EKOIQ
ekoiqsayi67
ekoiqsayi67
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
VERİ-ANALİZ<br />
Koruma Altındaki Alanlar ve<br />
Türler Yeterince Korunmuyor<br />
Gökçe VAHAPOĞLU ŞAHİN, vahapoglu@fas.harvard.edu<br />
“Dünya Koruma Altındaki Alanlar<br />
Veritabanı” çalışmasının mimarı<br />
olan Birleşmiş Milletler Çevre Programı<br />
tarafından yönetilen Koruma<br />
Altındaki Gezegen adlı internet platformu<br />
“Koruma Altındaki Gezegen<br />
2016” (Protected Planet Report<br />
2016) adlı raporunu Eylül ayında<br />
yayınladı. Koruma altındaki alanlar<br />
aynı zamanda Sürdürülebilir Kalkınma<br />
Hedefleri’nin de önemli birer<br />
kriteri olduğu için, bu rapor çok kritik<br />
veri içeriyor.<br />
Rapora göre, yeryüzünün yaklaşık<br />
%15’ini ulusal parklar ve diğer<br />
koruma altındaki alanlar oluşturuyor.<br />
2020 yılı için küresel hedef,<br />
korunan alanların oranının %17<br />
olması. Okyanusların sadece %4’ü<br />
koruma altında olmasına rağmen,<br />
bu orana, son 10 yılda koruma altındaki<br />
okyanus bölgeleri dört katına<br />
çıkarılarak ulaşıldı.<br />
Raporda, bu gelişmelere rağmen,<br />
biyoçeşitlilik açısından en zengin<br />
olan bazı yerlerin hâlâ koruma<br />
altında bulunmadığı; koruma altındaki<br />
bazı yerlerin yönetiminde<br />
ise eksiklikleri olduğu belirtiliyor.<br />
Biyoçeşitlilik açısından kritik<br />
önem taşıyan merkezlerin sadece<br />
%20’sinin koruma altında olduğunu<br />
vurgulayan rapor, bazı ülkelerin<br />
ulusal parklarının önemini anlayamadığını<br />
ve yaban hayatı için gerekli<br />
koridorları sağlayamadığını<br />
da belirtiyor. Biyoçeşitliliğin devam<br />
etmesi ve türlerin yaşama şansları<br />
için avlanma, madencilik ve diğer<br />
kalkınma çalışmalarının kısıtlanması<br />
gerekli. Rapor, yeryüzünde 1970<br />
ile 2010 yılları arasında, koruma altındaki<br />
karasal canlı türlerinin %18<br />
oranında düşüş gösterdiğini ortaya<br />
koyuyor. Bu düşüş oranı, koruma<br />
altında olamayan alanlar da eklendiğinde<br />
%39’a ulaşıyor.<br />
Dünya geneline bakıldığında, yüzölçümlerine<br />
göre, en büyük oranda<br />
alanın koruma altında olduğu ülkeler<br />
Güney Amerika ve Karayipler<br />
bölgesinde. Bu konuda lider ülke<br />
ise Brezilya. Koruma altındaki alan<br />
oranının en düşük olduğu (ortalama<br />
%3) ülkeler ise Ortadoğu bölgesinde<br />
bulunuyor.<br />
Kaynak: https://wdpa.<br />
s3.amazonaws.com/Protected_<br />
Planet_Reports/2445%20Global%20<br />
Protected%20Planet%202016_WEB.<br />
pdf<br />
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri için Başlangıç Verisi<br />
Birleşmiş Milletler, 1 Ocak 2016 itibarıyla yürürlüğe giren<br />
“2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi”<br />
adlı aksiyon planında yer alan 17 hedefin<br />
başlangıç verisini “Sürdürülebilir Kalkınma<br />
Hedefleri Raporu 2016” (The Sustainable<br />
Development Goals Report 2016) adı ile<br />
Temmuz ayında yayımladı. Raporun amacı,<br />
başlangıç noktasına göre hedeflerdeki en<br />
büyük uzaklıkları ve zorlukları ortaya koymak<br />
ve buna göre bir yol haritası oluşturmak.<br />
Raporda açıklanan son veriye göre, dünya<br />
genelinde sekiz kişiden biri aşırı yoksulluk,<br />
yaklaşık 800 milyon kişi açlık, 1 milyardan fazla kişi elektrik<br />
ve 2 milyar kişi ise su sıkıntısı içinde yaşıyor.<br />
Ayrıca, beş yaşın altındaki çocukların dörtte<br />
birinin doğum kaydı yapılmamış.<br />
56 sayfalık raporda 17 hedefin her biri için<br />
çeşitli göstergeler ve güncel veri grafikleri<br />
bulunuyor.<br />
Kaynak: http://unstats.un.org/sdgs/<br />
report/2016/The%20Sustainable%20<br />
Development%20Goals%20Report%202016.<br />
pdf<br />
114 KASIM - ARALIK 2016 / <strong>EKOIQ</strong>