You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
MAKALE<br />
NİDA URMUÇ<br />
SEN TO CHIHIRO<br />
NO KAMIKAUSHI<br />
RUHLARIN<br />
KAÇIŞI<br />
Gün geçtikçe daha da olgunlaştığını<br />
düşünen, karakterini kendi sistemi içeresinde<br />
oturtmaya çalışan biz gençler için,<br />
bir başka sistemin çarkına boyun eğmek<br />
yaşamda planladığımız en son şeydir<br />
belki de. Her ne kadar kendi düzenimizi<br />
kurmaya çalışsak da bunu zaten kurulu<br />
bir düzende gerçekleştirdiğimin farkına<br />
varamayız. Zaman bizi dünyanın gerçekleriyle<br />
karşılaştırdığında ise ruhumuzun<br />
istediği yerlere nasıl kaçtığını seyrederiz<br />
çoğu zaman.<br />
Günümüz modernitesinde herkes<br />
kendi ruhuyla meşgul iken kameramızı;<br />
tüm dünyaya ortak bir ruhta buluşturmaya<br />
niyetlenmiş ünlü anime ve manga<br />
ustası Hayao Miyazaki’nin Ruhların Kaçışı<br />
adlı filmine çevirelim.<br />
Japon yönetmenin kaleminden çıkan<br />
2001 yapımı bu film Miyazaki’ye hem<br />
kendi rekorunu kırdırtmış hem de Berlin<br />
Film Festivali’ndeki büyük ödülün bir<br />
animasyon filmine verilmesiyle tarihte<br />
bir ilke imza attırmıştır. Hemen ardından<br />
Amerikan Sinema Akademisi tarafından<br />
“En İyi Animasyon Oscarı”nı alan film<br />
Japon animelerinin namını gişeleri kırarak<br />
duyurmuştur dünyaya.<br />
Ödüllerini saymakla bitiremeyeceğimiz<br />
filmin içeriği tıpkı Lewis Carroll’ın<br />
“Alice Harikalar Diyarında”sı gibi on yaşlarındaki<br />
bir kız çocuğu olan Cahihiro’nun<br />
tek başına yaptığu macera dolu yolculuk<br />
anlatılmaktadır. Ne var ki bizim kızımızın<br />
Alice gibi macera sever bir yanı yoktur.<br />
Üstüne üstlük anne ve babasından daha<br />
olgun davranan ve ona verilen öğütleri<br />
asla unutmayan bir çocuktur Cahihiro.<br />
Film ilerledikçe maceranın dozu da<br />
aşama aşama ilerliyor. İlk bakışta Miyazaki’nin<br />
de belirttiği gibi on yaşındaki bir çocuğun<br />
izlerken keyif alabileceği eğlenceli<br />
bir yapıt. Fakat izleyen kitleyi çocuklardan<br />
arındırdığımızda bunun aslında eğitici bir<br />
hiciv niteliği taşıdığını görürüz.<br />
Miyazaki bu eserinde yetişkinlerin<br />
dünyasına, çalışma hayatına adım atmalarını,<br />
tasavvufi tabirle söylersek insanların<br />
dünyaya nasıl kök saldıklarının yanında,<br />
öze hitap etme, kültür, geçmiş ve kimliğine<br />
sahip kalmanın avantajlarını da gözler<br />
önüne sermiştir. Fakat geçmişte Marksist<br />
düşüncelere sahip olan yönetmenin filminin<br />
her karesinde üstü kapalı bir şekilde<br />
aşağılayıp eleştirdiği asıl unsur ise kapitalizmin<br />
ta kendisidir. Kapitalizmin eleştirisi-<br />
9<br />
mart ‘17