sentro 2015

Larawan kuha ni Ronica Jane Cantere 

Carries Intervention Program 

inilunsad sa Pasay 

Pahina 7 

Taon III Blg. 1 HUNYO-DISYEMBRE, 2015 

PAHAYAGANG PAMPAARALAN SA FILIPINO NG KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL 

KALAYAAN VILLAGE, PASAY CITY 

NI FIONA VERONIQUE SALAY, 

VI-1 

M ula sa 

Ikalabing-apat na 

pwesto noong 

nakaraang taon, 

umangat sa ikalimang 

pwesto ang resulta ng 

NAT ng mga magaaral 

sa ikaanim na 

baitang sa buong 

dibisyon ng Pasay 

ngayong taon. 

Nakapagtala 

ang paaralan ng MPS 

na 69.86 . Mas 

mataas ito ng 11.43 

kaysa sa 58.43 MPS 

na naitala noong 

School Year 2013- 

2014. Ito ang ikalawa 

sa pinakamataas na 

pwestong naitala ng 

KES sa buong dibisyon 

mula nang ipatupad 

ang pagbibigay 

ng NAT sa mga magaaral 

sa ikaanim na 

baitang sa buong 

bansa. 

Bukod sa magandang 

resultang 

nakamit ng mga magaaral 

sa ikaanim na 

baitang, nakuha na- 

World Bank Economists 

bumisita sa KES 

NI: SHERRY ANN ALCOREZA, VI-1 

Bumisita sa 

Mababang Paaralan 

ng Kalayaan ang ilang 

economista ng World 

Bank kasama ang 

ilang mga Department 

of Social Welfare and 

Development (DSWD) 

central office officials 

noong unang araw ng 

Disyembre 

2015. 

taong 

(Sundan sa pahina 6 ) 

DOH, DepED nagbigay ng libreng 

bakuna 

NI;: RONICA JANE CANTERE VI-1 

Sa pagtutulungan 

ng Department of 

Health (DOH) at Department 

of Education 

(DepEd), isinagawa 

noong Setyembre ang 

NI: FIONA VERONIQUE SALAY, 

VI-1 

Nakamit ng 

isang mag-aaral sa 

ika-anim na baitang 

pangkat Jose Rizal 

ng Paaralang Elementaryang 

Kalayaan ang unang 

puwesto sa pagsulat 

ng balita sa ginanap 

na Metro Manila 

Young Writers Conference 

and Contest 

School-Based Immunization 

Program sa 

buong bansa. 

Sa Mababang Paaralan 

ng Kalayaan , 

471 na mga mag-aaral 

sa unang baitang ang 

nakatanggap ng libreng 

bakuna sa German 

measles, Diptheria 

at Tetanus mellitus. 

(sundan sa pahina 5) 

BALITA 

Pasay Kontra 

Droga 

Campaign 

Inilunsad 

Pahina 7 

AGHAM AT TEKNOLOHIYA 

Gawang 

pinoy: 

Bamboo 

Bike 

Pahina 9 

ISPORTS 

Ang Pagsibol 

ng Kampeon 

Pahina 15

2 OPINYON 

Open 

High: Susi 

sa Pagkamit 

ng 

SENTRO 

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO MANILA 

HUNYO-DISYEMBRE, 2015 

NI: SHERRY ANN ACLOREZA 

VI-1 

Edukasyon 

ang puhunan ng 

bawat tao at bansa 

para sa maunlad na 

kinabukasan. Subalit 

hindi lahat ay nakakapag-aral 

o nakakapagtapos 

sa pagaaral. 

Ang Kagawaran 

ng Edukasyon 

(DepEd), sa pamamagitan 

ng Bureau of 

Secondary Education 

ay nagpatupad ng 

Open High School 

Program sa pampublikong 

Secondary Education 

o sa mataas 

na paaralan. 

Ang Open 

High School Program 

ay isang alternatibong 

pamamaraan 

ng pag-aaral gamit 

ang distance learning. 

Ito ay para sa 

mga estudyante sa 

mataas na paaralan 

na hindi na pumapasok 

sa regular 

na klase dahil sa 

pisikal na kapansanan, 

kahirapan, pangangailangan 

na 

makapagtrabaho at 

iba pang mga lehiti- 

Dahil 

Ang programang k-12 ay naglalayong 

malinang ang kakayahan ng mga magaaral 

at 

mapabuti 

EDITORYAL ang 

edukasyon 

sa Pilipinas. Ang Pilipinas na lamang kasi 

ang natatanging bansa sa Asya na nabibilang 

sa may pinakamababang bilang ng taon sa 

edukasyon. 

Taong pampaaralan 2012-2013 nang 

ipatupad ng DepEd ang ― Enhanced K-12 

Mga Batang Manunulat: 

Basic Education Program‖ sa mga paaralan 

dito sa Pilipinas. Sa ilalim ng programang ito, 

ang mga mag-aaral ay kailangang dumaan sa 

kindergarten na susundan ng anim na taon sa 

elementarya( Baitang 1-6), apat na taon sa 

junior high school (Baitang 7-10), at dalawang 

taon sa senior high school (Baitang 11-12 ) 

Ngunit ano nga ba ang epekto ng K to 

12? Ang K to 12 ay inihahanda ang mga magaaral 

sa kanilang buhay sa hinaharap. 

P A M A T N U G U T A N 

2015-2016 

Punong Patnugot: 

Pangalawang Patnugot: 

JASMINE M. FERNANDEZ 

FIONA VERONIQUE SALAY / SHERRY ANN ALCOREZA/ KENNETH LAPORE/ JAMAICA BAYATON, / RONICA 

CANTERE / VOLTAIRE AZUELA/ ANGEL JANNAH ACURAN / EARL RAFAEL LIMPIADA / KATRE CAMILLE 

CAMANGONAN / JAMAICA BAYATON, ALYANNA JUAN 

Gurong Tagapayo 

BB. NORA C. RELANIZA 

sa mabagal na pag-angat ng iba’t ibang aspeto ng edukasyon sa ating 

bansa, ang ating gobyerno kaagapay ang Kagawaran ng Edukasyon ay muling nagpatupad 

ng bagong curriculum upang maiangat ang kalidad ng eduksyon. Ang bagong curriculum 

na ito ay ang K + 12, sa pamamagitan nito, ang ating mga mag-aaral ay makasabay 

sa pandaigdigang pag-unlad ng edukasyon at teknolohiya. 

Kinatawan ng GPTA 

GNG. EUFEMIA CORAL 

Mga Gurong Tagapagsanay: 

GNG. MARICAR L. TABUAC/ BB. MARISSA C. BALAORO / 

GNG. REBECCA CANDELARIO/ G. REMIGIO A BACCUD/ 

GNG. SNOOKY C. LICAS/ GNG. ESPERENZA G. RASING/ 

GNG. LEONIZA O. GUYALA/ G. JESUS G. DELOS REYES 

Konsultant

SENTRO 


OPINYON 3 


Child Protection Policy, 

Isulong natin 

NI: ANGELLEANNE G. MARFA, IV-1 

Ipinalabas 

ng Department of Education 

(DEPED) ang 

isang komprehensibong 

Child Protection 

Policy upang mapangalagaan 

at maprotektahan 

ang mga 

mag-aaral mula sa 

pamamaraan upang 

maiwasan ang anumang 

karahasan mula 

sa mga nakatatanda o 

maging sa mga kapwa 

mag-aaral at mga 

prosesong dapat 

gawin sakaling may 

nagkasala at mga tuntuning 

dapat sundin. 

mga pang-aabuso, 

Lubha na 

pananakot, pananamantala, 

diskriminasy- 

ngang nakababahala 

ang pagdami ng 

on, ―bullying‖ at iba 

bilang ng mga karahasan 

at krimen sa 

pang uri ng karahasan 

at krimen sa loob ng 

mga paaralan. 

mga paaralan. 

Talagang kailangan 

na itong aksyunan at 

Ang Child Protection 

Policy ay maaring maapektuhan 

solusyunan dahil 

sumasaklaw sa mga ang kinabukasan ng 

L 

LUCILLE ZHEN MARFA, VI-1 

Dakilang Bayani, hindi kilala? 

Kamakailan 

lamang ay lumutang 

ang isang nakapagtatakang 

reaksiyon 

hinngil sa karakter na 

ginampanan ni Epy 

Quizon bilang si Apolinario 

Mabini sa pelikulang 

―Heneral Luna‖ 

na namamayagpag 

sa mga 

sinehan nito lamang 

Setyem- 

nakaraang 

bre. 

Matatandaang 

kumalat sa 

―internet‖ ang tanong 

umano ng ilang estudyante 

kung bakit 

nakaupo lang at hindi 

man lang tumayo si 

Apolinario Mabini sa 

pelikulang ―Heneral 

Luna‖. Bakit nga ba? 

Si Apolinario 

Mabini ang tinaguriang 

― Utak ng Rebolusyon‖. 

Kilala rin siya 

bilang ―Dakilang Lumpo 

o Paralitiko‖ dahil 

sa kanyang naging 

kontribusyon para 

makamit ang kalayaan 

ng ating bansa, sa 

Child Protection Policy... 

kabila ng kaniyang 

kalagayan. Nagkaroon 

ng polio si Mabini na 

naging sanhi ng 

kanyang pagkalumpo 

kaya hindi siya nakakatayo 

o nakakalakad. 

Hindi tayo makakarating 

sa patutunguhan 

kung hindi natin alam 

ang ating pinanggalingan. 

Sana ay gawin 

itong tulay ng DEPED 

at ng pamahalaan para 

gisingin at maipamulat 

sa mga 

kabataan pati na rin 

sa mga matatanda na 

JASMINE M. FERNANDEZ, VI-1 

‖Ang kabataan 

ang pag-asa ng 

bayan.‖ Iyan ang isa 

sa mga sikat na katagang 

winika ni Gat 

Jose Rizal. Noon pa 

man ay naniniwala na 

siya na ang kabataan 

ang susi at daan tungo 

sa matagumpay na 

bansa. Ngunit, paano 

nga ba ginagampanan 

ng ika-21 siglong 

pampaaralang pamamahayag 

ang 

pagpapaigting ng 

tapat at mabuting pamamahala 

at pamumuno. 

Ang pampaaralang 

pamamahayag 

ay bahagi ng ating 

mga paaralan. Dahil 

dito, nabibigyan ng 

pagkakataon ang mga 

mag-aaral na malayang 

makapagpahayag 

ukol sa 

pangyayari sa ating 

bansa sa pamamagitan 

ng pagsusulat ng 

mga balita, editorial, 

lathalain at iba pa. 

Sa pamamagitan 

nito ay nabibigyan 

ng oportunidad ang 

mga manunulat at mamamahayag 

na masabi 

ang nais nilang 

iparating sa lahat ng 

tao. Naipaparating din 

ang mga isyu na 

dapat malaman ng 

lahat. 

Napakalaki ng 

bahaging ginagampanan 

ng pampaaralang 

pamamahayag 

sa pagpapaigting ng 

tapat at mabuting pamamahala. 

Nahihikayat 

natin ang mga 

namumuno na maging 

tapat sa tungkulin at 

maging isang 

mabuting pinuno. 

BIlang isang 

mamamahayag, dapat 

Kaya naman 

dapat na pangunahan 

ng mga guro ang pagpigil 

sa anumang uri 

ng paglabag sa mga 

karapatan ng mga 

kabataan .Inaasahan 

din ang pamamahagi 

ng Pupils‘ Handbook 

na lubos na makatutulong 

sa paglaban sa 

karahasan sa mga 

paaralan. Sana rin ay 

lalo pang pagtuunan 

ng pansin at huwag 

isantabi lamang ang 

magawang ipaalam at 

ituro sa lahat ang 

tungkol dito. 

Sana ay maging daan 

ang mga pamamamahayag 

upang magkaroon 

ng mga tapat at 

problemang ito, dahil 

kung walang aaksyon 

paano na lang ang 

mga kabataan na siyang 

pag-asa ng ating 

bayan. 

Kailangan ring tumulong 

at makilahok ng 

mga magulang sa 

kampanya laban sa 

karahasan dahil malaki 

ang papel na kanilang 

ginagampanan sa 

pagpapausbong ng 

magandang paguugali 

ng kanilang 

mabuting pinuno sa 

ating bansa. Bigyang 

halaga ang mga katulad 

nila dahil Malaki 

ang naiaambag at naitutulong 

nila sa ikakabuti 

at ikauunlad ng

4 OPINYON 

SENTRO 



* FORUM * FORUM * FORUM * FORUM * FORUM * 

Tuwing 

pasukan ay madalas 

na nagkakagulo sa 

paghahanap ng mga 

bakanteng upuan sa 

mga silid-aralan ang 

mga batang transferee 

mula sa ibang lugar. 

Kadalasan wala na 

silang mapaglugarang 

silid-aralan dahil 

naokupahan na ang 

" Ok lang sa akin kahit na ilan kaming mag-aaral sa 

aming silid-aralan kasi nasa mag-aaral naman yun 

kung mag-aaral siya ng mabuti o hindi." 

Jeanne Claude Crisostomo 

VI- Jose Rizal 

mga upuan ng mga 

estudyante. Dahil na 

rin sa kakulangan ng 

mga silid-aralan, 

uamaabot ang bilang 

ng mag-aaral sa 50-60 

bawat silid-aralan. 

"Tama lang na bawasan ang mga bilang ng mag-aaral sa loob ng 

classroom para maging maginhawa kaming nag-aaral. Siguro 

tama na ang 40 kami sa klase. 

Ayon sa Kagawaran ng 

Edukasyon, ang nararapat 

na bilang ng 

estudyante sa loob ng 

silid-aralan ay 35-40 

upang makapag-aral 

ng mabuti. Nararapat 

ba na ganito karami 

ang bilang ng mga 

mag-aaral sa bawat 

silid-aralan? Anong 

bilang ng mag-aaral 

ang nararapat sa isang 

silid-aralan? 

"Mas maganda para sa akin na 50 kami sa klase para 

marami akong maging kaibigan." 

Shaira Charrise Sahagun, VI-1 

"Wala naman po sa bilang ng mag-aaral 

yan kung 40 o 60 pa sa isang klase. Nasa 

mga estudyante po yun kung kami ay 

mag-aaral ng mabuti o magpapabaya sa 

pag-aaral at kung magtuturo ang mga guro 

nang maayos." 

MULA SA PAHINA 2 

Ang mga mag-aaral na 

ito ay may mas 

maraming baong kaalaman 

at kasanayan 

kapag sila ay nagtapos 

kumpara sa mga 

hindi dumaan sa programang 

K to 12. Ang 

kanilang kasanayan ay 

lubos na nahasa sa 

mga pagsasanay na 

agad. 

kanilang pagdadaraanan 

sa kurikulum. 

Pagnakatapos na 

paaralan, 

sila sa ilalim ng K to 

12 ay maaari na silang 

maghanap ng trabaho 

Gayunpaman, marami 

pa ring mga magulang, 

mag-aaral at 

maging mga guro ang 

tumututol sa K to12. 

Naniniwala silang ang 

―curriculum na K+12 

ay dagdag pasaninlamang 

para sa kanila. 

Nariyan ang gastos sa 

baon ng mga magaaral, 

kagamitan sa 

martikula, 

pamasahe at kung anu 

-ano pa. Ang ilang 

mga mag-aaral ay 

Shaine Esteban, VI-1 

"OK para sa akin ang bilang ng mag-aaral na 35-40 sa isang classroom 

kasi kapag sobrang dami, nagiging magulo ang mga estudyante. 

Chezka Lorreigne San Juan, VI-1 

maaaring mawalan ng 

interes sa pag-aaral 

dahil sa tagal ng pagaaral. 

Ang mga guro 

ay madadagdagan ng 

trabaho na sobrang 

magpapahirap sa kanila. 

Ang K to 12 ay 

isang magandang programa 

dahil higit nitong 

pinapalawak ang 

ang kaisipan, hinuhubog 

ang mga 

kasanayan at kakayahan 

ng mga magaaral. 

Open High-School Susi sa 

Pagkamit ng Tagumpay 

(MULA SA PAHINA 2) 

Isang magandang 

layunin nito ay 

ang mabigyan ng 

pagkakataon ang mga 

nagsipagtapos sa elementarya, 

mga high 

school drop outs at 

mga nakapasa sa 

Philippine Education 

Placement Test 

(PEPT) upang matapos 

ang sekondaryang 

pag-aaral. Dulot nito, 

mababawasan ang 

bilang ng high school 

drop outs at mapataas 

ang completion rate sa 

ating bansa. 

Gayundin, 

isang malaking oportunidad 

ang naibibigay 

ng Open High School 

sa mga kabataang 

hindi regular na pumapasok 

sa paaralan. 

Sa pamamagitan nito, 

marami ang nakakapagtapos 

ng pagaaral, 

nagkakaroon ng 

magandang hanapbuhay 

at nagiging 

isang produktibong 

mamamayan sa ating 

bansa. 

Samakatuwid, 

ang Open High School 

Program ay isang magandang 

programa ng 

DepEd. Sa layunin 

nito, tiyak na malaki 

ang maitutulong nito 

sa pag-angat ng 

edukasyon sa ating 

bansa. Ang ikatatagumpay 

ng nasabing 

programa ay nasa 

SHERRY ANN ALCOREZA

SENTRO 

HUNYO-DISYEMBRE, 2015 BALITA 5 


Resulta ng 

NAT 


Rebecca Candelario, 

Gng. Maricar Tabuac, 

Gng. Esperanza Rasaaral 

sa ikatlong 

baitang ang ikawalo 

at unang pwesto sa 

English at Filipino 

sa buong dibisyon ng 

Pasay sa ginanap na 

Language Assesment 

for Primary Grades 

(LAPG) noong Marso. 

Nakakuha 

naman sila ng MPS 

na 59.95 sa English 

at 73.36 sa Filipino 

upang makamit nila 

ang ikapitong pwesto 

sa over-all ranking na 

may MPS na 66.65. 

Itinuturing na dahilan 

ng pagtaas ng resulta 

ng NAT ng paaralan 

ay ang mga proyektong 

ipinatutupad sa 

paaralan tulad ng pag 

-aanalisa sa pagsusulit 

ng mga magaaral 

kung saan ang 

mga guro ay gumagawa 

ng Least Mastered 

Skills (LMS) na kung 

saan ibabatay ng mga 

guro ang mga practice 

exercises na 

gagamitin nila sa mga 

drills and reviews sa 

pang-araw-araw na 

mga aralin. Nagsagawa 

rin ng remediations 

at ilang Saturday 

classes ang mga 

guro at mag-aaral sa 

Ang School- 

Based Immunization 

Program na may temang 

―Bakuna para 

sa kabataan, 

proteksyon sa kinabu- 

(MULA SA PAHINA 1) 

(MMYWCC) sa Highway 

Hills Integrated 

School, Lungsod ng 

Mandaluyong noong 

ika-5 ng Disyembre. 

Dumaan ang 

mag-aaral na si Fiona 

Veronique Salay, 12 

taong gulang sa matindi 

at puspusang pagsasanay 

sa ilalim ng 

kanyang masipag na 

trainer na si Gng. Maricar 

L. Tabuac, guro sa 

Filipino ng ika-limang 

baitang ng nasabing 

paaralan 

Ang pagpasok 

ni Salay sa ika-siyam 

na puwesto sa division 

level ang naging daan 

upang siya‘y makasama 

sa national level. 

Sa ikatlong 

pagkakataon, muling 

nakamit ng mga batang 

manunulat ng 

paaralan ang kampeonato 

sa natapos na 

layuning makapagbigay 

ng libreng bakuna 

sa mga mag-aaral 

sa unang baiting sa 

mga paaralan sa 

buong bansa. 

Ayon sa DOH, 

naniniwala sila na ang 

kabataan ang pagasa 

ng bayan kaya 

dapat silang 

proteksyunan laban 

sa mga sakit na nakamamatay. 

―Masaya kami 

dahil nagsidating sa 

Pasay City Young 

Writers Conference 

and 

Contest 

(PCYWCC) na 

ginanap sa Padre Zamora 

Elementary 

School noong ika-4 ng 

Setyembre, 2015. 

Nakuha nila 

ang 13 awards sa individual 

category at 2 

awards sa team category 

upang tanghalin 

silang over-all champion. 

Sa Filipino, ang 

punong patnugot ng 

pahayagang Sentro na 

si Lucille Zhen Marfa 

ay nanalo ng ikaapat 

na pwesto sa pagsulat 

ng editorial. Ang iba 

pang nagsipagwagi ay 

sina Ronica Jane Cantere, 

unang pwesto sa 

pagkuha ng larawan; 

Sherry Ann Alcoreza, 

unang pwesto sa pagwawasto 

at pag-uulo; 

Jasmine Fernandez, 

aming paaralan ang 

mga magulang ng 

mga bata upang ibigay 

ang kanilang suporta 

sa importanteng 

immunization program 

na ito. Hindi ito 

magiging 

matagumpay kung 

wala ang buong suporta 

nila,‖ sabi ni G. 

Rodulfo Tirol, 

punonguro ng paaralan. 

Ang School- 

Based Immunization 

ikalawang pwesto sa 

pagsulat ng lathalain; 

Kate Camille Camangonan, 

ikaanim na 

pwesto sa pagsulat ng 

balitang isports; Alyanna 

Juan, ikapitong 

pwesto sa cartooning; 

Fiona Veronique Salay, 

ikasiyam na pwesto 

sa pagsulat ng 

balita; Ma. Robeliza 

Helbolario; Angel Janna 

Arucan; Voltaire 

Azuela, best in editorial 

page sa collaborative 

writing. 

Sa kategoryang 

Ingles naman, 

ang mga nagsipagwagi 

ay sina Axl Ruel Andaya, 

ikaapat na pwesto 

sa copyreading; Sofia 

Danielle Sahagon, 

ikalimang pwesto sa 

Scence and Technology; 

James Matthew 

Sugon, ikalimang 

pwesto sa editorial 

writing; Jeanine 

Ongcoy, ikaanim na 

pwesto sa feature writing; 

Erl Rafael Limpiada, 

ikaanim na pwesto 

sa sports writing; 

Shaira Charisse Sahagun, 

ikawalong pwesto 

sa photojournalism; 

Ryza Nicole Lacdang; 

Lara Lois Owens, best 

in sports page sa collaborative 

writing. 

Ang mga batang 

manunulat na 

nagsipagwagi ay 

dumaan sa matiding 

pagsasanay sa ilalim 

ng kanilang mga masisipag 

na gurong tagapagsanay 

na sina 

Bb. Nora Relaniza, G. 

Remigio Baccud, Gng. 

Leoniza Guyala, Gng. 

DOH, DepED nagbigay ng libreng bakuna 


BUONG TAPANG. Kahit wala ang mga magulang sa tabi 

niya, hindi siya umiyak habang binabakunahan.

6 BALITA 

World Bank Economists 

bumisita sa KES 


Ito ay sa kadahilanang 

nais 

nilang malaman kung 

gaano kaepektibo 

ang Pantawid Pamilyang 

Pilipino Program 

(4P‘s) sa attendance 

ng mga 

4P‘s recipients sa 

paaralan. 

Nagkaroon ng 

maikling programa 

kung saan ipinakita 

ng punongguro ng 

paaralan na si G. 

Rodulfo C. Tirol ang 

mga programa ng 

paaralan na 

nakaeengganyo 

sa mga 4‘Ps 

recipients na pumasok 

araw-araw. 

Matapos ang 

video presentation ng 

punongguro ng paaralan, 

nagkaroon ng 

open forum kung 

saan nagbigay ng 

ilang katanungan ang 

mga bisita sa 

punongguro at focal 

person ng 4P‘s sa 

paaralan na si Gng. 

Evelyn V. Ulic. 

Ang evaluation 

ay pinangunahan 

SENTRO 


Acosta-M&E senior 

economist; Jorge Avalas-M&E 

specialst; 

Rachel Velardeeconomist; 

Engel Del 

Rosario-DSWD Project 

Evaluation Officer 

IV, Kris Ann Melad- 

DSWD Project Evaluation 

Officer III; at iba 

pa. 

Ang 4P‘s o 

Pantawid Pamailyang 

Pilipino Program ay 


MGA PANAUHIN MULA SA WORLD BANK. Binisita nila ang paaralan upang matukoy ang 

mga problema tungkol sa 4P‘s at ang kalagayan ng attendance ng mga mag-aaral na kasapi 

ng 4‘Ps. 

isang programa ng 

pamahalaan kung 

saan buwan-buwan 

na binibigyan ng 

ayudang pinansyal 

ang mga pinakamahihirap 

na pamilya 

ng ating bansa. 

Pasay Kontra Droga Campaign Inilunsad 

NI: LUCILLE ZHEN MARFA, VI-1 

ALAM NA NILA. Kahit nasa murang edad pa sila, alam na nila ang hindi magandang idudulot 

sa kanila ng paggamit ng ipinagbabawal na mg droga. Ilan lamang sila sa handang tumulong 

sa pagpapalaganap ng kasamaang dala ng ilegal na droga. 

Inilunsad 

kamakailan ang 

―Pasay Kontra Droga 

Campaign‖ sa Cuneta 

Astrodome sa Lungsod 

ng Pasay. 

Dinaluhan ito 

ng may 201 barangay 

chairmen; 3000 barangay 

officials ; 3000 

mga mag-aaral sa elementarya, 

highschool, 

kolehiyo at youth leaders 

ng iba‘t ibang 

paaralan at unibersidad 

ng Pasay. 

Ang paglulunsad 

ay pinangunahan 

ni Regional Peace 

and Order Council 

(RPOC) Chairman at 

Pasay City Mayor Antonino 

Calixto. 

Ayon 

kay 

Mayor Calixto, ―Ang 

Pasay ang pambansang 

kampeon sa 

National Literacy 

Award in Highly Urbanized 

Category 

2014 ng Department 

of Education. Tayo ay 

nasa tamang daan in 

terms of education, 

health, good governance, 

infrastructure 

and other basic services. 

Ang kilala noon 

na Pasay bilang ―Sin 

City‖ ay isang ―Travel 

City‖ na ng Pilipinas. 

pang 

gawin 

―Pero marami 

kailangang 

upang 

masolusyonan ang 

dahilan ng mahigit na 

70% heinous crimes 

sa ating bansapaggamit 

ng ilegal na 

droga at substance 

abuse. Hindi ko kaya 

itong mag-isa. Kahit 

ang pulisya at mga 

barangay ay hindi nila 

kaya itong labanan. 

Kailangan ng malasakit 

at pagtutulungan 

ng lahat ng sector ng 

ating lungsod upang 

mabawasan o mahinto 

ang paggamit ng 

ilegal na droga,‖ ani 

Mayor Calixto. 

Sina Bb. Nora 

Relaniza, Gng. Maria 

Cristina Balagat, Gng. 

Elyen Gotel, Bb. 

Maylyn Manabat, G. 

Neil Perlas at 

apatnaput tatlong mag 

-aaral ng Kalayaan 

Elementary School

SENTRO 


BALITA 7 


Carries intervention Program 

NI: RONICA JANE CANTERE, VI-1 

Nagsanib 

pwersa ang Colgate 

Philippines, New York 

University, University 

of the Philippines College 

of Dentistry at 

DepEd-Pasay upang 

maisagawa ang Programang 

Carries Intervention 

Program. 

Ayon kay Dr. 

Angel David II, head 

ng professional oral 

care ng Colgate,‖Ang 

programang ito ay nabuo 

sa kadahilanang 

walo sa sampung mga 

bata sa Pilipinas ay 

may dental carries o 

sirang mga ngipin.‖ 

Ang Paaralang 

Elementaryang 

Kalayaan ay isa sa 

dalawang paaralan sa 

Pasay na napili para 

sa pag-aaral na ito. 

Noong 

nakaraang Nobyembre 

3 at 4, binigyan ng libreng 

toothpaste at 

fluoride varnish ang 

mga mag-aaral sa 

kinder at grade two ng 

KES upang mapanatili 

ang kalusugan ng kanilang 

mga ngipin. Ito 

ay gagawin 4 na 

beses sa loob ng 

isang taon. 

Ang CIP ay 

tatlong taong pagaaral 

na binubuo ng 2 

grupo, ang control 

group at intervention 

group. Ang control 

group ay ang nagbibigay 

ng mga libreng 

toothpaste upang 

mapanatili ang kalusugan 

ng ngipin ng 

mga mag-aaral samantalang 

ang intervention 

group naman 

ay ang grupong 

naglalagay ng libreng 

fluoride varnish sa ngi- 

“Aldub Fever” sa Reading Month 

NI: JASMINE FERNANDEZ, VI-1 

ALDUB FEVER SA KALAYAAN. Binuhay ng mga mag-aaral 

na ito ang mga manood ng gayahin nila ang mga karakter sa 

sikat na sikat na kalye serye ng isang palabas sa telebisyon. 

Ipinagdiwang ng paaralan ang 

taunang Buwan ng Pagbasa na may temang 

“Nasa Pagbabasa ang Pag-asa” noong bu- 

Sinimulan 

ang pagdiriwang sa 

isang programa na 

pinatingkad ng isang 

presentasyon mula 

kina Reign Jascha 

Lanuzga bilang si 

Yaya Book, Rizan 

Remolador Jr. bilang 

si Aladen, John 

Raphael Cadungog 

bilang si Tini Bookra, 

Kenneth Lapore 

FLOURIDE VARNISH. Ito ang maingat na inilalagay ng 

mga dentistang kasali sa programang Carries Intervention 

Program na inilunsad ng Colgate Phils. at DepEd 

upang mapangalagaan ang ngipin ng mga mag-aaral 

sa ikalawang baitang.. 

bilang si Tinibooklet 

at Shori De Jesus 

bilang si Tinibook. 

Ang kanilang mga 

karakter ay hinango 

sa sikat na kalye serye 

ng isang palabas 

sa telebisyon. Sila 

ang nagbigay buhay 

sa programa sa pamamagitan 

ng kanilang 

pag-eemcee. 

Isa sa mga 

aktibidades ng nasabing 

pagdiriwang ay 

ang araw-araw na 

pagsasagawa ng 

storytelling sa mga 

mag-aaral ng bawat 

baitang. 

ikaanim na 

Nagkaroon 

din ng spelling bee 

ang bawat baitang 

mula kinder hanggang 

baitang. 

Nagsipagwagi 

sina Kateleen 

Mao O. Viloria sa 

kinder; Daniel Singhid 

sa unang 

baitang; Marian 

Chloe Ingrid Nalla sa 

ikatlong baitang; 

Sian Alexa Samiento 

sa ikaapat na 

baitang; Ryza Nicole 

Lacdang sa ikalimang 

baitang; at si 

Lhera Ashlyn Puning 

sa ikaanim na 

baitang. 

Nagtapos 

ang pagdiriwang sa 

isang programa kung 

saan nagpakita ang 

bawat baitang ng 

magaganda at makukulay 

na presentasyon. 

Naging 

matagumpay ang 

pagdiriwang ng Buwan 

ng Pagbasa dahil 

na rin sa patutulungan 

ng mga guro 

sa Filipino at English.

8 

AGHAM AT 

TEKNOLOHIYA 

SENTRO 



SDRRMC AT BERT 

pinatatag para sa 

“The Big One” 


Habang ang gobyerno ay 

naghahanda para sa pagdating ng “The Big 

One”, ang Paaralang Elementaryang 

Kalayaan ay may sariling paghahanda na 

ginagawa upang maiwasan ang malaking 

sakuna kapag nangyari ang 7.2 earthquake 

LIGTAS ANG HANDA. Patunay ito sa matinding paghahanda ng paaralan sa 

pagdating ng “The Big One”. 

(KUHA NI RONICA JANE CANTERE) 

SORE EYES, laganap na rin 

Ni: KENNETH LAPORE, VI-1 

Ang sore 

eyes, o viral conjunctivitis 

ay pamamaga o 

impeksyon sa mata 

na sanhi ng virus.Ito 

ay maaaring maka – 

apekto sa mga tao sa 

anumang edad. Ito ay 

nakahahawa sa pamamagitan 

ng paghawak 

sa iyong mata 

kung ang kamay 

mo ay nakakahawak 

sa isang tao na may 

sore eyes. 

Ang karaniwang 

sintomas ng sore 

eyes ay pamumula ng 

mata, pagtutubig o 

pagluluha, pagiging 

mahapdi at makating 

mata. 

Ano ang lunas o 

gamot ng sore eyes? 

Walang gamot para 

sa sore eyes ito ay 

hinihintay lang ng 

kusang mawala. 

Ngunit maaring 

maibsan ang hapdi 

kirot at pangangati sa 

pamamagitan ng palagay 

ng ― Cold Compress‖ 

sa mata, sapat 

na pagtulog, pahinga 

at kumain ng masustansyang 

pagkain. 

Paano maiwasan 

na mahawa sa sore 

eyes? Ang mga taong 

may sore eyes ay 

dapat iwasan na hawakan 

o kamutin ang 

kanilang mga mata. 

Dapat ding ugaliing 

maghugas palagi ng 

kamay. Para hindi 

mahawa ng sore 

eyes, dapat ring 

maghugas palagi ng 

kamay ng sabon at 

tubig at iwasan ring 

kamutin ang iyong 

mga mata. 

Kailan dapat 

magpatingin sa doctor 

kung may sore eyes? 

Magpakonsulta sa 

doctor na espesyalista 

sa mata 

(ophthalmologist) 

kung may nana sa 

mata, kung lumabo 

ang paningin at kung 

higit na sa isang 

linggo aY hindi pa rin 

mawawala ang mga 

sintomas ng sore 

eyes. 

Narito pa ang ilan sa 

mga dapat gawin para 

hindi makahawa o 

mahawa. 

1.Isolation-Huwag 

munang pumasok sa 

Matapos 

dumalo sa mga emergency 

preparedness 

seminars, sinimulan ni 

Bb. Nora Relaniza , 

chairman ng School 

Disaster Risk Reduction 

Management 

Council (SDRRMC) 

ang pagbuo ng 

School Disaster Risk 

Reduction Management 

Council na 

binubuo ng ilang mga 

guro, non-teaching 

personnel at GPTA 

officers ng paaralan. 

Sinimulan rin ni Bb. 

Relaniza ang paggawa 

ng hazard map ng 

paaralan upang 

mairebisa ang school 

emergency plan ng 

paaralan. 

Bukod sa 

pagbuo ng SDRRMC 

ng paaralan, muling 

binuhay ang Batang 

Emergency Response 

Team (BERT) ng 

paaralan. Ang bumubuo 

sa BERT ay sina 

Lucille Zhen Marfa, 

Sofia Danielle Sahagon, 

James Matthew 

Sugon, Angel 

Janna Arucan, Jasmine 

Fernandez, 

Chezka San Juan, 

Charlene 

Victorino, 

Ella Santillan, Sherry 

Ann Alcoreza, Jho- 

Anna Mendoza, Rizan 

Remolador at Erl Rafael 

Limpiada. 

Ang mga 

miyembro ng BERT 

ay magsisilbing kaagapay 

ng SDRRMC 

sa mga gawaing 

kaugnay ng emergency 

preparedness tulad 

ng earthquake o fire 

drills na isinasagawa 

dalawang beses sa 

isang buwan. 

Ang pagsasagawa 

ng earthquake 

drills dalawang 

beses sa isang buwan 

ay upang masanay 

ang mga mag-aaral 

sa kung saan at ano 

ang dapat nilang

SENTRO 

AGHAM AT 

TEKNOLOHIYA 


9 

KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL, PASAY CITY METRO 

NI: KENNETH LAPORE, VI-1 

I 

sang 

―educational toy‖ ang 

nabuo ng isang grupo 

ng mga mag-aaral sa 

electronics na siyang 

ginagamit ngayon sa 

New Zealand, Australia 

at Singapore—ang 

IQube. 

Ito ngayon ang 

ipinapakilala ng isang 

kompanya na tinatawag 

na Tactiles sa 

merkado upang 

makahikayat sa mas 

malaking global market. 

IQubes: Pinadali at pinasaya ang 

Ayon kay 

Joshua de Llana, ang 

CEO ng Tactiles, habang 

ang kanilang 

produkto 

ay 

matagumpay na 

naitaguyod sa tatlong 

mahahalagang 

―educational markets‖ 

sa Asya-Pasipiko, 

kahit na ang mga 

unang mga mag-aaral 

na gumamit nito ay 

hindi galling sa mga 

paaralang pampubliko 

sa mga naturang 

bansa, kailangang 

maikalat pa ito sa mas 

maraming bansa. Ang 

tanging balakid dito ay 

ang mabagal na 

produksyon ng IQube 

dahil na rin sa manumanong 

paggawa nito. 

Nakagagawa sila ng 

isang IQube lamang 

sa loob ng tatlong araw. 

Ang IQube kit 

ay binubuo ng walong 

electronic component 

squares o pareparehong 

sukat na 

cubes na maaaring 

iinterconnect ng mga 

bata upang makabuo 

sila ng isang simple at 

kumpletong circuitries. 

Ang color-coded cubes 

ay maaaring input 

Gawang pinoy: Bamboo Bike 

cubes, output cubes, 

connector cubes o 

component cubes na 

may iba‘t- ibang 

gawain sa isang electronic 

circuit. 

Ang mga bata 

ay maaaring 

makakuha ng mga 

hakbang kung paano 

makabuo ng circuits 

para sa iba‘t-bang 

pangangailangan sa 

pamamagitan ng 

kasama nitong mobile 

application. Para ka 

lang daw bumubuo ng 

lego blocks ang 

IQubes. 

Ayon din kay 

De Llana na sa pagmamanipula 

sa 

IQubes, matututo ang 

mga bata kung paano 

umaandar ang isang 

electric fan, kung 

paano kinokontrol ng 

switch ang ilaw, kung 

paano tumutunog ang 

isang game show 

buzzer, at marami 

pang iba. 

Matututo ang 

mga bata tungkol sa 

electronics at technolohiya 

sa kanilang 

murang edad na magagamit 

nila habang 

sila ay lumalaki. 

NI: KENNETH LAPORE, VI-1 

Dahil na rin 

sa lumalalang problema 

sa polusyon, 

lalo na sa hangin, 

naka-isip ang mga 

pinoy ng isang 

paraan upang 

mabawasan ito. 

Ito ay ang 

paggawa ng isang 

sasakyang hindi lang 

solusyon sa polusyon, 

kundi pati na rin 

sa traffic. Ito ay ang 

Bamboo Bike. Ang 

katawan ng bisikletang 

ito ay yari sa 

kawayan na marami 

sa ating bansa. Ang 

kawayan ay isang uri 

ng damo na ginagamit 

sa paggawa 

ng mga bahay sa 

lalawigan, mga 

kagamitan at mga 

dekorasyon dahil sa 

likas nitong tibay at 

mura pa. Ngunit kahit 

na napakalaking 

pakinabang ang hatid 

ng kawayan, ang 

gobyerno at ang mga 

lokal na mangangalakal 

ay hindi 

binibigyan ng pansin 

ang mura at kapakipakinabang 

na materyales 

na ito. Dalawang 

grupo ng mga 

manggagawa ang 

nakaisip ng ganitong 

proyekto- ang Bambike 

at Kawayan 

Tech. Sila ang na 

naka-isip na gumawa 

ng bamboo bike at 

ilabas ito sa merkado. 

Ayon sa kanila 

ang bamboo bike ay 

napakatibay at malaki 

ang maiaambag 

nito sa pagbawas ng 

polusyon sa hangin. 

Panlaban pa ito sa 

Larawan kuha sa www.google.com 

kapag naipit ka sa 

matinding traffic na 

araw-araw na nangyayari 

sa mga kalsada 

sa Metro Manila. 

Menos pasahe at gasolina 

pa ang bamboo 

bike kaya malaki ang 

matitipid ang mga mag 

-aaral. Kasalukuyang 

isinasagawa ang isang 

kampanya sa pamamagitan 

ng paggamit 

ng bamboo bike sa 

paglibot sa buong Pilipinas 

upang maipakita 

ang tibay nito.

10 

AGHAM AT 

TEKNOLOHIYA 

SENTRO 



“Ecorampa” isinagawa 

MALIKHAIN. Yan ang ipinakita ng mga mag-aaral ng KES nang sila ay rumampa 

sa entablado suot ang mga kasuotang yari sa mga basurang naipon nila upang 

makatulong sa kalikasan. (LARAWAN KUHA NI RONICA JANE CANTERE) 

Climate Change, nagdadala ng 

NI: KENNETH E. LAPORE, VI-1 

Nakababahala 

ang di mapagilang pag 

-init ng sanlibutan at 

pabagu-bagong ihip 

ng panahon at klima 

sa ating mundo. Kung 

anu-anong mga trahedya 

at peligro ang 

nararamdaman at 

nasasaksihan ng 

bawat indibidwal. Hindi 

na natin maiwasan 

ang magkaroon ng 

sakit lalo na sa mga 

panahong katulad 

ngayon na sobrang init 

at halos ayaw na 

nating masikatan ng 

araw dahil matindi ang 

sinag nito. Ano nga ba 

ang climate change? 

Anu-ano nga ba ang 

masasamang epekto 

nito? 

Ang katagang 

―Global Warming‖ o 

ang pag-init ng mundo 

ay tiyak na dulot ng 

mas malawak na climate 

change. Ang climate 

change ay tumutukoy 

din sa paglamig 

tulad ng pangyayari 

noong ―ice age.‖ Ginagamit 

ang katagang 

‗Arthropogenic climate 

change‖ na ang 

pagbabago ng klima 

na dulot ng tao. 

Ang pagkakaroon 

ng tagtuyot ay 

nagdudulot din ng 

pagkasira ng mga 

pananim at pagkamatay 

ng mga 

alagang hayop na 

pinagkukunan ng mga 

―poultry products‖. 

Maging ang mga tao 

ay hindi na rin ligtas 

sa panganib ng heat 

stroke at ang iba pang 

mga sakit tulad na 

lang ng sore eyes, 

pigsa at bungang araw. 

At ang pinakanakakabahalang 

epekto ng tagtuyot ay 

ang posibilidad ng 

pagkukulang sa 

suplay ng tubig dahil 

sa matumal na pagbuhos 

ng ulan sa mga 

panahong 

ito. 

inaasahan 

Karamihan sa 

mga sanhi ng ―global 

warming ay ang ilang 

maling gawain ng tao. 

Huwag sana nating 

abusuhin ang ating 

inang kalikasan 

bagkus ay tumulong 

tayo sa pangangalaga 

nito tulad ng pagtatanim 

ng mga puno, 

wastong pagsesegregate 

ng ating mga 

basura, pagpapanatiling 

malinis ng binubugang 

usok ng ating 

mga sasakyan at sa 

pag-iwas sa paggamit 

ng mga produktong 

may kemikal na chlorofluorocarbon 

(CFC) 

NI: ALYANNA JUAN VI-1 

Isang 

―Ecorampa Contest‖ 

ang naganap sa pagdiriwang 

ng Science 

Festival noong 

Setyembre ng taong 

2015. 

Ang patimpalak 

ay isinagawa 

upang maipakita ang 

mga maaaring gawin 

sa mga patapong 

mga bagay upang 

mabawasan ang basurang 

itatapon at 

upang maagang matutunan 

ng mga magaaral 

ang wastong 

Ang Ecorampa 

Contest ay 

pangangalaga 

isang patimpalak para 

sa mga mag-aaral 

mula kinder hanggang 

ikaanim na 

baitang. Ang mga 

mag-aaral na kasali 

sa patimpalak ay lalakad 

sa entablado na Bukod 

suot ang kasuotang 

yari sa mga patapong 

bagay tulad ng plastic 

na mga botelya, cd, 

plastic wrappers, 

Styrofoam, balot ng 

kape o pagkain, at 

marami pang iba. 

magandang senyalas 

na ang pagkawala ng 

mapulang mata. 

Gayunman, posibleng 

nakakahawa pa rin 

ito. 

2.Gumamit ng tissue 

imbes na panyo sa 

pagkakamot ng mata. 

Kapag panyo ang 

ginamit, babalik sa 

mata ang impeksyon 

sa bawat pagkamot 

gamit ito.Pero kung 

tissue ang gagamitin, 

agad na itong itapon. 

ng 

kalikasan. Ang mga 

mag-aaral sa ikalawang 

baitang at 

ikaapat na baitang 

ang nagwagi sa 

patimpalak. 

sa 

nasabing patimpalak 

ay nagkaroon din ng 

mga science booths 

ang ikaapat hanggang 

ikaanim na 

baitang na may kanya 

-kanyang tema. 

Nagkaroon 

din ng overnight 

camping ang mga 

Sore eyes . . . P. 8 

3. Ugaliing maghugas 

ng kamay. Maghugas 

ng kamay gamit ang 

sabon at tubig. Mas 

epektibo ito kaysa sa 

paggamit ng alcohol. 

4. Gumamit ng gamot 

- Kahit gumagaling ito 

mag-isa, makakatulong 

sa may sore 

eyes ang paggamit ng 

gamot na inereseta 

ng doctor. Halimbawa 

nito ang lubricant o 

tear replacement para 

hindi magaspang ang

11 


SENTRO 


LATHALAIN 

NI: JAZMINE FERNANDEZ, VI-1 

BAHAY KUBO 

Balut 

Kalesa 

Ito ay 

isang katutubo at 

kinikilalang pambansang 

tahanan 

sa Pilipinas. 

Yari ito sa kawayan, 

nipa at 

iba pang halamang 

likas sa 

bansa. Naaayon 

ang bahay kubo sa 

tropical na klima ng 

Pilipinas, gayon din 

sa pabugsobugsong 

pag-ulan. 

Sakaling mapinsala 

ito ng pag-ulan, 

madali naman 

itongpalitan o 

itayong muli. Dahil 

Bakya 

Larawan galing sa 

www.google.com 

pawang mula sa 

kalikasan ang mga 

materyales sa paggawa 

nito, may 

kaugnayan ang 

bahay kubo kaya 

naman madali itong 

buhatin o ilikas sa 

tulong nga kaugali- 

Larawan galing sa www.google.com 

Isang nilagang itlog ng 

itik na naglalaman ng sisiw na 

18 na araw ang gulang, mayaman 

sa protina, bitamina, at 

mineral ang balut kaya itinuturing 

ng mga Filipino bilang 

pagkaing pampalakas. 

Ang Abaca 

fiber o mas 

kilala sa buong 

mundo bilang Manila 

Hemp ay nagmumula 

sa malasaging 

na puno 


Isang sasakyang 

hinihila ng 

kabayo. Nakikita ito 

sa mga probinsyia 

ng Ilokos, lalo na sa 

may Vigan City. 

Ang kabuuan ay 

yari sa kahoy at 

nilalagyan ng bakal 

bilang suporta. Ito 

Abaca 

ay pinatatakbo ng 

isang kutsero. Nilalagay 

ng sapin 

ang ilalim ng uwitan 

(anus) ng kabayo 

para di babagsak 

ang dumi nito. May 

nakasabit ding mga 

balde ng tubig para 

inumin ng kabayo. 


Ang bakya ay isang 

uri ng sapin sa paa na yari 

sa kahoy, karaniwan ay mula 

sa puno ng laniti at santol. 

Ito ay inuukit na may 

bahagyang lundo o kurba 

sa magkabilang bahagi 

upang bigyan ng anyong 

animo‘y paa. May kakapalan 

ang kahoy na ginagamit 

sa paggawa ng 

bakya kaya naman kadalasan 

ay inuukitan ito ng disenyo, 

gaya ng bulaklak at 

kabundukan. Nililihaito 

upang kuminis, at kung minsanay 

pinipinturahan upang 

mabigyan ng higit na kaayaayang 

anyo. Mahigit isang 

pulgada ang kadalasang 

taas ng bakya, at may ilan 

naming nilalagyan ng ka- 

Noong 

unang panahon ay 

lubid lamang ang 

gamit ng Abaca 

fiber. Kinalaunan, 

natutunan na rin 

itong gamitin 

bilang papel, tea 

bag, cigaret filter, 

sausage casing, furniture, 

tela, at ang pinakabagong 

teknolohiya ay ang paggamit 

ng abaca fiber 

bilang alternatibo ng mga 

fiber glass sa mga intiryor 

na parte ng mga sasakyan 


Tumutubo ang Abaca sa halos 

lahat ng pook sa bansa, 

ngunit ang mga pangunahing 

probinsiyang nagtatanim nito 

par sa pandaigdigang kalakalan 

ay ang Sorsogon, Leyte, 

Southern 

Leyte, 

Catanduanes, Davao Orien-

LARAWAN KUHA SA WWW.GOOGLE.COM 

12 LATHALAIN 

SENTRO 




―Mula Batanes hanggang Jolo, 

Saan ka man ay halina kayo, 

Isang libo’t, isang tuwa, 

Buong bansa….Eat Bulaga!” 

―Eat Bulaga na! Eat 

Bulaga na!‖, patarantang 

ani ng mga manonood 

sa tuwing naririnig 

nila ang awit ng 

programang Eat Bulaga. 

Maraming nagtatanong 

kung anong 

meron dito. Meron din 

namang nagtatanong 

kung bakit ba 

inaabangan at tinututukan 

ito ng nakararami. 

Bakit nga ba? 

Tinutukan at 

inabangan ito ng 

nakararami dahil sa 

magagandang segment 

kabilang ang 

tunay na kinaabangan 

ng mga manonood… 

Ang Kalyeserye… Ito 

ang pag-iibigan ng dalawang 

kilalang artista 

sa kalye. Pinapangunahan 

ito ng 

magagaling na artista 

ng Star Struck tulad na 

lang ni Alden Richards 

A.K.A. Alden. Pinapangunahan 

din naman 

ito ng tinaguriang 

Divina Ursula Bokbokova 

Smash, Nicomaine 

Dei Capili 

Mendoza A.K.A Yaya 

Dub. 

Nag-umpisa 

ang Kalyeserye noong 

ika-16 ng Hulyo, 

2015 . Nabuo ang 

pabebe wave nang 

nakita ni Yaya Dub si 

Alden sa screen. Natatak 

naman ang pabebe 

tounge na halos arawaraw 

ay ginagawa ng 

tambalang ALDUB. 

Umuso at sumikat rin 

naman ang pagdudubsmash 

dahil sa 

segment na ito. Ang 

mga awit na parati‘y 

tinutugtog rito ay halos 

araw-araw ko nang 

naririnig sa mga taong 

nadadaanan ko sa 

iba‘t-ibang lugar. 

Marami 

nang 

nangyari sa Kalyeseryeng 

ito… Noong ika- 

16 ng Hulyo, ang first 

meet o ang unang 

pagkikita nina Alden at 

Yaya Dub. Marami na 

ang natuwa dahil napakaganda 

ng nangyari 

noong una pa 

lamang. Kaya naman, 

habang patagal na ng 

patagal ang seryeng 

ito, padami na rin ng 

padami ang tumatangkilik 

na manood 

nito.. 

Sa kasalukuyan 

ay ang 4 th monthsary o 

ang 20 th weeksary ng 

Kalyeserye. Maraming 

salamat po sa bumubuo 

ng programang ito 

dahil sa pagpapasaya 

niyo sa amin.. Sana po 

ay ipagpatuloy ninyo 

ang pagpapasaya, 

pagbibigay ng kulay at 

PAMBANSANG WIKA 


Mahalaga ba 

ang wika ng isang 

bansa? Tinatangkilik at 

ginagamit mo ba ang 

iyong sariling wika? 

Ito ang mga tanong na 

di maalis sa aking 

isipan. 

Biniyayaan tayo ng bagay-bagay 

isipan ng ating 

Panginoon upang 

gamitin at ipalaganap. 

Maraming tanong sa 

isipan ng isang tao, 

mga tanong na nakakaapekto 

sa bawat 

galaw, kilos, at desisyon 

nito. Sa paaralan 

nalalaman natin ang 

kahalagahan ng mga 

katulad 

na lang ng wikang 

pambansa. Ang isang 

bansa na may sariling 

wika ay nangangahulugang 

malaya 

ito. Ang wika ay isang 

paraan ng komunikasyon. 

Iba't-iba ang 

wika sa bawat lugar, 

komunidad, at bansa. 

Mahalaga ang wika ng 

isang bansa katulad 

ng Wikang Filipino. 

Ang Wikang Filipino ay 

sumisimbolo sa kultura 

ng ating wika. Kung 

mahalaga talaga ang 

ating Wikang Pambansa, 

gagamitin natin 

ito kahit saan man 

tayo magpunta. 

Marami tayong 

dialekto dito sa ating 

bansa katulad ng 

ilonggo, ilokano, bisaya, 

boholano, chavacano, 

at iba pa. Marami 

tayong iba't-ibang 

wika dahil sa archepilagong 

hugis ng ating 

bansa . Ngunit sa 

iisang wika lamang 

tayo nagkakaintindihan 

saan mang bahagi 

ka ng Pilipinas magpunta-ang 

wikang Filipino. 

Sabi nga ni 

Gat. Jose Rizal,"Ang 

hindi marunong magmahal 

sa sariling wika 

ay higit pa ang amoy 

sa malansang isda." 

Kaya gamitin at maha-


SENTRO LATHALAIN 13 


Kakaiba talaga ang Pasko sa Pinas 


“Ang Pasko na yata ang pinakamasayang 

pagdiriwang para sa ting 

Sa kabila ng 

maraming problema at 

pagsubok na dinaranas 

natin sa ating 

buhay, mayroon pa 

ring kakaibang ngiting 

namumutawi sa mga 

labi ng bawat taong 

nakakasalubong natin 

sa kalye, sa eskwela o 

di kaya‘y nasa opisina. 

Kakaibang sigla ang 

naidudulot ng simoy 

ng pasko sa ating mga 

Pilipino. Ngunit, ano 

nga ba ang pagdiriwang 

na ito? Bakit ba 

natin ginugunita ito? 

Tuwing ika-25 ng 

disyembre, ay ipinagdiriwang 

ang kapistahan 

ng pasko. Ito ang 

araw na isinilang an 

gating panginoon na si 

Hesukristo. Sa pamamagitan 

ng pagdidiriwang 

nito, naipapakita 

natin ang pagpapahalaga, 

pagmamahal, 

pagbibigayan at 

pagkakaisa kasama 

ang lahat ng pinoy. 

Noche Buena sa 

lamesa…Pancit…Fruit 

Salad…Puto…At spaghetti…Ilan 

lamang ito 

sa mga pagkaing 

nakahain sa mesa ng 

bawat pamilya. Mga 

parol na nakasabit sa 

mga bintana o sa pintuan 

ng bahay, mga 

Christmas lights na 

nakapaligid sa bahay 

at nakapulupot sa 

Christmas tree at 

kumikinang na nagbibigay 

ng magagandang 

kulay at liwanag. Ang 

lahat ng ito ay ang 

mga gawaing tiyak na 

ikakaabala ng lahat. 

Hindi naman 

nagpapatalo ang mga 

kabataang pinoy sa 

pag-awit ng mga 

Larawan mula sa www.google.com 

awiting pampasko. 

Karoling dito,karoling 

doon..Karoling kasama 

ang mga kamag-anak, 

kaibigan, kaklase o 

kapamilya sa kapitbahay 

o sa iba pang lugar 

na ginugunita rin 

ang pasko. 

Hinding-hindi naman 

makakalimutan 

ang isang napakahalaga 

sa araw ng mga 

pagdiriwang, ang pagsisismba. 

Sabi nga nila 

na bisitahin nating lahat 

ang tahanan ng 

Diyos lalong-lalo na‘t 

kaarawan ito ng 

panginoong Hesukristo. 

Pasasalamat kay 

Hesus dahil sa mga 

biyayang ibinigay niya 

sa atin. 

ANG AKING KAIBIGAN 

NI JAMAICA BAYATON 

Napakahalaga ng 

pagdiriwang ng pasko 

kaya gunitain natin ito 

na may pagpapahalaga,pagmamahalan,pag 

bibigayan at pagka- 

H 

a b a n g 

ako ay 

naglalakad pauwi ng 

bahay, may natisod 

akong isang papel na 

nakatiklop. Dinampot 

at binuklat ko 

ang papel. Nakasulat 

sa papel na makakakilala 

ako ng isang 

kaibigan ngayong 

araw. Lumingonlingon 

ako ngunit 

VI-1 

wala namang ibang 

tao sa kalye. Agad 

akong tumakbo sa 

bukid at nakita ko 

ang mga tutubi na 

l u m i l i p a d - l i p a d 

ngunit hindi ko naman 

sila maintindihan. 

Naisipan kong 

pumunta sa dagat at 

sumisid ako sa ilalim. 

Naglalaro ang mga 

dolphins kaya sumali 

ako sa kanila ngunit 

iniwan nila ako. Wala 

pa rin akong kaibigan. 

Pumunta ako sa 

gubat at natagpuan 

ko ang mga hayop na 

n a g - u u s a p - u s a p 

ngunit hindi ko sila 

maintindihan kaya 

umalis ako kaagad. 

Tumingin ako sa 

langit at nakita ko 

ang isang maningning 

na bituin. 

Sumakay ako sa 

lobo at dinala ako 

sa bituin ngunit wala 

namang tao 

doon. Agad akong 

umalis at nagpatalon-talon 

sa ulap at 

sumakay sa mga 

ibon. Wala pa rin 

akong kaibigan. 

Malungkot akong 

umuwi ng bahay 

ngunit wala ring 

tao sa bahay 

namin. Nang bigla 

akong inuga ng nanay 

ko. "Gising na 

anak umaga 

na." Sinabi ko sa 

nanay ko na 

hinananap ko pa 

ang kaibigan ko. 

Sabi naman niya, 

"Anak, maligo ka 

na at magbihis na 

ng uniporme. Dun 

sa school nyo 

makakatagpo ka ng 

k a i b i g a n . " H a y 

naku, panaginip 

lang pala. 

Larawan mula sa www.google.com

SENTRO 


14 PANITIKAN 


* MGA HAIKU * 

NGITI 


Hatid nya‘y tuwa 

Panlaban sa pighati 

Sa mundong imbi. 

BAGYO 


Di mapigilan.. 

Lubos kung sumagasa 

Baha ang dulot. 

PUNO 

NI: SHERRY ANN A.LCOREZA, VI-1 

Tikas ng tayo, 

Lilim ang hatid sa‘tin 

Kaya ingatan. 

PASLIT 

NI: ANGEL JANNA ARUCAN , VI-1 

Maraming mga bagay, 

Na sadyang lumalatay, 

Isip ko‘y walang malay, 

Sa hiwaga ng buhay. 

* MGA TANAGA* 

PANANAMPALATAYA 

NI: ANGEL JANNA ARUCAN , VI-1 

Ang taong bukas-palad 

Ay madaling umunlad 

Kamay ay nakalahad 

Sa biyaya Niyang gawad 

ULING 

NI: ANGEL JANNA ARUCAN, VI-1 

Putol-putol na ugat, 

Sa dibdib nitong gubat, 

Ay nakikipag-usap, 

Sa nag-iwi ng tabak. 

KALIKASAN 

NI ERL RAPHAEL LIMPIADA 

Kalikasan, 

Ika’y isang magandang biyaya 

Sa buhay naming aba. 

Kayamanan, 

Tulad ng lupa, puno at lawa 

Hatid mo sa amin. 

Kasakiman, 

Ang sukli namin sa’yong biyaya, 

Sinira ang lahat. 

Pagkawasak, 

Buhay at ari-arian man, 

Wala kaming ligtas. 

Bukas sana, 

Matuto na kaming magpahalaga 

Sa’yo kalikasan. 

Sa Aking mga Magulang 

NI ALYANNA JUAN 

Kayo ang dahilan kaya ako’y may buhay 

Ako ay lumaki sa inyong pagkalinga, 

Pag-ibig sa aki’y wagas, totoo’t dakila, 

Ang siyang nagbigay ng lakas ko’t sigla 

Hinubog ang aking diwa’t pagkatao, 

Kasama ko kayo sa ligaya ko’t luha. 

Ubod ng laki ang sakripisyo nyo sa akin, 

Simula nang ako’y mamulat sa mundo, 

Kaya naman ako’y bumuo ng pangako 

Utos nyo’t hiling aking susundin, 

Respeto’t paggalang handog ko sa inyo 

At mamahalin ng buong puso!


SENTRO 

ISPORTS 15 


Ang Pagsibol ng Kampeon 

“TAKBO PARA SA MEDALYA” 

NI: KATE CAMILLE CAMANGONAN, VI-1 

Sumibol 

ang 

galing ni Aaron Petallo, 

atleta ng Paaralang 

Elementaryang 

Kalayaan simula 

noong siya ay nasa 

ikalimang batang 

hanggang sa ikaanim 

na baitang nang 

nakukuha ng mga 

ginto, pilak at tansong 

medalya sa ibat-ibang 

patimpalak sa 

pangdibisyon at 

pangrehiyonal na laban. 

Nakahakot ng 1 

gintong medalya, 6 na 

pilak na medalya at 

tansong medalya sa 

pasiklab ang kanyang 

hamon sa pagiging 

atleta. 

Nagwagi siya sa 

ibat-ibang laro tulad 

ng volleyball,tennis at 

athletics. 

Isa si Aaron sa pinakamahusay 

sa athletics 

ng Paaralang Elementaryang 

Kalayaan. 

Sa kasalukuyan 

ang laro naman ngayon 

na kanyang 

pinagtutuunan ng pansin 

ay ang athletics 

kung saan nagwagi 

siya ng 3 gintong 

Larawan kuha ni Nora Relaniza 

KES humakot ng 

ginto sa athletics 

Ni: KATE CAMILLE CAMANGONAN, VI-1 

Humakot ng 

gintong medalya sa 

athletics ang mga 

manlalaro ng 

Kalayaan Elementary 

School matapos ang 

Palarong Pandistrito 

ng Timog na ginanap 

sa nasabing paaralan. 

Nanguna ang 

bilis ni Aaron Petallo, 

mag-aaral sa ikaanim 

na baitang, 

nang makuha niya 

ang gintong medalya 

sa 800 meter dash at 

1500 meter dash. 

Bukod ditto nagkamit 

din siya ng medalyang 

pilak sa 400 

meter dash. 

Nakahakot 

naman si Marilou 

Agan, mag-aaral sa 

ikaanim na baitang 

pangkat Gregorio del 

Pilar, ng ginto medalya 

sa 200 meter dash 

at isa ring pilak sa 


Naiuwi rin ni 

Rian Sean Lagar ang 

pilak na meadalya sa 


Ibinulsa rin ni 

Norma Encio ang 

pilak na medalya sa 

discuss throw. 

Nagkamit din 

ng pilak na medalya 

sa 1500 meter dash 

at isa ring pilak sa 

800 meter dash sa 

pambabaeng athletics 

si Danica Pebra. 

Sila ay 

dumaan sa matinding 

training sa ilalim ng 

Ibandera ang Talentong 

NI: VOLTAIRE AZUELA, VI-1 

Pinoy 

Kakaiba ang Valdez at Nicko Lorenzo 

Valdez. Siya ay 

talento ng mga Pilipino. 

Isa sa mga ito ay nag-aaral sa pamantasan 

ng Ateneo de 

ang taleno natin sa 

paglalaro ng ibatibang 

uri ng isports tangkaran na 1.75m. 

Manila at may ka- 

tulad na lang ng volleyball. 

Siya ay nakilala 

dahil sa napakaraming 

parangal at 

Isa na rito ang 

babaeng Pilipino na panalo na kanyang 

nakapag-ambag na natamo. Kasalukuyan 

ng mga ginto at pilak siyang kabilang sa 

na medalya para sa Ateneo Lady Eagles, 

bansa. 

Phillipine Women‘s 

Team, PLDT club 

team. Siya ang nagwaging 

MVP sa 

UAAP sa loob ng 

ilang taon.. 

Ang babaeng 

ito ay si Alyssa Caymo 

Valdez o mas kilala 

bilang Alyssa Valdez.Siya 

ay anak ni 

Pablita Caymo at 

Ruel Valdez. Ang 

kanyang mga kapatid 

na sina Kim Paulo 

Valdez, Kian Bernan 

Dumami na rin 

ang kanyang mga 

ineendorsong mga 

produktong pampalakas 

na inumin at iba 

pang mga produktong 

pang-isports.. 

Sikat na rin 

siya maging sa social 

media at telebisyon. 

Iniimbita na rin siya 

ngayon sa mga sikat 

na TV show. 

Blue team. . . 


Maranga, Jatlord 

Lozada, James Kenneth 

Bautista, Jhon 

Carlo Ilagan, Ian Clay 

Azankno at Aj Nicos 

Barnachea. 

Masayang masaya 

ang kanilang 

coach na si Ginoong 

Ronel Zacarias sa 

ipinakitang gilas ng 

kanyang mga manlala-

Ang Pagsibol ng Kampeon 

PAHINA 14 

Taon III Blg. 1 HUNYO-DISYEMBRE, 

PAHAYAGANG PAMPAARALAN SA FILIPINO NG KALAYAAN ELEMENTARY SCHOOL 

KALAYAAN VILLAGE, PASAY CITY 

Ni: VOLTAIRE AZUELA, VI-1 

Mahalaga 

para sa Kalayaan 

Elementary School 

(KES) ang mga parangal 

pagdating sa 

larangan ng isports. 

Nagsipag ang 

KES trainers at players 

para makamit ang 

parangal na kanilang 

hyinahangad. 

Nang matapos 

ang kani-kanilang 

mga laro ay ginawaran 

na sila ng mga 

parangal na kanilang 

pinapangarap. 

Nakamit ng mga 

manlalarong lalaki sa 

tennis na sina Matthew 

M. Garrrido at 

Charles Joshua A. 

Tancinco ang gold 

Blue Team nasilo ang 

medal. Habang ang 

mga manlalarong babae 

ng tennis na sina 

Yvonne Mae A. Russel 

at Jeannely C. 

Alde ay nakasungkit 

ng gintong medalya 

at silver naman kay 

Anna Janet Dalisan. 

Nabingwit din ni 

Franz Yuri M. Cordova 

ang gintong 

medalya sa larangan 

ng Badminton at silver 

naman ang kay 

Jomel Macas sa 

chess. 

Nagtulongtulong 

naman sina 

James Kenneth B. 

Bautista, Li Timothy 

Belitario, Razil Doring, 

Charlie Dave D. 

Edovalrio, Dhaeniel 

Anthony Maranga at 

kampeonato sa District Meet 

NI: KATE CAMILLE CAMANGONAN, VI-1 

Buong 

gilas 

na ipinakita ng mga 

manlalaro ng Paaralang 

Elementaryang 

Kalayaan ang 

kanilang bangis 

nang masilo nila ang 

kampeonato sa larong 

basketball 

noong nakaraang 

District Meet na 

ginanap sa nasabing 

paaralan. 

AYAW SUMUKO. Kahit na anong gawin ng kalaban sa kanila, hindi pa rin nagpaawat ang 

mga manlalaro ng KES sa basketball kaya nakuha nila ang kampeonato. 

ng basketball mula sa 

KES upang masungkit 

ang gintong medalya 

sa larong basketball. 

Nagpasiklab din 

si Phiolo M. Viray ng 

kanyang mga atake sa 

larangan ng taekwando 

kaya nasungkit niya 

ang silver medal. 

ng KES-Blue Team 

dahil hindi nila napigilan 

ang mga mababangis 

na 2-point at 3- 

point shots ng 

katunggaling Maricaban-Green 

Team sa 

unang yugto ng laro. 

Nang sumapit 

ang ikalawang yugto 

ng laro, nagsimula 

nang humabol ang 

Umarangkada 

rin ang bilis ni 

Aeron Petallo 

upang masilo 

ang gintong 

medalya sa ng 

1500m sprint 

sa lalaki at si 

Danica Pebra 

naman ay 

nagkamit ng 

blue team sa green 

team. Nagpakawala 

ng matitinding 3 point 

shots si Li Timothy 

Beutario at nailapit 

niya ang iskor sa 58- 

54 may 3 minuto na 

lang ang natitira sa 

laro. Nang matapos 

ang laro, panalo ang 

blue team sa iskor na 

64-60. 

silver medal sa 1500 

DIVISION MEET 2015 

Distrito Gold Silver Bronze 

North 4 8 9 

East 20 31 35 

West 5 14 16 

South 51 24 15 

PCPRISA 22 21 12 

Nagwagi ang 

blue team dahil sa 

pagtutulungan ng kanilang 

mga manlalaro. 

Tulad na lang ng mga 

manlalarong sina Li 

Timothy Beutario na 

nag-ambag ng 18 puntos; 

Charlie Dave na 

nakabuslo ng 12 puntos; 

Anthony Quilla na 

nag-ambag ng 10 puntos 

at ang iba pang 

(SUndan sa p. 15)

sentro 2015

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?