outs at<br />

mga nakapasa sa<br />

Philippine Education<br />

Placement Test<br />

(PEPT) upang matapos<br />

ang sekondaryang<br />

pag-aaral. Dulot nito,<br />

mababawasan ang<br />

bilang ng high school<br />

drop outs at mapataas<br />

ang completion rate sa<br />

ating bansa.<br />

Gayundin,<br />

isang malaking oportunidad<br />

ang naibibigay<br />

ng Open High School<br />

sa mga kabataang<br />

hindi regular na pumapasok<br />

sa paaralan.<br />

Sa pamamagitan nito,<br />

marami ang nakakapagtapos<br />

ng pagaaral,<br />

nagkakaroon ng<br />

magandang hanapbuhay<br />

at nagiging<br />

isang produktibong<br />

mamamayan sa ating<br />

bansa.<br />

Samakatuwid,<br />

ang Open High School<br />

Program ay isang magandang<br />

programa ng<br />

DepEd. Sa layunin<br />

nito, tiyak na malaki<br />

ang maitutulong nito<br />

sa pag-angat ng<br />

edukasyon sa ating<br />

bansa. Ang ikatatagumpay<br />

ng nasabing<br />

programa ay nasa<br />

SHERRY ANN ALCOREZA


SENTRO<br />

HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong> BALITA 5<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

Resulta ng<br />

NAT<br />

MULA SA PAHINA 1<br />

Rebecca Candelario,<br />

Gng. Maricar Tabuac,<br />

Gng. Esperanza Rasaaral<br />

sa ikatlong<br />

baitang ang ikawalo<br />

at unang pwesto sa<br />

English at Filipino<br />

sa buong dibisyon ng<br />

Pasay sa ginanap na<br />

Language Assesment<br />

for Primary Grades<br />

(LAPG) noong Marso.<br />

Nakakuha<br />

naman sila ng MPS<br />

na 59.95 sa English<br />

at 73.36 sa Filipino<br />

upang makamit nila<br />

ang ikapitong pwesto<br />

sa over-all ranking na<br />

may MPS na 66.65.<br />

Itinuturing na dahilan<br />

ng pagtaas ng resulta<br />

ng NAT ng paaralan<br />

ay ang mga proyektong<br />

ipinatutupad sa<br />

paaralan tulad ng pag<br />

-aanalisa sa pagsusulit<br />

ng mga magaaral<br />

kung saan ang<br />

mga guro ay gumagawa<br />

ng Least Mastered<br />

Skills (LMS) na kung<br />

saan ibabatay ng mga<br />

guro ang mga practice<br />

exercises na<br />

gagamitin nila sa mga<br />

drills and reviews sa<br />

pang-araw-araw na<br />

mga aralin. Nagsagawa<br />

rin ng remediations<br />

at ilang Saturday<br />

classes ang mga<br />

guro at mag-aaral sa<br />

Ang School-<br />

Based Immunization<br />

Program na may temang<br />

―Bakuna para<br />

sa kabataan,<br />

proteksyon sa kinabu-<br />

(MULA SA PAHINA 1)<br />

(MMYWCC) sa Highway<br />

Hills Integrated<br />

School, Lungsod ng<br />

Mandaluyong noong<br />

ika-5 ng Disyembre.<br />

Dumaan ang<br />

mag-aaral na si Fiona<br />

Veronique Salay, 12<br />

taong gulang sa matindi<br />

at puspusang pagsasanay<br />

sa ilalim ng<br />

kanyang masipag na<br />

trainer na si Gng. Maricar<br />

L. Tabuac, guro sa<br />

Filipino ng ika-limang<br />

baitang ng nasabing<br />

paaralan<br />

Ang pagpasok<br />

ni Salay sa ika-siyam<br />

na puwesto sa division<br />

level ang naging daan<br />

upang siya‘y makasama<br />

sa national level.<br />

Sa ikatlong<br />

pagkakataon, muling<br />

nakamit ng mga batang<br />

manunulat ng<br />

paaralan ang kampeonato<br />

sa natapos na<br />

layuning makapagbigay<br />

ng libreng bakuna<br />

sa mga mag-aaral<br />

sa unang baiting sa<br />

mga paaralan sa<br />

buong bansa.<br />

Ayon sa DOH,<br />

naniniwala sila na ang<br />

kabataan ang pagasa<br />

ng bayan kaya<br />

dapat silang<br />

proteksyunan laban<br />

sa mga sakit na nakamamatay.<br />

―Masaya kami<br />

dahil nagsidating sa<br />

Pasay City Young<br />

Writers Conference<br />

and<br />

Contest<br />

(PCYWCC) na<br />

ginanap sa Padre Zamora<br />

Elementary<br />

School noong ika-4 ng<br />

Setyembre, <strong>2015</strong>.<br />

Nakuha nila<br />

ang 13 awards sa individual<br />

category at 2<br />

awards sa team category<br />

upang tanghalin<br />

silang over-all champion.<br />

Sa Filipino, ang<br />

punong patnugot ng<br />

pahayagang Sentro na<br />

si Lucille Zhen Marfa<br />

ay nanalo ng ikaapat<br />

na pwesto sa pagsulat<br />

ng editorial. Ang iba<br />

pang nagsipagwagi ay<br />

sina Ronica Jane Cantere,<br />

unang pwesto sa<br />

pagkuha ng larawan;<br />

Sherry Ann Alcoreza,<br />

unang pwesto sa pagwawasto<br />

at pag-uulo;<br />

Jasmine Fernandez,<br />

aming paaralan ang<br />

mga magulang ng<br />

mga bata upang ibigay<br />

ang kanilang suporta<br />

sa importanteng<br />

immunization program<br />

na ito. Hindi ito<br />

magiging<br />

matagumpay kung<br />

wala ang buong suporta<br />

nila,‖ sabi ni G.<br />

Rodulfo Tirol,<br />

punonguro ng paaralan.<br />

Ang School-<br />

Based Immunization<br />

ikalawang pwesto sa<br />

pagsulat ng lathalain;<br />

Kate Camille Camangonan,<br />

ikaanim na<br />

pwesto sa pagsulat ng<br />

balitang isports; Alyanna<br />

Juan, ikapitong<br />

pwesto sa cartooning;<br />

Fiona Veronique Salay,<br />

ikasiyam na pwesto<br />

sa pagsulat ng<br />

balita; Ma. Robeliza<br />

Helbolario; Angel Janna<br />

Arucan; Voltaire<br />

Azuela, best in editorial<br />

page sa collaborative<br />

writing.<br />

Sa kategoryang<br />

Ingles naman,<br />

ang mga nagsipagwagi<br />

ay sina Axl Ruel Andaya,<br />

ikaapat na pwesto<br />

sa copyreading; Sofia<br />

Danielle Sahagon,<br />

ikalimang pwesto sa<br />

Scence and Technology;<br />

James Matthew<br />

Sugon, ikalimang<br />

pwesto sa editorial<br />

writing; Jeanine<br />

Ongcoy, ikaanim na<br />

pwesto sa feature writing;<br />

Erl Rafael Limpiada,<br />

ikaanim na pwesto<br />

sa sports writing;<br />

Shaira Charisse Sahagun,<br />

ikawalong pwesto<br />

sa photojournalism;<br />

Ryza Nicole Lacdang;<br />

Lara Lois Owens, best<br />

in sports page sa collaborative<br />

writing.<br />

Ang mga batang<br />

manunulat na<br />

nagsipagwagi ay<br />

dumaan sa matiding<br />

pagsasanay sa ilalim<br />

ng kanilang mga masisipag<br />

na gurong tagapagsanay<br />

na sina<br />

Bb. Nora Relaniza, G.<br />

Remigio Baccud, Gng.<br />

Leoniza Guyala, Gng.<br />

DOH, DepED nagbigay ng libreng bakuna<br />

MULA SA PAHINA 1<br />

BUONG TAPANG. Kahit wala ang mga magulang sa tabi<br />

niya, hindi siya umiyak habang binabakunahan.


6 BALITA<br />

World Bank Economists<br />

bumisita sa KES<br />

MULA SA PAHINA 1<br />

Ito ay sa kadahilanang<br />

nais<br />

nilang malaman kung<br />

gaano kaepektibo<br />

ang Pantawid Pamilyang<br />

Pilipino Program<br />

(4P‘s) sa attendance<br />

ng mga<br />

4P‘s recipients sa<br />

paaralan.<br />

Nagkaroon ng<br />

maikling programa<br />

kung saan ipinakita<br />

ng punongguro ng<br />

paaralan na si G.<br />

Rodulfo C. Tirol ang<br />

mga programa ng<br />

paaralan na<br />

nakaeengganyo<br />

sa mga 4‘Ps<br />

recipients na pumasok<br />

araw-araw.<br />

Matapos ang<br />

video presentation ng<br />

punongguro ng paaralan,<br />

nagkaroon ng<br />

open forum kung<br />

saan nagbigay ng<br />

ilang katanungan ang<br />

mga bisita sa<br />

punongguro at focal<br />

person ng 4P‘s sa<br />

paaralan na si Gng.<br />

Evelyn V. Ulic.<br />

Ang evaluation<br />

ay pinangunahan<br />

SENTRO<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

Acosta-M&E senior<br />

economist; Jorge Avalas-M&E<br />

specialst;<br />

Rachel Velardeeconomist;<br />

Engel Del<br />

Rosario-DSWD Project<br />

Evaluation Officer<br />

IV, Kris Ann Melad-<br />

DSWD Project Evaluation<br />

Officer III; at iba<br />

pa.<br />

Ang 4P‘s o<br />

Pantawid Pamailyang<br />

Pilipino Program ay<br />

HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

MGA PANAUHIN MULA SA WORLD BANK. Binisita nila ang paaralan upang matukoy ang<br />

mga problema tungkol sa 4P‘s at ang kalagayan ng attendance ng mga mag-aaral na kasapi<br />

ng 4‘Ps.<br />

isang programa ng<br />

pamahalaan kung<br />

saan buwan-buwan<br />

na binibigyan ng<br />

ayudang pinansyal<br />

ang mga pinakamahihirap<br />

na pamilya<br />

ng ating bansa.<br />

Pasay Kontra Droga Campaign Inilunsad<br />

NI: LUCILLE ZHEN MARFA, VI-1<br />

ALAM NA NILA. Kahit nasa murang edad pa sila, alam na nila ang hindi magandang idudulot<br />

sa kanila ng paggamit ng ipinagbabawal na mg droga. Ilan lamang sila sa handang tumulong<br />

sa pagpapalaganap ng kasamaang dala ng ilegal na droga.<br />

Inilunsad<br />

kamakailan ang<br />

―Pasay Kontra Droga<br />

Campaign‖ sa Cuneta<br />

Astrodome sa Lungsod<br />

ng Pasay.<br />

Dinaluhan ito<br />

ng may 201 barangay<br />

chairmen; 3000 barangay<br />

officials ; 3000<br />

mga mag-aaral sa elementarya,<br />

highschool,<br />

kolehiyo at youth leaders<br />

ng iba‘t ibang<br />

paaralan at unibersidad<br />

ng Pasay.<br />

Ang paglulunsad<br />

ay pinangunahan<br />

ni Regional Peace<br />

and Order Council<br />

(RPOC) Chairman at<br />

Pasay City Mayor Antonino<br />

Calixto.<br />

Ayon<br />

kay<br />

Mayor Calixto, ―Ang<br />

Pasay ang pambansang<br />

kampeon sa<br />

National Literacy<br />

Award in Highly Urbanized<br />

Category<br />

2014 ng Department<br />

of Education. Tayo ay<br />

nasa tamang daan in<br />

terms of education,<br />

health, good governance,<br />

infrastructure<br />

and other basic services.<br />

Ang kilala noon<br />

na Pasay bilang ―Sin<br />

City‖ ay isang ―Travel<br />

City‖ na ng Pilipinas.<br />

pang<br />

gawin<br />

―Pero marami<br />

kailangang<br />

upang<br />

masolusyonan ang<br />

dahilan ng mahigit na<br />

70% heinous crimes<br />

sa ating bansapaggamit<br />

ng ilegal na<br />

droga at substance<br />

abuse. Hindi ko kaya<br />

itong mag-isa. Kahit<br />

ang pulisya at mga<br />

barangay ay hindi nila<br />

kaya itong labanan.<br />

Kailangan ng malasakit<br />

at pagtutulungan<br />

ng lahat ng sector ng<br />

ating lungsod upang<br />

mabawasan o mahinto<br />

ang paggamit ng<br />

ilegal na droga,‖ ani<br />

Mayor Calixto.<br />

Sina Bb. Nora<br />

Relaniza, Gng. Maria<br />

Cristina Balagat, Gng.<br />

Elyen Gotel, Bb.<br />

Maylyn Manabat, G.<br />

Neil Perlas at<br />

apatnaput tatlong mag<br />

-aaral ng Kalayaan<br />

Elementary School


SENTRO<br />

HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

BALITA 7<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

Carries intervention Program<br />

NI: RONICA JANE CANTERE, VI-1<br />

Nagsanib<br />

pwersa ang Colgate<br />

Philippines, New York<br />

University, University<br />

of the Philippines College<br />

of Dentistry at<br />

DepEd-Pasay upang<br />

maisagawa ang Programang<br />

Carries Intervention<br />

Program.<br />

Ayon kay Dr.<br />

Angel David II, head<br />

ng professional oral<br />

care ng Colgate,‖Ang<br />

programang ito ay nabuo<br />

sa kadahilanang<br />

walo sa sampung mga<br />

bata sa Pilipinas ay<br />

may dental carries o<br />

sirang mga ngipin.‖<br />

Ang Paaralang<br />

Elementaryang<br />

Kalayaan ay isa sa<br />

dalawang paaralan sa<br />

Pasay na napili para<br />

sa pag-aaral na ito.<br />

Noong<br />

nakaraang Nobyembre<br />

3 at 4, binigyan ng libreng<br />

toothpaste at<br />

fluoride varnish ang<br />

mga mag-aaral sa<br />

kinder at grade two ng<br />

KES upang mapanatili<br />

ang kalusugan ng kanilang<br />

mga ngipin. Ito<br />

ay gagawin 4 na<br />

beses sa loob ng<br />

isang taon.<br />

Ang CIP ay<br />

tatlong taong pagaaral<br />

na binubuo ng 2<br />

grupo, ang control<br />

group at intervention<br />

group. Ang control<br />

group ay ang nagbibigay<br />

ng mga libreng<br />

toothpaste upang<br />

mapanatili ang kalusugan<br />

ng ngipin ng<br />

mga mag-aaral samantalang<br />

ang intervention<br />

group naman<br />

ay ang grupong<br />

naglalagay ng libreng<br />

fluoride varnish sa ngi-<br />

“Aldub Fever” sa Reading Month<br />

NI: JASMINE FERNANDEZ, VI-1<br />

ALDUB FEVER SA KALAYAAN. Binuhay ng mga mag-aaral<br />

na ito ang mga manood ng gayahin nila ang mga karakter sa<br />

sikat na sikat na kalye serye ng isang palabas sa telebisyon.<br />

Ipinagdiwang ng paaralan ang<br />

taunang Buwan ng Pagbasa na may temang<br />

“Nasa Pagbabasa ang Pag-asa” noong bu-<br />

Sinimulan<br />

ang pagdiriwang sa<br />

isang programa na<br />

pinatingkad ng isang<br />

presentasyon mula<br />

kina Reign Jascha<br />

Lanuzga bilang si<br />

Yaya Book, Rizan<br />

Remolador Jr. bilang<br />

si Aladen, John<br />

Raphael Cadungog<br />

bilang si Tini Bookra,<br />

Kenneth Lapore<br />

FLOURIDE VARNISH. Ito ang maingat na inilalagay ng<br />

mga dentistang kasali sa programang Carries Intervention<br />

Program na inilunsad ng Colgate Phils. at DepEd<br />

upang mapangalagaan ang ngipin ng mga mag-aaral<br />

sa ikalawang baitang..<br />

bilang si Tinibooklet<br />

at Shori De Jesus<br />

bilang si Tinibook.<br />

Ang kanilang mga<br />

karakter ay hinango<br />

sa sikat na kalye serye<br />

ng isang palabas<br />

sa telebisyon. Sila<br />

ang nagbigay buhay<br />

sa programa sa pamamagitan<br />

ng kanilang<br />

pag-eemcee.<br />

Isa sa mga<br />

aktibidades ng nasabing<br />

pagdiriwang ay<br />

ang araw-araw na<br />

pagsasagawa ng<br />

storytelling sa mga<br />

mag-aaral ng bawat<br />

baitang.<br />

ikaanim na<br />

Nagkaroon<br />

din ng spelling bee<br />

ang bawat baitang<br />

mula kinder hanggang<br />

baitang.<br />

Nagsipagwagi<br />

sina Kateleen<br />

Mao O. Viloria sa<br />

kinder; Daniel Singhid<br />

sa unang<br />

baitang; Marian<br />

Chloe Ingrid Nalla sa<br />

ikatlong baitang;<br />

Sian Alexa Samiento<br />

sa ikaapat na<br />

baitang; Ryza Nicole<br />

Lacdang sa ikalimang<br />

baitang; at si<br />

Lhera Ashlyn Puning<br />

sa ikaanim na<br />

baitang.<br />

Nagtapos<br />

ang pagdiriwang sa<br />

isang programa kung<br />

saan nagpakita ang<br />

bawat baitang ng<br />

magaganda at makukulay<br />

na presentasyon.<br />

Naging<br />

matagumpay ang<br />

pagdiriwang ng Buwan<br />

ng Pagbasa dahil<br />

na rin sa patutulungan<br />

ng mga guro<br />

sa Filipino at English.


8<br />

AGHAM AT<br />

TEKNOLOHIYA<br />

SENTRO<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

SDRRMC AT BERT<br />

pinatatag para sa<br />

“The Big One”<br />

NI: LUCILLE ZHEN MARFA, VI-1<br />

Habang ang gobyerno ay<br />

naghahanda para sa pagdating ng “The Big<br />

One”, ang Paaralang Elementaryang<br />

Kalayaan ay may sariling paghahanda na<br />

ginagawa upang maiwasan ang malaking<br />

sakuna kapag nangyari ang 7.2 earthquake<br />

LIGTAS ANG HANDA. Patunay ito sa matinding paghahanda ng paaralan sa<br />

pagdating ng “The Big One”.<br />

(KUHA NI RONICA JANE CANTERE)<br />

SORE EYES, laganap na rin<br />

Ni: KENNETH LAPORE, VI-1<br />

Ang sore<br />

eyes, o viral conjunctivitis<br />

ay pamamaga o<br />

impeksyon sa mata<br />

na sanhi ng virus.Ito<br />

ay maaaring maka –<br />

apekto sa mga tao sa<br />

anumang edad. Ito ay<br />

nakahahawa sa pamamagitan<br />

ng paghawak<br />

sa iyong mata<br />

kung ang kamay<br />

mo ay nakakahawak<br />

sa isang tao na may<br />

sore eyes.<br />

Ang karaniwang<br />

sintomas ng sore<br />

eyes ay pamumula ng<br />

mata, pagtutubig o<br />

pagluluha, pagiging<br />

mahapdi at makating<br />

mata.<br />

Ano ang lunas o<br />

gamot ng sore eyes?<br />

Walang gamot para<br />

sa sore eyes ito ay<br />

hinihintay lang ng<br />

kusang mawala.<br />

Ngunit maaring<br />

maibsan ang hapdi<br />

kirot at pangangati sa<br />

pamamagitan ng palagay<br />

ng ― Cold Compress‖<br />

sa mata, sapat<br />

na pagtulog, pahinga<br />

at kumain ng masustansyang<br />

pagkain.<br />

Paano maiwasan<br />

na mahawa sa sore<br />

eyes? Ang mga taong<br />

may sore eyes ay<br />

dapat iwasan na hawakan<br />

o kamutin ang<br />

kanilang mga mata.<br />

Dapat ding ugaliing<br />

maghugas palagi ng<br />

kamay. Para hindi<br />

mahawa ng sore<br />

eyes, dapat ring<br />

maghugas palagi ng<br />

kamay ng sabon at<br />

tubig at iwasan ring<br />

kamutin ang iyong<br />

mga mata.<br />

Kailan dapat<br />

magpatingin sa doctor<br />

kung may sore eyes?<br />

Magpakonsulta sa<br />

doctor na espesyalista<br />

sa mata<br />

(ophthalmologist)<br />

kung may nana sa<br />

mata, kung lumabo<br />

ang paningin at kung<br />

higit na sa isang<br />

linggo aY hindi pa rin<br />

mawawala ang mga<br />

sintomas ng sore<br />

eyes.<br />

Narito pa ang ilan sa<br />

mga dapat gawin para<br />

hindi makahawa o<br />

mahawa.<br />

1.Isolation-Huwag<br />

munang pumasok sa<br />

Matapos<br />

dumalo sa mga emergency<br />

preparedness<br />

seminars, sinimulan ni<br />

Bb. Nora Relaniza ,<br />

chairman ng School<br />

Disaster Risk Reduction<br />

Management<br />

Council (SDRRMC)<br />

ang pagbuo ng<br />

School Disaster Risk<br />

Reduction Management<br />

Council na<br />

binubuo ng ilang mga<br />

guro, non-teaching<br />

personnel at GPTA<br />

officers ng paaralan.<br />

Sinimulan rin ni Bb.<br />

Relaniza ang paggawa<br />

ng hazard map ng<br />

paaralan upang<br />

mairebisa ang school<br />

emergency plan ng<br />

paaralan.<br />

Bukod sa<br />

pagbuo ng SDRRMC<br />

ng paaralan, muling<br />

binuhay ang Batang<br />

Emergency Response<br />

Team (BERT) ng<br />

paaralan. Ang bumubuo<br />

sa BERT ay sina<br />

Lucille Zhen Marfa,<br />

Sofia Danielle Sahagon,<br />

James Matthew<br />

Sugon, Angel<br />

Janna Arucan, Jasmine<br />

Fernandez,<br />

Chezka San Juan,<br />

Charlene<br />

Victorino,<br />

Ella Santillan, Sherry<br />

Ann Alcoreza, Jho-<br />

Anna Mendoza, Rizan<br />

Remolador at Erl Rafael<br />

Limpiada.<br />

Ang mga<br />

miyembro ng BERT<br />

ay magsisilbing kaagapay<br />

ng SDRRMC<br />

sa mga gawaing<br />

kaugnay ng emergency<br />

preparedness tulad<br />

ng earthquake o fire<br />

drills na isinasagawa<br />

dalawang beses sa<br />

isang buwan.<br />

Ang pagsasagawa<br />

ng earthquake<br />

drills dalawang<br />

beses sa isang buwan<br />

ay upang masanay<br />

ang mga mag-aaral<br />

sa kung saan at ano<br />

ang dapat nilang


SENTRO<br />

AGHAM AT<br />

TEKNOLOHIYA<br />

HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

9<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO<br />

NI: KENNETH LAPORE, VI-1<br />

I<br />

sang<br />

―educational toy‖ ang<br />

nabuo ng isang grupo<br />

ng mga mag-aaral sa<br />

electronics na siyang<br />

ginagamit ngayon sa<br />

New Zealand, Australia<br />

at Singapore—ang<br />

IQube.<br />

Ito ngayon ang<br />

ipinapakilala ng isang<br />

kompanya na tinatawag<br />

na Tactiles sa<br />

merkado upang<br />

makahikayat sa mas<br />

malaking global market.<br />

IQubes: Pinadali at pinasaya ang<br />

Ayon kay<br />

Joshua de Llana, ang<br />

CEO ng Tactiles, habang<br />

ang kanilang<br />

produkto<br />

ay<br />

matagumpay na<br />

naitaguyod sa tatlong<br />

mahahalagang<br />

―educational markets‖<br />

sa Asya-Pasipiko,<br />

kahit na ang mga<br />

unang mga mag-aaral<br />

na gumamit nito ay<br />

hindi galling sa mga<br />

paaralang pampubliko<br />

sa mga naturang<br />

bansa, kailangang<br />

maikalat pa ito sa mas<br />

maraming bansa. Ang<br />

tanging balakid dito ay<br />

ang mabagal na<br />

produksyon ng IQube<br />

dahil na rin sa manumanong<br />

paggawa nito.<br />

Nakagagawa sila ng<br />

isang IQube lamang<br />

sa loob ng tatlong araw.<br />

Ang IQube kit<br />

ay binubuo ng walong<br />

electronic component<br />

squares o pareparehong<br />

sukat na<br />

cubes na maaaring<br />

iinterconnect ng mga<br />

bata upang makabuo<br />

sila ng isang simple at<br />

kumpletong circuitries.<br />

Ang color-coded cubes<br />

ay maaaring input<br />

Gawang pinoy: Bamboo Bike<br />

cubes, output cubes,<br />

connector cubes o<br />

component cubes na<br />

may iba‘t- ibang<br />

gawain sa isang electronic<br />

circuit.<br />

Ang mga bata<br />

ay maaaring<br />

makakuha ng mga<br />

hakbang kung paano<br />

makabuo ng circuits<br />

para sa iba‘t-bang<br />

pangangailangan sa<br />

pamamagitan ng<br />

kasama nitong mobile<br />

application. Para ka<br />

lang daw bumubuo ng<br />

lego blocks ang<br />

IQubes.<br />

Ayon din kay<br />

De Llana na sa pagmamanipula<br />

sa<br />

IQubes, matututo ang<br />

mga bata kung paano<br />

umaandar ang isang<br />

electric fan, kung<br />

paano kinokontrol ng<br />

switch ang ilaw, kung<br />

paano tumutunog ang<br />

isang game show<br />

buzzer, at marami<br />

pang iba.<br />

Matututo ang<br />

mga bata tungkol sa<br />

electronics at technolohiya<br />

sa kanilang<br />

murang edad na magagamit<br />

nila habang<br />

sila ay lumalaki.<br />

NI: KENNETH LAPORE, VI-1<br />

Dahil na rin<br />

sa lumalalang problema<br />

sa polusyon,<br />

lalo na sa hangin,<br />

naka-isip ang mga<br />

pinoy ng isang<br />

paraan upang<br />

mabawasan ito.<br />

Ito ay ang<br />

paggawa ng isang<br />

sasakyang hindi lang<br />

solusyon sa polusyon,<br />

kundi pati na rin<br />

sa traffic. Ito ay ang<br />

Bamboo Bike. Ang<br />

katawan ng bisikletang<br />

ito ay yari sa<br />

kawayan na marami<br />

sa ating bansa. Ang<br />

kawayan ay isang uri<br />

ng damo na ginagamit<br />

sa paggawa<br />

ng mga bahay sa<br />

lalawigan, mga<br />

kagamitan at mga<br />

dekorasyon dahil sa<br />

likas nitong tibay at<br />

mura pa. Ngunit kahit<br />

na napakalaking<br />

pakinabang ang hatid<br />

ng kawayan, ang<br />

gobyerno at ang mga<br />

lokal na mangangalakal<br />

ay hindi<br />

binibigyan ng pansin<br />

ang mura at kapakipakinabang<br />

na materyales<br />

na ito. Dalawang<br />

grupo ng mga<br />

manggagawa ang<br />

nakaisip ng ganitong<br />

proyekto- ang Bambike<br />

at Kawayan<br />

Tech. Sila ang na<br />

naka-isip na gumawa<br />

ng bamboo bike at<br />

ilabas ito sa merkado.<br />

Ayon sa kanila<br />

ang bamboo bike ay<br />

napakatibay at malaki<br />

ang maiaambag<br />

nito sa pagbawas ng<br />

polusyon sa hangin.<br />

Panlaban pa ito sa<br />

Larawan kuha sa www.google.com<br />

kapag naipit ka sa<br />

matinding traffic na<br />

araw-araw na nangyayari<br />

sa mga kalsada<br />

sa Metro Manila.<br />

Menos pasahe at gasolina<br />

pa ang bamboo<br />

bike kaya malaki ang<br />

matitipid ang mga mag<br />

-aaral. Kasalukuyang<br />

isinasagawa ang isang<br />

kampanya sa pamamagitan<br />

ng paggamit<br />

ng bamboo bike sa<br />

paglibot sa buong Pilipinas<br />

upang maipakita<br />

ang tibay nito.


10<br />

AGHAM AT<br />

TEKNOLOHIYA<br />

SENTRO<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

“Ecorampa” isinagawa<br />

MALIKHAIN. Yan ang ipinakita ng mga mag-aaral ng KES nang sila ay rumampa<br />

sa entablado suot ang mga kasuotang yari sa mga basurang naipon nila upang<br />

makatulong sa kalikasan. (LARAWAN KUHA NI RONICA JANE CANTERE)<br />

Climate Change, nagdadala ng<br />

NI: KENNETH E. LAPORE, VI-1<br />

Nakababahala<br />

ang di mapagilang pag<br />

-init ng sanlibutan at<br />

pabagu-bagong ihip<br />

ng panahon at klima<br />

sa ating mundo. Kung<br />

anu-anong mga trahedya<br />

at peligro ang<br />

nararamdaman at<br />

nasasaksihan ng<br />

bawat indibidwal. Hindi<br />

na natin maiwasan<br />

ang magkaroon ng<br />

sakit lalo na sa mga<br />

panahong katulad<br />

ngayon na sobrang init<br />

at halos ayaw na<br />

nating masikatan ng<br />

araw dahil matindi ang<br />

sinag nito. Ano nga ba<br />

ang climate change?<br />

Anu-ano nga ba ang<br />

masasamang epekto<br />

nito?<br />

Ang katagang<br />

―Global Warming‖ o<br />

ang pag-init ng mundo<br />

ay tiyak na dulot ng<br />

mas malawak na climate<br />

change. Ang climate<br />

change ay tumutukoy<br />

din sa paglamig<br />

tulad ng pangyayari<br />

noong ―ice age.‖ Ginagamit<br />

ang katagang<br />

‗Arthropogenic climate<br />

change‖ na ang<br />

pagbabago ng klima<br />

na dulot ng tao.<br />

Ang pagkakaroon<br />

ng tagtuyot ay<br />

nagdudulot din ng<br />

pagkasira ng mga<br />

pananim at pagkamatay<br />

ng mga<br />

alagang hayop na<br />

pinagkukunan ng mga<br />

―poultry products‖.<br />

Maging ang mga tao<br />

ay hindi na rin ligtas<br />

sa panganib ng heat<br />

stroke at ang iba pang<br />

mga sakit tulad na<br />

lang ng sore eyes,<br />

pigsa at bungang araw.<br />

At ang pinakanakakabahalang<br />

epekto ng tagtuyot ay<br />

ang posibilidad ng<br />

pagkukulang sa<br />

suplay ng tubig dahil<br />

sa matumal na pagbuhos<br />

ng ulan sa mga<br />

panahong<br />

ito.<br />

inaasahan<br />

Karamihan sa<br />

mga sanhi ng ―global<br />

warming ay ang ilang<br />

maling gawain ng tao.<br />

Huwag sana nating<br />

abusuhin ang ating<br />

inang kalikasan<br />

bagkus ay tumulong<br />

tayo sa pangangalaga<br />

nito tulad ng pagtatanim<br />

ng mga puno,<br />

wastong pagsesegregate<br />

ng ating mga<br />

basura, pagpapanatiling<br />

malinis ng binubugang<br />

usok ng ating<br />

mga sasakyan at sa<br />

pag-iwas sa paggamit<br />

ng mga produktong<br />

may kemikal na chlorofluorocarbon<br />

(CFC)<br />

NI: ALYANNA JUAN VI-1<br />

Isang<br />

―Ecorampa Contest‖<br />

ang naganap sa pagdiriwang<br />

ng Science<br />

Festival noong<br />

Setyembre ng taong<br />

<strong>2015</strong>.<br />

Ang patimpalak<br />

ay isinagawa<br />

upang maipakita ang<br />

mga maaaring gawin<br />

sa mga patapong<br />

mga bagay upang<br />

mabawasan ang basurang<br />

itatapon at<br />

upang maagang matutunan<br />

ng mga magaaral<br />

ang wastong<br />

Ang Ecorampa<br />

Contest ay<br />

pangangalaga<br />

isang patimpalak para<br />

sa mga mag-aaral<br />

mula kinder hanggang<br />

ikaanim na<br />

baitang. Ang mga<br />

mag-aaral na kasali<br />

sa patimpalak ay lalakad<br />

sa entablado na Bukod<br />

suot ang kasuotang<br />

yari sa mga patapong<br />

bagay tulad ng plastic<br />

na mga botelya, cd,<br />

plastic wrappers,<br />

Styrofoam, balot ng<br />

kape o pagkain, at<br />

marami pang iba.<br />

magandang senyalas<br />

na ang pagkawala ng<br />

mapulang mata.<br />

Gayunman, posibleng<br />

nakakahawa pa rin<br />

ito.<br />

2.Gumamit ng tissue<br />

imbes na panyo sa<br />

pagkakamot ng mata.<br />

Kapag panyo ang<br />

ginamit, babalik sa<br />

mata ang impeksyon<br />

sa bawat pagkamot<br />

gamit ito.Pero kung<br />

tissue ang gagamitin,<br />

agad na itong itapon.<br />

ng<br />

kalikasan. Ang mga<br />

mag-aaral sa ikalawang<br />

baitang at<br />

ikaapat na baitang<br />

ang nagwagi sa<br />

patimpalak.<br />

sa<br />

nasabing patimpalak<br />

ay nagkaroon din ng<br />

mga science booths<br />

ang ikaapat hanggang<br />

ikaanim na<br />

baitang na may kanya<br />

-kanyang tema.<br />

Nagkaroon<br />

din ng overnight<br />

camping ang mga<br />

Sore eyes . . . P. 8<br />

3. Ugaliing maghugas<br />

ng kamay. Maghugas<br />

ng kamay gamit ang<br />

sabon at tubig. Mas<br />

epektibo ito kaysa sa<br />

paggamit ng alcohol.<br />

4. Gumamit ng gamot<br />

- Kahit gumagaling ito<br />

mag-isa, makakatulong<br />

sa may sore<br />

eyes ang paggamit ng<br />

gamot na inereseta<br />

ng doctor. Halimbawa<br />

nito ang lubricant o<br />

tear replacement para<br />

hindi magaspang ang


11<br />

HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

SENTRO<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

LATHALAIN<br />

NI: JAZMINE FERNANDEZ, VI-1<br />

BAHAY KUBO<br />

Balut<br />

Kalesa<br />

Ito ay<br />

isang katutubo at<br />

kinikilalang pambansang<br />

tahanan<br />

sa Pilipinas.<br />

Yari ito sa kawayan,<br />

nipa at<br />

iba pang halamang<br />

likas sa<br />

bansa. Naaayon<br />

ang bahay kubo sa<br />

tropical na klima ng<br />

Pilipinas, gayon din<br />

sa pabugsobugsong<br />

pag-ulan.<br />

Sakaling mapinsala<br />

ito ng pag-ulan,<br />

madali naman<br />

itongpalitan o<br />

itayong muli. Dahil<br />

Bakya<br />

Larawan galing sa<br />

www.google.com<br />

pawang mula sa<br />

kalikasan ang mga<br />

materyales sa paggawa<br />

nito, may<br />

kaugnayan ang<br />

bahay kubo kaya<br />

naman madali itong<br />

buhatin o ilikas sa<br />

tulong nga kaugali-<br />

Larawan galing sa www.google.com<br />

Isang nilagang itlog ng<br />

itik na naglalaman ng sisiw na<br />

18 na araw ang gulang, mayaman<br />

sa protina, bitamina, at<br />

mineral ang balut kaya itinuturing<br />

ng mga Filipino bilang<br />

pagkaing pampalakas.<br />

Ang Abaca<br />

fiber o mas<br />

kilala sa buong<br />

mundo bilang Manila<br />

Hemp ay nagmumula<br />

sa malasaging<br />

na puno<br />

Larawan galing sa www.google.com<br />

Isang sasakyang<br />

hinihila ng<br />

kabayo. Nakikita ito<br />

sa mga probinsyia<br />

ng Ilokos, lalo na sa<br />

may Vigan City.<br />

Ang kabuuan ay<br />

yari sa kahoy at<br />

nilalagyan ng bakal<br />

bilang suporta. Ito<br />

Abaca<br />

ay pinatatakbo ng<br />

isang kutsero. Nilalagay<br />

ng sapin<br />

ang ilalim ng uwitan<br />

(anus) ng kabayo<br />

para di babagsak<br />

ang dumi nito. May<br />

nakasabit ding mga<br />

balde ng tubig para<br />

inumin ng kabayo.<br />

Larawan galing sa www.google.com<br />

Ang bakya ay isang<br />

uri ng sapin sa paa na yari<br />

sa kahoy, karaniwan ay mula<br />

sa puno ng laniti at santol.<br />

Ito ay inuukit na may<br />

bahagyang lundo o kurba<br />

sa magkabilang bahagi<br />

upang bigyan ng anyong<br />

animo‘y paa. May kakapalan<br />

ang kahoy na ginagamit<br />

sa paggawa ng<br />

bakya kaya naman kadalasan<br />

ay inuukitan ito ng disenyo,<br />

gaya ng bulaklak at<br />

kabundukan. Nililihaito<br />

upang kuminis, at kung minsanay<br />

pinipinturahan upang<br />

mabigyan ng higit na kaayaayang<br />

anyo. Mahigit isang<br />

pulgada ang kadalasang<br />

taas ng bakya, at may ilan<br />

naming nilalagyan ng ka-<br />

Noong<br />

unang panahon ay<br />

lubid lamang ang<br />

gamit ng Abaca<br />

fiber. Kinalaunan,<br />

natutunan na rin<br />

itong gamitin<br />

bilang papel, tea<br />

bag, cigaret filter,<br />

sausage casing, furniture,<br />

tela, at ang pinakabagong<br />

teknolohiya ay ang paggamit<br />

ng abaca fiber<br />

bilang alternatibo ng mga<br />

fiber glass sa mga intiryor<br />

na parte ng mga sasakyan<br />

Larawan galing sa www.google.com<br />

Tumutubo ang Abaca sa halos<br />

lahat ng pook sa bansa,<br />

ngunit ang mga pangunahing<br />

probinsiyang nagtatanim nito<br />

par sa pandaigdigang kalakalan<br />

ay ang Sorsogon, Leyte,<br />

Southern<br />

Leyte,<br />

Catanduanes, Davao Orien-


LARAWAN KUHA SA WWW.GOOGLE.COM<br />

12 LATHALAIN<br />

SENTRO<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

NI: JASMINE FERNANDEZ, VI-1<br />

―Mula Batanes hanggang Jolo,<br />

Saan ka man ay halina kayo,<br />

Isang libo’t, isang tuwa,<br />

Buong bansa….Eat Bulaga!”<br />

―Eat Bulaga na! Eat<br />

Bulaga na!‖, patarantang<br />

ani ng mga manonood<br />

sa tuwing naririnig<br />

nila ang awit ng<br />

programang Eat Bulaga.<br />

Maraming nagtatanong<br />

kung anong<br />

meron dito. Meron din<br />

namang nagtatanong<br />

kung bakit ba<br />

inaabangan at tinututukan<br />

ito ng nakararami.<br />

Bakit nga ba?<br />

Tinutukan at<br />

inabangan ito ng<br />

nakararami dahil sa<br />

magagandang segment<br />

kabilang ang<br />

tunay na kinaabangan<br />

ng mga manonood…<br />

Ang Kalyeserye… Ito<br />

ang pag-iibigan ng dalawang<br />

kilalang artista<br />

sa kalye. Pinapangunahan<br />

ito ng<br />

magagaling na artista<br />

ng Star Struck tulad na<br />

lang ni Alden Richards<br />

A.K.A. Alden. Pinapangunahan<br />

din naman<br />

ito ng tinaguriang<br />

Divina Ursula Bokbokova<br />

Smash, Nicomaine<br />

Dei Capili<br />

Mendoza A.K.A Yaya<br />

Dub.<br />

Nag-umpisa<br />

ang Kalyeserye noong<br />

ika-16 ng Hulyo,<br />

<strong>2015</strong> . Nabuo ang<br />

pabebe wave nang<br />

nakita ni Yaya Dub si<br />

Alden sa screen. Natatak<br />

naman ang pabebe<br />

tounge na halos arawaraw<br />

ay ginagawa ng<br />

tambalang ALDUB.<br />

Umuso at sumikat rin<br />

naman ang pagdudubsmash<br />

dahil sa<br />

segment na ito. Ang<br />

mga awit na parati‘y<br />

tinutugtog rito ay halos<br />

araw-araw ko nang<br />

naririnig sa mga taong<br />

nadadaanan ko sa<br />

iba‘t-ibang lugar.<br />

Marami<br />

nang<br />

nangyari sa Kalyeseryeng<br />

ito… Noong ika-<br />

16 ng Hulyo, ang first<br />

meet o ang unang<br />

pagkikita nina Alden at<br />

Yaya Dub. Marami na<br />

ang natuwa dahil napakaganda<br />

ng nangyari<br />

noong una pa<br />

lamang. Kaya naman,<br />

habang patagal na ng<br />

patagal ang seryeng<br />

ito, padami na rin ng<br />

padami ang tumatangkilik<br />

na manood<br />

nito..<br />

Sa kasalukuyan<br />

ay ang 4 th monthsary o<br />

ang 20 th weeksary ng<br />

Kalyeserye. Maraming<br />

salamat po sa bumubuo<br />

ng programang ito<br />

dahil sa pagpapasaya<br />

niyo sa amin.. Sana po<br />

ay ipagpatuloy ninyo<br />

ang pagpapasaya,<br />

pagbibigay ng kulay at<br />

PAMBANSANG WIKA<br />

NI: LUCILLE ZHEN MARFA, VI-1<br />

Mahalaga ba<br />

ang wika ng isang<br />

bansa? Tinatangkilik at<br />

ginagamit mo ba ang<br />

iyong sariling wika?<br />

Ito ang mga tanong na<br />

di maalis sa aking<br />

isipan.<br />

Biniyayaan tayo ng bagay-bagay<br />

isipan ng ating<br />

Panginoon upang<br />

gamitin at ipalaganap.<br />

Maraming tanong sa<br />

isipan ng isang tao,<br />

mga tanong na nakakaapekto<br />

sa bawat<br />

galaw, kilos, at desisyon<br />

nito. Sa paaralan<br />

nalalaman natin ang<br />

kahalagahan ng mga<br />

katulad<br />

na lang ng wikang<br />

pambansa. Ang isang<br />

bansa na may sariling<br />

wika ay nangangahulugang<br />

malaya<br />

ito. Ang wika ay isang<br />

paraan ng komunikasyon.<br />

Iba't-iba ang<br />

wika sa bawat lugar,<br />

komunidad, at bansa.<br />

Mahalaga ang wika ng<br />

isang bansa katulad<br />

ng Wikang Filipino.<br />

Ang Wikang Filipino ay<br />

sumisimbolo sa kultura<br />

ng ating wika. Kung<br />

mahalaga talaga ang<br />

ating Wikang Pambansa,<br />

gagamitin natin<br />

ito kahit saan man<br />

tayo magpunta.<br />

Marami tayong<br />

dialekto dito sa ating<br />

bansa katulad ng<br />

ilonggo, ilokano, bisaya,<br />

boholano, chavacano,<br />

at iba pa. Marami<br />

tayong iba't-ibang<br />

wika dahil sa archepilagong<br />

hugis ng ating<br />

bansa . Ngunit sa<br />

iisang wika lamang<br />

tayo nagkakaintindihan<br />

saan mang bahagi<br />

ka ng Pilipinas magpunta-ang<br />

wikang Filipino.<br />

Sabi nga ni<br />

Gat. Jose Rizal,"Ang<br />

hindi marunong magmahal<br />

sa sariling wika<br />

ay higit pa ang amoy<br />

sa malansang isda."<br />

Kaya gamitin at maha-


HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

SENTRO LATHALAIN 13<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

Kakaiba talaga ang Pasko sa Pinas<br />

NI: JASMINE FERNANDEZ, VI-1<br />

“Ang Pasko na yata ang pinakamasayang<br />

pagdiriwang para sa ting<br />

Sa kabila ng<br />

maraming problema at<br />

pagsubok na dinaranas<br />

natin sa ating<br />

buhay, mayroon pa<br />

ring kakaibang ngiting<br />

namumutawi sa mga<br />

labi ng bawat taong<br />

nakakasalubong natin<br />

sa kalye, sa eskwela o<br />

di kaya‘y nasa opisina.<br />

Kakaibang sigla ang<br />

naidudulot ng simoy<br />

ng pasko sa ating mga<br />

Pilipino. Ngunit, ano<br />

nga ba ang pagdiriwang<br />

na ito? Bakit ba<br />

natin ginugunita ito?<br />

Tuwing ika-25 ng<br />

disyembre, ay ipinagdiriwang<br />

ang kapistahan<br />

ng pasko. Ito ang<br />

araw na isinilang an<br />

gating panginoon na si<br />

Hesukristo. Sa pamamagitan<br />

ng pagdidiriwang<br />

nito, naipapakita<br />

natin ang pagpapahalaga,<br />

pagmamahal,<br />

pagbibigayan at<br />

pagkakaisa kasama<br />

ang lahat ng pinoy.<br />

Noche Buena sa<br />

lamesa…Pancit…Fruit<br />

Salad…Puto…At spaghetti…Ilan<br />

lamang ito<br />

sa mga pagkaing<br />

nakahain sa mesa ng<br />

bawat pamilya. Mga<br />

parol na nakasabit sa<br />

mga bintana o sa pintuan<br />

ng bahay, mga<br />

Christmas lights na<br />

nakapaligid sa bahay<br />

at nakapulupot sa<br />

Christmas tree at<br />

kumikinang na nagbibigay<br />

ng magagandang<br />

kulay at liwanag. Ang<br />

lahat ng ito ay ang<br />

mga gawaing tiyak na<br />

ikakaabala ng lahat.<br />

Hindi naman<br />

nagpapatalo ang mga<br />

kabataang pinoy sa<br />

pag-awit ng mga<br />

Larawan mula sa www.google.com<br />

awiting pampasko.<br />

Karoling dito,karoling<br />

doon..Karoling kasama<br />

ang mga kamag-anak,<br />

kaibigan, kaklase o<br />

kapamilya sa kapitbahay<br />

o sa iba pang lugar<br />

na ginugunita rin<br />

ang pasko.<br />

Hinding-hindi naman<br />

makakalimutan<br />

ang isang napakahalaga<br />

sa araw ng mga<br />

pagdiriwang, ang pagsisismba.<br />

Sabi nga nila<br />

na bisitahin nating lahat<br />

ang tahanan ng<br />

Diyos lalong-lalo na‘t<br />

kaarawan ito ng<br />

panginoong Hesukristo.<br />

Pasasalamat kay<br />

Hesus dahil sa mga<br />

biyayang ibinigay niya<br />

sa atin.<br />

ANG AKING KAIBIGAN<br />

NI JAMAICA BAYATON<br />

Napakahalaga ng<br />

pagdiriwang ng pasko<br />

kaya gunitain natin ito<br />

na may pagpapahalaga,pagmamahalan,pag<br />

bibigayan at pagka-<br />

H<br />

a b a n g<br />

ako ay<br />

naglalakad pauwi ng<br />

bahay, may natisod<br />

akong isang papel na<br />

nakatiklop. Dinampot<br />

at binuklat ko<br />

ang papel. Nakasulat<br />

sa papel na makakakilala<br />

ako ng isang<br />

kaibigan ngayong<br />

araw. Lumingonlingon<br />

ako ngunit<br />

VI-1<br />

wala namang ibang<br />

tao sa kalye. Agad<br />

akong tumakbo sa<br />

bukid at nakita ko<br />

ang mga tutubi na<br />

l u m i l i p a d - l i p a d<br />

ngunit hindi ko naman<br />

sila maintindihan.<br />

Naisipan kong<br />

pumunta sa dagat at<br />

sumisid ako sa ilalim.<br />

Naglalaro ang mga<br />

dolphins kaya sumali<br />

ako sa kanila ngunit<br />

iniwan nila ako. Wala<br />

pa rin akong kaibigan.<br />

Pumunta ako sa<br />

gubat at natagpuan<br />

ko ang mga hayop na<br />

n a g - u u s a p - u s a p<br />

ngunit hindi ko sila<br />

maintindihan kaya<br />

umalis ako kaagad.<br />

Tumingin ako sa<br />

langit at nakita ko<br />

ang isang maningning<br />

na bituin.<br />

Sumakay ako sa<br />

lobo at dinala ako<br />

sa bituin ngunit wala<br />

namang tao<br />

doon. Agad akong<br />

umalis at nagpatalon-talon<br />

sa ulap at<br />

sumakay sa mga<br />

ibon. Wala pa rin<br />

akong kaibigan.<br />

Malungkot akong<br />

umuwi ng bahay<br />

ngunit wala ring<br />

tao sa bahay<br />

namin. Nang bigla<br />

akong inuga ng nanay<br />

ko. "Gising na<br />

anak umaga<br />

na." Sinabi ko sa<br />

nanay ko na<br />

hinananap ko pa<br />

ang kaibigan ko.<br />

Sabi naman niya,<br />

"Anak, maligo ka<br />

na at magbihis na<br />

ng uniporme. Dun<br />

sa school nyo<br />

makakatagpo ka ng<br />

k a i b i g a n . " H a y<br />

naku, panaginip<br />

lang pala.<br />

Larawan mula sa www.google.com


SENTRO<br />

HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

14 PANITIKAN<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

* MGA HAIKU *<br />

NGITI<br />

NI: SHERRY ANN ALCOREZA, VI-1<br />

Hatid nya‘y tuwa<br />

Panlaban sa pighati<br />

Sa mundong imbi.<br />

BAGYO<br />

NI: SHERRY ANN ALCOREZA, VI-1<br />

Di mapigilan..<br />

Lubos kung sumagasa<br />

Baha ang dulot.<br />

PUNO<br />

NI: SHERRY ANN A.LCOREZA, VI-1<br />

Tikas ng tayo,<br />

Lilim ang hatid sa‘tin<br />

Kaya ingatan.<br />

PASLIT<br />

NI: ANGEL JANNA ARUCAN , VI-1<br />

Maraming mga bagay,<br />

Na sadyang lumalatay,<br />

Isip ko‘y walang malay,<br />

Sa hiwaga ng buhay.<br />

* MGA TANAGA*<br />

PANANAMPALATAYA<br />

NI: ANGEL JANNA ARUCAN , VI-1<br />

Ang taong bukas-palad<br />

Ay madaling umunlad<br />

Kamay ay nakalahad<br />

Sa biyaya Niyang gawad<br />

ULING<br />

NI: ANGEL JANNA ARUCAN, VI-1<br />

Putol-putol na ugat,<br />

Sa dibdib nitong gubat,<br />

Ay nakikipag-usap,<br />

Sa nag-iwi ng tabak.<br />

KALIKASAN<br />

NI ERL RAPHAEL LIMPIADA<br />

Kalikasan,<br />

Ika’y isang magandang biyaya<br />

Sa buhay naming aba.<br />

Kayamanan,<br />

Tulad ng lupa, puno at lawa<br />

Hatid mo sa amin.<br />

Kasakiman,<br />

Ang sukli namin sa’yong biyaya,<br />

Sinira ang lahat.<br />

Pagkawasak,<br />

Buhay at ari-arian man,<br />

Wala kaming ligtas.<br />

Bukas sana,<br />

Matuto na kaming magpahalaga<br />

Sa’yo kalikasan.<br />

Sa Aking mga Magulang<br />

NI ALYANNA JUAN<br />

Kayo ang dahilan kaya ako’y may buhay<br />

Ako ay lumaki sa inyong pagkalinga,<br />

Pag-ibig sa aki’y wagas, totoo’t dakila,<br />

Ang siyang nagbigay ng lakas ko’t sigla<br />

Hinubog ang aking diwa’t pagkatao,<br />

Kasama ko kayo sa ligaya ko’t luha.<br />

Ubod ng laki ang sakripisyo nyo sa akin,<br />

Simula nang ako’y mamulat sa mundo,<br />

Kaya naman ako’y bumuo ng pangako<br />

Utos nyo’t hiling aking susundin,<br />

Respeto’t paggalang handog ko sa inyo<br />

At mamahalin ng buong puso!


HUNYO-DISYEMBRE, <strong>2015</strong><br />

SENTRO<br />

ISPORTS 15<br />

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA<br />

Ang Pagsibol ng Kampeon<br />

“TAKBO PARA SA MEDALYA”<br />

NI: KATE CAMILLE CAMANGONAN, VI-1<br />

Sumibol<br />

ang<br />

galing ni Aaron Petallo,<br />

atleta ng Paaralang<br />

Elementaryang<br />

Kalayaan simula<br />

noong siya ay nasa<br />

ika- limang batang<br />

hanggang sa ikaanim<br />

na baitang nang<br />

nakukuha ng mga<br />

ginto, pilak at tansong<br />

medalya sa ibat-ibang<br />

patimpalak sa<br />

pangdibisyon at<br />

pangrehiyonal na laban.<br />

Nakahakot ng 1<br />

gintong medalya, 6 na<br />

pilak na medalya at<br />

tansong medalya sa<br />

pasiklab ang kanyang<br />

hamon sa pagiging<br />

atleta.<br />

Nagwagi siya sa<br />

ibat-ibang laro tulad<br />

ng volleyball,tennis at<br />

athletics.<br />

Isa si Aaron sa pinakamahusay<br />

sa athletics<br />

ng Paaralang Elementaryang<br />

Kalayaan.<br />

Sa kasalukuyan<br />

ang laro naman ngayon<br />

na kanyang<br />

pinagtutuunan ng pansin<br />

ay ang athletics<br />

kung saan nagwagi<br />

siya ng 3 gintong<br />

Larawan kuha ni Nora Relaniza<br />

KES humakot ng<br />

ginto sa athletics<br />

Ni: KATE CAMILLE CAMANGONAN, VI-1<br />

Humakot ng<br />

gintong medalya sa<br />

athletics ang mga<br />

manlalaro ng<br />

Kalayaan Elementary<br />

School matapos ang<br />

Palarong Pandistrito<br />

ng Timog na ginanap<br />

sa nasabing paaralan.<br />

Nanguna ang<br />

bilis ni Aaron Petallo,<br />

mag-aaral sa ikaanim<br />

na baitang,<br />

nang makuha niya<br />

ang gintong medalya<br />

sa 800 meter dash at<br />

1500 meter dash.<br />

Bukod ditto nagkamit<br />

din siya ng medalyang<br />

pilak sa 400<br />

meter dash.<br />

Nakahakot<br />

naman si Marilou<br />

Agan, mag-aaral sa<br />

ikaanim na baitang<br />

pangkat Gregorio del<br />

Pilar, ng ginto medalya<br />

sa 200 meter dash<br />

at isa ring pilak sa<br />

100 meter dash.<br />

Naiuwi rin ni<br />

Rian Sean Lagar ang<br />

pilak na meadalya sa<br />

1500 meter dash.<br />

Ibinulsa rin ni<br />

Norma Encio ang<br />

pilak na medalya sa<br />

discuss throw.<br />

Nagkamit din<br />

ng pilak na medalya<br />

sa 1500 meter dash<br />

at isa ring pilak sa<br />

800 meter dash sa<br />

pambabaeng athletics<br />

si Danica Pebra.<br />

Sila ay<br />

dumaan sa matinding<br />

training sa ilalim ng<br />

Ibandera ang Talentong<br />

NI: VOLTAIRE AZUELA, VI-1<br />

Pinoy<br />

Kakaiba ang Valdez at Nicko Lorenzo<br />

Valdez. Siya ay<br />

talento ng mga Pilipino.<br />

Isa sa mga ito ay nag-aaral sa pamantasan<br />

ng Ateneo de<br />

ang taleno natin sa<br />

paglalaro ng ibatibang<br />

uri ng isports tangkaran na 1.75m.<br />

Manila at may ka-<br />

tulad na lang ng volleyball.<br />

Siya ay nakilala<br />

dahil sa napakaraming<br />

parangal at<br />

Isa na rito ang<br />

babaeng Pilipino na panalo na kanyang<br />

nakapag-ambag na natamo. Kasalukuyan<br />

ng mga ginto at pilak siyang kabilang sa<br />

na medalya para sa Ateneo Lady Eagles,<br />

bansa.<br />

Phillipine Women‘s<br />

Team, PLDT club<br />

team. Siya ang nagwaging<br />

MVP sa<br />

UAAP sa loob ng<br />

ilang taon..<br />

Ang babaeng<br />

ito ay si Alyssa Caymo<br />

Valdez o mas kilala<br />

bilang Alyssa Valdez.Siya<br />

ay anak ni<br />

Pablita Caymo at<br />

Ruel Valdez. Ang<br />

kanyang mga kapatid<br />

na sina Kim Paulo<br />

Valdez, Kian Bernan<br />

Dumami na rin<br />

ang kanyang mga<br />

ineendorsong mga<br />

produktong pampalakas<br />

na inumin at iba<br />

pang mga produktong<br />

pang-isports..<br />

Sikat na rin<br />

siya maging sa social<br />

media at telebisyon.<br />

Iniimbita na rin siya<br />

ngayon sa mga sikat<br />

na TV show.<br />

Blue team. . .<br />

MULA SA PAHINA 16<br />

Maranga, Jatlord<br />

Lozada, James Kenneth<br />

Bautista, Jhon<br />

Carlo Ilagan, Ian Clay<br />

Azankno at Aj Nicos<br />

Barnachea.<br />

Masayang masaya<br />

ang kanilang<br />

coach na si Ginoong<br />

Ronel Zacarias sa<br />

ipinakitang gilas ng<br />

kanyang mga manlala-


Ang Pagsibol ng Kampeon<br />

PAHINA 14<br />

Taon III Blg. 1 HUNYO-DISYEMBRE,<br />

PAHAYAGANG PAMPAARALAN SA FILIPINO NG KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL<br />

KALAYAAN VILLAGE, PASAY CITY<br />

Ni: VOLTAIRE AZUELA, VI-1<br />

Mahalaga<br />

para sa Kalayaan<br />

Elementary School<br />

(KES) ang mga parangal<br />

pagdating sa<br />

larangan ng isports.<br />

Nagsipag ang<br />

KES trainers at players<br />

para makamit ang<br />

parangal na kanilang<br />

hyinahangad.<br />

Nang matapos<br />

ang kani-kanilang<br />

mga laro ay ginawaran<br />

na sila ng mga<br />

parangal na kanilang<br />

pinapangarap.<br />

Nakamit ng mga<br />

manlalarong lalaki sa<br />

tennis na sina Matthew<br />

M. Garrrido at<br />

Charles Joshua A.<br />

Tancinco ang gold<br />

Blue Team nasilo ang<br />

medal. Habang ang<br />

mga manlalarong babae<br />

ng tennis na sina<br />

Yvonne Mae A. Russel<br />

at Jeannely C.<br />

Alde ay nakasungkit<br />

ng gintong medalya<br />

at silver naman kay<br />

Anna Janet Dalisan.<br />

Nabingwit din ni<br />

Franz Yuri M. Cordova<br />

ang gintong<br />

medalya sa larangan<br />

ng Badminton at silver<br />

naman ang kay<br />

Jomel Macas sa<br />

chess.<br />

Nagtulongtulong<br />

naman sina<br />

James Kenneth B.<br />

Bautista, Li Timothy<br />

Belitario, Razil Doring,<br />

Charlie Dave D.<br />

Edovalrio, Dhaeniel<br />

Anthony Maranga at<br />

kampeonato sa District Meet<br />

NI: KATE CAMILLE CAMANGONAN, VI-1<br />

Buong<br />

gilas<br />

na ipinakita ng mga<br />

manlalaro ng Paaralang<br />

Elementaryang<br />

Kalayaan ang<br />

kanilang bangis<br />

nang masilo nila ang<br />

kampeonato sa larong<br />

basketball<br />

noong nakaraang<br />

District Meet na<br />

ginanap sa nasabing<br />

paaralan.<br />

AYAW SUMUKO. Kahit na anong gawin ng kalaban sa kanila, hindi pa rin nagpaawat ang<br />

mga manlalaro ng KES sa basketball kaya nakuha nila ang kampeonato.<br />

ng basketball mula sa<br />

KES upang masungkit<br />

ang gintong medalya<br />

sa larong basketball.<br />

Nagpasiklab din<br />

si Phiolo M. Viray ng<br />

kanyang mga atake sa<br />

larangan ng taekwando<br />

kaya nasungkit niya<br />

ang silver medal.<br />

ng KES-Blue Team<br />

dahil hindi nila napigilan<br />

ang mga mababangis<br />

na 2-point at 3-<br />

point shots ng<br />

katunggaling Maricaban-Green<br />

Team sa<br />

unang yugto ng laro.<br />

Nang sumapit<br />

ang ikalawang yugto<br />

ng laro, nagsimula<br />

nang humabol ang<br />

Umarangkada<br />

rin ang bilis ni<br />

Aeron Petallo<br />

upang masilo<br />

ang gintong<br />

medalya sa ng<br />

1500m sprint<br />

sa lalaki at si<br />

Danica Pebra<br />

naman ay<br />

nagkamit ng<br />

blue team sa green<br />

team. Nagpakawala<br />

ng matitinding 3 point<br />

shots si Li Timothy<br />

Beutario at nailapit<br />

niya ang iskor sa 58-<br />

54 may 3 minuto na<br />

lang ang natitira sa<br />

laro. Nang matapos<br />

ang laro, panalo ang<br />

blue team sa iskor na<br />

64-60.<br />

silver medal sa 1500<br />

DIVISION MEET <strong>2015</strong><br />

Distrito Gold Silver Bronze<br />

North 4 8 9<br />

East 20 31 35<br />

West 5 14 16<br />

South 51 24 15<br />

PCPRISA 22 21 12<br />

Nagwagi ang<br />

blue team dahil sa<br />

pagtutulungan ng kanilang<br />

mga manlalaro.<br />

Tulad na lang ng mga<br />

manlalarong sina Li<br />

Timothy Beutario na<br />

nag-ambag ng 18 puntos;<br />

Charlie Dave na<br />

nakabuslo ng 12 puntos;<br />

Anthony Quilla na<br />

nag-ambag ng 10 puntos<br />

at ang iba pang<br />

(SUndan sa p. 15)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!